Κοινοτικές κυρώσεις ως απάντηση στον υπερπληθυσμό των φυλακών

Πέτρος Αλικάκος
Πρωτοδίκης, Δ.Ν.

Πιστοποιημένος εκπαιδευτής του
Συμβουλίου της Ευρώπης στα ανθρώπινα δικαιώματα


Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί τμήμα του κύκλου σπουδών του προγράμματος HELP με τίτλο «Κοινοτικές Κυρώσεις και εναλλακτικά της κράτησης μέτρα ως απάντηση στον υπερπληθυσμό των φυλακών», που διεξήχθη ως εξ αποστάσεως επιμόρφωση δικαστών και εισαγγελέων το 2013 με διδάσκοντα τον γράφοντα.
1.H έννοια των κοινοτικών κυρώσεων
2.Ποιος είναι ο στόχος των κοινοτικών κυρώσεων και μέτρων;
3. Πώς οι κοινοτικές κυρώσεις και τα μέτρα μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του πληθυσμού των φυλακών;
4.Πώς οι κοινοτικές κυρώσεις και τα μέτρα βελτιώνουν τη δημόσια ασφάλεια και αυξάνουν τη δημόσια εμπιστοσύνη στο δικαστικό σύστημα
5. Η εισαγωγή των κοινοτικών κυρώσεων και μέτρων ως εναλλακτικών της κράτησης και της φυλάκισης
6. Η αύξηση της χρήσης των κοινοτικών κυρώσεων και μέτρων συνεπάγεται τη μείωση των ποινών φυλάκισης, του ποσοστού υποτροπής και του κόστους των κυρώσεων

1. Η έννοια των κοινοτικών κυρώσεων
Κοινοτικές κυρώσεις είναι εκείνες οι κυρώσεις, μετά την επιβολή των οποίων οι παραβάτες δεν υπόκεινται σε εγκλεισμό, αλλά παραμένουν στην κοινότητα. Τα μέτρα αυτά συνεπάγονται περιορισμούς στην ελευθερία των παραβατών με την επιβολή όρων ή /και υποχρεώσεων. Ο όρος κοινοτική κύρωση περιγράφει κάθε κύρωση που επιβάλλεται από δικαστική ή διοικητική αρχή και κάθε μέτρο που λαμβάνεται πριν ή αντί της απόφασης επιβολής κυρώσεων, καθώς και τους τρόπους επιβολής ποινής φυλάκισης, εκτός των σωφρονιστικών καταστημάτων (βλ. Σύσταση CM / Rec (2010)1 της Επιτροπής Υπουργών προς τα κράτη-μέλη για τους Κανόνες Αναστολής Εκτέλεσης Ποινής ή Απόλυσης υπό όρους του Συμβουλίου της Ευρώπης καθώς και το Εγχειρίδιο του UNODC (Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα) για τις βασικές αρχές και ευοίωνες πρακτικές σχετικά με τις Εναλλακτικές της Φυλάκισης ).
Βασικότερες κοινοτικές κυρώσεις και μέτρα είναι:
Αναστολή εκτέλεσης ποινής ή απόλυση υπό όρους: σχετίζεται με την εφαρμογή στο πλαίσιο της κοινότητας κυρώσεων και μέτρων, που ορίζονται από το νόμο και επιβάλλονται στους παραβάτες. Περιλαμβάνει μια σειρά από δραστηριότητες και παρεμβάσεις, οι οποίες εμπερικλείουν εποπτεία, καθοδήγηση και υποστήριξη με στόχο την κοινωνική ένταξη του παραβάτη, καθώς και τη συμβολή στην ασφάλεια της κοινότητας.
Μη στερητικές της ελευθερίας κυρώσεις και μέτρα που συνεπάγονται επίβλεψη, τελούν στις περισσότερες περιπτώσεις υπό τη διαχείριση υπηρεσιών δικαστικής επιτήρησης.
Η πρώτη βασική αρχή της Σύστασης CM / Rec ( 2010 ) 1 ορίζει τα εξής:
«Οι υπηρεσίες δικαστικής επιτήρησης αποσκοπούν στη μείωση της υποτροπής με τη δημιουργία θετικών σχέσεων με τους παραβάτες, προκειμένου να επιτύχουν την εποπτεία τους (συμπεριλαμβανομένου και του ελέγχου, όπου αυτό είναι απαραίτητο), την καθοδήγηση και υποστήριξή τους, αλλά και την προώθηση της επιτυχούς κοινωνικής ένταξής τους. Η απόφαση αναστολής εκτέλεσης ποινής ή απόλυση υπό όρους συμβάλλει επομένως στην ασφάλεια της κοινότητας και τη δίκαιη απονομή της δικαιοσύνης».
Φραστικές κυρώσεις, όπως παραινέσεις, επιπλήξεις, προειδοποιήσεις, που συνοδεύονται από επίσημες ή ανεπίσημες προφορικές κυρώσεις.
Απαλλαγή υπό όρους σημαίνει ότι ο παραβάτης δεν τιμωρείται υπό τον όρο ότι δεν διαπράττει περαιτέρω αξιόποινες πράξεις για μια συγκριμένη περίοδο (διάρκειας

μέχρι τριών ετών). Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την απαλλαγή κάθε φορά που κρίνει την τιμωρία ασύμφορη ή ακατάλληλη (δηλαδή ανεξάρτητα από τυχόν συνέπειες που μπορεί να έχουν πλήξει το δράστη).
Παρεπόμενες ποινές αποστέρησης ορισμένων δικαιωμάτων από τον παραβάτη.
Χρηματικές ποινές, όπως πρόστιμα. Έχουν το μειονέκτημα της οικονομικής αδυναμίας κάποιων προσώπων.
Η εντολή δήμευσης ή απαλλοτρίωσης δεν θεωρείται από πολλά δικαστήρια ως ποινή, αλλά ως συνέπεια αξιόποινων πράξεων.
Η εντολή αποκατάστασης ή αποζημίωσης του θύματος συναντάται σε ορισμένες χώρες (βλ. και στον ελληνικό ποινικό κώδικα: κλοπή κ.λ.π.) όπως επίσης και σε μορφή προστίμου, οπότε το δικαστήριο υποχρεώνει τον καταδικασθέντα να καταβάλει ένα συγκεκριμένο χρηματικό ποσό στο θύμα ως αποζημίωση. Εφαρμόζεται και στη Φινλανδία, την Πολωνία, τη Σκωτία και άλλες χώρες.
Ποινές με αναστολή επιβάλλονται σε περιπτώσεις που αφορούν λιγότερο σοβαρά αδικήματα ή για παραβάτες με καθαρό ποινικό μητρώο, καθώς και αρκετά σοβαρά εγκλήματα. Η ποινή επιβάλλεται και καταγράφεται, αλλά αναστέλλεται για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, κατά το οποίο ο καταδικασθείς δεν πρέπει να διαπράξει περαιτέρω αδικήματα. Σε πολλές χώρες η ποινή με αναστολή συνδυάζεται με εποπτεία από αρμόδια υπηρεσία επιτήρησης ή άλλο παρεμφερή οργανισμό. Εφαρμόζεται στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, για παράδειγμα στην Αγγλία και την Ουαλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Νορβηγία και την Ισπανία, αλλά και την Ελλάδα.
Η αναβολή απαγγελίας ποινής αφορά όχι αυτή καθαυτή την ποινή αλλά τις αποφάσεις αναβολής εκτέλεσης ποινής για μεταγενέστερη ημερομηνία, υπό την προϋπόθεση ότι ο παραβάτης παρακολουθεί θεραπευτικά προγράμματα, π.χ. προγράμματα απεξάρτησης από τον αλκοολισμό, τα ναρκωτικά, ή λαμβάνει ψυχολογική υποστήριξη και συμβουλευτική. Το άτομο θα επιστρέψει στο δικαστήριο σε μεταγενέστερη ημερομηνία για την έκδοση της ποινής εις βάρος του, η οποία θα αντανακλά την εξέλιξή του κατά τη διάρκεια της περιόδου αναστολής.
Η αναστολή εκτέλεσης ποινής ή απόλυση υπό όρους και η δικαστική επιτήρηση είναι οι ρυθμίσεις που επιτρέπουν στον καταδικασθέντα παραβάτη να συνεχίσει να ζει στην κοινότητα, υπό την εποπτεία των δικαστικών αρχών, των υπηρεσιών δικαστικής επιτήρησης, ή άλλης παρεμφερούς υπηρεσίας. Ενδέχεται να απαιτείται η παρακολούθηση από τον παραβάτη προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης, απεξάρτησης ή θεραπευτικών προγραμμάτων. Εφαρμόζεται στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, για παράδειγμα στη Δανία, την Αγγλία και την Ουαλία και τη Γερμανία.
Κοινωφελής εργασία (επίσης γνωστή ως μη αμειβόμενη εργασία) είναι η εργασία χωρίς αποζημίωση, συνήθως για μια υπηρεσία ή οργάνωση προς όφελος της

κοινότητας. Ο δικαστής μπορεί να διατάξει κοινωφελή εργασία αντί φυλάκισης. Συναντάται σε κάθε χώρα της Ε.Ε. με σύστημα επιτήρησης, αναστολής εκτέλεσης ποινής ή απόλυσης υπό όρους (όχι στην Ιταλία).
Παραπομπή σε κέντρο παρακολούθησης. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τον παραβάτη να παραμείνει για προκαθορισμένες ώρες και συγκεκριμένες μέρες σε κέντρο παρακολούθησης για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα. Το κέντρο παρέχει ένα δομημένο πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της παραβατικής συμπεριφοράς των παραβατών μέσα σε ομάδες. Απαντάται στην Καταλονία, την Αγγλία και την Ουαλία, την Ουγγαρία και τη Σκωτία.
Ο κατ’ οίκον περιορισμός είναι το μέτρο με το οποίο ένα άτομο περιορίζεται από τις αρχές σε μια συγκεκριμένη κατοικία. Οι μετακινήσεις είναι συνήθως περιορισμένες, ή δεν επιτρέπονται καθόλου. Οι παραβάτες μπορούν να διατηρήσουν ή να αναζητήσουν εργασιακή απασχόληση, να ασχολούνται με την οικογένειά τους και να παρακολουθούν προγράμματα αποκατάστασης. Οι παραβάτες σπάνια περιορίζονται στον τόπο διαμονής τους 24 ώρες το εικοσιτετράωρο. Τα περισσότερα προγράμματα επιτρέπουν στους παραβάτες να συνεχίσουν να εργάζονται.
Οι παραβάτες συνήθως επιτρέπεται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους για ειδικούς λόγους, όπως για συνάντηση με τον δικαστικό επιμελητή ή για μια θρησκευτική λειτουργία ή για ένα ιατρικό ραντεβού. Εφαρμόζεται στη Δανία, την Ιταλία, τη Νορβηγία, τη Σκωτία και τη Σλοβακία.
Στην Ιταλία, ο κατ’ οίκον περιορισμός είναι μια κοινή πρακτική κράτησης υπόπτων, ως εναλλακτική της κράτησης σε σωφρονιστικό ίδρυμα, και είναι επίσης ευρέως διαδεδομένη πρακτική στην περίπτωση των κρατουμένων που έχουν εκτελέσει το μεγαλύτερο μέρος της ποινής φυλάκισής τους, ή εκείνων των οποίων η κατάσταση της υγείας τους δεν επιτρέπει τη διαμονή τους σε σωφρονιστικό κατάστημα.
Η ηλεκτρονική παρακολούθηση χρησιμοποιείται συχνά για την ενίσχυση της επίβλεψης του παραβάτη. Αποτελείται από μια ηλεκτρονική συσκευή που είναι συνδεδεμένη με τον παραβάτη και επιτρέπει την παρακολούθηση ενός ατόμου όπου και αν βρίσκεται. Σε γενικές γραμμές οι συσκευές ηλεκτρονικής παρακολούθησης τοποθετούνται μέσω δορυφορικού συστήματος γεω-εντοπισμού (GPS) που αναφέρει τη συγκεκριμένη θέση πίσω σε ένα κέντρο ελέγχου. Ορισμένες χώρες χρησιμοποιούν ένα σύστημα όπου μια βασική συσκευή είναι συνδεδεμένη με την παροχή ρεύματος στο σπίτι του παραβάτη και ένα πομπός τοποθετείται στον αστράγαλό του.
2. Ποιος είναι ο στόχος των κοινοτικών κυρώσεων και μέτρων;
Οι στόχοι που επιδιώκονται μέσω των κοινοτικών κυρώσεων και μέτρων είναι:
- Η αναλογική αντίδραση απέναντι στην παραβατικότητα
- Η συμβολή στη μείωση των ποσοστών φυλάκισης

- Η διευκόλυνση της κάλυψης των προσωπικών αναγκών των παραβατών
- Η οικονομική αποδοτικότητα των κοινοτικών κυρώσεων και μέτρων
- Η συμβολή στη μείωση της εγκληματικότητας
Σύμφωνα με τη Σύσταση CM/Rec (92) 16 της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης προς τα κράτη μέλη σχετικά με τους ευρωπαϊκούς κανόνες για τις κοινοτικές κυρώσεις και τα μέτρα είναι σημαντικό να διατηρηθεί “μια ισορροπία μεταξύ, αφενός, της ανάγκης προστασίας της κοινωνίας, τόσο με την έννοια της διατήρησης της έννομης τάξης, όσο και της εφαρμογής των κανόνων που προβλέπουν αποκατάσταση της ζημίας που προκλήθηκε στα θύματα, και αφετέρου της ουσιαστικής αναγνώρισης των αναγκών του παραβάτη λαμβάνοντας υπόψη την κοινωνική προσαρμογή του.”
3. Πώς οι κοινοτικές κυρώσεις και τα μέτρα μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του πληθυσμού των φυλακών
Ο εγκλεισμός σε σωφρονιστικό (κράτηση, φυλάκιση, κάθειρξη) είναι η συχνότερα απαντώμενη μορφή τιμωρίας στα εγκλήματα που προβλέπονται στον ποινικό κώδικα. Ο εγκλεισμός καθίσταται εμφανής στο κοινωνικό σύνολο ως κτηριακή υποδομή. Υπάρχουν γεγονότα και αφηγήσεις για τη ζωή στη φυλακή. Υπάρχει, επίσης, ο κοινωνικός στιγματισμός το να έχει κανείς ένα μέλος της οικογένειάς του ή έναν από τους φίλους του στη φυλακή.
Ολοένα και περισσότερο, ωστόσο, τα πρότυπα σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο καθώς και οι σχετικές συστάσεις ενθαρρύνουν τη χρήση των μη στερητικών της ελευθερίας κυρώσεων και μέτρων, αντί της φυλάκισης, ως απάντηση στην παραβατική συμπεριφορά. Τα δικαστήρια ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν εκφράσει την ανησυχία τους για τις συνέπειες του υπερπληθυσμού στις φυλακές και τις επιβλαβείς επιπτώσεις της φυλάκισης στους παραβάτες.
Με τη δημιουργία υποδομών για την επιβολή κοινοτικών κυρώσεων και με την εισαγωγή εναλλακτικών της κράτησης μέτρων, μπορεί να αντικατασταθούν οι ποινές φυλάκισης. Με τον τρόπο αυτό θα μειωθεί ο πληθυσμός των κρατουμένων στις φυλακές και θα βελτιωθούν οι προϋποθέσεις του. Αυτό τελικά είναι και ζήτημα κατανομής των κρατικών πόρων σε τομείς του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης, όπου μπορούν να επιτευχθούν τα καλύτερα αποτελέσματα.
Είναι γνωστό το γεγονός ότι το ποσοστό υποτροπής μετά την αποφυλάκιση είναι υψηλό στις περισσότερες χώρες. Κατ’ αρχάς υπάρχουν οι επονομαζόμενοι πρωτογενείς εγκληματογόνοι παράγοντες, ενώ υφίστανται και οι εν δυνάμει παράγοντες κινδύνου, που υπόκεινται σε αλλαγές, όπως η έλλειψη παιδείας, η ανεργία, η έλλειψη στέγης, καθώς και προβλήματα εθισμού στο αλκοόλ και στα ναρκωτικά, η κακή ψυχική υγεία, η κοινωνική απομόνωση, η έλλειψη γνωστικών δεξιοτήτων και οι αρνητικές συμπεριφορές.

Οι φυλακές ενδέχεται να δημιουργήσουν περισσότερα προβλήματα από όσα λύνουν. Οι περισσότεροι από τους κρατούμενους θα κυκλοφορήσουν πάλι ελεύθεροι κάποτε. Εάν δεν υπάρχουν προγράμματα σωφρονισμού και αποκατάστασης στη φυλακή, ή αυτά τα προγράμματα δεν είναι ποιοτικά, ο παραβάτης θα επιστρέψει στην κοινωνία με ακριβώς την ίδια στάση και συμπεριφορά που είχε όταν ήρθε στη φυλακή, ή, στις περισσότερες περιπτώσεις, σε ακόμη χειρότερη κατάσταση. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη φυλακή ο κρατούμενος είναι πιθανό να έχει χάσει τους δεσμούς με την οικογένειά του και την κοινότητα. Επομένως θα συναντήσει δυσκολίες όταν προσπαθήσει να επανέλθει στην κοινότητα. Τελικά και ο συνωστισμός στα καταστήματα κράτησης επιδεινώνει όλα αυτά τα προβλήματα, μειώνοντας τις πιθανότητες επιτυχούς αποκατάστασης στη φυλακή με στόχο την επανένταξη.
Εάν ένας κρατούμενος έχει τη δυνατότητα αποφυλάκισης υπό όρους αφότου έχει εκτελέσει τα δύο-τρίτα της ποινής του ή και νωρίτερα, είτε τη δυνατότητα αναστολής της ποινής, κατά την οποία μπορεί να λάβει καθοδήγηση και υποστήριξη από αρμόδιο για την επιτήρησή του επιμελητή σε σχέση με τα βασικά προβλήματά του, θα είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση να ανταπεξέλθει στο μέλλον από ό, τι σε περίπτωση που θα εκπλήρωνε ολόκληρη την ποινή του στη φυλακή. Εάν ένας νεαρός κρατούμενος και χρήστης ναρκωτικών καταδικαστεί σε μια εποικοδομητική εναλλακτική της φυλάκισης ποινή, όπως η κοινωφελής εργασία με αναστολή και υποχρεωθεί να παρακολουθήσει ένα πρόγραμμα απεξάρτησης, τότε θα έχει πολύ μεγαλύτερη πιθανότητα να αλλάξει τον τρόπο ζωής του, απ’ ό, τι αν πήγαινε στη φυλακή.
Έχει διαπιστωθεί ότι εάν εφαρμοστούν εναλλακτικά της κράτησης μέτρα αντί της φυλάκισης, το ποσοστό της υποτροπής μπορεί να μειωθεί, ιδιαίτερα στην περίπτωση των ειδικών κατηγοριών των παραβατών. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το 2002 το ποσοστό υποτροπής μετά από δύο χρόνια για τα άτομα που είχαν καταδικαστεί σε ποινή φυλάκισης ήταν 67%, ενώ για όσους η «ποινή» τους ήταν η κοινωφελής εργασία ήταν 54%.
(Βλ.
http://www.howardleague.org/fileadm/howard_league/user/pdf/Community_sentencesfactsheet.pdf)
Συντονισμένη κοινοτική παρέμβαση για δράστες ενδοοικογενειακής βίας: Σύστημα Παρέμβασης, Συμμετοχή και Ποινική Υποτροπή
Μελέτη, που έλαβε χώρα στη Βαλτιμόρη των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, εξέτασε τα στοιχεία συντονισμένης κοινοτικής παρέμβασης για τους άνδρες δράστες ενδοοικογενειακής βίας κατά ενηλίκων, κατά το στάδιο πριν από τη δίωξη καθώς και μετά τη δίωξη. Σε ένα δείγμα 235 περιπτώσεων, η υποτροπή διερευνήθηκε μέσω επίσημων στοιχείων της ποινικής δικαιοσύνης κατά τη διάρκεια ενός διαστήματος

από 12 έως 18 μήνες, οπότε τις υποθέσεις είχε αρχικά αναλάβει το Τμήμα Ενδο-οικογενιακής Βίας της Εισαγγελίας του Μέρυλαντ της Βαλτιμόρης. Οι δικαστικές αποφάσεις για συμβουλευτικές συνεδρίες γύρω από την ενδοοικογενειακή βία συνδέθηκαν με σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά ποινικής υποτροπής στη βία ή την παραβίαση δικαστικών εντολών προστασίας. Το χαμηλότερο επίπεδο ποινικής υποτροπής συσχετίστηκε επίσης με τις σωρευτικές επιδράσεις της επιτυχούς δίωξης, την παρακολούθηση των δραστών κατά την περίοδο της αναστολής, την έκδοση δικαστικής εντολής για συμβουλευτική, την παρακολούθηση της ανταπόκρισης του δράστη στη συμβουλευτική και την ολοκλήρωση της συμβουλευτικής. Τα άτομα με μεγαλύτερη συμμετοχή σε αυτό το σύστημα παρέμβασης είχαν χαμηλότερα ποσοστά υποτροπής, αν και οι παραβάτες με πιο εκτεταμένο ιστορικό κακοποίησης έτυχαν ευρύτερης παρέμβασης. Τα συμπεράσματα της μελέτης υπήρξαν ιδιαίτερα υποστηρικτικά απέναντι στη συντονισμένη κοινοτική παρέμβαση σε δράστες ενδοοικογενειακής βίας.
Πηγή: M.Murphy, Peter.H.Musser, Kenneth I.Maton: Συντονισμένη κοινοτική παρέμβαση για δράστες ενδοοικογενειακής βίας: Σύστημα Παρέμβασης, Συμμετοχή και Ποινική Υποτροπή, Περιοδική έκδοση για την Οικογενειακή Βία, Σεπτέμβριος 1998, Τόμος 13, τεύχος 3, σελ. 263-284.
4. Πώς οι κοινοτικές κυρώσεις και τα μέτρα βελτιώνουν τη δημόσια ασφάλεια και αυξάνουν τη δημόσια εμπιστοσύνη στο δικαστικό σύστημα
Τα εναλλακτικά της κράτησης μέτρα μπορούν να βελτιώσουν τη δημόσια ασφάλεια, ως συνέπεια της καλύτερης κοινωνικής επανένταξης των παραβατών. Μέσα στη φυλακή αλλά και μετά την αποφυλάκισή τους οι παραβάτες έρχονται αντιμέτωποι με κοινωνικές, οικονομικές και προσωπικές προκλήσεις, οι οποίες γίνονται εμπόδια μιας ζωής χωρίς παραβατικότητα. Οι παραβάτες είναι συχνά κοινωνικά απομονωμένοι και περιθωριοποιημένοι. Δεν έχουν εργασία ή κατέχουν χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Συχνά, έχουν σωματικές και διανοητικές αναπηρίες. Είναι πιθανό επίσης να έχουν κακές διαπροσωπικές δεξιότητες και χαμηλό μορφωτικό επίπεδο.
Όταν ο παραβάτης φυλακίζεται για ένα χρονικό διάστημα, εξαφανίζεται, αλλά αργά ή γρήγορα θα επιστρέψει στην κοινωνία, συνήθως επαναλαμβάνοντας την παραβατική συμπεριφορά του. Επιδιωκόμενο είναι ο πρώην κρατούμενος να αλλάξει τρόπο ζωής. Εάν υπάρχουν εναλλακτικές της κράτησης ποινές, οπότε οι παραβάτες πραγματικά θα υπόκεινται σε παρεμβάσεις που λειτουργούν, τότε η κοινωνία θα υποστηρίξει τέτοιου είδους εναλλακτικές λύσεις. Η ευαισθητοποίηση του κοινού μπορεί να αυξηθεί έτσι ώστε να είναι περισσότερο ενήμερο για την πιθανότητα υποτροπής των παραβατών που έχουν εκτίσει ποινή φυλάκισης, καθώς και των καλύτερων πιθανοτήτων που έχουν οι καταδικασθέντες, οι οποίοι έχουν συμμετάσχει σε κοινοτικά προγράμματα, να μείνουν μακριά από την παραβατική συμπεριφορά.

Η εφαρμογή κοινοτικών κυρώσεων και μέτρων, δύναται να βελτιώσει τη δημόσια ασφάλεια και να αυξήσει τη δημόσια εμπιστοσύνη, εφόσον:
- Ο αρμόδιος υπουργός για τη διαχείριση των εναλλακτικών ποινών διατηρεί δίαυλο επικοινωνίας με τους πολίτες
- Διεξάγονται έρευνες για τη στάση του κοινού έναντι των κυρώσεων και μέτρων
- Διοργανώνονται τακτικά συνέδρια, σεμινάρια και άλλες δραστηριότητες προκειμένου να γίνει συνείδηση η ανάγκη συμμετοχής των πολιτών στην εφαρμογή των μη στερητικών της ελευθερίας κυρώσεων και μέτρων
- Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αξιοποιούνται για τη δημιουργία μιας εποικοδομητικής δημόσιας στάσης
- Οι αρμόδιοι επιτηρητές των ποινών με αναστολή υπό όρους συγκεντρώνουν τη θετική γνώμη των πολιτών
- Διοργανώνονται δραστηριότητες ευαισθητοποίησης του κοινού με στόχο την αλλαγή στερεοτυπικών αντιλήψεων απέναντι σε συγκεκριμένες ομάδες, προκειμένου να μπορέσουν να εκτίσουν την ποινή τους στην κοινότητα χωρίς φόβο και με την κατάλληλη υποστήριξη.
5. Η εισαγωγή των κοινοτικών κυρώσεων και μέτρων ως εναλλακτικών της κράτησης και της φυλάκισης
Προκειμένου να έχουμε μια βιώσιμη επιτυχία στην εφαρμογή εναλλακτικών της κράτησης μέτρων, πρέπει να υπάρχει μια συνεκτική στρατηγική στη χώρα για να αλλάξει το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης. Οι αρχές πρέπει να συνεργαστούν για τη δημιουργία ενός νέου συστήματος, να παράσχουν πόρους και να ενημερώσουν το κοινό, ώστε να λάβουν την εμπιστοσύνη του.
Οι υπεύθυνοι για τη λήψη των πολιτικών αποφάσεων ενημερώνονται σχετικά με το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης, συμπεριλαμβανομένων των στοιχείων για τους όρους και τις συνέπειες της φυλάκισης και των εναλλακτικών της φυλάκισης μέτρων. Θα πρέπει να γνωρίζουν τους λόγους που τα άτομα καταλήγουν στην παραβατικότητα, ποια είναι η καθημερινή ζωή στις φυλακές και ποιες δραστηριότητες μπορούν να επηρεάσουν θετικά τους παραβάτες, ώστε να εξελιχθούν σε νομοταγείς πολίτες.
Οι πολιτικοί πρέπει να αναζητήσουν και να χρησιμοποιήσουν όλες τις δυνατές πληροφορίες για την κατανόηση και την υποστήριξη της ανάπτυξης των εναλλακτικών της κράτησης μέτρων. Θα πρέπει να καταβάλλουν βέλτιστες προσπάθειες για να χτίσουν γέφυρες μεταξύ των πολιτικών κομμάτων και από κοινού να συμφωνήσουν σε μια πολιτική με στόχο τη μείωση του πληθυσμού των φυλακών και τη δημιουργία ενός συστήματος ποινών, το οποίο να περιλαμβάνει μια σειρά από παρεμβάσεις που βοηθούν στην αποκατάσταση των παραβατών. Οι πολιτικοί θα πρέπει να επιδιώκουν την ενημέρωση του κοινού σχετικά με την παραβατικότητα και την τιμωρία. Θα πρέπει να υπάρχει ενημέρωση στα σχολεία και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ώστε τα πραγματικά περιστατικά, σχετικά με τις αρνητικές επιπτώσεις

της φυλάκισης και τις δυνατότητες παροχής βοήθειας στους παραβάτες μέσω των εναλλακτικών της κράτησης, να γίνονται ευρέως γνωστά.
Οι νομοθέτες πρέπει να επανεξετάσουν τη νομοθεσία και με τη βοήθεια ειδικών επιτροπών να παρουσιάσουν νέους νόμους που να επιτρέπουν την εκτεταμένη χρήση των εναλλακτικών της κράτησης μέτρων. Η εφαρμογή των νέων νόμων θα πρέπει να συνοδεύεται από εκπαιδευτικά σεμινάρια και προγράμματα κατάρτισης για δικαστές, αστυνομικούς, εισαγγελείς και αξιωματικούς.
Οι υπεύθυνοι για τη λήψη των πολιτικών αποφάσεων και οι νομοθέτες θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι το νομικό πλαίσιο για τα εναλλακτικά μέτρα ισχύει σε κάθε επίπεδο και ότι η νομοθεσία προβλέπει προαπαιτούμενα που ορίζουν την εφαρμογή του.
Πάντως, οι υπεύθυνοι για τη λήψη των πολιτικών αποφάσεων και οι νομοθέτες πρέπει να είναι προσεκτικοί απέναντι στον ενθουσιασμό για τις εναλλακτικές της κράτησης, προκειμένου να μην οδηγηθούμε σε υπερβολική χρήση των εναλλακτικών λύσεων μέσω της διεύρυνσης του πλέγματος των κυρώσεων, προσελκύοντας παραβάτες, οι οποίοι χωρίς τις κοινοτικές κυρώσεις και τα μέτρα θα έμεναν έξω από το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης.
Οι αξιωματούχοι επιβολής του νόμου έχουν την υποχρέωση να εξασφαλίσουν ότι οποιαδήποτε κράτηση είναι όσο το δυνατόν συντομότερη. Μπορούν να διεξάγουν έρευνες σε σύντομο χρονικό διάστημα και να μειώσουν το χρόνο που δαπανάται στις υποθέσεις υπόπτων υπό κράτηση που περιμένουν να δικαστούν. Οι διωκτικές αρχές έχουν καθήκον να λειτουργούν αποτελεσματικά όταν διερευνούν μια υπόθεση και προετοιμάζονται για δίκη.
Οι δικηγόροι υπεράσπισης υποστηρίζουν τον πελάτη τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, με στόχο η περίοδος της προφυλάκισης να είναι όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική και σύντομη.
Το δικαστικό σύστημα πρέπει να οργανώσει την προφυλάκιση και τη δίκη κατά τρόπο που να αναγνωρίζεται το δικαίωμα των κατηγορουμένων στο τεκμήριο της αθωότητας και οι σχετικές διαδικασίες να εφαρμόζονται με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο. Κατά τη διάρκεια της προφυλάκισης πολλοί και διαφορετικοί παράγοντες πρέπει να φροντίσουν ώστε η προδικαστική διαδικασία να είναι αποτελεσματική και σύντομη.
Οι διοικητικές υπηρεσίες έχουν την ευθύνη δημιουργίας υποδομών που θα καθιστούν δυνατή την εφαρμογή κατάλληλων εναλλακτικών της προφυλάκισης καθώς και την παροχή πόρων για τις διαδικασίες πριν από τη δίκη και κατά τη διάρκεια της δίκης.

6. Η αύξηση της χρήσης των κοινοτικών κυρώσεων συνεπάγεται τη μείωση των ποινών φυλάκισης, τη μείωση των ποσοστών υποτροπής και του κόστους των κυρώσεων
Οι βασικοί δείκτες για την επιτυχή εφαρμογή των κοινοτικών κυρώσεων και μέτρων είναι οι εξής:
- Η αύξηση της χρήσης των κοινοτικών κυρώσεων και μέτρων να συνεπάγεται τη μείωση των ποινών φυλάκισης.
- Η εφαρμογή των κοινοτικών κυρώσεων και μέτρων να επηρεάζει επιτυχώς το ποσοστό υποτροπής.
- Η εφαρμογή των κοινοτικών κυρώσεων και μέτρων να μειώνει επιτυχώς το κόστος των κυρώσεων.
ι. Η αύξηση της χρήσης των κοινοτικών κυρώσεων και μέτρων συνεπάγεται τη μείωση των ποινών φυλάκισης.
Το 1969, η Γερμανία αναθεώρησε τον ποινικό της κώδικα, προκειμένου να μειωθεί η χρήση των στερητικών της ελευθερίας μέτρων. Για να επιτευχθεί αυτό, περιόρισε τη χρήση της βραχυπρόθεσμης φυλάκισης. Ο γερμανικός Ποινικός Κώδικας αποτρέπει την επιβολή φυλάκισης για λιγότερους από έξι μήνες. Τα γερμανικά δικαστήρια έχουν στραφεί σε εναλλακτικές κυρώσεις για να αντικαταστήσουν τις βραχείας διάρκειας ποινές φυλάκισης. Το 1968, τα δικαστήρια επέβαλαν συνολικά 119.000 ποινές φυλάκισης μικρότερης διάρκειας από εννέα μήνες. Μέχρι το 1976, ο αριθμός είχε μειωθεί σε 19.000. Κατά την ίδια περίοδο, η χρήση των προστίμων αυξήθηκε από 360.000 σε 490.000. Η εκτεταμένη χρήση των ποινών με αναστολή επέτρεψε στα δικαστήρια να κρατήσουν τον αριθμό των κρατουμένων σταθερό παρά την αύξηση της παραβατικότητας.
Βλ. Εγχειρίδιο του UNODC (Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα) για τις βασικές αρχές και ευοίωνες πρακτικές σχετικά με τις Εναλλακτικές της Φυλάκισης, της σειράς Ποινική Δικαιοσύνη, σελ. 43)
Η κοινωφελής εργασία εισήχθη στο φινλανδικό ποινικό σύστημα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 και εφαρμόζεται στις άνευ όρων ποινές φυλάκισης διάρκειας έως και οκτώ μηνών (όχι σε περιπτώσεις αναστολής εκτέλεσης ποινής ή απόλυσης υπό όρους ή αναβολής απόφασης ποινής). Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η κοινωφελής εργασία θα εφαρμόζεται αντί για τις άνευ όρων ποινές φυλάκισης τέθηκε σε ισχύ μια διαδικασία δύο σταδίων.
Πρώτον, το δικαστήριο εκδίδει την καταδικαστική απόφαση σύμφωνα με τις συνήθεις αρχές και τα κριτήρια των κυρώσεων, χωρίς καν να εξετάσει το ενδεχόμενο της κοινωφελούς εργασίας. Αν το αποτέλεσμα είναι η άνευ όρων φυλάκιση, το δικαστήριο πρέπει να αναφέρει τόσο το είδος της ποινής όσο και τη διάρκεια της ποινής φυλάκισης στην απόφασή του. Στο δεύτερο στάδιο, το δικαστήριο μπορεί να

μετατρέψει την ποινή φυλάκισης σε κοινωφελή εργασία, υπό ορισμένες προϋποθέσεις που καθορίζονται πιο συγκεκριμένα από τη νομοθεσία.
Η διάρκεια της κοινωφελούς εργασίας ποικίλλει μεταξύ 20 και 200 ωρών. Η αναλογία φυλάκισης και κοινωφελούς εργασίας είναι η εξής: μια μέρα στη φυλακή ισούται με μία ώρα κοινωφελούς εργασίας. Έτσι, στερητική της ελευθερίας ποινή δύο μηνών μετατρέπεται σε περίπου 60 ώρες κοινωφελούς εργασίας. Αν παραβιαστούν οι όροι της απόφασης κοινωφελούς εργασίας, το δικαστήριο επιβάλλει συνήθως μια νέα ποινή φυλάκισης.
Η πρόθεση του φινλανδικού νόμου ήταν η εφαρμογή της κοινωφελούς εργασίας μόνο σε περιπτώσεις που ο παραβάτης θα είχε λάβει άνευ όρων ποινή φυλάκισης. Στόχος δεν ήταν η διεύρυνση του πλέγματος κυρώσεων ώστε να συμπεριλάβει παραβάτες που διαφορετικά δεν θα είχαν λάβει ποινή αυτού του είδους. Ο στόχος αυτός επετεύχθη. Κατά τα πρώτα χρόνια μετά τη νομοθετική έγκριση της νέας κύρωσης, περίπου 3.500 αποφάσεις κοινωφελούς εργασίας επιβλήθηκαν σε ετήσια βάση, αντικαθιστώντας περίπου το 35 τοις εκατό των ποινών φυλάκισης διάρκειας έως οκτώ μηνών. Αυτό αντιστοιχεί σε μείωση περίπου 400 με 500 κρατουμένων (10-15 τοις εκατό του πληθυσμού των φυλακών) στον καθημερινό πληθυσμό των φυλακών. Ο αριθμός των αποφάσεων επιβολής ποινών κοινωφελούς εργασίας αυξήθηκε σε 4.000 ετησίως. Την ίδια στιγμή, ο αριθμός των ποινών φυλάκισης μειώθηκε από 10.000 σε 6.000 ετησίως.
Πηγή: Διεθνής Ποινική Μεταρρύθμιση (παράθεση από το Εγχειρίδιο του UNODC (Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα) για τις βασικές αρχές και ευοίωνες πρακτικές σχετικά με τις Εναλλακτικές της Φυλάκισης, της σειράς Ποινική Δικαιοσύνη, σελ.42).
ιι. Η αύξηση των κοινοτικών κυρώσεων να επηρεάζει επιτυχώς τη μείωση των ποσοστών υποτροπής
Τον Απρίλιο του 2005, η Σουηδία εισήγαγε την ηλεκτρονική παρακολούθηση για κρατούμενους που εκτίουν μακροχρόνιες ποινές, προβλέποντας έκτιση του τελευταίου μέρους της ποινής τους έξω από τη φυλακή υπό ηλεκτρονική παρακολούθηση. Το 2007, μια μελέτη του νέου συστήματος που στηρίχθηκε σε τυχαίο δείγμα δόθηκε στη δημοσιότητα, καταδεικνύοντας ότι το 26% των κρατουμένων που είχαν περάσει από τη διαδικασία της ηλεκτρονικής παρακολούθησης υποτροπίασαν στην παραβατικότητα τρία χρόνια μετά την απελευθέρωσή τους, σε σύγκριση με άλλους κρατούμενους μιας ομάδας ελέγχου από τους οποίους το 38% είχε υποτροπιάσει. Σύμφωνα με την αξιολόγηση, το γεγονός ότι οι κρατούμενοι που είχαν τεθεί υπό ηλεκτρονική παρακολούθηση μπορούσαν να βρίσκονται σε ελεγχόμενη απασχόληση έξω από τη φυλακή και είχαν ένα σταθερό εισόδημα θα μπορούσε να εξηγήσει τη διαφορά ανάμεσα στις ομάδες μελέτης. Πηγή:
www.bra.se/download/8.cba82f7130f475a2f180009036/2007 19_slutrapport_utokad_anvandning_av_fotboja.pdf

Η Έρευνα Ποινικών Κυρώσεων διαπίστωσε το 2012 ότι το σουηδικό σύστημα ποινικών κυρώσεων ήταν πολύπλοκο και δύσκολο να κατανοηθεί. Η έρευνα κατέληξε στα εξής:
- Με βάση την αρχή του ανθρωπισμού δεν μπορούν να επιλέγονται κυρώσεις που είναι πιο αυστηρές απ’ ό, τι απαιτείται για την επίτευξη των στόχων του ποινικού συστήματος.
- Θα πρέπει να υπάρχουν οι ορθές προϋποθέσεις για την επιλογή ποινικών κυρώσεων που δεν συνεπάγονται στέρηση της ελευθερίας.
- Τα εναλλακτικά της φυλάκισης μέτρα που δεν συνεπάγονται στέρηση της ελευθερίας πρέπει να έχουν σαφές και προβλέψιμο περιεχόμενο, ενώ θα πρέπει να είναι δυνατή η πρόβλεψη του προσδιορισμού της ποινής καθώς και η κλιμάκωση των εν λόγω ποινών σε περίπτωση υποτροπής.
- Οι συνέπειες για όσους δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την επιβολή των κυρώσεων θα πρέπει να αποσαφηνιστούν.
Η Έρευνα Ποινικών Κυρώσεων πρότεινε ένα σύστημα κυρώσεων για τους ενήλικες παραβάτες, το οποίο αποτελείται από δύο είδη ποινών -τα χρηματικά πρόστιμα και τη φυλάκιση- όταν μια απόφαση επιβολής κυρώσεων μπορεί να ληφθεί υπό ορισμένες προϋποθέσεις που επιτρέπουν την υπό όρους ποινή φυλάκισης. Προτάθηκε επίσης να θεσπιστεί ένα τεκμήριο που να ορίζει ότι η ποινή φυλάκισης διάρκειας μέχρι ενός έτους πρέπει να επιβάλλεται υπό όρους.
Ο Νόμος περί Ποινικής Δικαιοσύνης του 2003 εισήγαγε στο Ηνωμένο Βασίλειο ένα νέο είδος ποινής κοινωφελούς εργασίας, που είναι γνωστή ως «κοινοτική παραγγελία» (community order). Για τα αδικήματα που διαπράττονται μετά την 1η Απριλίου 2005, οι δικαστές έχουν τη δυνατότητα να προσαρμόζουν την ποινή της κοινωφελούς εργασίας ανάλογα με τη σοβαρότητα του αδικήματος και, ταυτόχρονα, θέτοντας ως στόχο την αντιμετώπιση της παραβατικής συμπεριφοράς.
Αυτό γίνεται με απόφαση κοινοτικής παραγγελίας, η οποία περιλαμβάνει μία ή περισσότερες από ένα σύνολο δώδεκα πιθανών νομικών απαιτήσεων, όπως είναι η μη αμειβόμενη εργασία ή η απεξάρτηση από τα ναρκωτικά, που πρέπει να ολοκληρωθούν κατά τη διάρκεια μιας καθορισμένης περιόδου. Κατά το 2006, τα δικαστήρια εξέδωσαν 121.690 κοινοτικές παραγγελίες. Η πιο συνηθισμένη από αυτές περιείχε μόνο μία απαίτηση που υποχρεώνει τον παραβάτη να ολοκληρώσει ένα συγκεκριμένο αριθμό ωρών εργασίας αμισθί (32% του συνόλου των παραγγελιών).
Σύμφωνα με έκθεση της Εθνικής Ελεγκτικής Υπηρεσίας του Ηνωμένου Βασιλείου το 2008:
- Η σύγκριση μεταξύ του προβλεπόμενου και του πραγματικού ποσοστού επανακαταδίκης έδειξε ότι οι κοινοτικές κυρώσεις μπορούν να μειώσουν το φαινόμενο της επανακαταδίκης περισσότερο από τις στερητικές της ελευθερίας ποινές, αν και περισσότερα στοιχεία απαιτούνται για την αποτελεσματικότητα των μεμονωμένων απαιτήσεων (όπως για την εποπτεία).

- Ορισμένοι δείκτες αφήνουν να διαφανεί ότι οι κοινοτικές παραγγελίες επιτυγχάνουν θετικά αποτελέσματα, όπως η βελτίωση της στάσης και συμπεριφοράς του παραβάτη.
- Η συμμετοχή σε ομαδικά προγράμματα έχει θετική επίδραση στο φαινόμενο της επανακαταδίκης.
ιιι. Η εφαρμογή των κοινοτικών κυρώσεων και μέτρων μειώνει επιτυχώς το κόστος των κυρώσεων
Υπάρχουν μια σειρά από μελέτες και στατιστικά στοιχεία που δείχνουν ότι το κόστος των κοινοτικών κυρώσεων και μέτρων είναι χαμηλότερο από το κόστος της φυλάκισης. Όταν στο κόστος λαμβάνεται επίσης υπόψη το χαμηλότερο ποσοστό υποτροπής μετά από μια μη στερητική της ελευθερίας ποινή, το συνολικό κόστος των κυρώσεων και μέτρων είναι επίσης μακροπρόθεσμα μικρότερο.
Για παράδειγμα, το 2007, μια έρευνα πραγματοποιήθηκε από την ομάδα Μάτριξ στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο σκοπός της έρευνας ήταν να συλλέξει τα αποδεικτικά στοιχεία που απαιτούνται για να σκιαγραφηθεί το οικονομικό επιχείρημα υπέρ και κατά των ποινών φυλάκισης και των εναλλακτικών τους. Το ερώτημα που έθεσαν οι ερευνητές ήταν: Οι ποινές φυλάκισης αποτελούν οικονομικά αποτελεσματικό τρόπο για τη μείωση της παραβατικότητας στους πληθυσμούς που διατρέχουν τον κίνδυνο περαιτέρω αδικοπραγίας. Η έρευνα επικεντρώθηκε στο πόσο αποτελεσματική είναι η ποινή φυλάκισης στη μείωση της υποτροπής, σε σύγκριση με μη στερητικές της ελευθερίας προσεγγίσεις.
Παρόλο που το μοντέλο αυτό σχεδιάστηκε για να περιλαμβάνει αποδεικτικά στοιχεία ειδικά για γυναίκες, οι μελέτες που πληρούσαν τα κριτήρια επιλογής της έρευνας αφορούσαν άνδρες ή δεν υπήρχε αναφορά στο φύλο. Επιπλέον, μόνο περιορισμένες ενδείξεις ήταν διαθέσιμες για ανήλικους παραβάτες (10-18 ετών) . Τα αποτελέσματα συνεπώς αφορούν κυρίως άνδρες ενήλικους παραβάτες (άνω των 18 ετών).
Η έρευνα περιελάμβανε μόνο τις παρεμβάσεις που φαίνονταν να έχουν στατιστικά σημαντική επίδραση στην παραβατικότητα. Στους ενήλικες, επτά εναλλακτικές κυρώσεις οδήγησαν σε εκ νέου ποσοστά αδικοπραγίας που διέφεραν σημαντικά σε ποσοστό 95% από τα ποσοστά εγκληματικότητας που απορρέουν από μια τυπική ποινή φυλάκισης.
Οι παρεμβάσεις που συμπεριλήφθηκαν στην έρευνα, δεν αντικατοπτρίζουν το πλήρες φάσμα των διαθέσιμων επιλογών ποινών. Μόνο οι παρεμβάσεις, που πληρούσαν τα κριτήρια επιλογής της υφιστάμενης έρευνας συμπεριλήφθηκαν στην τελική έκθεση.
Το υποσύνολο των παρεμβάσεων ήταν:

- Η φυλάκιση
- Η ενισχυτική φυλάκιση (ποινή φυλάκισης με πρόσθετη παρέμβαση)
- Η απεξάρτηση από τα ναρκωτικά
- Οι κοινοτικές παρεμβάσεις (ειδικό πρόγραμμα αποτοξίνωσης, επιτήρηση, επίβλεψη της απεξάρτησης από τα ναρκωτικά)
- Οι ενισχυτικές παρεμβάσεις στις φυλακές για ενηλίκους (δηλ. φυλάκιση και θεραπευτικά προγράμματα για δράστες σεξουαλικών αδικημάτων)
- Οι κοινοτικές παρεμβάσεις για ανήλικους παραβάτες (δηλ. εποπτεία από την κοινότητα και αποκατάσταση των θυμάτων, κοινοτικά προγράμματα με μετέπειτα παρακολούθηση και επιτήρηση)
Η έρευνα περιελάμβανε ειδική αναφορά στην οικονομική αποδοτικότητα των εναλλακτικών μέτρων για ενήλικες και ανήλικους παραβάτες. Κάθε παρέμβαση για την οποία μπορούσαν να εξαχθούν στατιστικά συμπεράσματα παρουσιάστηκε με βάση τα ακόλουθα:
- Τη βάση δεδομένων που χρησιμοποιήθηκε (πόσες μελέτες έγιναν και πόσοι ήταν οι συμμετέχοντες)
- Την αποτελεσματικότητα της παρέμβασης στη μείωση της υποτροπής
- Το εκτιμώμενο κόστος της παρέμβασης
- Το οικονομικό κόστος σε σύγκριση με τη φυλάκιση
Τελικά, βάσει των δεδομένων από τις επιλεγμένες μελέτες, οι ακόλουθες κοινοτικές παρεμβάσεις για ενηλίκους έχουν αποδειχθεί πιο αποτελεσματικές στη μείωση της υποτροπής σε σχέση με τη φυλάκιση:
- Ειδικά προγράμματα αποτοξίνωσης
- Επιτήρηση
- Επίβλεψη της απεξάρτησης από τα ναρκωτικά
Οι παρακάτω εναλλακτικές παρεμβάσεις σε ανηλίκους έχουν αποδειχθεί ότι μειώνουν τις πιθανότητες υποτροπής σε σχέση με τη φυλάκιση:
- Κοινοτικά Προγράμματα με μετέπειτα παρακολούθηση και επιτήρηση
- Κοινοτική εποπτεία και αποκατάσταση των θυμάτων
Μέσω αυτών των εναλλακτικών παρεμβάσεων θα μπορούσε να επιτευχθεί πιο αποτελεσματικά ένας από τους νομοθετημένους στόχους της φυλάκισης -η μείωση του ποσοστού υποτροπής- περιορίζοντας ταυτόχρονα το κόστος για τους φορολογούμενους και, στην περίπτωση των κοινοτικών παρεμβάσεων, συμβάλλοντας επίσης στην αποσυμφόρηση των φυλακών.
Οι παρεμβάσεις που εμπεριέχονται στην τελική έκθεση προβλέπουν ότι η εξοικονόμηση κόστους ανά παραβάτη (ενήλικα ή ανήλικο) που υπόκειται σε κοινοτική παρέμβαση και όχι σε φυλάκιση υπολογίζεται σε:
15
- 3.437 έως 88.469 λίρες Αγγλίας που εξοικονομούνται από τους φορολογούμενους
- 16.260 έως 202.775 λίρες Αγγλίας που εξοικονομούνται από τους φορολογούμενους αλλά και από τις μικρότερες δαπάνες από την πλευρά των θυμάτων
Βλ. http://www.costsofcrime.org/PolicyApplications/pdf/the-economic-case-for-and-against-prison_web.pdf .