Σελίδες

Κυριακή 4 Νοεμβρίου 2012

Ο δικαστής σε μια καταρρέουσα πολιτεία.


Το δικαστικό λειτούργημα είναι, αναμφιβόλως, το υψηλότερο και ευγενέστερο τοιούτο σε μια δημοκρατική κοινωνία, καθώς στον δικαστή έχει ανατεθεί η διαφύλαξη αγαθών  μεγάλης κοινωνικής σημασίας, εν οις πρώτιστη θέση κατέχουν η αξία του ανθρώπου και η προσωπική ελευθερία. Άνευ αυτών και αυτή ακόμη η ανθρώπινη ζωή απονοηματοδοτείται, γίνεται γράμμα κενό.

Ο δικαστής καλείται να υπερβεί τις ανθρώπινες αδυναμίες του, για να επιτελέσει το αληθινά τιτάνιο έργο της κρίσης των συνανθρώπων του και μάλιστα με δυνατότητα επιβολής  κυρώσεων. Πρέπει να είναι αυστηρός με τον εαυτό του και την ίδια στιγμή να επιδεικνύει κατανόηση και συγκατάβαση στις αδυναμίες και τα πάθη των άλλων.
Παράλληλα, ο δικαστής είναι ο λειτουργός εκείνος που ενσαρκώνει και υλοποιεί την επιταγή του κράτους δικαίου για δέσμευση αρχόντων και αρχομένων από τους νόμους. Είναι εν ταυτώ η δικαστική λειτουργία εξουσία αλλά και ανάχωμα στην αυθαιρεσία των άλλων εξουσιών και του ίδιου της του εαυτού. Έτσι, σε μια κοινωνία, όπως η ελληνική, με οξύτατο πρόβλημα διαφθοράς οι δικαστικοί λειτουργοί οφείλουν να δίνουν πρώτοι το καλό παράδειγμα, υλοποιώντας -με γνώμονα πάντοτε την αρχή της αυτοδιοίκησης της Δικαιοσύνης- την αυτοκάθαρση του Σώματος διά της απομακρύνσεως των επίορκων συναδέλφων τους. Μη έχοντες δημόσιο λόγο δι’ άλλου τρόπου οφείλουν επίσης να «μιλούν» διά των αποφάσεων τους, όπως πρέπει και στον χρόνο που πρέπει, μη υποκύπτοντας στα θέλγητρα της όποιας εξουσίας και  υπακούοντας στην φωνή της συνειδήσεως.
Ο δικαστής εκείνος που έχει επίγνωση της αποστολής του υποβάλλει τον εαυτό του σε περιορισμούς δυσβάσταχτους για τον μέσο κοινωνό. Πρέπει να αποτελεί κοινωνικό και ηθικό πρότυπο, να αποφεύγει καθετί που μπορεί να παρεξηγηθεί, ακόμη και από τους κακόπιστους. Η δυναμή του είναι η εμπιστοσύνη που εμπνέει και η οποία δεν κατακτάται μόνο με την ποιότητα των δικαιοδοτικών του κρίσεων, αλλά πρωτίστως με το παράδειγμα του καθ’ ημέραν βίου του.
 Η ορθή ενάσκηση του δικαστικού λειτουργήματος προϋποθέτει ψυχική ηρεμία. Η γαλήνη αυτή απόλλυται, εάν ο δικαστής κατατρύχεται από την αγωνία της επιβίωσης. Έτσι, οι κατά το Σύνταγμα διακεκριμένες απολαβές των δικαστικών λειτουργών (άρθρο 88 παρ. 2 Σ) δεν αποτελούν προσωπικό προνόμιο, αλλά εγγύηση ορθής απονομής της Δικαιοσύνης, ως όρος προσωπικής ανεξαρτησίας. Μάλιστα, μιλώντας αυστηρώς νομικά σημειωτέον ότι από τη συνδυασμένη ερμηνεία των άρθρων 26 παρ. 3 και 88 παρ. 2 Σ προκύπτουν οι ακόλουθες  δύο παραδοχές: Πρώτον, ότι δεν είναι νοητή μείωση αποδοχών των δικαστικών λειτουργών, παρά μόνο διά της αναστολής χορήγησης αυξήσεως. Η επίκληση της δημοσιονομικής συγκυρίας δεν είναι συνταγματικά ανεκτός λόγος, διότι στην προκειμένη περίπτωση το δημόσιο συμφέρον εξειδικεύεται - προσδιορίζεται αυθεντικά από το ίδιο το Σύνταγμα. Και δεύτερον ότι, με γνώμονα την αρχή της ισοτιμίας των κρατικών λειτουργιών, οι αποδοχές των δικαστικών λειτουργών πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσες με αυτές των φορέων των άλλων κρατικών λειτουργιών (νομοθετικής  και εκτελεστικής). Για τον προσδιορισμό τους πρέπει να συνυπολογίζονται οι κάθε είδους χορηγίες, ατέλειες και προνομίες που λαμβάνουν οι υπηρετούντες τις δύο έτερες εξουσίες.
Σε μια περίοδο οξύτατης κοινωνικοοικονομικής και θεσμικής κρίσης και υπό καθεστώς εκχώρησης της εθνικής κυριαρχίας οι εξαγγελθείσες περικοπές στις απολαβές των δικαστικών λειτουργών βάλλουν ευθέως κατά του κράτους δικαίου. Εάν υιοθετήσουμε την -όχι στερούμενη αντικειμενικού ερείσματος- εκδοχή ότι την τελευταία τριετία εκτυλίσσεται κάποιο σχέδιο από ξένα συμφέροντα και τα ντόπια οργανά τους κατά της χώρας μας, τότε είναι σαφές ότι το σχεδιαζόμενο πλήγμα εναντίον της Δικαιοσύνης είναι «χτύπημα στην καρδιά», αφού όταν βάλλεται το τελευταίο οχυρό της Δημοκρατίας μετά βεβαιότητος σύμπασα η κρατική υπόσταση καταρρέει.
Χωρίς να υπονοώ ότι η επίδειξη έντιμης συμπεριφοράς πρέπει να συναρτάται με το ύψος των αποδοχών -κάθε άλλο μάλιστα, αφού ο δικαστης ακόμη και υπό αντίξοες συνθήκες πρέπει να στέκει όρθιος και άκαμπτος- είναι σαφές ότι δεν είναι σώφρον μια δημοκρατική πολιτεία να υποβάλλει τους λειτουργούς της σε «δοκιμασία αρετής».
Προ αυτής της καταστάσεως οι δικαστικοί λειτουργοί και μαζί τους όλοι οι πολίτες οφείλουν να αντισταθούν σε μία ακόμη επιχειρούμενη συνταγματική εκτροπή όχι μόνον από φιλοπατρία (άρθρο 120 παρ. 4 Σ), αλλά ωθούμενοι έστω και από το ένστικτο της αυτοπροστασίας.
Και κάτι τελευταίο: Ακόμη και αυτοί που βραχυπρόθεσμα στο εσωτερικό της χώρας ωφελούνται από την υπάρχουσα κατάσταση ας γνωρίζουν ότι από την κατάρρευση κανείς τελικά δεν γλιτώνει και ότι η ιστορία διδάσκει ότι την κάθαρση σε μια εθνική τραγωδία φέρνουν με τις αποφάσεις τους -κατά λαϊκή απαίτηση- οι δικαστές.

Σάββας  Ε. Ιωακειμίδης
Νομικός - Μ.Δ. Ποινικού Δικαίου - Υπ. Διδάκτωρ Νομικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών
  

6 σχόλια:

  1. Άριστα διατυπωμένο και νομικά αιτιολογημένο κείμενο. Συγχαρητήρια.

    Ένας από το "πλήθος" των "καθόλου" δικαστών,
    με τη σημείωση ότι το "πλήθος" στη Δημοκρατία λέγεται "πλειοψηφία".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Συγχαρητήρια !Είσθε λαμπρός επιστήμονας και το μέλλονσας διαγράφεται άριστο.Δυστυχώς, πάμε για κατάλυση του οχυρού της δικαιοσύνης.Με ότι αυτό συνεπάγεται.Θα αγωνιστούμε όμως μέχρις εσχάτων.Και εαν πέσουμε στις επάλξεις, τουλάχιστον θα έχουμε τη συνείδησή μας ήσυχη, ότιδεν τους αφήσαμε να κάνουν απλό περίπατο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. ΑΝΤΙΓΡΑΦΩ ΑΠΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΟΣ Tμήμα ειδήσεων defencenet.gr

    ΤΡΕΜΟΥΝ ΤΗ ΛΑΪΚΗ ΟΡΓΗ

    Η Τρόικα επιχειρεί παρέμβαση στη Δικαιοσύνη!

    11/04/2012 - 10:53
    Μισθοδικείο, Ελεγκτικό Συνέδριο και Συμβούλιο της Επικρατείας φοβίζουν τους τεχνοκράτες της τρόικας ότι θα αποτελέσουν τα βασικά κέντρα ενός συστηματικού αλλά υπόγειου πολέμου που θα μπλοκάρει τις περικοπές των μισθών και των συντάξεων καθώς και άλλα επιμέρους μέτρα του νέου Μνημονίου.

    Την τρόικα έχει ανησυχήσει, όπως αναφέρει το Πρώτο Θέμα και μια σειρά κινήσεων, οι οποίες θεωρούν ότι δείχνουν πως οι δικαστές θα εξαντλήσουν τις δυνατότητες παρέμβασης που έχουν ώστε να ανατρέψουν μέτρα τα οποία πιστεύουν ότι αντίκεινται στην εθνική νομολογία.

    Τα σημάδια είναι:

    - Οι διάφορες κινητοποιήσεις των δικαστών, με σημαντικότερη την απόφασή τους να κατέβουν από την έδρα μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου.
    - Οι αλλεπάλληλες συνεντεύξεις Τύπου των συνδικαλιστικών οργάνων, με σημαντικότερη την κοινή συνέντευξη Τύπου των πέντε δικαστικών ενώσεων στις 30 Οκτωβρίου, όπου έστειλαν τελεσίγραφο στην κυβέρνηση ότι αν γίνουν νέες μειώσεις στους μισθούς τους, θα καταθέσουν αγωγές, κίνηση για την οποία έχουν ήδη ενημερώσει τους αρμόδιους εκπροσώπους της Πολιτείας.
    - Η ομόφωνη απόφαση στις 31 Οκτωβρίου της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την αντισυνταγματικότητα των περικοπών στις συντάξεις, την επέκταση του ορίου συνταξιοδότησης και την κατάργηση των δώρων και του επιδόματος αδείας.

    Οι φόβοι ότι τα μέτρα του τρίτου μνημονίου μπορεί να βαλτώσουν σε δικαστικές παγίδες έχουν αξιολογηθεί από την τρόικα ως βάσιμοι και σοβαροί. Στο πλαίσιο αυτό, ζητήθηκε, σύμφωνα με πληροφορίες η βοήθεια μεγάλων δικηγορικών γραφείων της Αθήνας τόσο για εκτιμήσεις τους για τις τυχόν εμπλοκές που μπορεί να προκύψουν, όσο και για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να διατυπωθούν οι επίμαχες διατάξεις, ώστε να μην προκύψουν προβλήματα συνταγματικότητας.

    Tμήμα ειδήσεων defencenet.gr

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Μαριάνθη Παγουτέλη4 Νοεμβρίου 2012 στις 4:33 μ.μ.

    Σε μια περίοδο οξύτατης κοινωνικοοικονομικής και θεσμικής κρίσης και υπό καθεστώς εκχώρησης της εθνικής κυριαρχίας οι εξαγγελθείσες περικοπές στις απολαβές των δικαστικών λειτουργών βάλλουν ευθέως κατά του κράτους δικαίου. Εάν υιοθετήσουμε την -όχι στερούμενη αντικειμενικού ερείσματος- εκδοχή ότι την τελευταία τριετία εκτυλίσσεται κάποιο σχέδιο από ξένα συμφέροντα και τα ντόπια οργανά τους κατά της χώρας μας, τότε είναι σαφές ότι το σχεδιαζόμενο πλήγμα εναντίον της Δικαιοσύνης είναι «χτύπημα στην καρδιά», αφού όταν βάλλεται το τελευταίο οχυρό της Δημοκρατίας μετά βεβαιότητος σύμπασα η κρατική υπόσταση καταρρέει.

    Δεν έχω τίποτε άλλο να πω... παρά να επιβεβαιώσω ακόμη μια φορά την άποψή μου ότι "Η αλήθεια τελικά στη σημερινή πραγματικότητα σε Ελληνικό και σε παγκόσμιο επίπεδο δεν είναι ούτε άσπρη ούτε ξεκάθαρα μαύρη. Είναι πολύχρωμη και πολύπλοκη και η κάθε άποψη της νομιμότητας ή μη νομιμότητας των «διακοπών» των συνεδριάσεών μας, έχει και το δικό της "δίκαιο".

    Γι' αυτό όσοι συνάδελφοι δεν ακολουθούν την απόφαση της Γ.Σ. της ΕΔΕ για "διακοπές" των συνεδριάσεων, να μη βιαστούν να αφορίσουν χωρίς τίποτε άλλου αυτούς που την ακολουθούν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Απαντήσεις παρακαλώ:1) Η απάντηση στο ερώτημα περί συνταγματικότητας ή όχι μιας διάταξης εκτός συντεταγμένου δικαστηρίου επιφέρει έννομες συνέπειες; όχι, εκτός αν πρόκειται για ενάσκηση υπηρεσιακού υπαλληλικού (εν τη ευρεία εννοία) καθήκοντος, οπότε ο (εν ευρεία εννοία) υπάλληλος υποχρεούται να μην την εφαρμόσει.
    2)Η μη εφαρμογή αντισυνταγματικής διάταξης μπορεί να συνίσταται σε άρνηση άλλης νομοθετημένης ρύθμισης, πλην αυτής που κρίνει ο εφαρμοστής της ως αντισυνταγματική; Για να το πω πιο απλά και εφαρμοσμένα στο θέμα της αποχής: Αν θεωρηθεί αντισυνταγματική η μείωση ή μη αύξηση των μισθών, είναι συμβατή με τον νόμο η, λόγω της αντισυνταγματικότητας του καταβαλλομένου μισθού, η μη εφαρμογή άσχετης διάταξης, συνταγματικής ή μη; Εκτός αν μιλάμε για επίσχεση, η οποία δεν μπορεί να σταθεί, αφού ο καθορισμός του μισθού έχει ανατεθεί σε όργανα ασκούντα νόμιμη εξουσία και ο καταβαλλόμενος μισθός (έστω και ''αντισυνταγματικός'' καταβάλλεται). Υπενθυμίζω και πρόσφατες γνωμοδοτήσεις του ΝΣΚ για το απαράδεκτο της επίσχεσης για τους μισθωτούς του δημοσίου. Για να μην προκληθούν ''αγανακτισμένες'' αντιδράσεις
    περί χαρακτηρισμούς μας ως υπαλλήλων, αναφέρω ότι μισθοδοτούμενοι από το δημόσιο είναι και οι υπάλληλοι και οι λειτουργοί που ασκούν άμεση εξουσία, όπως οι δικαστές.
    Μόνο σε περίπτωση που θεωρηθεί ότι η είσπραξη του καταβαλλομένου μισθού είναι άσκηση υπηρεσιακού καθήκοντος, μόνο τότε θα μπορούσε να υπάρξει μη εφαρμογή αντισυνταγματικής διάταξης με την μη είσπραξη του μισθού.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Έθεσε κανένας θέμα επίσχεσης εργασίας;
    η εγώ δεν βλέπω καλά;

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε, αναφορικά με τα σχόλια που δημοσιεύονται ότι:
1) Δε θα δημοσιεύονται δυσφημιστικά και εξυβριστικά σχόλια
2) Δε θα δημοσιεύονται ΑΣΧΕΤΑ σχόλια σε ΑΣΧΕΤΕΣ αναρτήσεις
3) Δε θα δημοσιεύονται επαναλαμβανόμενα σχόλια στην ίδια ανάρτηση
4) Δε θα δημοσιεύονται σχόλια σε Greeklish


5) Σχόλια σε ενυπόγραφα άρθρα θα δημοσιεύονται μόνον εφόσον και αυτά είναι ενυπόγραφα.
6) Σχόλια σε ενυπόγραφο σχόλιο θα δημοσιεύονται μόνον εφόσον και αυτά είναι ενυπόγραφα.

7) ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΟΝΤΑΙ ΜΟΝΟ ΣΤΙΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΧΕΤΙΚΗ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ "ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΣΧΟΛΙΑ"


Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΩΝ ΔΕ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ΥΙΟΘΕΤΟΥΝΤΑΙ ΑΠΌ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ