«ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΕΙ ΤΟΥΣ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΕΣ;»

 

ΑΝΤΩΝΗΣ Π.ΑΡΓΥΡΟΣ

 Ο Ελευθέριος Βενιζέλος σε μια συνέντευξη που παραχώρησε το 1919, έλεγε: «Κατ’ επανάληψιν διηρωτήθην εάν θα έπρεπε να είμαι δικηγόρος κατ’ επάγγελμα και επαναστάτης κατά διαλείμματα ή και αντιστρόφως. Αφ’ ης όμως οι συμπολίται μου συνάντησαν αντίστασιν εις τας προσπάθειας των δια την ένωσιν της Κρήτης με την μητέρα Ελλάδα, φυσικά έγινα πλέον επαναστάτης κατ’ επάγγελμα»

Έχω την εντύπωση πως ο Εθνάρχης έδωσε το παράδειγμα του ιδανικού δικηγόρου και κατά τον Εισαγγελέα του ΑΠ Ε.

Κρουσταλλακη : «ο ιδανικός δικηγόρος – και κατά προέκταση ο άξιος της αποστολής του Δικηγορικός Σύλλογος – από επαναστάτες κατά διαλείμματα, που από την αποστολή τους είναι, οφείλουν να μετατρέπονται σε επαναστάτες κατ’ επάγγελμα, κάθε φορά που διαπιστώνουν τη φαλκίδευση των αρχών του κράτους δικαίου ή την παραβίαση των ατομικών ελευθεριών και των κοινωνικών δικαιωμάτων των πολιτών, κάθε φορά που βλέπουν την απονομή της Δικαιοσύνης να χωλαίνει και την εφαρμογή των κανόνων του ουσιαστικού δικαίου να μη ανταποκρίνεται στις κοινωνικές ανάγκες.»

 Από το 1864, με την πρώτη κατοχύρωση στο Σύνταγμα του δικαιώματος του συνεταιρίζεσθαι, και το 1865, ιδρύθηκε ο πρώτος δικηγορικός σύλλογος ως σωματείο, ως την ψήφιση του νόμου «Περί δικηγορικών συλλόγων» το 1908.Ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών  άρχισε να λειτουργεί στις 15/2/1909 αδιάλειπτα μέχρι σήμερα. Πρώτος πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου εκλέχθηκε ο Κωνσταντίνος Έσσλιν και αντιπρόεδρος ο Κωνσταντίνος Ρακτιβάν. Ο ΔΣΑ  με συνεχείς παραστάσεις και επαφές με την πολιτική και δικαστική εξουσία, ο εργάστηκε στην κατεύθυνση της βελτίωσης των συνθηκών εργασίας των δικηγόρων πιέζοντας ιδιαίτερα για τα εργασιακά δικαιώματά τους, όπως λ.χ. για την καθιέρωση ωραρίου λειτουργίας των δικαστηρίων. Στο πλαίσιο αυτό διατύπωσε εξαρχής προτάσεις για την ταχύτερη και καλύτερη απονομή της δικαιοσύνης σε συνεργασία με τους υπόλοιπους δικηγορικούς συλλόγους της χώρας. Στις δεκαετίες 1950 και 1960 ο Δικηγορικός Σύλλογος τοποθετήθηκε σε μείζονα πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα ερχόμενος σε αντιπαράθεση και με την εκτελεστική εξουσία. Σημειώνουμε ενδεικτικά το ζήτημα των εκτοπίσεων αλλά και των δικών περί κατασκοπείας, της ετεροδικίας του προσωπικού των αμερικάνικων βάσεων στην Ελλάδα, των δικαιωμάτων των πολιτικών κρατουμένων. Παράλληλα ο Σύλλογος επενέβη σε μια σειρά από δίκες, όπως στη δίκη των Αεροπόρων το 1953, ζητώντας τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των κατηγορουμένων και των Δικηγόρων τους.

Στα πρακτικά του ΔΣΑ αποτυπώνεται η ενεργή παρουσία του Συλλόγου στα μεγάλα εθνικά θέματα, με κυρίαρχο το Κυπριακό. Ο Σύλλογος πρωτοστάτησε στη διεθνοποίηση του θέματος μέσα από την συζήτησή του σε διεθνή νομικά συνέδρια και ενώσεις, αλλά και με την ενεργητική συμμετοχή των μελών του σε συλλαλητήρια και δυναμικές εκδηλώσεις που συντάραξαν την Αθήνα ιδιαίτερα τη δεκαετία του 1950. Οι δικηγορικοί σύλλογοι της χώρας στο Πανελλήνιο Συνέδριό τους που συνήλθε στην Πάτρα τον Ιούλιο του έτους 1956, επεσήµαναν τους κινδύνους και ζήτησαν µε ψήφισμά τους την άμεση ρύθμιση του θέματος που αφορά στην εύρυθμή λειτουργία της δικαιοσύνης. Οι δικηγορικοί σύλλογοι δεν έτυχαν καμιάς απαντήσεως στο αίτημά τους και έτσι επακολούθησε σε ένδειξη διαμαρτυρίας καθολική αποχή από τα καθήκοντα των δικηγόρων9 όλης της Ελλάδος από τα δικαστήρια, µε αίτημά την αύξηση των αποδοχών των Δικαστών , στα πλαίσια του άρθρου 87 του Συντάγματος του 1952. Την 17.4.1960 στην αίθουσα του «Παρνασσού» µίλησε ο διαπρεπής νοµοµαθής Πέτρος Ζήσης µε τίτλο «Το δικαστικόν πρόβληµα» και έθεσε εκ νέου το ζήτημα. Οι δικηγόροι συµπαρασταθήκαν πάντοτε στην ανάγκη βελτιώσεως της θέσεως των λειτουργών της δικαιοσύνης.

Πέρα από τη δημόσια παρουσία του ο ΔΣΑ συμμετείχε ενεργά στην προαγωγή του νομικού πολιτισμού της χώρας και στην επιστημονική θωράκιση των μελών του. Το 1953 αποφασίστηκε η έκδοση των δυο περιοδικών οργάνων του, του Νομικού Βήματος και του Κώδικα Νομικού Βήματος, τα οποία από τότε σταθερά και αδιάλειπτα ενημερώνουν τα μέλη του δικηγορικού σώματος. Παράλληλα την περίοδο αυτή εμπλουτίστηκε και οργανώθηκε περαιτέρω η Βιβλιοθήκη του Συλλόγου. Δικηγόρος υπήρξε ο εθνάρχης Ελευθέριος Βενιζέλος  Μέλη του ΔΣΑ υπήρξαν μεταξύ πολλών επιφανών  δικηγόρων, πρωταγωνιστές της Ελληνικής Ιστορίας  ο Παναγής Τσαλδάρης, ο Κωνσταντίνος Δεμερτζής, ο Ανδρέας Μιχαλακόπουλος, ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου, ο Αλέξανδρος Σβώλος , ο Ηλίας Ηλιού, ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, ο Γεώργιος Ράλλης, ο Ξενοφών  Ζολώτας, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ο Κώστας Σημίτης, ο Κάρολος Παπούλιας, η Άννα Ψαρούδα Μπενάκη, ο Κώστας Στεφανάκης, Ο Κωνσταντίνος και Μιχάλης Παπακωσταντίνου  και τόσοι άλλοι. Ας μην λησμονούμε ότι ο Λάκης Σάντας που κατέβασε μαζί με τον Μ. Γλέζο την χιτλερική σημαία από την Ακρόπολη τον Μάη του 1941 ήταν φοιτητής της Νομικής. Δικηγόροι που έδωσαν την ζωή τους και εκτελέσθηκαν από τους Γερμανούς  ήταν ο Α. Ιωαννίδης, Κ.Σύρρος , Ι.Κατεβάτης, Α. Καλύβας, Α. Καΐρης. ΟΙ δικηγόροι Βαγγέλης Μαχαίρας και Ευάγγελος Γιαννόπουλος Πρόεδροι του ΔΣΑ  έλαβαν μέρος στην εθνική Αντίσταση. Ενώ πληθώρα δικηγόρων πήραν μέρος στον αντιδικτατορικό αγώνα και φυλακίσθηκαν και εξορίσθηκαν όπως ο Φοίβος Ιωαννίδης, ο Νίκος Κωνσταντόπουλος, ο Βαγγέλης Κουρής και τόσοι άλλοι γνωστοί και άγνωστοι. Ο Νικηφόρος Μανδηλαράς (19 Φεβρουαρίου 1928 - 18 Μαΐου 1967) ήταν ένας μαχητής δικηγόρος. Είναι περισσότερο γνωστός ως δικηγόρος υπερασπίσεως στη δίκη για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ δολοφονήθηκε υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες, καθώς προσπαθούσε να διαφύγει από την Ελλάδα, όπου κινδύνευε να συλληφθεί από το καθεστώς της δικτατορίας.

Για μια ακόμα φορά ο Δ.Σ.Α βρέθηκε πρωτοπόρος στην υπεράσπιση των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων , όπως το έπραξε  στο πρόσφατο παρελθόν σε σημαντικές υποθέσεις με δημόσιο ενδιαφέρον και συνεχίζει μέχρι σήμερα υποστηρίζοντας και πειθαρχώντας στις ευγενικές και μαχητικές  παραδόσεις του δικηγορικού Σώματος. Άλλωστε η Ιστορία του τόπου αυτού έχει αναφέρει πολλά παραδείγματα που το δικηγορικό Σώμα βρέθηκε στην πρωτοπορία των κοινωνικών και εθνικών αγώνων και πλήρωσε ακριβά και με αίμα το τίμημα.

Είναι άδικο ένας κόσμος που μάχεται για την επιβίωση του σκληρά και υπερασπίζεται την δικαιοσύνη και τους λειτουργούς της και την κοινωνία  με συγκεκριμένες πράξεις και συμπεριφορές και να αδικείται τόσο κατάφωρα σε μια εποχή που μάλλον επιβάλλεται κοινωνική συσπείρωση και αδελφοσύνη μεταξύ των λειτουργών της Δικαιοσύνης.

ΑΝΤΩΝΗΣ Π.ΑΡΓΥΡΟΣ