Στην προχθεσινή Ολομέλεια του
Πρωτοδικείου Αθηνών είχαμε την ευκαιρία να διατυπώσουμε τις θέσεις μας
πάνω στο θέμα της
αύξησης των πινακίων στις πολιτικές υποθέσεις με βάση
το νέο ΚΠολΔ. Το ΔΣ της Ένωσης δυστυχώς δεν συγκλήθηκε, όπως ζητήσαμε,
παρά τη σπουδαιότητα του ζητήματος κι’ έτσι τόσο εμείς όσο και η
Πρόεδρος της Ένωσης περιοριστήκαμε στη διατύπωση προσωπικών απόψεων. Από
την τοποθέτηση της κ. Στενιώτη διαφάνηκε έμμεσα η αποδοχή της εισήγησης
του Διευθύνοντος το Πρωτοδικείο Αθηνών περί της ανάγκης δημιουργίας
νέων πινακίων υπό το νέο καθεστώς του ΚΠολΔ.Σε μια τέτοια εκτίμηση είμαστε απόλυτα αντίθετοι. Αρχικά από την διατύπωση του ίδιου του άρθρου 237 παρ. 4δ ΚΠολΔ προκύπτει ότι ο νομοθέτης ρυθμίζει τις νέες διαδικασίες και προθεσμίες κατάθεσης και συζήτησης των υποθέσεων υπό την προϋπόθεση ότι κάτι τέτοιο επιτρέπεται «από τον κανονισμό του Δικαστηρίου». Εφόσον δεν συντρέχει αυτή η βασική προϋπόθεση, η συζήτηση της υπόθεσης «γίνεται στον απολύτως αναγκαίο χρόνο». Απολύτως αναγκαίος χρόνος είναι ο ελάχιστος χρόνος που απαιτείται για να εκδικαστεί μια υπόθεση, ώστε να διασφαλίζεται ότι ο δικαστής θα έχει τη δυνατότητα να την μελετήσει επαρκώς και στη συνέχεια να εκδώσει μια πλήρως αιτιολογημένη απόφαση. Προφανώς αυτή είναι η επιδίωξη τόσο του συνταγματικού όσο και του κοινού νομοθέτη. Κάθε άλλη ερμηνεία που ταυτίζει τον «απολύτως αναγκαίο χρόνο» με την άμεση εκδίκαση των υποθέσεων χωρίς τη διερεύνηση της συνδρομής των παραπάνω αντικειμενικών προϋποθέσεων και θυσιάζει την ουσιαστική απονομή της Δικαιοσύνης στην απαίτηση της με κάθε τρόπο περαίωσης των εκκρεμών υποθέσεων, είναι πρόδηλα ανεδαφική και θεσμικά επικίνδυνη. Ο μέχρι σήμερα προσδιορισμός του αριθμού των εισαγόμενων υποθέσεων ανά πινάκιο υπηρετούσε ακριβώς αυτήν τη λογική. Οι δικαστές με εντατικοποίηση της εργασίας τους και με παραίτηση από κάθε ιδέα για ελεύθερο προσωπικό τους χρόνο, ρύθμισαν με τέτοιον τρόπο τα πινάκια, ώστε ο χρόνος εκδίκασης μιας υπόθεσης να είναι ο ελάχιστα δυνατός. Παρόμοια αντιμετωπίσαμε και την διάταξη του άρθρου 672A ΚΠολΔ, που όριζε ότι συγκεκριμένες εργατικές υποθέσεις εκδικάζονται υποχρεωτικά μέσα σε 60 ημέρες από την κατάθεσή τους. Το χρονικό όριο που έθετε ο νόμος δεν τηρούνταν στα μεγάλα Πρωτοδικεία διότι κρίναμε ότι πρόκειται για μια ενδεικτική προθεσμία και ότι προέχει η ουσιαστική συζήτηση της υπόθεσης από μια γρήγορη και επιπόλαιη μελέτη της που ενδέχεται να οδηγήσει σε λανθασμένη κρίση επί της ουσίας.
Το γεγονός της καθυστέρησης στον προσδιορισμό των υποθέσεων με κανένα τρόπο δεν βαρύνει τους δικαστές, αλλά οφείλεται σε πολλούς άλλους παράγοντες που είναι σε γνώση του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Εάν ήταν τόσο εύκολη η αντιμετώπιση του διαχρονικού προβλήματος της καθυστέρησης της απονομής της Δικαιοσύνης, με τον βίαιο διπλασιασμό των εκδικαζομένων υποθέσεων, το ζήτημα θα είχε λυθεί πριν από δεκαετίες.
Η εφαρμογή των διατάξεων του νέου ΚΠολΔ που καθορίζουν τις πιο πάνω προθεσμίες και η δημιουργία νέων παράλληλων πινακίων, χωρίς την αντικειμενική διερεύνηση της δυνατότητας επεξεργασίας των δικογραφιών από τους δικαστές, ενδέχεται να οδηγήσει στα μεγάλα Δικαστήρια της Χώρας ακόμα και σε υπερδιπλασιασμό της δικαστικής ύλης. Πέρα από τον προσδιορισμό των νέων δικογράφων μετά την 1.1.2016 σε παράλληλα πινάκια από τον Μάιο του 2016 και μετέπειτα, θα αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο της παραίτησης από δικόγραφα που προσδιορίστηκαν να συζητηθούν μετά το 2017 και της συσσώρευσής τους εντός του 2016. Ούτε λόγος δεν μπορεί να γίνει ασφαλώς για ουσιαστική απονομή δικαιοσύνης με τέτοιες συνθήκες!
Το επιχείρημα του Προεδρείου της Ε.Δ.Ε. που λέει «ας ξεκινήσουμε να εφαρμόζουμε τη νέα διαδικασία και να προσδιορίζουμε τις υποθέσεις σε νέα πινάκια και μετά βλέπουμε» είναι εντελώς αποπροσανατολιστικό. Θα δημιουργηθεί στο μεταξύ μια νέα κατάσταση, αδιέξοδη για δικαστές, δικηγόρους και διαδίκους, που δεν θα μπορεί μετέπειτα να ανατραπεί. Καλλιεργεί ωστόσο –η άποψη του Προεδρείου- την ψευδαίσθηση ότι με κάποιον ακαθόριστο τρόπο η κατάσταση θα μπορεί να ελεγχθεί. Η λύση θα πρέπει να δοθεί πριν την απόφαση για δημιουργία νέων πινακίων και μάλιστα τη λύση αυτή πρέπει να τη δώσει η Γ.Σ. της Ένωσης που θα λάβει χώρα σε λιγότερο από 1 μήνα. Κάτι τέτοιο νομίζουμε είναι επιβεβλημένο από τα πράγματα, αφού τα προβλήματα που θα ανακύψουν θα αφορούν όλους μας, ανεξάρτητα από το Δικαστήριο που υπηρετούμε και τον βαθμό που κατέχουμε.
Η διακοπή συζήτησης της Ολομέλειας του Πρωτοδικείου Αθηνών για την ερχόμενη Τρίτη, δίνει τη δυνατότητα στους συναδέλφους να προβληματιστούν περισσότερο γύρω από τους κινδύνους που δημιουργούνται από μια επί της ουσίας απόφαση για τροποποίηση του Κανονισμού. Η απόσυρση του θέματος ή η αναβολή συζήτησής του μετά την Γ.Σ. της Ε.Δ.Ε. έχουμε την άποψη ότι είναι η πιο ενδεδειγμένη λύση στην παρούσα φάση.
Χριστόφορος Σεβαστίδης, Δ.Ν.-Πρόεδρος Πρωτοδικών
Χαράλαμπος Σεβαστίδης, Πρόεδρος Πρωτοδικών
Μέλη του Δ.Σ. της ΕΔΕ
Και γιατί δεν παρέμεινε ο ένας εξ υμών, ο οποίος νομιμοποιείται να μετέχει στις εργασίες της Ολομέλειας μετά την καταψήφιση της αρχικής του πρότασης για να μας τα εξηγήσει, αντί να επιλέξει την εύκολη λύση της αποχώρησης από την συνεδρίαση ??
ΑπάντησηΔιαγραφήΤροποποιώντας τον κανονισμό, αποδεχόμενοι ότι πρέπει να εφαρμόσουμε το νέο νόμο, πρέπει να εξηγήσουμε στους εαυτούς μας, γιατί τόσα χρόνια δεν εφαρμόζουμε τα άρθρα 632 παρ. 2, 672Α, 933 παρ. 1, 936 παρ. 2 και 979 παρ. 2 ΚΠολΔ περί προσδιορισμού των υποθέσεων (αγωγών - ανακοπών) μέσα σε εξήντα ημέρες από την κατάθεσή τους. Αν η απάντηση στο ερώτημα είναι ότι οι Δικαστές του Πρωτοδικείου Αθηνών είμαστε οκνηροί και τεμπέληδες, τότε προφανώς πρέπει να αναγνωρίσουμε το λάθος μας, να ζητήσουμε ταπεινά συγνώμη και να ψηφίσουμε τον νέο κανονισμό πάραυτα, αλλά και να εφαρμόσουμε επιτέλους τα ως άνω άρθρα, προσδιορίζοντας και τις ανωτέρω υποθέσεις σε συντομότερο χρονικό διάστημα. Αν όμως η απάντηση στο ως άνω ερώτημα είναι, ότι τα ως άνω άρθρα δεν εφαρμόσθηκαν ποτέ, διότι ήταν παντελώς ανεφάρμοστα και ουτοπικά, προφανώς διότι «κανείς δεν υποχρεούται στα αδύνατα» και χρησίμευαν αποκλειστικά και μόνο ως νομοθετικές διατάξεις, που έξυπνα μεταθέτουν την ευθύνη για την καθυστέρηση της Δικαιοσύνης από την εκάστοτε ηγεσία στους Δικαστές και δη του πρώτου βαθμού, τότε μήπως θα έπρεπε να αναρωτηθούμε, γιατί επιθυμούμε να τροποποιήσουμε ένα κανονισμό, ο οποίος κατά γενική παραδοχή, ακόμα και του πιο αισιόδοξου, θα υπερδιπλασιάσει τις χρεωθείσες υποθέσεις σε κάθε Πρωτοδίκη; Μάλλον επειδή κάτι άλλαξε το έτος 2015 στο Πρωτοδικείο Αθηνών. Προφανώς άλλαξαν οι συνθήκες εργασίας μας. Προφανώς αυξήθηκαν οι υπηρετούντες δικαστές, γραμματείς, επιμελητές. Προφανώς αυξήθηκαν οι αίθουσες και βελτιώθηκαν οι υλικοτεχνικές υποδομές. Προφανώς καταργήθηκε η υποχρεωτική συμμετοχή μας σε κάθε είδους επιτροπές (νέου αθλητικού νόμου, πειθαρχικά, καθορισμού ηλικίας ασφαλισμένων κ.α.). Προφανώς έγιναν πιο εύκολα τα Μονομελή και τα Τριμελή Πλημμελειοδικεία, αλλά και τα ΜΟΔ και δεν θα διακόπτουν πλέον ξανά και ξανά. Προφανώς μειώθηκαν οι προβλεπόμενες προθεσμίες έκδοσης των πολιτικών αποφάσεων και τα πειθαρχικά που συνοδεύουν τη μη τήρησή τους. Τουλάχιστον θα υπάρχει κάποια ισχυρή δέσμευση επί των ανωτέρω. Δυστυχώς, τίποτα από τα παραπάνω. Απλά ο νομοθέτης αποφάσισε, για μια ακόμη φορά, ότι θα μεταθέσει την ευθύνη της καθυστέρησης απονομής δικαιοσύνης στους Δικαστές, αποποιούμενος με μαεστρία τις βαρείες ευθύνες και τις θεσμικές υποχρεώσεις του. Και εμείς; Είτε το σχέδιο του κανονισμού ψηφισθεί ως έχει, είτε με τροποποιήσεις αναφορικά με τον αριθμό της κατά κεφαλήν χρέωσης, είτε με την πρόβλεψη ποσόστωσης ως μεταβατική διάταξη, το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο. Οι Δικαστές του Πρωτοδικείου Αθηνών θα αποδέχονται, με τον πλέον ρητό και κατηγορηματικό τρόπο, ότι τόσα χρόνια αυτοί είναι οι αποκλειστικοί υπεύθυνοι για την καθυστέρηση απονομής της πολιτικής δικαιοσύνης, τα προβλήματα της οποίας λύθηκαν αμέσως με την ψήφιση ενός και μόνο νόμου, ο οποίος αποτυπώθηκε σε έναν κανονισμό δικαστηρίου. Ο καθένας μας πλέον έχει τις ευθύνες του.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚωμικές στιγμές στο Πρωτοδικείο Αθηνών σήμερα. Συνάδελφοι οι οποίοι τρέχουν και δεν φτάνουν από εκκρεμότητα με τις σημερινές συνθήκες, ψηφίζουν με δύο χέρια την πρόταση του προϊσταμένου -με την παραλλαγή με την οποία διατυπώθηκε από άλλον συνάδελφο- για αύξηση τουλάχιστον 60% των υποθέσεών τους!!!! Η πρόταση των κκ Σεβαστίδη για αναβολή μέχρι την γενική συνέλευση ψηφίστηκε περίπου από το 1/3 των παρόντων (ναι... αυτήν ψήφισα και γω και δεν είμαι ούτε τεμπέλα ούτε έχω εκκρεμότητα). Ο δε κ. Βουλγαρίδης, μίλησε ως γενικός γραμματέας της ένωσης και αφού διαφώνησε με τον κώδικα πολιτικής δικονομίας, στη συνέχεια ψήφισε την πρόταση που εφαρμόζει τον κώδικα .. Τραγελαφικά;;; δε νομίζω. Αρκεί να ψάξει κανείς τις πραγματικές αιτίες της στάσης του καθενός, που είναι πολύ βαθιές.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑρκετοί είχαμε τις αντιρρήσεις μας για το σχέδιο ΚΠολΔ. Σε διαφορετικά σημεία και για διαφορετικούς ενίοτε λόγους, κι εσείς οι δικαστές κι εμείς οι δικηγόροι.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠλέον ψηφίσθηκε με μεγάλη πλειοψηφία από τη Βουλή και είναι νόμος του κράτους. Αυτό δεν μας φτάνει; Μέχρι να τροποποιηθεί (πάλι με ένα νόμο "για την επιτάχυνση της δικαιοσύνης"..), ο νέος ΚΠολΔ μας δεσμεύει και πρέπει να τον εφαρμόσουμε. Τι άλλο; Καλύτερα, όσοι έχουμε ευκαιρία, να παρακολουθήσουμε μια ημερίδα παρά να γρινιάζουμε.