ΑΔΕΙΕΣ

ΑΔΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥΤΑΙ Ο ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ

            Οι άδειες τις οποίες μπορεί να κάνει χρήση κάθε δικαστής ή εισαγγελέας, αναφέρονται στο Ν. 1756/1988 «Κώδικας οργανισμού  δικαστηρίων και κατάστασης δικαστικών  λειτουργών».

1.       Κανονική άδεια (άρθρο 44 §§ 1 – 5, 7, 8, 12 – 19 Ν. 1756/1988)

Κανονική αδεία (εφόσον το επιτρέπουν οι ανάγκες της υπηρεσίας) ενός μήνα  κάθε έτος δικαιούται  όποιος έχει προϋπηρεσία τουλάχιστον ενός έτους, ενώ μέχρι δεκαπέντε ημέρες όποιος έχει προϋπηρεσία από δύο έως δώδεκα μήνες .

Επίσης σε εξαιρετικές περιπτώσεις δικαιούται άδεια άνευ αποδοχών ενός μήνα κάθε χρόνο.

Απαγορεύεται η παροχή κανονικής αδείας σε όποιον έχει κοινοποιηθεί πράξη μετάθεσης ή προαγωγής ή σε όποιον βρίσκεται σε υπηρεσιακή μετακίνηση, μέχρι  την ανάληψη υπηρεσίας στη νέα θέση (εννοείται πως από τη στιγμή που θα παρουσιαστεί δικαιούται να λάβει κανονική άδεια). Ομοίως δε χορηγείται κανονική άδεια τριάντα ημέρες πριν και τριάντα ημέρες μετά την περίοδο των δικαστικών διακοπών (πλην εξαιρετικών περιπτώσεων), καθώς επίσης και κατά τη διάρκεια των διακοπών  στο δικαστικό λειτουργό που έχει δικαίωμα διακοπών.

Η κανονική άδεια χορηγείται με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, μετά από απλή γνώμη του προϊσταμένου του αιτούντος (Προέδρου ή Εισαγγελέα). Αν πρόκειται για επείγουσα περίπτωση, χορηγείται άδεια μέχρι δεκαπέντε ημερών από τον προϊστάμενο του αιτούντος (Πρόεδρο ή Εισαγγελέα). Από τη στιγμή που εγκριθεί η άδεια, ανακοινώνεται εγγράφως, εντός μηνός, στο δικαστικό λειτουργό. ΠΡΟΣΟΧΗ, από τη στιγμή της κοινοποίησης θα πρέπει να γίνει χρήση της άδειας εντός είκοσι ημερών (εκτός αν το έγγραφο αναφέρει διαφορετικά) γιατί σε διαφορετική περίπτωση η άδεια ανακαλείται αυτοδικαίως.

Ο προϊστάμενος του δικαστικού λειτουργού (Πρόεδρος ή Εισαγγελέας) μπορεί ν’ αναβάλει την έναρξη της άδειας για δέκα ημέρες, εφόσον συντρέχουν εξαιρετικές περιπτώσεις. Επίσης σε εξαιρετικές περιπτώσεις η άδεια ανακαλείται από αυτόν που τη χορήγησε και σε κάθε περίπτωση από τον Υπουργό Δικαιοσύνης, ο οποίος μπορεί ν’ απαγορεύσει τη χορήγηση αδειών για συγκεκριμένο διάστημα.

Μετά το πέρας της αδείας ο δικαστικός λειτουργός οφείλει να επιτρέψει στην υπηρεσία του, άλλως φέρει πειθαρχική ευθύνη και χάνει αντίστοιχο μέρος των αποδοχών του.

2.       Κανονική άδεια για ανάληψη υπηρεσίας (άρθρο 44 §§ 6, 10 Ν. 1756/1988).

Με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης και σύμφωνη γνώμη του Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου, μπορεί να χορηγηθεί κανονική άδεια για τρία χρόνια (με δικαίωμα παράτασης άλλων τριών ετών), προκειμένου ο δικαστικός λειτουργός ν’ αναλάβει θέση (έμμισθη ή  άμισθη) και να παράσχει νομικές υπηρεσίας στην Ευρωπαϊκή 'Ένωση, σε διεθνείς οργανισμούς, σε Ν.Π.Δ.Δ. ή σε Ν.Π.Ι.Δ. που λειτουργούν στα  πλαίσια της Ευρωπαϊκής 'Ένωσης ή άλλων διεθνών οργανισμών.

3.       Άδεια εγκυμοσύνης (άρθρο 44 § 20  Ν. 1756/1988, άρθρο 52 του Ν. 3528/2007)

Ο Ν. 1756/1988 παραπέμπει στις διατάξεις που  ισχύουν  για  τους  πολιτικούς διοικητικούς υπαλλήλους του κράτους, δηλαδή στο άρθρο 52 του Ν. 3528/2007.

Έτσι, η έγκυος δικαιούται άδεια μετ’ αποδοχών δύο μήνες πριν και τρεις μήνες μετά τον τοκετό. Από το τρίτο τέκνο και πέρα, η μητέρα δικαιούται μετά τον τοκετό επιπλέον δύο μήνες. Επίσης, σε περίπτωση πολύδυμης κύησης, η μητέρα δικαιούται επιπλέον ένα  μήνα για κάθε τέκνο πέραν του ενός. Δηλαδή, αν η μητέρα γεννήσει δίδυμα και έχει ήδη ένα τέκνο, τότε δικαιούται μετά τον τοκετό 6 μήνες άδειας, πριν λάβει το 9μηνο (3 μήνες η άδεια + 2 μήνες προσαύξηση για το τέκνο πέραν του τρίτου + 1 μήνα προσαύξηση για το δίδυμο τέκνο).

Για τη χορήγηση της αδείας απαιτείται βεβαίωση του θεράποντος ιατρού για τον πιθανολογούμενο χρόνο του τοκετού. Αν ο τοκετός πραγματοποιηθεί μετά τον πιθανολογούμενο χρόνο, η άδεια παρατείνεται χωρίς να επηρεάζεται η άδεια λοχείας (9μηνο). Αν ο τοκετός πραγματοποιηθεί νωρίτερα,  το υπόλοιπο χορηγείται μετά, ώστε να εξασφαλιστεί συνολικός χρόνος άδειας πέντε μηνών.

Αν η κυοφορούσα έχει ανάγκη ειδικής θεραπείας, η οποία την αναγκάζει να φύγει νωρίτερα από την υπηρεσία της, τότε αφού εξαντλήσει την αναρρωτική της άδεια (βλ. παρακάτω), χορηγείται κανονική άδεια κυοφορίας με αποδοχές, μετά από βεβαίωση θεράποντος ιατρού και διευθυντή γυναικολογικής ή μαιευτικής κλινικής ή τμήματος δημόσιου νοσηλευτικού ιδρύματος.

4.             Άδεια ανατροφής  (άρθρο 44 § 21 Ν. 1756/1988) 

Μετά την εγκυμοσύνης (όπως εκτέθηκε ανωτέρω)  η μητέρα ή ο πατέρας δικαστικός λειτουργός (ΣτΕ 569/2010 ΝΟΜΟΣ) δικαιούται να ζητήσει άδεια εννέα μηνών για την ανατροφή του τέκνου. Η άδεια χορηγείται με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης και η ημερομηνία έναρξής της ορίζεται: α) από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης σε όσα Δικαστήρια διευθύνονται από Τριμελές Συμβούλιο, β) από τον προϊστάμενο του Δικαστηρίου ή της Εισαγγελίας, σε κάθε άλλη περίπτωση. Η άδεια χορηγείται  μέσα σε δύο  μήνες από το πέρας της άδειας που έλαβε η ίδια δικαστική λειτουργός λόγω της κυοφορίας της (βλ. ανωτέρω περίπτωση 3). 

5.             Άδεια Υιοθεσίας (άρθρο 44 § 20  Ν. 1756/1988, άρθρο 52 του Ν. 3528/2007). 

Αν ένας δικαστικός λειτουργός (άνδρας ή γυναίκα) υιοθετήσει  τέκνο,  τότε χορηγείται άδεια τριών μηνών με πλήρεις αποδοχές εντός του πρώτου εξαμήνου μετά την περαίωση της διαδικασίας της υιοθεσίας και εφόσον το υιοθετημένο τέκνο είναι ηλικίας έως έξι ετών. Ο ένας  μήνας της τρίμηνης αδείας  μπορεί να καλύπτει απουσία  κατά το προ της υιοθεσίας διάστημα.

 Επίσης, παρά τη διατύπωση του άρθρου  44 § 21 του   Ν. 1756/1988, δικαίωμα εννεάμηνης αδείας έχει και ο θετός γονέας (ΣτΕ 569/2010 ΝΟΜΟΣ, ΣτΕ 607/2007 ΝΟΜΟΣ).

 6.       Άδεια γονικής ανατροφής

Μετά τη λήξη του εννεάμηνου, ο γονέας δικαστικός (άνδρας ή γυναικά),  έχει δικαίωμα να λάβει γονική άδεια χωρίς αποδοχές για την ανατροφή του παιδιού του, μέχρι αυτό να γίνει τεσσάρων ετών. Μάλιστα το δικαίωμα για την απόληψη της  αδείας είναι αυτοτελές για κάθε τέκνο που δεν έχει ακόμη συμπληρώσει το τέταρτο έτος της ηλικίας του και σε περίπτωση κατά την οποία ο δικαστικός λειτουργός έχει αποκτήσει και άλλο τέκνο, το οποίο επίσης δεν έχει συμπληρώσει και αυτό το τέταρτο έτος της ηλικίας του, είναι δυνατή η διαδοχική χορήγηση σ’ αυτόν της εν λόγω αδείας (ΣτΕ 1/2006 Αρμεν. 2006/622).

7.      Αναρρωτική άδεια (άρθρο 45  Ν. 1756/1988, άρθρο 54 του Ν. 3528/2007) 

Η αναρρωτική άδεια χορηγείται κατόπιν αποφάσεως του Υπουργού Δικαιοσύνης, ενώ ο Ν. 1756/1988 παραπέμπει στις διατάξεις που  ισχύουν  για  τους  πολιτικούς διοικητικούς υπαλλήλους του κράτους, δηλαδή στο άρθρο 54 του Ν. 3528/2007. Το διάστημα της  αναρρωτικής άδειας ισούται με τα έτη προϋπηρεσίας, ενώ  αφαιρείται το σύνολο των αναρρωτικών αδειών που τυχόν έχει χορηγηθεί μέσα στην προηγούμενη πενταετία. Αν πρόκειται για δυσίατο νόσημα, χορηγείται αναρρωτική άδεια  διπλάσιας διάρκειας.

Τα άρθρα 55 και 56 του Ν. 3528/2007, περιγράφουν τον τρόπο χορήγησης των αναρρωτικών και τις λοιπές λεπτομέρειες.

Ειδικά για τις βραχύχρονες άδειες θα πρέπει να πούμε ότι χορηγούνται:

 α) με υπεύθυνη δήλωση του δικαστικού λειτουργού ή γνωμάτευση θεράποντος ιατρού έως δύο   ημέρες κάθε φορά και όχι περισσότερες από τέσσερις ημέρες κατ’ έτος,  β) με γνωμάτευση του θεράποντα ιατρού έως τρεις  ημέρες κάθε φορά και

όχι περισσότερες από έξι (6) κατ’ έτος, γ) με γνωμάτευση του διευθυντή κλινικής

δημόσιου νοσοκομείου έως πέντε  ημέρες κάθε φορά και όχι πέραν των δέκα  ημερών κατ’ έτος.  Το σύνολο των βραχυχρόνιων αναρρωτικών αδειών των περιπτώσεων α`, β` και γ` που χορηγούνται χωρίς γνωμάτευση υγειονομικής επιτροπής δεν υπερβαίνει

αθροιστικά τις δέκα ημέρες το χρόνο.

Αν η βραχυχρόνια  αναρρωτική άδεια χορηγείται πριν ή μετά από αργία ή  ανάμεσα σε δύο  αργίες, ο δικαστικός λειτουργός παραπέμπεται υποχρεωτικά για εξέταση στην οικεία υγειονομική επιτροπή. Επίσης στις περιπτώσεις αυτές  δεν επιτρέπεται η χορήγηση αναρρωτικής άδειας με υπεύθυνη δήλωση.

Αν  γίνει χρήση βραχυχρόνιων αναρρωτικών αδειών κατ’ επανάληψη, η υπηρεσία είναι υποχρεωμένη να αποστείλει ελεγκτή ιατρό στον ασθενή, ο οποίος και υποχρεούται να τον δεχθεί.

 8.   Εκπαιδευτική άδεια (άρθρο 46 Ν. 1756/1988)

 Τέλος με το άρθρο 46 του Ν. 1756/1988, προβλέπονται οι λεπτομέρειες χορήγησης εκπαιδευτικών αδειών για σπουδές στην αλλοδαπή ή την ημεδαπή.