ΣτΕ Ολομ. 435/2019: Διορισμός Γεν. Επιτρ Επικρ. Ελ. Συν. - Για το διορισμό απαιτείται συναίνεση του επιλεγόμενου δικαστικού λειτουργού

Ένδικη προστασία – Έκταση δικαιοδοσίας/ελέγχου – Έννομο συμφέρον –Προσβολή με αίτηση ακυρώσεως από τη Γενική Επίτροπο της Επικράτειας στο Ελεγκτικό Συνέδριο της πράξης διορισμού της στη θέση αυτή – Για το διορισμό απαιτείται συναίνεση του επιλεγόμενου δικαστικού λειτουργού – Η συναίνεση δύναται να συναχθεί, όπως εν προκειμένω, μέσω της μη ρητής εναντίωσης στη σχετική πρόταση (στο πλαίσιο της κλήσης σε ακρόαση ενώπιον της διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής) 
(Α) Η κρινομένη αίτηση, στρεφομένη κατά πράξεως, αφορώσης στην υπηρεσιακή κατάσταση της αιτούσας, ασκείται με έννομο συμφέρον από την αιτούσα, η οποία επικαλείται, μεταξύ άλλων, ηθική βλάβη από την προσβαλλομένη πράξη, με την οποία αυτή τοποθετείται σε θέση για την οποία προβλέπεται τετραετής θητεία, κάτι που, όπως προβάλλεται, συνεπάγεται την πρόωρη -πριν την συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας της- αποχώρησή της από την υπηρεσία της ως δικαστού. [με μειοψηφία]

(Β) Το κατά την έννοια της παραγράφου 6 του άρθρου 90 του Συντάγματος απαράδεκτο της αιτήσεως ακυρώσεως θεσπίζεται για τις αποφάσεις και πράξεις που εκδίδονται σύμφωνα με τις λοιπές διατάξεις του αυτού άρθρου 90 του Συντάγματος. Κατά το μέρος δε που η ανωτέρω παράγραφος 6 αναφέρεται στην παράγραφο 5 του άρθρου αυτού, το απαράδεκτο αφορά τις αποφάσεις ή πράξεις που εκδίδονται σύμφωνα με τους όρους και περιορισμούς που θεσπίζει η παράγραφος 5, όχι μόνον κατά την γραμματική της διατύπωση, αλλά -ενόψει του ότι αναθέτει την επιλογή της ηγεσίας των ανωτάτων δικαστηρίων, της εισαγγελίας του Αρείου Πάγου και των γενικών επιτροπειών του Ελεγκτικού Συνεδρίου και των διοικητικών δικαστηρίων σε όργανο της εκτελεστικής εξουσίας- και κατά την έννοιά της. Τούτο σημαίνει ότι η ανωτέρω διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 90 ερμηνεύεται όχι αυτοτελώς, αλλά σε συνδυασμό προς τις λοιπές συνταγματικές διατάξεις, όπως εκείνες του άρθρου 26 του Συντάγματος περί διακρίσεως των εξουσιών, το οποίο περιλαμβάνεται στις μη υποκείμενες σε αναθεώρηση συνταγματικές διατάξεις (κατά το άρθρο 110 παρ. 1 του Συντάγματος), του άρθρου 88 του Συντάγματος, που θεσπίζει την ισοβιότητα των δικαστικών λειτουργών (παρ. 1) και προβλέπει την αποχώρησή τους από την υπηρεσία με την συμπλήρωση ορισμένου ορίου ηλικίας αναλόγως με τον κατεχόμενο βαθμό (παρ. 5), και του άρθρου 87 παρ. 1 του Συντάγματος, που θεσπίζει, ως αναγκαία συνέπεια της αρχής της διακρίσεως των εξουσιών, την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας, προκειμένου τα δικαστήρια να επιτελούν πλήρως την αποστολή τους, δηλαδή να διασφαλίζουν το θεμελιώδες δικαίωμα κάθε πολίτη να έχει πρόσβαση σε ανεξάρτητο δικαστήριο, το οποίο (δικαίωμα) είναι κεφαλαιώδους σημασίας για τη διασφάλιση της προστασίας του συνόλου των δικαιωμάτων που οι πολίτες απολαύουν βάσει του Συντάγματος. Εξάλλου, η ανωτέρω διάταξη πρέπει να ερμηνεύεται σε συνδυασμό και με τα άρθρα 2 και 19 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και 47 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και με το άρθρο 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ.
(Γ) Ερμηνευόμενη σε συνδυασμό με τις προαναφερθείσες διατάξεις, η διάταξη της παρ. 5 του άρθρου 90 του Συντάγματος έχει την έννοια ότι για την προαγωγή στη θέση του Γενικού Επιτρόπου της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου απαιτείται προηγουμένως συναίνεση του επιλεγομένου δικαστικού λειτουργού, ο οποίος, όπως ρητώς προβλέπεται στην εν λόγω διάταξη, μπορεί να προέρχεται είτε από την γενική επιτροπεία του Ελεγκτικού Συνεδρίου είτε από το δικαιοδοτικό κλάδο του ίδιου δικαστηρίου. Και τούτο, διότι αφενός μεν η θητεία του Γενικού Επιτρόπου δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη των τεσσάρων ετών ακόμη και αν ο δικαστικός λειτουργός που κατέχει την θέση δεν καταλαμβάνεται από το όριο ηλικίας, πράγμα το οποίο θα είχε ως συνέπεια, αναλόγως με την ηλικία του επιλεγόμενου προς προαγωγή στην ανωτέρω θέση δικαστικού λειτουργού, να υποχρεωθεί αυτός να αποχωρήσει προώρως από την υπηρεσία, πριν από την συμπλήρωση του κατά το Σύνταγμα ορίου ηλικίας, και αφετέρου, σε περίπτωση που ο επιλεγόμενος προς προαγωγή δικαστικός λειτουργός είναι μέλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου (και όχι της αντίστοιχης Επιτροπείας), με την προαγωγή του στην ανωτέρω θέση απομακρύνεται από την άσκηση των καθηκόντων του τακτικού δικαστή. Ως συναίνεση δε θεωρείται, ειδικώς κατά την έννοια της ανωτέρω συνταγματικής και η μη ρητή εναντίωση του κατ’ αρχήν προταθέντος προς προαγωγή δικαστικού λειτουργού, μετά την γνωστοποίηση σε αυτόν της σχετικής προτάσεως, προς το αρμόδιο για την προαγωγή όργανο. Συνεπώς, ενόψει της ως άνω έννοιας της διατάξεως της παρ. 5 του άρθρου 90 του Συντάγματος, δεν είναι νόμιμο προεδρικό διάταγμα προαγωγής στη θέση του Γενικού Επιτρόπου της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο εκδίδεται χωρίς την προηγούμενη, υπό την εκτεθείσα έννοια, συναίνεση του προαχθέντος, ο σχετικός δε λόγος ακυρώσεως, με τον οποίο αμφισβητείται η συνδρομή της προϋποθέσεως αυτής, δεν εμπίπτει στο απαράδεκτο της παραγράφου 6 του άρθρου 90 του Συντάγματος και εξετάζεται κατ’ ουσίαν. [με μειοψηφία]
(Δ) Η αιτούσα, η οποία κατείχε τον βαθμό Αντιπροέδρου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, εκλήθη σε ακρόαση ενώπιον της Διασκέψεως των Προέδρων της Βουλής. Ανεξαρτήτως δε του ότι η αιτούσα δεν προσήλθε ενώπιον της Διασκέψεως των Προέδρων της Βουλής κατά την ορισθείσα ημέρα και ώρα και ανεξαρτήτως αν η ενώπιον του εν λόγω οργάνου διαδικασία είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα, πάντως, παρεσχέθη σ’ αυτήν, με τον τρόπο αυτό, η δυνατότητα να διατυπώσει την συναίνεσή της ή μη για την ανωτέρω επιλογή. Υπό τα δεδομένα αυτά, αβασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση ότι η προσβαλλομένη πράξη εξεδόθη χωρίς την συναίνεση της αιτούσας. [με μειοψηφία]

ΠΗΓΗ

http://www.humanrightscaselaw.gr/