Ο ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΗΘΕΛΕ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΤΗΛΕΣΤΑΡ

 EDITORIAL

Ο ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΗΘΕΛΕ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΤΗΛΕΣΤΑΡ

               

                Δεν ξέρω πόσοι από εσάς έχετε δει την κινηματογραφική ταινία «Ο άνθρωπος που ήθελε να γίνει βασιλιάς» του Τζων Χιούστον.

Πρόκειται για μια ταινία βασισμένη στο αντίστοιχο μυθιστόρημα του Ρ. Κίπλινγκ, με πρωταγωνιστές το Σον Κόνερυ και το Μάϊκλ Κέην και πραγματεύεται την ιστορία δύο τυχοδιωκτών, πρώην αξιωματικών του βρετανικού αποικιοκρατικού στρατού στην Ινδία, εκ των οποίων ο ένας καταφέρνει να γίνει βασιλιάς. Προσωπικά μου είχε αρέσει όταν την πρωτοείδα και εξακολουθεί να μου αρέσει ακόμα και σήμερα. Θα μου πείτε τι σχέση έχουν αυτά με το Ν. 3943/2011 «Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, στελέχωση των ελεγκτικών υπηρεσιών και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών» (ΦΕΚ Α΄ 66/34-3-2011). Και όμως, όπως εκεί ο ήρωας της ταινίας προσπαθούσε να γίνει κάτι που δεν ήταν, έτσι και ο παρόν νόμος επιχειρεί να υποδυθεί (στις  διατάξεις περί "διαρκούς" εγκλήματος) κάτι που δεν είναι:  τον τηλεστάρ (!!!). Διότι, τουλάχιστον  από άποψη ποινικού δικαίου, οι νόμοι σκοπό έχουν την γενική και ειδική πρόληψη και όχι το να τους αναφέρουν στους τηλεοπτικούς σταθμούς, κερδίζοντας το δικό τους πεντάλεπτο δημοσιότητας.

Αναλυτικότερα: σύμφωνα με το άρθρο 3 §1 α του Ν. 3943/2011 «Η παράγραφος 1 του άρθρου 25 του ν. 1882/1990 αντικαθίσταται ως εξής:….. Χρόνος τέλεσης του αδικήματος είναι το χρονικό διάστημα από την παρέλευση των τεσσάρων μηνών μέχρι τη συμπλήρωση χρόνου αντίστοιχου με το 1/3 της κατά περίπτωση προβλεπόμενης προθεσμίας παραγραφής.». Επίσης στο άρθρο 3 §2 ιγ  ορίζεται ότι: «ιγ) Στην παράγραφο 10 του άρθρου 21 του ν. 2523/1997 προστίθεται εδάφιο πρώτο ως εξής: ‘’Στα αδικήματα του παρόντος νόμου, χρόνος τέλεσης είναι το χρονικό διάστημα από την ημέρα κατά την οποία για πρώτη φορά όφειλε να ενεργήσει ο υπαίτιος μέχρι τη συμπλήρωση χρόνου αντίστοιχου με το 1/3 της κατά περίπτωση προβλεπόμενης προθεσμίας παραγραφής.’’». Με άλλα λόγια ο νομοθέτης προσπαθεί να δημιουργήσει ένα αδίκημα ολίγον από διαρκές. Λοιπόν, απλά μαθήματα γενικών αρχών ποινικού δικαίου: Διαρκές είναι το αδίκημα η περάτωση του οποίου μπορεί να παραταθεί όσο θέλει ο δράστης. Στιγμιαίο είναι το αδίκημα η περάτωση του οποίου δεν μπορεί να παραταθεί όσο θέλει ο δράστης. Για την ανωτέρω διάκριση ενδιαφέρει η διάρκεια της εγκληματικής ενέργειας και όχι του αποτελέσματος. Δηλαδή η κλοπή  συντελείται κατά την αφαίρεση του πράγματος και όχι και κατά την κατακράτησή του (Ι. Μανωλεδάκης «Ποινικό Δίκαιο, άρθρα 1- 49» έκδοση γ΄ ,  §§ 417 επ. ). Συνεπώς, όταν κάποιος δεν αποδίδει οποιονδήποτε φόρο ή χρέος, τότε το αδίκημα συντελείται μόλις παρέλθει η προθεσμία που ο νόμος ορίζει. Μετά (δηλαδή η κατακράτηση του ποσού) δεν συνιστά αδίκημα. Διαφορετικά, με τη λογική αυτή θα έπρεπε η απλή σωματική βλάβη να είναι διαρκές αδίκημα μέχρι π.χ. να «δέσει» το σπασμένο χέρι που κάποιος έσπασε σε μία συμπλοκή. Ο νομοθέτης του 3943/2011 επιχειρώντας να  δημιουργήσει πλασματικό χρόνο τέλεσης της πράξης της φοροδιαφυγής και της μη καταβολής χρεών προς το δημόσιο στην ουσία δημιουργεί ένα αδίκημα χωρίς πράξη. Διότι μετά την πάροδο της προθεσμίας καταβολής του χρέους ή τη φοροδιαφυγή σύμφωνα με το Ν. 3943/2011 η πράξη αν και τετελεσμένη εξακολουθεί να τελείται (άγνωστο πως) για χρόνο ίσο με το 1/3 του χρόνου παραγραφής. Το ερώτημα που τίθεται είναι γιατί ο νομοθέτης προέβη στη δημιουργία μιας διάταξης αμφίβολης συνταγματικότητας και πρακτικής αξίας. Θα κατανοούσα αν έκανε τη φοροδιαφυγή αδίκημα απαράγραπτο. Οφείλω να ομολογήσω ότι είναι πολύ σωστή η νέα διάταξη του άρθρου 3 §2 ιδ του Ν. 3943/2011 στην οποία προβλέπεται ότι: «Στην παράγραφο 10 του άρθρου 21 του ν. 2523/1997 προστίθεται τελευταίο εδάφιο ως εξής: ‘’Για τα αδικήματα της περίπτωσης β' της παραγράφου 2 του άρθρου 17, εφόσον ο Εισαγγελέας Οικονομικού Εγκλήματος παραγγείλει την άμεση άσκηση ποινικής δίωξης, η παραγραφή αρχίζει από την ημερομηνία άσκησης της δίωξης αυτής.’’». Όμοιας αξίας και η διάταξη που ήδη ισχύει στο άρθρο 21 §10 του Ν. 2523/1997 ότι: «Στις περιπτώσεις του άρθρου 19 του παρόντος Νόμου η παραγραφή αρχίζει από το χρόνο διαπίστωσης του αδικήματος, ο οποίος προσδιορίζεται από την ημερομηνία θεώρησης του οικείου πορίσματος του φορολογικού ελέγχου από τον προϊστάμενο της αρχής που διενήργησε τον έλεγχο.». Με  τις διατάξεις αυτές η παραγραφή του αδικήματος  δεν αρχίζει άμα την τέλεσή του, αλλά σε μεταγενέστερο χρόνο και δη όταν αυτό αποκαλυφθεί, με συνέπεια να είναι εφικτή η τιμωρία των υπαιτίων. Όμως το να καταστούν τα αδικήματα της μη καταβολής χρεών και της φοροδιαφυγής ημι-διαρκή, προκειμένου (όπως τουλάχιστον έλεγαν στις ειδήσεις οι  δημοσιογράφοι, επικαλούμενοι πηγές του Υπουργείου Οικονομικών) να είναι και αυτόφωρα, μου είναι ασύλληπτο, αφού στην ουσία ελάχιστοι θα  προσαχθούν στην αυτόφωρη διαδικασία, καθώς λόγω της φύσης του αδικήματος: ή θα ορίζεται ρητή δικάσιμος από την εισαγγελία ή το δικαστήριο θα αναβάλει με το άρθρο 352 ΚΠοινΔ προκειμένου να τακτοποιήσει τις εκκρεμότητές του ο κατηγορούμενος ή δε θα έχει περατωθεί η διοικητική διαδικασία και δε θα είναι εφικτή η ποινική δίωξη. Εκτός και αν…..!!! και εδώ «μπαίνει» ο ρόλος της τηλεόρασης. Διότι με τη διάταξη αυτή θα είναι δυνατή η σύλληψη με χειροπέδες του κατηγορουμένου στο κατάστημά του ή την οικία του και η προσαγωγή του στην εισαγγελία υπό το «άγρυπνο βλέμμα» της κάμερας, η οποία όλως τυχαίως θα βρίσκεται εκεί, προκείμενου η εικόνα να αναπαραχθεί το βράδυ στα τηλεοπτικά δελτία.

Μπορεί όμως αυτή να είναι η αφετηρία  ενός ποινικού νόμου, δηλαδή ποια εικόνα θα παρουσιασθεί στις ειδήσεις και πόσοι  θα εμφανιστούν σιδηροδέσμιοι;

Νομίζω πως όχι.

dikastis .gr