ΣτΕ 29/2014: Αντισυνταγματικότητα του άρθρου 12 παρ. 13 του ν. 3052/2002 για τη φορολόγηση της μηνιαίας αποζημίωσης των μελών ΔΕΠ των ΑΕΙ για τη δημιουργία βιβλιοθήκης και τη συμμετοχή σε συνέδρια.

13/2/2014

Με την ΣτΕ 29/2014 απερρίφθη αίτηση αναιρέσεως κατά αποφάσεως του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών, με την οποία είχε κριθεί ως αντισυνταγματική η διάταξη του άρθρου 12 παρ. 13 του ν. 3052/2002, βάσει της οποίας υπόκειται σε φορολογία εισοδήματος η πάγια μηνιαία αποζημίωση που καταβάλλεται στα μέλη Δ.Ε.Π. των Α.Ε.Ι. για δημιουργία και ενημέρωση βιβλιοθήκης και για συμμετοχή σε συνέδρια. Με την ανωτέρω απόφαση του Σ.τ.Ε., εκδοθείσα μετά την 1944/2012 παραπεμπτική απόφαση του Β΄ Τμήματος του Δικαστηρίου, κρίθηκαν ειδικότερα τα εξής: Κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 78 παρ. 1 και 4 και 4 παρ. 5 του Συντάγματος και των άρθρων 4 παρ. 1 και 45 παρ. 1 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, προκειμένου για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες, κάθε παροχή που καταβάλλεται στον μισθωτό, με οποιαδήποτε ονομασία (επιχορήγηση, αποζημίωση, επίδομα κ.λπ.), αν κατά τον νόμο και από την φύση της προορίζεται να καλύψει δαπάνες στις οποίες αυτός υποβάλλεται για την εκτέλεση της υπηρεσίας που του έχει ανατεθεί ή την ταχύτερη και αποδοτικότερη διεξαγωγή της, δεν αποτελεί προσαύξηση μισθού και δεν υποβάλλεται σε φόρο εισοδήματος, έστω και αν από την παροχή αυτή ωφελείται έμμεσα ο μισθωτός. Με την διάταξη του άρθρου 13 παρ. 2 περ. δ΄ του ν. 2530/1997, προβλέπεται ότι στα μέλη Δ.Ε.Π. των Α.Ε.Ι., πέρα από τον βασικό μηνιαίο μισθό, παρέχεται πάγια μηνιαία αποζημίωση για δημιουργία και ενημέρωση βιβλιοθήκης και για συμμετοχή σε συνέδρια, ύψους, κατά τα αναφερόμενα στην αιτιολογική έκθεση, ανάλογα με τη βαθμίδα του μέλους Δ.Ε.Π., ανταποκρινόμενη και στις ανάγκες του σκοπού χορήγησής της για κάθε βαθμίδα. Κατά την έννοια της διατάξεως αυτής, η εν λόγω αποζημίωση παρέχεται προς κάλυψη των προσθέτων δαπανών στις οποίες τα μέλη Δ.Ε.Π. υποβάλλονται και οι οποίες είναι από τη φύση τους, κρίνονται δε και από τον νομοθέτη, αναγκαίες προς εκπλήρωση των καθηκόντων τους. Εξάλλου, τον χαρακτήρα αυτόν της πάγιας αποζημιώσεως δεν αναιρεί το γεγονός ότι αυτή παρέχεται ανεξάρτητα από την ύπαρξη συγκεκριμένης μηνιαίας συμμετοχής σε συνέδρια και χωρίς την προσκόμιση αποδεικτικών στοιχείων για την διενέργεια των εν λόγω δαπανών, διότι αποτελεί προφανή επιμερισμό τους σε ετήσια βάση, θεωρούμενης από το νομοθέτη ως ελάχιστης αναγκαίας δαπάνης που καταβάλλεται για τον ως άνω σκοπό. Εν όψει τούτων, κατά παράβαση των ανωτέρω συνταγματικών διατάξεων, η εν λόγω «πάγια αποζημίωση για δημιουργία και ενημέρωση βιβλιοθήκης και για συμμετοχή σε συνέδρια» των μελών Δ.Ε.Π. των Α.Ε.Ι. υπήχθη, από 8.7.2002, σε φορολόγηση, με την διάταξη του άρθρου 12 παρ. 13 του ν. 3052/2002, απορριπτομένων ούτω των αντίθετων λόγων αναιρέσεως, με τους οποίους προβλήθηκε ειδικότερα ότι εάν μια πρόσοδος υπαχθεί με ρητή διάταξη νόμου σε φόρο, δεν εξετάζεται περαιτέρω αν αυτή συγκεντρώνει ή όχι τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος. http://www.ste.gr/portal/page/portal/StE/ProsfatesApofaseis#a300