ΔΕΕ: Υπηρεσίες καθαριότητας και εστίασης σε δημόσια νοσοκομεία – σύναψη ατομικών συμβάσεων εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου,

ΔΕΕ 25.10.2018, C-260/17, Ανοδική Services ΕΠΕ (κατόπιν προδικαστικών ερωτημάτων της ΣτΕ Γ΄  Τμ. 1305/2017 επταμ.)
Οικονομική/επιχειρηματική ελευθερία – Αρχές της ισότητας και της αναλογικότητας – Συμβάσεις εργασίας ή παροχής υπηρεσιών – Υπηρεσίες καθαριότητας και εστίασης σε δημόσια νοσοκομεία – Πράξεις περί σύναψης ατομικών συμβάσεων εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, βάσει του άρθρου 63 του ν. 4430/2016 (αντί για τη διενέργεια διαγωνισμού ανάθεσης δημόσιας σύμβασης παροχής υπηρεσιών) – Οδηγία 2014/24/ΕΕ – Εξαιρέσεις από το πεδίο εφαρμογής (συμβάσεις απασχόλησης) – Πεδίο εφαρμογής των άρθρων 49 και 56 ΣΛΕΕ και των άρθρων 16 και 52 του Χάρτη ΘΔΕΕ –Ένδικη προστασία – Οδηγία 89/665/ΕΟΚ 

(Α) Η έννοια «συμβάσεις απασχόλησης», κατά το άρθρο 10, περίπτωση ζʹ, της οδηγίας 2014/24, αφορά όλες τις συμβάσεις βάσει των οποίων δημόσια αρχή προσλαμβάνει φυσικά πρόσωπα προκειμένου να παρέχει η ίδια υπηρεσίες και οι οποίες δημιουργούν σχέση εργασίας στο πλαίσιο της οποίας τα πρόσωπα αυτά παρέχουν, επί ορισμένο χρονικό διάστημα, προς όφελος της δημοσίας αρχής και υπό τη διεύθυνσή της, υπηρεσίες έναντι αμοιβής. Για τον ορισμό αυτό, ο τρόπος προσλήψεως των εν λόγω προσώπων στερείται σημασίας. Ειδικότερα, μολονότι, βεβαίως, μια σχέση εργασίας μπορεί να στηρίζεται σε σχέση ιδιαίτερης εμπιστοσύνης μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου, ουδόλως συνάγεται ότι μόνον οι συμβάσεις που συνάπτονται βάσει υποκειμενικών κριτηρίων ως προς τα πρόσωπα που προσλαμβάνονται, αποκλειομένων εκείνων που συνάπτονται κατόπιν επιλογής βάσει αμιγώς αντικειμενικών κριτηρίων, αποτελούν «συμβάσεις απασχόλησης», κατά την έννοια της διατάξεως αυτής. Επιπλέον, καθόσον ο εργαζόμενος παρέχει υπηρεσίες προς όφελος του εργοδότη του, υπό τη διεύθυνσή του και «επί ορισμένο χρονικό διάστημα», οι συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου δεν μπορούν να εξαιρεθούν από την έννοια των «συμβάσεων απασχόλησης», κατά το άρθρο 10, περίπτωση ζʹ, της οδηγίας 2014/24, για τον λόγο ότι η διάρκεια της σχέσεως εργασίας που δημιουργούν είναι χρονικώς περιορισμένη. Επομένως, κατ’ ορθή ερμηνεία του άρθρου 10, περίπτωση ζʹ, της οδηγίας 2014/24, η έννοια «συμβάσεις απασχόλησης», κατά τη διάταξη αυτή, καταλαμβάνει συμβάσεις εργασίας όπως οι επίμαχες στην υπόθεση της κύριας δίκης, συγκεκριμένα δε ατομικές συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου συναφθείσες με πρόσωπα τα οποία επελέγησαν βάσει αντικειμενικών κριτηρίων, όπως είναι ο χρόνος ανεργίας, η προηγούμενη πείρα και ο αριθμός των συντηρούμενων από τα πρόσωπα αυτά ανηλίκων τέκνων.
(Β) Όσον αφορά τα άρθρα 49 και 56 ΣΛΕΕ, καθώς και τις ενωσιακές αρχές της ίσης μεταχειρίσεως, της διαφάνειας και της αναλογικότητας, πρέπει να υπομνησθεί ότι, μολονότι, στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων, η αρχή της ίσης μεταχειρίσεως και οι ειδικές εκφάνσεις της, οι οποίες συνίστανται στην απαγόρευση των διακρίσεων λόγω ιθαγένειας, καθώς και τα άρθρα 49 και 56 ΣΛΕΕ έχουν εφαρμογή στην περίπτωση κατά την οποία δημόσια αρχή αναθέτει σε τρίτον την παροχή υπηρεσιών οικονομικού χαρακτήρα, αντιθέτως, το σχετικό με τις δημόσιες συμβάσεις δίκαιο της Ένωσης δεν τυγχάνει εφαρμογής στην περίπτωση κατά την οποία δημόσια αρχή εκπληρώνει τα καθήκοντα δημοσίου συμφέροντος τα οποία υπέχει με τα δικά της διοικητικά, τεχνικά και λοιπά μέσα, χωρίς να απευθύνεται σε εξωτερικούς φορείς. Ως εκ τούτου, οι εν λόγω διατάξεις της Συνθήκης ΛΕΕ και οι αρχές του δικαίου της Ένωσης δεν έχουν εφαρμογή υπό τις περιστάσεις της υποθέσεως της κύριας δίκης, καθόσον τα εμπλεκόμενα στην υπόθεση αυτή δημόσια νοσοκομεία αποφάσισαν να καλύψουν τα ίδια ορισμένες από τις ανάγκες τους στο πλαίσιο της εκπληρώσεως των καθηκόντων δημοσίου συμφέροντος τα οποία υπέχουν, προσφεύγοντας στη σύναψη συμβάσεων απασχόλησης.
(Γ) Εξάλλου, όσον αφορά τα άρθρα 16 και 52 του Χάρτη, επισημαίνεται ότι οι διατάξεις του, βάσει του άρθρου του 51, παράγραφος 1, απευθύνονται στα κράτη μέλη μόνον οσάκις αυτά θέτουν σε εφαρμογή το δίκαιο της Ένωσης. Εν προκειμένω, όμως, οι αποφάσεις των δημόσιων νοσοκομείων να συνάψουν τις επίμαχες στην υπόθεση της κύριας δίκης συμβάσεις απασχόλησης δεν άπτονται της θέσεως σε εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης, κατά την έννοια του άρθρου 51 του Χάρτη, και επομένως ο σύμφωνος χαρακτήρας των αποφάσεων αυτών με τα θεμελιώδη δικαιώματα δεν πρέπει να εξετασθεί με γνώμονα τα δικαιώματα που κατοχυρώνονται με τον Χάρτη.
(Δ) Το άρθρο 1, παράγραφος 1, της οδηγίας 89/665 έχει την έννοια ότι κατά της αποφάσεως αναθέτουσας αρχής να συνάψει συμβάσεις απασχόλησης με φυσικά πρόσωπα για την παροχή ορισμένων υπηρεσιών, χωρίς να κινήσει διαδικασία συνάψεως δημοσίας συμβάσεως σύμφωνα με την οδηγία 2014/24, για τον λόγο ότι, κατά την άποψή της, οι συμβάσεις αυτές δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της συγκεκριμένης οδηγίας, δύναται να ασκήσει προσφυγή οικονομικός φορέας ο οποίος θα είχε έννομο συμφέρον να του ανατεθεί δημόσια σύμβαση με αντικείμενο όμοιο εκείνου των εν λόγω συμβάσεων και ο οποίος φρονεί ότι οι συμβάσεις αυτές εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω οδηγίας.

http://www.humanrightscaselaw.gr/