ΣτΕ (ΕπΑναστ) 263/2020 : Απόφαση Αρχηγού ΕΛΑΣ για αποαγόρευση συγκεντρώσεων

 Αριθμός 263/2020

Η Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας

(άρθρο 52 του π.δ/τος 18/1989, όπως ισχύει)

___________________

Συνεδρίασε σε συμβούλιο στις 18 Νοεμβρίου 2020, με την εξής σύνθεση: Ε. Σάρπ, Πρόεδρος, Ε. Αντωνόπουλος, Δ. Κυριλλόπουλος, Σύμβουλοι. Γραμματέας η Ελ. Γκίκα.

Για να αποφασίσει σχετικά με την από 16 Νοεμβρίου 2020 αίτηση:

των: 1. πολιτικού κόμματος [...]  και 2.[...] ατομικώς και ως νόμιμος εκπρόσωπος του ως άνω πολιτικού κόμματος,

κατά του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη.

Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν να ανασταλεί η εκτέλεση της υπ’ αριθμ. 1029/8/18/13.11.2020 αποφάσεως του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας «Δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις» (ΦΕΚ Β΄ 5046/14.11.2020).

Κατά τη συνεδρίασή της η Επιτροπή άκουσε τον εισηγητή, Σύμβουλο Ε. Αντωνόπουλο.

Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α

Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο ν Ν ό μ ο

1. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση, για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (ηλεκτρονικό παράβολο με κωδικό πληρωμής 359165161951 0115 0086), ζητείται η αναστολή εκτελέσεως της 1029/8/18/13.11.2020 αποφάσεως του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας «Δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις» (Β΄ 5046/14.11.2020), με την οποία αποφασίσθηκε, για επιτακτικούς λόγους αντιμετώπισης σοβαρού κινδύνου δημόσιας υγείας, που συνίσταται στον σοβαρό κίνδυνο διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, η απαγόρευση όλων των δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων στο σύνολο της Επικράτειας στις οποίες συμμετέχουν τέσσερα (4) ή περισσότερα άτομα, από 15.11.2020 και ώρα 6.00 π.μ. έως και 18.11.2020 ώρα 9.00 μ.μ., καθώς και η επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση παράβασης της ανωτέρω απαγόρευσης, περαιτέρω δε καθορίσθηκαν το ύψος των διοικητικών προστίμων και τα όργανα βεβαίωσης των παραβάσεων και επιβολής των προστίμων. Άλλως, οι αιτούντες ζητούν ως κατάλληλο ασφαλιστικό μέτρο να επιτραπεί στο πολιτικό κόμμα ΜέΡΑ 25, τηρουμένων όλων των υγειονομικών προστατευτικών μέτρων (αποστάσεις, μάσκες κ.λπ.), η συμμετοχή στην πορεία της 17ης Νοεμβρίου 2020. Κατά της απόφασης αυτής έχει ασκηθεί από τους αιτούντες αίτηση ακυρώσεως, δικάσιμος της οποίας ορίσθηκε η 4.12.2020.

2. Επειδή, με την από 20.3.2020 πράξη νομοθετικού περιεχομένου της Προέδρου της Δημοκρατίας (Α΄ 68/20.3.2020), η οποία κυρώθηκε, από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, με το άρθρο 1 του ν. 4683/2020 (Α΄ 83/10.4.2020), προβλέφθηκε σειρά κατεπειγόντων μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεπειών του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, μεταξύ δε άλλων ορίζεται, με το άρθρο εξηκοστό όγδοο, ότι: «1. ... 2. Για επιτακτικούς λόγους αντιμετώπισης σοβαρού κινδύνου δημόσιας υγείας που συνίστανται στη μείωση του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, είναι δυνατόν, με απόφαση του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας μετά από γνώμη της Εθνικής Επιτροπής προστασίας της Δημόσιας Υγείας έναντι του κορωνοϊού COVID-19, να επιβάλλεται, για το απολύτως αναγκαίο χρονικό διάστημα, σε όλη την Επικράτεια ή σε ορισμένη μόνο περιοχή, απαγόρευση δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων, στις οποίες συμμετέχει ένας ελάχιστος αριθμός ατόμων. Με την ίδια απόφαση μπορούν να προβλέπονται διοικητικά πρόστιμα σε περίπτωση παραβίασης της διάταξης του προηγούμενου εδαφίου, υπό την επιφύλαξη της εφαρμογής άλλων κυρώσεων που προκύπτουν από την κείμενη νομοθεσία. 3. ...».

3. Επειδή, κατ’ επίκληση των διατάξεων των άρθρων 5 και 11 του Συντάγματος, της παρ. 2 του προαναφερθέντος άρθρου εξηκοστού όγδοου της από 20.3.2020 πράξης νομοθετικού περιεχομένου, όπως αυτή κυρώθηκε, καθώς και της από 4.11.2020 γνώμης της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας της Δημόσιας Υγείας έναντι του κορωνοϊού COVID-19, εκδόθηκε η προσβαλλόμενη 1029/8/18/13.11.2020 απόφαση του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας. Με την απόφαση αυτή, η οποία έλαβε υπόψη την ανάγκη εξειδίκευσης και αυστηροποίησης των ισχυόντων έκτακτων μέτρων προστασίας της δημόσιας υγείας από τον κίνδυνο περαιτέρω διασποράς του κορωνοϊού COVID-19 στο σύνολο της Επικράτειας, καθώς και την τρέχουσα επιδημιολογική επιβάρυνση της Χώρας, ο Αρχηγός της Ελληνικής Αστυνομίας αποφάσισε, για επιτακτικούς λόγους αντιμετώπισης σοβαρού κινδύνου δημόσιας υγείας, που συνίσταται στον σοβαρό κίνδυνο διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, τα εξής: «α. Την απαγόρευση όλων των δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων στο σύνολο της Επικράτειας (άρθρο 11 του Συντάγματος και ν. 4703/2020, Α΄ 131) στις οποίες συμμετέχουν τέσσερα (4) ή περισσότερα άτομα. β) ... γ) ... δ. Η παρούσα ισχύει από 15 Νοεμβρίου 2020 και ώρα 6.00 π.μ. έως και τις 18 Νοεμβρίου 2020 ώρα 9.00 μ.μ.».

4. Επειδή, με το άρθρο 52 («Αναστολή εκτελέσεως») του π.δ. 18/1989 (Α΄ 8), όπως ισχύει, ορίζονται τα εξής: «1. ... 6. Η αίτηση αναστολής εκτέλεσης γίνεται δεκτή, όταν κρίνεται ότι η άμεση εκτέλεση της προσβαλλόμενης πράξης θα προκαλέσει στον αιτούντα βλάβη ανεπανόρθωτη ή δυσχερώς επανορθώσιμη σε περίπτωση ευδοκίμησης της αίτησης ακυρώσεως. Η αίτηση όμως μπορεί να απορριφθεί, αν κατά τη στάθμιση της βλάβης του αιτούντος, των συμφερόντων τρίτων και του δημοσίου συμφέροντος κρίνεται ότι οι αρνητικές συνέπειες από την αποδοχή θα είναι σοβαρότερες από την ωφέλεια του αιτούντος. 7. Εάν η Επιτροπή εκτιμά ότι η αίτηση ακυρώσεως είναι προδήλως βάσιμη, μπορεί να δεχθεί την αίτηση αναστολής, ακόμη και αν η βλάβη του αιτούντος από την άμεση εκτέλεση της προσβαλλόμενης πράξης δεν κρίνεται ως ανεπανόρθωτη ή δυσχερώς επανορθώσιμη ...».

5. Επειδή, κατά τα παγίως γενόμενα δεκτά, η αναστολή της εκτέλεσης κανονιστικής πράξης ή η, εν σχέσει προς αυτήν, διαταγή άλλου κατάλληλου μέτρου προς αποτροπή βλάβης του αιτούντος δεν είναι κατ’ αρχήν επιτρεπτή. Συγχωρείται κατ’ εξαίρεση στην περίπτωση που η ασκηθείσα κατά της ένδικης πράξης αίτηση ακυρώσεως είναι προδήλως βάσιμη, καθώς και στην περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος επικαλείται και αποδεικνύει ότι από την εφαρμογή της κανονιστικής πράξης θα υποστεί ευθεία και άμεση βλάβη, δυσχερώς επανορθώσιμη σε περίπτωση ευδοκίμησης της αίτησης ακυρώσεως, οπότε –και εφ’ όσον δεν συντρέχει λόγος δημοσίου συμφέροντος περί του αντιθέτου– χορηγείται αναστολή της εκτελέσεως της πράξης αυτής μόνον ως προς τον αιτούντα (βλ. ΕΑ 172/2020, 311/2019, 59/2018, 176/2017, 28-29, 79, 209/2016 Ολομ., 2/2014 Ολομ. κ.ά.).

6. Επειδή, με την υπό κρίση αίτηση οι αιτούντες ζητούν να διατάξει το Δικαστήριο την προσωρινή αναστολή της προσβαλλόμενης πράξης, άλλως ως κατάλληλο ασφαλιστικό μέτρο να επιτραπεί στο πολιτικό κόμμα ΜέΡΑ 25, τηρουμένων όλων των υγειονομικών προστατευτικών μέτρων (αποστάσεις, μάσκες κ.λπ.), η συμμετοχή στην πορεία της 17ης Νοεμβρίου 2020. Προβάλλουν, κατ’ αρχάς, ότι η υπό κρίση αίτηση αναστολής πρέπει να γίνει δεκτή ως εκ της πρόδηλης βασιμότητας των προβαλλόμενων με την αίτηση ακύρωσης λόγων. Ειδικότερα, οι αιτούντες προβάλλουν ότι η ήδη προσβαλλόμενη απόφαση του Αρχηγού της ΕΛΑΣ περί απαγόρευσης όλων των δημοσίων συναθροίσεων, στις οποίες συμμετέχουν τέσσερα ή περισσότερα άτομα, στο σύνολο της Επικράτειας παραβιάζει το δικαίωμα του συνέρχεσθαι, όπως αυτό κατοχυρώνεται στο άρθρο 11 του Συντάγματος. Όπως ειδικότερα προβάλλουν, η εν λόγω απόφαση ισοδυναμεί με αναστολή ισχύος του άρθρου 11 του Συντάγματος, η οποία θα μπορούσε να λάβει χώρα μόνον υπό τις έκτακτες συνθήκες του άρθρου 48 του Συντάγματος (κατάσταση πολιορκίας). Η δε ερμηνευτική δήλωση του άρθρου 5 του Συντάγματος, την οποία επικαλείται η προσβαλλόμενη απόφαση και η οποία αφορά τη λήψη ατομικών διοικητικών μέτρων περιορισμού της ελεύθερης κίνησης, δεν βρίσκει έδαφος εφαρμογής στις μαζικές υπαίθριες συναθροίσεις, ενόψει και του ειδικού και αποκλειστικά εφαρμοζόμενου εν προκειμένω άρθρου 11 του Συντάγματος. Σύμφωνα δε με το τελευταίο, παρέχεται κατ’ εξαίρεση δυνατότητα απαγόρευσης δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης για δύο περιοριστικά απαριθμούμενους λόγους: α) όταν υφίσταται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια γενικά και β) όταν επαπειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής σε συγκεκριμένη περιοχή, ουδείς εκ των οποίων συντρέχει στην επίδικη περίσταση, το δε ζήτημα δημόσιας υγείας, όπως συναφώς προβάλλουν οι αιτούντες, διακρίνεται και δεν εμπίπτει στους ανωτέρω λόγους. Εν πάση περιπτώσει, κατά τους αιτούντες, παραβιάζεται με την επίδικη απόφαση και η αρχή της αναλογικότητας κατά τη στάθμιση και την επιβαλλόμενη ισορροπία μεταξύ εννόμων αγαθών κατά το άρθρο 25 παρ. 1 του Συντάγματος, δοθέντος ότι το διακυβευόμενο αγαθό της δημόσιας υγείας, κατ’ επίκληση του οποίου εξεδόθη η προσβαλλόμενη, θα μπορούσε να προστατευθεί με ηπιότερα μέσα (λ.χ. χρήση μάσκας, τήρηση αποστάσεων). Κατά μείζονα λόγο τα ανωτέρω ισχύουν, σύμφωνα με τους αιτούντες, σε σχέση με τις δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις ειδικώς προς εορτασμό της επετείου του Πολυτεχνείου, για τις οποίες (όπως και για τις αντίστοιχες συναθροίσεις της Πρωτομαγιάς), σύμφωνα με τις πάγιες διατάξεις του άρθρου 3 παρ. 2 του ν. 4703/2020 «Δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις και άλλες διατάξεις» (Α´ 131) και του περαιτέρω εκδοθέντος κατ’ επίκληση του εν λόγω νόμου π.δ. 73/2020 «Ρύθμιση δημοσίων υπαιθρίων συναθροίσεων» (Α´ 167, άρθρο 3 παρ. 3), δεν προβλέπεται καν προηγούμενη γνωστοποίηση προς την αρμόδια δημόσια αρχή. Περαιτέρω, οι αιτούντες προβάλλουν ότι, εν πάση περιπτώσει, η επίδικη απόφαση του Αρχηγού της ΕΛΑΣ, εκδοθείσα κατ’ εξουσιοδότηση του προαναφερόμενου άρθρου 68 παρ. 2 της από 20.3.2020 ΠΝΠ, όπως αυτή κυρώθηκε κατά τα ως άνω με το άρθρο 1 του ν. 4683/2020, όφειλε να εδράζεται σε προηγούμενη ειδική αιτιολογημένη γνώμη της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας της Δημόσιας Υγείας, και ότι, πάντως πάσχει η αιτιολογία της προσβαλλομένης. Τέλος οι αιτούντες παραπονούνται για καταχρηστική συμπεριφορά της Διοικήσεως σε βάρος τους.

7. Επειδή, οι ανωτέρω προβαλλόμενοι λόγοι ακυρώσεως δεν παρίστανται κατά την κρίση της Επιτροπής ως προδήλως βάσιμοι. Και τούτο διότι, όπως παγίως γίνεται δεκτό, κατά την έννοια της παρ. 7 του άρθρου 52 του π.δ. 18/1989, περίπτωση πρόδηλης βασιμότητας του κυρίου ενδίκου βοηθήματος συντρέχει, ιδίως, όταν ο σχετικός λόγος ακυρώσεως βασίζεται σε πάγια νομολογία ή σε νομολογία της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, και πάντως όχι, όταν πιθανολογείται απλώς η ευδοκίμησή του (ΣτΕ ΕΑ 256/2020, 172/2020, 60/2020, 49/2020, Ολομ. 230/2019, 38/2019, Ολομ. 410/2018 κ.ά.).

8. Επειδή, οι αιτούντες, περαιτέρω, προβάλλουν ότι θα υποστούν οριστική και ανεπανόρθωτη βλάβη, διότι με την προσβαλλόμενη πράξη στερούνται το δικαίωμα να συναθροισθούν και να μεταβούν ομαδικώς ως πολιτικός σχηματισμός, στον χώρο του Πολυτεχνείου για να τιμήσουν την επέτειο της 17ης Νοεμβρίου και να μετάσχουν στις σχετικές εκδηλώσεις. Ειδικότερα, προβάλλουν ότι “η μη άμεση ικανοποίηση του αιτήματός μας θα στερήσει από το κόμμα ως φορέα συλλογικής δραστηριότητας την δυνατότητα συμμετοχής των μελών του τόσο με την σημαία του κόμματός μας, όσο και με την σημαία επαγγελματικών, φοιτητικών, συνδικαλιστικών ή άλλων μαζικών συλλογικοτήτων στις οποίες επιθυμούμε και έχουμε διάθεση να συμμετάσχουμε”.

9. Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, το μέτρο της θεσπιζόμενης με την προσβαλλόμενη απόφαση προσωρινής (από 15.11.2020 ώρα 6.00 π.μ. έως 18.11.2020 ώρα 9.00 μ.μ.) απαγόρευσης των δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων τεσσάρων ατόμων και άνω σε όλη την επικράτεια ελήφθη, διότι συντρέχουν εξαιρετικώς επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος, που αφορούν την προστασία της δημόσιας υγείας από τον σοβαρό κίνδυνο διασποράς του κορωνοϊού COVID-19. Ειδικότερα, (α) το εν λόγω μέτρο ελήφθη κατόπιν της από 4.11.2020 ομόφωνης γνώμης της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας της Δημόσιας Υγείας έναντι του κορωνοϊού COVID-19, με την οποία προκρίθηκε η εφαρμογή ολικού απαγορευτικού σε όλη τη χώρα προς ανάσχεση του δευτέρου κύματος της πανδημίας και βελτίωση των επιδημιολογικών δεδομένων μέχρι το τέλος Νοεμβρίου • (β) όπως είναι παγκοίνως γνωστό (βλ. και ΣτΕ ΕΑ 256/2020) και προκύπτει επισήμως από την «Ημερήσια έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης λοίμωξης από τον νέο κορωνοϊό (COVID-19)», η οποία δημοσιεύεται καθημερινά στον οικείο ιστότοπο του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας - ΕΟΔΥ (βλ. και απόψεις αντιδίκου αρχής με το υπ’ αριθμ. πρωτ. 1029/8/18-στ/16-11-2020 έγγραφό της προς το Δικαστήριο), η ένταση πίεσης του Εθνικού Συστήματος Υγείας βαίνει από 4.11.2020 και έως την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης συνεχώς αυξανόμενη • (γ) στο πλαίσιο της παρούσας εξαιρετικής κατά τα ως άνω συγκυρίας (τρέχουσας επιδημιολογικής επιβάρυνσης της χώρας) έχουν ήδη ληφθεί έκτακτα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας από τον κίνδυνο περαιτέρω διασποράς του κορωνοϊού COVID-19 στο σύνολο της Επικράτειας από την 7.11.2020 έως και την 30.11.2020 με την κοινή υπουργική απόφαση Δ1α/Γ.Π.οικ.71342/6.11.2020 (Β´ 4899/6.11.2020), όπως ο περιορισμός των συναθροίσεων και της κυκλοφορίας των πολιτών εν όλω με περιοριστικώς καθοριζόμενες εξαιρέσεις, καθώς και η απαγόρευση της μετακίνησης με οποιοδήποτε μέσο εκτός Περιφερειακής Ενότητας ή Περιφέρειας με περιοριστικώς καθοριζόμενες εξαιρέσεις κ.ά., τα μέτρα δε αυτά προσαρμόζονται συνεχώς αναλόγως με τα επιδημιολογικά δεδομένα (βλ. ΚΥΑ από 9.11.2020 - Β΄ 4946/10.11.2020, από 12.11.2020 - Β΄ 4999/12.11.2020 και από 14.11.2020 - Β΄ 5043/14.11.2020) και ήδη έχει ανασταλεί η διά ζώσης εκπαιδευτική λειτουργία των σχολικών μονάδων κάθε βαθμού με περιοριστικώς προβλεπόμενες εξαιρέσεις. Εξ άλλου, το ληφθέν με την προσβαλλόμενη απόφαση μέτρο έχει όλως προσωρινό χαρακτήρα και, εν όψει των συγκεκριμένων δεδομένων, εύλογη διάρκεια (πρβλ. ΣτΕ ΕΑ 49/2020, 60/2020). Υπό τα δεδομένα αυτά, η Επιτροπή κρίνει ότι κωλύεται η χορήγηση αναστολής εκτελέσεως του επίδικου, πράγματι αυστηρού πλην αναγκαίου για την προστασία της δημόσιας υγείας, μέτρου, λόγω συνδρομής εξαιρετικώς επιτακτικών λόγων δημοσίου συμφέροντος, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 52 παρ. 6 εδάφιο δεύτερο του π.δ. 18/1989, ανεξαρτήτως του επανορθωσίμου ή μη της βλάβης των αιτούντων.

Δ ι ά τ α ύ τ α

Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση.

Διατάσσει την κατάπτωση του κατατεθέντος παραβόλου.

Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 18 Νοεμβρίου 2020 και η απόφαση εκδόθηκε αυθημερόν.

Η ΠρόεδροςΗ Γραμματέας

Ε. ΣάρπΕλ. Γκίκα

 

ΠΗΓΗ https://www.ddikastes.gr/node/6576