TρΠλημΑθ (Αυτοφ) 3155/2014:Δεν αναστέλλεται η ποινική δίωξη, λόγω μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών στο ΙΚΑ, νομίμων εκπροσώπων αγροτικού συνεταιρισμού που συγχωνεύθηκε

ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Αριθμός: 3155/2014

ΕΚΘΕΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΗΣ

ΤΟΥ Α' ΑΥΤΟΦΩΡΟΥ ΤΡΙΜΕΛΟΥΣ ΠΛΗΜΜΕΛΕΙΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

Δημόσια Συνεδρίαση της 20-1-2014

Σύνθεση του Δικαστηρίου: Κουσιοπούλου Αννα Πρόεδρος Πλημμελειοδικών

Φούρλαρη Σοφία Πλημμελειοδίκης και Μητσοπούλου Βασιλική Δικαστική Πάρεδρος (διότι οι λοιποί Δικαστές κωλύονται)

Δεληδήμος Νικόλαος Εισαγγελέας Πλημμελειοδικών

Σιτοκωνσταντίνου Παρασκευή Γραμματέας

Κατηγορούμενος: 1)-3)… Παρόντες δια πληρεξουσίου

Πράξη: Μη έγκαιρη καταβολή α) εργοδοτικών Β) εργατικών εισφορών ΙΚΑ Γ) Παράβαση Ν.4321/63

Κατ' έφεση της υπ’ αριθμόν 194/2013 απόφασης του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών.

ΕΚΘΕΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ

     Κατά τη σημερινή δημόσια συνεδρίαση του Δικαστηρίου στο ακροατήριο του, η Πρόεδρος εκφώνησε τα ονόματα των κατηγορουμένων οι οποίοι δεν εμφανίστηκαν.

     Στο σημείο αυτό εμφανίστηκε ο δικηγόρος Αθηνών Στέφανος Λουμάκης και δήλωσε, ότι δυνάμει των με ημερομηνία 22/1272013 έγγραφων εξουσιοδοτήσεων, οι ανωτέρω κατηγορούμενοι διόρισαν αυτόν δικηγόρο για να τους υπερασπισθεί κατά τη σημερινή δικάσιμο του παρόντος δικαστηρίου, για τον λόγο ότι, αυτοί αδυνατούν να παρευρίσκονται ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου.

     Ο Εισαγγελέας αφού έλαβε το λόγο πρότεινε να επιτραπεί στους κατηγορούμενους να παραστούν δια του παραπάνω δικηγόρου τους.

     Μετά από αυτά το Δικαστήριο σε μυστική  διάσκεψη, παρουσία και της*. Γραμματέως του κατάρτισε και η Πρόεδρος του δημοσίευσε σε δημόσια συνεδρίαση του την υπ' αριθμόν 3155/2014 απόφαση του, που έχει ως εξής :

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Από τη διάταξη του άρθρου 340 παρ. 2 του Κ.Ποιν.Δ., όπως αυτή ισχύει μετά την αντικατάσταση της από τα άρθρα 24 παρ. 1 του Ν. 3160/2003 και 1.3 του Ν, 3346/2005, προκύπτει ότι, σε πταίσματα, πλημμελήματα και κακουργήματα, επιτρέπεται να εκπροσωπείται ο κατηγορούμενος από συνήγορο, τον οποίο διορίζει με έγγραφη δήλωση του, η οποία γίνεται κατά τις διατυπώσεις του άρθρου 42 παρ. 2 εδ. γ' του Κ.Ποιν.Δ. και πρέπει, με ποινή απαραδέκτου, να αναφέρει την ακριβή διεύθυνση κατοικίας ή διαμονής του κατηγορουμένου, στην περίπτωση δε αυτή ο κατηγορούμενος θεωρείται παρών και ο συνήγορος του ενεργεί όλες τις διαδικαστικές πράξεις γι' αυτόν. Από τη διατύπωση της παραπάνω διάταξης καθίσταται σαφές ότι, ο κατηγορούμενος επιτρέπεται να εκπροσωπείται κατά τη διάρκεια της δίκης στο Δικαστήριο από συνήγορο υπερασπίσεως, τον οποίο διορίζει με δήλωση του κατά τις διατυπώσεις του άρθρου 42 παρ, 2 εδ. γ' του Κ.Ποιν.Δ., με μοναδική προϋπόθεση, στην ως άνω δήλωση του να αναφέρει την ακριβή διεύθυνση κατοικίας ή διαμονής του.

Στην προκειμένη περίπτωση, οι κατηγορούμενοι αν και κλητεύθηκαν νομότυπα και εμπρόθεσμα να εμφανισθούν ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου κατά τη σημερινή δικάσιμο, δεν παρουσιάσθηκαν.Αντ’ αυτών εμφανίσθηκε ο συνήγορος τους, δικηγόρος Αθηνών Στέφανος Λουμάκης, ο οποίος προσκόμισε τις με ημερομηνία 22-12-2013 εξουσιοδοτήσεις, οι οποίες αναγνώσθηκαν δημόσια στο ακροατήριο και με τις οποίες οι κατηγορούμενοι τον εξουσιοδοτούν προκειμένου να παρασταθεί για λογαριασμό τους στην παρούσα• δίκη και να τους εκπροσωπήσει κατά την εκδίκαση της προκειμένης σε βάρος τους κατηγορίας. Στην ως άνω εξουσιοδότηση, επί της οποίας θεωρήθηκε το γνήσιο της υπογραφής των κατηγορουμένων κατά τις διατυπώσεις του άρθρου 42 παρ. 2 εδ. γ' τουΚ.Ποιν.Δ., αναφέρεται η ακριβής διεύθυνση κατοικίας των κατηγορουμένων. Επομένως, σύμφωνα με όσα έχουν εκτεθεί στην προηγούμενη νομική σκέψη, οι κατηγορούμενοι νόμιμα ζητούν την εκπροσώπηση τους από τον εξουσιοδοτηθέντα συνήγορο τους κατά την εκδίκαση της προκειμένης σε βάρος τους κατηγορίας, δεδομένου ότι στις ως άνω εξουσιοδοτήσεις τους αναφέρεται η ακριβής διεύθυνση κατοικίας, και κατά συνέπεια, οι κατηγορούμενοι θεωρούνται παρόντες στη δίκη, ο δε συνήγορος τους έχει το δικαίωμα να ενεργεί όλες τις διαδικαστικές ενέργειες γι' αυτούς,

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Δέχεται την πρόταση του Εισαγγελέως.

Επιτρέπει στους κατηγορούμενους να παραστούν μόνο δια του συνηγόρου τους, προς υποστήριξη των υπ' αριθμ. 52, 53, 54/2013 εφέσεως τους.

Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε αμέσως, στο ακροατήριο του στην

Αθήνα στις 20/1/2014.

(Η ΑΓΟΡΕΥΣΗ ΤΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΕΔΡΑΣ Κου Νικόλαου Δεληδήμου έχει ως εξής):

     Κατά το άρθρο 93 παρ. 4 του Συντάγματος: «Τα Δικαστήρια υποχρεούνται να μην εφαρμόζουν νόμο που το περιεχόμενο του είναι αντίθετο στο Σύνταγμα.1 (1. Για την υποχρέωση μη εφαρμογής του αντιτιθεμένου στο Σύνταγμα νόμου βλ την εκδοθείσα το πρώτον απόφαση : ΑΠ 23/1897, Θέμις Η, σελ. 329, όπου κρίθηκε ότι: «... όταν δε διάταξις νόμου αντίκεται εις το Σύνταγμα, ως μεταβάλλουσα δι' απλού νομοθετήματος θεμελιώδη διάταξιν αυτού ... δικαιούται το Δικαστήριοννα μην εφαρμόσει αυτήν εν τω θέματι περί ου η διάταξη»). θεσπιζόμενου έτσι του λεγομένου διάχυτου ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων.2 (2. Βλ. γενικώς επί του θέματος Σκουρής - Βενιζέλος: « Ο δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων», εκδ. 1985, σελ 19, 24, 31, 49, 53, 91, 97)»).

     Σύμφωνα με την αρχή αυτή κρίνεται κάθε φορά, in concreto, η συνταγματικότητα κάποιας διάταξης" στα Ποινικά Δικαστήρια δε και αυτεπαγγέλτως, τη προτάσει του Εισαγγελέως, και δη η ουσιαστική συνταγματικότητα. Τούτο σημαίνει ότι χωρεί νομικός έλεγχος του νόμου και όχι έλεγχος σκοπιμότητας αυτού.3 (3. Κασιμάτης: «Σύνταγμα και κοινό Δίκαιο», στο συνολικό τόμο : «Η ερμηνεία του Συντάγματος», εκδ. 1995, σελ 175, Σκουρής - Βενιζέλος: ε.α., σελ 83), βάσει της νομικής υπεροχής του Συντάγματος απέναντι σε όλους του άλλους κανόνες δικαίου, ως στοιχείο υπεροχής του Κράτους Δικαίου.4 (4. Πρβλ. Κοτσαλής: «Κράτος - Δικαίου και Κράτος Δικαστών»,ΝοΒ, τομ. 58, σελ. 14 επ,, ο ίδιος: «Νομική πλάνη και νομολογιακό Δίκαιο», ΠοινΧρ ΝΖ, σελ 961 επ.) και του παραδεδεγμένου τεκμηρίου συνταγματικότητας του νόμου από τη δημοσίευση του και τη θέση του σε ισχύ.5 (5. Βλ. Αριστοβ. Μάνεσης: «Συνταγματικό Δίκαιο», εκδ. 1980, σελ. 193).

     Περαιτέρω από το άρθρο 2 του Συντάγματος: «Όλοι οι Έλληνες είναι ίσοι απέναντι στο νόμο», θεσπίζεται η ουσιαστική και νομική ισότητα βάσις της οποίας οι θεσπιζόμενοι κανόνες δικαίου εισάγουν ίση μεταχείριση για όλους που τελούν υπό τις αυτές ή όμοιες συνθήκες6 (6. Αριστοβ.Μάνεσης: «Συνταγματική θεωρία και πράξη» εκδ. 1980, σελ. 318-320).

     Τούτο σημαίνει ότι ανεπιτρέπτως παραβιάζει την αρχή της ισότητας η διαφοροποίηση της νομοθετικής ρυθμίσεως τινός είτε υπό τη μορφή της εισαγωγής καθαρώς χαριστικού μέτρου είτε υπό τη μορφή ανεπέρειστου προνομίου.7 (7. Παλαιόθεν το ΣτΕ : 3160/1976, 1156/1977, 3217/1977, 1464/1978, 1661/1981).

     Παρέκκλιση από την αρχή της ισότητας δεν είναι επιτρεπτή, εφόσον ο νομοθέτης τη θέσπισε απόλυτη, ούτε με επίκληση λόγων «γενικότερου συμφέροντος» ή «ειδικής σκοπιμότητας», διότι τούτο θα σήμαινε αφενός ότι είναι δυνατόν να θεωρηθεί αυτή επιτρεπτή από τις συνταγματικές διατάξεις και αφετέρου ότι υπάρχουν, περιπτώσεις κατά τις οποίες η παραβίαση του Συντάγματος και της εν γένει νομιμότητας είναι «δικαιολογημένη» και, συνεπώς, επιτρεπτή για λόγους «γενικής» ή «ειδικής» σκοπιμότητας8 (8. Αρ. Μάνεσης : ε.α., σελ 324 - 325 : « Δεν είναι καννοητόν ο κοινός νομοθέτης να εισάγει και ο δικαστής να αναγνωρίζει παρεκκλίσεις από τηςκαθιερούσης την αρχήν ταύτην συνταγματικής διατάξεως, οιοσδήποτε λόγος και αν συντρέχει).

     Τέλος, με το άρθρο 1 του Α.Κ. 86/1967, ως ισχύει, «περί επιβολής κυρώσεων κατά των καθυστερούντων την καταβολήν και την απόδοσιν εισφορών σε οργανισμούς Κοινωνικής Ασφαλίσεως» τιμωρείται ποινικώς όποιος δεν καταβάλλει απαιτητές ασφαλιστικές εισφορές, που βαρύνουν τον ίδιο ή παρακρατά τις αφορώσες στους υπ' αυτού απασχολούμενους εισφορές.

     Εν τούτοις, κατά το άρθρο 19 του Ν. 4224/2013, με το οποίο τροποποιήθηκε το άρθρο 19α' του Ν. 4015/2011, όπως είχε προστεθεί με την παράγραφο ΙΒ του άρθρου 168 του Ν. 4099/2012 και η παράγραφο 2 αυτού προστέθηκε με το άρθρο 8 περ. Β του Ν. 4198/2013.9 (9. Η ρύθμιση δικαιολογήθηκε κατά το άρθρο 9 της αιτιολογικής έκθεσης στο σχέδιο νόμου «επείγουσες ρυθμίσεις του υπουργείου περιβάλλοντος ενέργειας και κλιματικής αλλαγής και άλλες διατάξεις» ως εξής: «Η προτεινόμενη διάταξη κρίνεται αναγκαία, προκειμένου να ανασταλούν οι αστικές και ποινικές διώξεις και τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης κατά της περιουσίας των φυσικών προσώπων που διετέλεσαν μέλη του Δ.Σ., που ανέλαβαν τη διαχείριση των ΑΣ, ΕΑΣ, ΚΑΣΟ, ΚΕΣΕ και ΣΕ ή εξακολουθούν να την ασκούν, με παρότρυνση όλων των ενδιαφερομένων, διώξεις που ασκούνται για πράξεις των Οργανώσεων τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 115 περί ευθύνης διοικούντων νομικά πρόσωπα του Ν. 2238/1994 (Α 151) «Κύρωση του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος», τις διατάξεις του Ν. 2523/1997 (Α' 179) «Διοικητικές και Ποινικές κυρώσεις στη φορολογική νομοθεσία και άλλες διατάξεις», του άρθρου 25 του Ν. 1882/1990 (Α' 43•) «Μέτρα για την περιστολή της φοροδιαφυγής, διαρρυθμίσεις στην άμεση και έμμεση φορολογία και άλλες διατάξεις» και όσων άλλων διατάξεων καθιερώνουν ατομική και αλληλέγγυο ευθύνη φυσικών προσώπων με νομικά πρόσωπα και που επιφέρουν μεταξύ των άλλων την επιβολή ποινικών κυρώσεων και τη δέσμευση ή κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων των φυσικών προσώπων». Σημαντικότερο του νομικού σφάλματος, καθόσον γίνεται λόγος για πράξεις νομικών προσώπων είναι το λογικό σφάλμα. Κατά την αιτιολογική έκθεση, ως αυτή ανωτέρων αυτούσια παρατέθηκε, σκοπός της θεσπίσεως της διατάξεως είναι η ίδια η θέσπιση της, διότι αντί να αιτιολογηθεί γι ποιο λόγο είναι αναγκαία η ρύθμιση αναφέρεται ότι αυτή θεσπίζεται επειδή είναι αναγκαία (βλ. Παπανούτσος: Λογική, εκδ. «Νόηση», 2008, σελ. 225): «Οι διατάξεις του άρθρου 115 του ν, 2238/1994, του άρθρου 14 του ν. 2523/1997, με εξαίρεση τις φορολογικές παραβάσεις της παραγράφου 1 του εδαφίου 4 του άρθρου αυτού, όπως ισχύουν, του άρθρου 55 του ν. 2859/2000, καθώς επίσης και οποιεσδήποτε άλλες διατάξεις νόμων, οι οποίες προβλέπουν ατομική και αλληλέγγυο ευθύνη φυσικών προσώπων με νομικό πρόσωπο ή προσωπική κράτηση ή διοικητικά μέτρα ή διοικητικές κυρώσεις ή ποινική ή αστική ευθύνη για τη μη καταβολή φόρων, τελών, εισφορών, δασμών προς το Δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Δ. συμπεριλαμβανομένων των οργανισμών κυρίας και επικουρικής ασφάλισης, αναστέλλονται, τα δε επιβληθέντα αίρονται για χρονικό διάστημα ενός έτους για τους Προέδρους και τα μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων των Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων κάθε βαθμού (του ν. 2810/ 2000, όπως ισχύει, συμπεριλαμβανομένων και των συνεταιριστικών εταιρειών ΑΕ του άρθρου 32 του ιδίου νόμου), καθώς και για τους Γενικούς Διευθυντές, τους Διευθυντές, τους Διαχειριστές, τους Γραμματείς, τους Ταμίες των Οργανώσεων αυτών, εφόσον διαρκεί η θητεία τους ή έχει καθ’ οιονδήποτε τρόπο λήξει μέχρι την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, με την προϋπόθεση ότι οι οργανώσεις αυτές συγχωνεύονται ή/και μετατρέπονται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου αυτού ή τίθενται σε καθεστώς εκκαθάρισης ή έχουν τεθεί σε εκκαθάριση με οποιονδήποτε τρόπο, συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εκκαθαρίσεως και αυτή δεν έχει περατωθεί. Για τα πρόσωπα της παραγράφου αυτής χορηγείται φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα. Για το ίδιο χρονικό διάστημα αναστέλλονται και όλες οι ποινικές υποθέσεις που εκκρεμούν ενώπιον των ποινικών δικαστηρίων για τα προαναφερόμενα πρόσωπα και για τις ίδιες αιτίες. Η άνω διάταξη δεν έχει εφαρμογή για τις περιπτώσεις που τα προαναφερόμενα πρόσωπα έχουν καταδικαστεί για αδικήματα από δόλο σε βάρος της περιουσίας όλων των προαναφερόμενων νομικών προσώπων. Η ανωτέρω προθεσμία μπορεί να παραταθεί για χρονικό διάστημα ενός έτους με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων».

     Εν προκειμένω οι κατηγορούμενοι ..., ως νόμιμοι εκπρόσωποι του συνεταιρισμού «Ε» καταδικάστηκαν δυνάμει της υπ' αριθμ. 194/11-3-2013 απόφασης του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών σε ποινή φυλάκισης δεκαπέντε (15) μηνών και χρηματική ποινή τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ ο καθένας, συνολικώς καθορισθείσης, λόγω μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών συνολικώς καθορισθείσης, λόγω μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών στο Γ.Κ.Α. και άσκησαν παραδεκτώς κατ' αυτής τις υπ’ αριθμ. 52, 53, 54/28-3-2013 εφέσεις. Κατά την εκδίκαση σήμερα 20-1-2013 εφέσεων τους κατά της ανωτέρω απόφασης ζήτησαν την αναστολής της υποθέσεως τους επικαλούμενοι την προμνησθείσα διάταξη του άρθρου 19 του Ν. 4224/2013. Εν τούτοις, η συγχώνευση ή η μετατροπή των αγροτικών συνεταιρισμών κατ’ ουδένα τρόπο συνδέεται με την αναστολή της ποινικής δίωξης» κατά το άρθρο 19Λ του Ν. 4138/2013 ή με την αναστολή των ποινικών υποθέσεων10 (10. Κατά το Συμβ. Εφετ. Λαρίσης 191/2013: ΠΧρ ΞΓ, 618 – 619, συντρεχουσών των προϋποθέσεων του άρθρου 19α πρέπει «να διαταχθεί κατ' άρθρον 308 β, δ η μη εξακολούθηση της κυρίας ανάκρισης όσο διαρκεί η αναστολή της ποινική δίωξης. Πάντως, το άρθρο 307 δ ρυθμίζει την αποπεράτωση ή την εξακολούθηση της ανακρίσεως (βλ. και 308 παρ. 1 ΚΠΔ) δίχως e contrario να μπορεί να γίνει λόγος για διακοπή αυτής εν όψει μάλιστα των άρθρων 239, 240 εδ. β, 248 παρ. 1, 250, 251, 253, 254, 250, 261, 262, 265, 267 ΚΠΔ) κατά το άρθρο 4224/2013, ευρύτατης ομάδας κατηγορουμένων, όπως προέδρους, μέλη των διοικητικών συμβουλίων, γενικούς διευθυντές, διευθυντές, διαχειριστές, γραμματείς, ταμίες αυτών ακόμα κι αν η θητεία τους έχει λήξει. Ούτε στην αιτιολογική έκθεση (παρατέθηκε αυτούσια ανωτέρω) επιχειρήθηκε η σύνδεση αυτή.

     Εν τούτοις, η συγχώνευση και η μετατροπή νομικών προσώπων είναι θεσμοί γνωστοί και σε άλλους κλάδους του Δικαίου, δίχως η προς τούτο διαδικασία να επηρεάζει την ποινική αντιμετώπιση των εκπροσωπούντων αυτά φυσικών προσώπων11 (11. ΣτΕ 1326/2012, ΣτΕ1590/2000, ΣτΕ 2028/1997. Επίσης βλ. ειδικώς : άρθρο 1 παρ. 1 της οδηγίας 77/187/ΕΟΚ, προς την οποία εναρμονίσθηκε η ελληνική νομοθεσία με το π.6. 572/1988 και η υπ’ αριθμ 78/855/ΕΟΚ) και μάλιστα ούτε εκείνων που είχαν την ιδιότητα του νομίμου εκπροσώπου τους κατά χρόνο προγενέστερο της διαδικασίας συγχωνεύσεως ή μετατροπής, όπως ορίζεται για τους γεωργικούς συνεταιρισμούς. Έτσι, κατά το άρθρο 17 του ν.δ. 3843/1958, ως αντικ. από το άρθρο 10 του ν. 542/1977: «οι κατά το χρόνο διαλύσεως ή συγχωνεύσεως ημεδαπών ανωνύμων εταιριών ή συνεταιρισμών διευθυνταί, διαχειρισταί ή διευθύνοντες σύμβουλοι και εκκαθαρισταί τούτων ευθύνονται προσωπικώς και αλληλεγγύως» (παρ. 1), επίσης δε και «οι κατά χρόνον της διαλύσεως των νομικών προσώπων ευθύνονται προσωπικώς και αλληλεγγύως» (παρ. 2). Επίσης, κατά το άρθρο 75 παρ. 1, 2γ του ν. 2190/192, ως προσετέθη με το άρθρο π.δ. 498/1987 για τη συγχώνευση ανωνύμων εταιριών «οι εκκρεμείς δίκες συνεχίζονται αυτοδικαίως από την απορροφούσα εταιρία ή και αυτής χωρίς καμία ειδικότερη διατύπωση από μέρους της και χωρίς να επέρχεται, λόγω της συγχώνευσης, βίαιη διακοπή της δίκης». Το ζήτημα της ποινικής ευθύνης των ανωτέρω αναφερθέντων προσώπων για το συγκεκριμένο αδίκημα αλλά και για άπαντα τα αναφερόμενα στο άρθρο 19α' του Ν. 4015/2011 αδικήματα, αναλόγως της εκάστοτε νομοθετικής ρυθμίσεως, ευχερώς ηδύνατο να αντιμετωπισθεί συμφώνως προς το άρθρο 2 του Συντάγματος υπό την εφαρμογή είτε του άρθρου 18 παρ. 11 β' του Ν. 2434/1996, κατά το οποίο αναστέλλεται η ποινική διαδικασία χάριν ρυθμίσεως του τρόπου καταβολής της οφειλής με τον ασφαλιστικό φορέα, είτε του άρθρου 352 παρ. 3 ΚΠΔ εν όψει υποβολής αιτήσεως του συνεταιρισμού για την τμηματική εξόφληση της οφειλής είτε για την άπαξ τοιαύτη. Αντ’ αυτών επελέγη η ρύθμιση του άρθρου 19 του Ν. 4224/2013, κατά την οποία ρυθμίστηκε με ανόμοιο τρόπο όμοια περίπτωση που ασφαλώς, δε συνιστά ίση μεταχείριση, διότι τούτο προϋποθέτει ομοιότητα των ρυθμιζόμενων θεμάτων12 (12. φιλοσοφικώς η ισότητα νοείται ως αναλογική {Αριστοτέλης: Ηθικά Νικομάχεια Ε, 1130b «ει γαρ μη ίσοι, ουκ ίσα έξουσιν, αλλά εντεύθεν αι μάχαι και τα εγκλήματα, όταν οι ίσοι μη ίσα έχωσι και νέμονται … έστιν άρα το δίκαιον ανάλογον τι».) Αυτούσια η περικοπή σε Μάνεσης:ε.α, σελ, 320, όπου περαιτέρω παραπομπές), την οποία το Δικαστήριο οφείλει να ερευνά. Προκύπτει, λοιπόν, εκ των ανωτέρω ότι παραβιάσθηκε με το άρθρο 19α του Ν. 4015/2011, ως ισχύει, το άρθρο 2 του Συντάγματος τόσο ως προς την καθιερωμένη ισότητα των πολιτών έναντι του νόμου αλλά και ως προς την καθιερωμένη ισότητα του νόμου έναντι των πολιτών, διότι δι’αυτού παραβιάζεται όχι μόνον η ίση εφαρμογή αλλά και η ίση ρύθμιση του νόμου. Χαρακτηριστικώς13 (13. για τα βαθύτατα και πλέον παραδοσιακά ερείσματα της αρχής αυτής στην ελληνική νομική σκέψη βλ Ν. Σαρίπολος: Σύστημα Συνταγματικού Δικαίου, εκδ. 1903, τομ. Α, σελ. 90 επ., ο ίδιος : Συνταγματικόν Δίκαιον, εκδ. 1923, τομ. Γ, σελ.20, Αλ. Σβώλος — Γ. Βλάχος : «Το Σύνταγμα της Ελλάδος», εκδ. 1954, τομ Α, σελ. 177. Ρητή αναφορά στο άρθρο 4 του Συντάγματος σε ΑΠ ολομ. 2/2013, ΠοινΧρ ΞΓ, σελ. 686) τονίζεται ότι με το άρθρο 19α' του Ν. 4138/2013 επιφυλάχθηκε η δυνατότητα παρατάσεως της ισχύος του στις 31-12-2013 για ακόμη ένα έτος (ΦΕΚ Α: 288/3112-2012), που επίσης περιέχει επιφύλαξη παρατάσεως με κοινή υπουργική απόφαση.

     Επομένως, δε δύναται να ανασταλεί η παρούσα «ποινική υπόθεση»14 (14. Χρησιμοποιούμε τη διατύπωση του νομοθετήματος) και πρέπει να κηρυχθούν ένοχοι οι κατηγορούμενοι, απορριπτόμενων των υπ' αυτών προβαλλομένων ισχυρισμών, διότι άπαντες είχαν εξουσία εκπροσωπήσεως του συνεταιρισμού κατά τις προβλέψεις του καταστατικού κατά τις ιδιότητες τους που, σημειωτέον, αναφέρει και περιλαμβάνει η δέον κριθεί ως αντισυνταγματική, ως άνω, διάταξη.15 (15. Βλ. ιδιαιτέρως ΣτΕ 3/2000 δυνάμει της οποίας εκρίθη ότι η διάταξη του άρθρου 115 ν. 2238/1994 δεν προσκρούει στα άρθρα 4 παρ. 5, 78 παρ. 1 Συντάγματος, θεσπίζουσα την αλληλέγγυα ευθύνη των φυσικών προσώπων που έχουν την ιδιότητα του δ/νιος συμβούλου ανωνύμου εταιρίας κατά το χρόνο της συγχωνεύσεως της, διότι το Σύνταγμα δεν αποκλείει στον κοινό νομοθέτη να καθορίσει διατάξεις τυπικού νόμου, πέραν του νομικού προσώπου, ως προσθέτως υπόχρεα για την κάλυψη των υποχρεώσεων του). Επιπροσθέτως, οι κατηγορούμενοι επικαλούνται απόφαση της γ.σ. του συνεταιρισμού περί συγχωνεύσεως και μετατροπής του, δίχως να προκύπτει εξ ουδενός στοιχείου ότι αυτή είναι δυνατή ή ότι, εν πάσει περιπτώσει, έχουν γίνει ενέργειες για την ολοκλήρωση της. Ήδη, όμως, το άρθρο 19 του Ν. 4224/2013 κάνει λόγο για οργανώσεις, που «συγχωνεύονται ή/και μετατρέπονται». Από τη γραμματική διατύπωση της διάταξης προκύπτει ότι οι οργανώσεις πρέπει να τελούν «εν τω γίγνεσθαι» σε διαδικασία συγχώνευσης ή μετατροπής. Εάν αρκούσε, πλέον, η απόφαση της γ.σ., τότε αντί της διατυπώσεως «συγχωνεύονται ή μετατρέπονται» θα εχρησιμοποιείτο η διατύπωση «δύνανται να ... τελούν υπό ...» ή «πρόκειται να ...» και επομένως και αυτός ο ισχυρισμός τους είναι αβάσιμος.

           (Η ΕΚΔΟΘΕΙΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΧΕΙ ΩΣ ΕΞΗΣ):

     Μετά απ' αυτό το Δικαστήριο σε μυστική διάσκεψη, με τη παρουσία και της Γραμματέως του, κατάρτισε και η Πρόεδρος του δημοσίευσε σε δημόσια συνεδρίαση την 3155/2014 απόφαση, που έχει ως εξής :

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ

     Κατά το άρθρο 4 παρ.1 του Συντάγματος, οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου. Η διάταξη αυτή καθιερώνει όχι μόνο την ισότητα των Ελλήνων έναντι του νόμου αλλά και την ισότητα του νόμου έναντι αυτών, με την έννοια ότι δεσμεύει και το νομοθέτη και τον υποχρεώνει, όταν πρόκειται να ρυθμίσει ουσιωδώς όμοια πράγματα, σχέσεις ή καταστάσεις και κατηγορίες προσώπων, να μην αντιμετωπίζει κατά τρόπο ανόμοιο τις περιπτώσεις αυτές, εισάγοντας διακρίσεις ή εξαιρέσεις, εκτός αν αυτό επιβάλλεται από λόγους γενικότερου κοινωνικού ή δημόσιου συμφέροντος. Τη συνδρομή τέτοιου συμφέροντος ελέγχουν τα δικαστήρια ενόψει της κατά το άρθρο 93 παρ. 4 εξουσίας τους να μη εφαρμόζουν νόμο που το περιεχόμενο του είναι αντίθετο προς το Σύνταγμα. Συνεπώς, αν γίνει από το νόμο ειδική ρύθμιση για ορισμένη κατηγορία προσώπων και αποκλεισθεί από τη ρύθμιση αυτή. κατ' αδικαιολόγητη δυσμενή διάκριση, άλλη κατηγορία προσώπων, για την οποία συντρέχει ο ίδιος λόγος που επιβάλλει την ειδική εκείνη μεταχείριση, η διάταξη που εισάγει τη δυσμενή αυτή μεταχείριση είναι ανίσχυρη  ως   αντισυνταγματική.  Στην περίπτωση  αυτή,  προς  αποκατάσταση  της συνταγματικής αρχής της ισότητας, πρέπει να εφαρμοσθεί και για εκείνους, .σε βάρος των οποίων έγινε η δυσμενής διάκριση, η διάταξη που ισχύει για την κατηγορία υπέρ της οποίας θεσπίστηκε η ειδική ρύθμιση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι παραβιάζεται από τη δικαστική εξουσία η αρχή της διάκρισης των λειτουργιών, που θεσπίζεται από τα άρθρα 1, 26, 73 επ. και 87 επ. του Συντάγματος (ΟλΑΠ 19/2004). Περαιτέρω, με το άρθρο 1 του ΑΝ 86/1967, ως ισχύει, «περί επιβολής κυρώσεων κατά των καθυστερούντων την καταβολήνκαι την απόδοσιν εισφορών σε οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης» τιμωρείται ποινικώς όποιος δεν καταβάλλει απαιτητές ασφαλιστικές εισφορές που βαρύνουν τον ίδιο ή παρακρατά τις αφορώσεςστους υπ' αυτού απασχολούμενους εισφορές. Εν τούτοις, κατά το άρθρο 19 του ν. 4224/2013, με το οποίο τροποποιήθηκε το άρθρο 19° του ν. 4015/2011, όπως είχε προστεθεί με την παράγραφο 1Β του άρθρου 168 του ν. 4099/2012 και η παράγραφος 2 αυτού προστέθηκε με το άρθρο 8 περ. Β του ν. 4198/2013: «Οι διατάξεις του άρθρου 115 του ν. 2238/1994, του άρθρου 14 του ν. 2523/1997, με εξαίρεση τις φορολογικές παραβάσεις της παραγράφου 1 του εδαφίου 4 του άρθρου αυτού, όπως ισχύουν, του άρθρου 55 του ν. 2859/2000, καθώς επίσης και οποιεσδήποτε άλλες διατάξεις νόμων, οι οποίες προβλέπουν ατομική και αλληλέγγυο ευθύνη φυσικών προσώπων με νομικό πρόσωπο ή προσωπική κράτηση ή διοικητικά μέτρα ή διοικητικές κυρώσεις ή ποινική ή αστική ευθύνη για τη μη καταβολή φόρων, τελών, εισφορών, δασμών προς το Δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Δ συμπεριλαμβανομένων των οργανισμών κυρίας και επικουρικής ασφάλισης, αναστέλλονται, τα δε επιβληθέντα αίρονται για χρονικό διάστημα ενός έτους για τους Προέδρους και τα μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων των Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων κάθε βαθμού (του ν. 2810/2000. όπως ισχύει, συμπεριλαμβανομένων και των συνεταιριστικών εταιρειών ΑΕ του άρθρου 32 του ιδίου νόμου), καθώς και για τους Γενικούς Διευθυντές, τους Διευθυντές, τους Διαχειριστές, τους Γραμματείς, τους Ταμίες των Οργανώσεων αυτών, εφόσον διαρκεί η θητεία τους ή έχει καθ' οιονδήποτε τρόπο λήξει μέχρι την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, με την προϋπόθεση ότι οι οργανώσεις αυτές συγχωνεύονται ή/και μετατρέπονται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου αυτού ή τίθενται σε καθεστώς εκκαθάρισης ή έχουν τεθεί σε εκκαθάριση με οποιονδήποτε τρόπο, συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εκκαθαρίσεως και αυτή δεν έχει περατωθεί. Για τα πρόσωπα της παραγράφου αυτής χορηγείται φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα. Για το ίδιο χρονικό διάστημα αναστέλλονται και όλες οι ποινικές υποθέσεις που εκκρεμούν ενώπιον των ποινικών δικαστηρίων για τα προαναφερόμενα πρόσωπα και για τις ίδιες αιτίες. Η άνω διάταξη δεν έχει εφαρμογή για τις περιπτώσεις που τα προαναφερόμενα πρόσωπα έχουν καταδικαστεί για αδικήματα από δόλο σε βάρος της περιουσίας όλων των προαναφερομένων νομικών προσώπων. Η ανωτέρω προθεσμία μπορεί να παραταθεί για χρονικό διάστημα ενός έτους με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών/ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων».

Εν προκειμένω, οι κατηγορούμενοι …, ως νόμιμοι εκπρόσωποι του συνεταιρισμού «Ε» καταδικάστηκαν δυνάμει της υπ' αριθμ. 194/11-3-2013 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών σε ποινή φυλάκισης 15 μηνών και χρηματική ποινή 3.000 ευρώ ο καθένας, λόγω μη καταβολής ασφαλιστικών εσφορών στο ΙΚΑ και άσκησαν παραδεκτώς κατ' αυτής τις υπ' αριθμ. 52, 53 και 54/28-3-2013 εφέσεις. Κατά την εκδίκαση των ως άνω εφέσεων τους κατά τη σημερινή δικάσιμο (20-1-2014) ζήτησαν την αναστολή της ποινικής δίωξης επικαλούμενοι την προμνησθείσαδιάταξη του άρθρου 19 του ν. 4224/2013. Εν τούτοις, η συγχώνευση ή η μετατροπή των αγροτικών συνεταιρισμών κατ' ουδένα τρόπο συνδέεται με την αναστολή της ποινικής δίωξης, κατά το άρθρο 19° του ν. 4138/2013 ή με την αναστολή των ποινικών υποθέσεων, κατά το άρθρο 4224/2013, ευρύτατης ομάδας κατηγορουμένων, όπως προέδρους, μέλη των διοικητικών συμβουλίων, γενικούς διευθυντές, διευθυντές, διαχειριστές, γραμματείς, ταμίες αυτών ακόμα και αν η θητεία τους έχει λήξει, αλλά ούτε στην αιτιολογική έκθεση του νόμου επιχειρείται τέτοια σύνδεση. Εξάλλου, η συγχώνευση και μετατροπή των νομικών προσώπων είναι θεσμοί γνωστοί και σε .άλλους κλάδους του Δικαίου, δίχως η προς τούτο διαδικασία να επηρεάζει την ποινική αντιμετώπιση των εκπροσωπούντων αυτά φυσικών προσώπων, και μάλιστα ούτε εκείνων που είχαν την ιδιότητα του νομίμου εκπροσώπου τους κατά χρόνο προγενέστερο της διαδικασίας συγχωνεύσεως ή μετατροπής, όπως ορίζεται για τους γεωργικούς συνεταιρισμούς. Έτσι, κατά τη διάταξη του άρθρου 17 του ν. 3843/1958, ως αντικ. από το άρθρο 10 του ν. 542/1977: «οι κατα το χρόνο διαλύσεως ή συγχωνεύσεως ημεδαπών ανωνύμων εταιριών η συνεταιρισμών διευθυνταί, διαχειρισταί ή διευθύνοντες σύμβουλοι και εκκαθαρισταί τούτων  ευθύνονται προσωπικώς και αλληλεγγύως»(παρ. 1), όπως και «οι κατά χρόνον της διαλύσεως των νομικών προσώπων ευθύνονται προσωπικώς και αλληλεγγύως» (παρ. 2). Επίσης, κατά το άρθρο 75 παρ. 1, 2γ του ν. 2190/1992, ως προσετέθη με το άρθρο π.δ 498/1987 για τη συγχώνευση ανωνύμων εταιριών «οι εκκρεμείς δίκες συνεχίζονται αυτοδικαίως από την απορροφούσα εταιρία ή και αυτής χωρίς καμία ειδικότερη διατύπωση από μέρους της και χωρίς να επέρχεται, λόγω της συγχώνευσης, βίαιη διακοπή της δίκης». Το ζήτημα της ποινικής ευθύνης των ανωτέρω αναφερθέντων προσώπων για το συγκεκριμένο αδίκημα αλλά και για άπαντα τα αναφερόμενα στο άρθρο 19° του ν. 4015/2011 αδικήματα, αναλόγως της εκάστοτε νομοθετικής ρυθμίσεως, ευχερώς ηδύνατο να αντιμετωπισθεί σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 1 του Συντάγματος υπό την εφαρμογή είτε του άρθρου 18 παρ. 11 β’του ν. 2434/1996, κατά το οποίο αναστέλλεται η ποινική διαδικασία χάριν ρυθμίσεως του τρόπου καταβολής της οφειλής με τον ασφαλιστικό φορέα, είτε του άρθρου 352 παρ. 3 ΚΠΔ εν όψει υποβολής αιτήσεως του συνεταιρισμού για την τμηματική εξόφληση της οφειλής είτε για την άπαξ τοιαύτη. Αντ' αυτών επελέγη η ρύθμιση του άρθρου 19 του ν. 4224/2013, κατά την οποία ρυθμίστηκε με ανόμοιο τρόπο όμοια περίπτωση που ασφαλώς, δεν συνιστά ίση μεταχείριση, διότι τούτο προϋποθέτει ομοιότητα των ρυθμιζόμενων θεμάτων, την οποία το Δικαστήριο οφείλει να ερευνά. Προκύπτει, λοιπόν, εκ των ανωτέρω ότι παραβιάσθηκε με το άρθρο 19 του ν. 4015/2011, ως ισχύει, το προαναφερθέν άρθρο του Συντάγματος τόσο ως προς την καθιερωμένη ισότητα των πολιτών έναντι του νόμου αλλά και ως προς την καθιερωμένη ισότητα του νόμου έναντι των πολιτών, διότι δι' αυτού παραβιάζεται όχι μόνον η ίση εφαρμογή αλλά και η ίση ρύθμιση του νόμου. Επομένως, δεν δύναται εν προκειμένων να ανασταλεί η ποινική υπόθεση, απορριπτόμενου του σχετικού ισχυρισμού των κατηγορουμένων. Σημειωτέον, ότι οι κατηγορούμενοι επικαλούνται απόφαση της γ.σ. του συνεταιρισμού περί συγχωνεύσεως και μετατροπής του, δίχως να προκύπτει εξ ουδενός στοιχείου ότι αυτή είναι δυνατή ή ότι, εν πάσει περιπτώσει, έχουν γίνει ενέργειες για την ολοκλήρωση της. Εξάλλου, το άρθρο 19 του ν. 4224/2013 κάνει λόγο για οργανώσεις που «συγχωνεύονται ή/και μετατρέπονται». Από τη γραμματική διατύπωση της διάταξης προκύπτει ότι οι οργανώσεις πρέπει να τελούν «εν τω γίγνεσθαι» σε διαδικασία συγχώνευσης ή μετατροπής. Συνεπώς, θα πρέπει να απορριφθεί ο ισχυρισμός, αυτός των κατηγορουμένων περί αναστολής της ποινικής διαδικασίας, ενώ για τους υπόλοιπους ισχυρισμούς το δικαστήριο επιφυλάσσεται να αποφανθεί με την ουσία της υπόθεσης.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Δέχεται τη πρόταση του Εισαγγελέως.

Απορρίπτει τους αυτοτελείς ισχυρισμούς του συνηγόρου υπερασπίσεως.

Διατάσσει την πρόοδο της δίκης.

Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε αμέσως στο ακροατήριο του.

                            Αθήνα 20/1/2014

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ                  Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

http://www.dsanet.gr/Epikairothta/Nomologia/trplath3155.htm