ΕνΔΕ: Υπόμνημα επί του νομοσχεδίου για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία

 

               

 

 

 

 

 

       ΕΝΩΣΗ

   ΔΙΚΑΣΤΩΝ   &   ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΝ

               ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

            (ΠΡΩΗΝ ΣΧΟΛΗ ΕΥΕΛΠΙΔΩΝ)

                   ΚΤΙΡΙΟ 6 –ΓΡΑΦΕΙΟ 210

      ΤΗΛ: 2132156114-  FAX 210 88 41 529                                                                                                                                          

                                   Τ.Κ. 101 71

                 e- mail: endikeis@otenet.gr                                                                                                                                                                                              

                                                                                                                                    

      

      

Αθήνα, 13-2-2023

                                                                      Αριθμ. Πρωτ.:  70 

 

                                                     ΥΠΟΜΝΗΜΑ

                                              ΠΡΟΣ

ΤΗ  ΔΙΑΡΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

 

Επί  του σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης με τίτλο: «Αρχή της ίσης μεταχείρισης ανεξαρτήτως αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, επικαιροποίηση της ορολογίας του Αστικού Κώδικα, του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, του Ποινικού Κώδικα, του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, του Κώδικα Συμβολαιογράφων και του ν. 4478/2017, για την εναρμόνισή της με τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία που κυρώθηκε με τον ν. 4074/2012 και λοιπές διατάξεις για τη διευκόλυνση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη των ατόμων με αναπηρία».

 

Το ισχύον ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο που αφορά τα άτομα με αναπηρία, είναι γεγονός, ότι εξακολουθεί να περιλαμβάνει στοιχεία που συνδέονται με το ιατρικό μοντέλο της αναπηρίας ενώ περιέχει υποτιμητικές εκφράσεις σε σχέση με τους πολίτες αυτούς και σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε, να ισχυρισθούμε, ότι διασφαλίζεται η αποτελεσματική πρόσβαση στη Δικαιοσύνη χωρίς καμία διάκριση, η πρόσβαση σε νομικές υπηρεσίες και νομική βοήθεια σε αυτούς. Με τις διατάξεις του εν λόγω σχεδίου νόμου επιδιώκεται τόσο ο εκσυγχρονισμός  των άρθρων όλων των Κωδίκων, που αναφέρονται στα άτομα με αναπηρία όσο και η εναρμόνιση  με τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία.

     Στο Πρώτο Μέρος του σχεδίου ορίζονται ο σκοπός και το αντικείμενο των νέων ρυθμίσεων ενώ στο Δεύτερο Μέρος προβλέπεται η εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανεξαρτήτως αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης στους τομείς της κοινωνικής προστασίας, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής ασφάλισης και της υγειονομικής περίθαλψης, των κοινωνικών παροχών και φορολογικών διευκολύνσεων, της εκπαίδευσης και της πρόσβασης στη διάθεση και παροχή αγαθών και υπηρεσιών που διατίθενται συναλλακτικά στο κοινό, συμπεριλαμβανομένης και της στέγης. Η εφαρμογή της άνω αρχής της ίσης μεταχείρισης των ατόμων με αναπηρία ή χρόνια πάθηση στους προαναφερόμενους τομείς αποτελεί θετική εξέλιξη, καθότι επεκτείνεται και εκτός της αγοράς εργασίας και, όπως αναφέρει το ίδιο το σχέδιο, εναρμονίζεται με την απαγόρευση των διακρίσεων.  

Επίσης, θετικά αποτιμάται η εξάλειψη αναχρονιστικών όρων και υποτιμητικών εκφράσεων, όπως  κουφός, κωφάλαλος, άλαλος, παράφρονας κλπ.  και η αντικατάστασή τους από όρους, που προάγουν τη δικαιωματική προσέγγιση της αναπηρίας.  Η εναρμόνιση των όρων,   που χρησιμοποιούνται στον Αστικό Κώδικα, στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, στον Ποινικό Κώδικα, στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, στον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, στον Κώδικα Συμβολαιογράφων και στον ν. 4478/2017 με τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (ν. 4074/2012) ήταν αναγκαία. Συνεπώς, ορθώς, στο Τρίτο Μέρος του σχεδίου νόμου, στο Κεφάλαιο Α’ (άρθρα 4 - 9) τροποποιούνται διατάξεις του Αστικού Κώδικα, στο Κεφάλαιο Β’ (άρθρα 10,11) τροποποιούνται διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, στο Κεφάλαιο Γ’ (άρθρα 12 - 14) τροποποιούνται διατάξεις του Ποινικού Κώδικα, στο Κεφάλαιο Δ’ (άρθρα 15 - 18) τροποποιούνται διατάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, στο Κεφάλαιο Ε’ (άρθρο 19) τροποποιείται διάταξη του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, στο Κεφάλαιο ΣΤ’ (άρθρο 20) τροποποιείται διάταξη του Κώδικα Συμβολαιογράφων και στο Κεφάλαιο Ζ’ (άρθρο 21) τροποποιείται διάταξη του ν.4478/2017.

Επιπλέον, σημαντική θεωρείται η τροποποίηση του άρθρου 22 του  ν. 4938/2022 (Α΄109) του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών, με την οποία προβλέπεται ο ορισμός υπεύθυνου υπαλλήλου στα δικαστικά μέγαρα της χώρας για την εξυπηρέτηση, την ενημέρωση αλλά και τη διευκόλυνση της προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρίες, διότι επιλύεται το χρόνιο πρόβλημα της πρόσβασης των άνω πολιτών στα Δικαστήρια της χώρας. Τέλος, με την τροποποίηση του νόμου 3226/2004, κατά την οποία προστίθενται οι πολίτες με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω στους δικαιούχους νομικής βοήθειας χωρίς εισοδηματικά όρια και περιορισμούς θεσμοθετείται μία επιπλέον διευκόλυνση στην πρόσβαση των άνω πολιτών στη Δικαιοσύνη, η οποία ενισχύεται με την πρόβλεψη για απευθείας συμπερίληψη των πολιτών με αναπηρία 67% και άνω στους δικαιούχους της παροχής συμβουλευτικής βοήθειας επί ποινικών υποθέσεων χωρίς εισοδηματικά κριτήρια.

Ενόψει των ανωτέρω, το σχέδιο νόμου επιτυγχάνει  στην ενίσχυση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία όσον αφορά την πρόσβασής τους στη Δικαιοσύνη και διασφαλίζει την ίση και αποτελεσματική νομική προστασία των πολιτών αυτών ενώ παράλληλα ικανοποιείται το αίτημα προσαρμογής στις διατάξεις της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες.     

 

Η Πρόεδρος   Μαργαρίτα Στενιώτη           Εφέτης

Η Γενική Γραμματέας   Ελευθερία Κώνστα Εφέτης

 

ΠΗΓΗ ΕνΔΕ