Εφαμοργή δικαστικών εξόδων για λειτουργικά συστήματα Android

 

 

 

 

 

 

του κ. Παναγιώτη – Χρήστου Δαρέλλη

Δικαστικού Πάρεδρου

 

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

 

 

Χαίρετε! Έχω φτιάξει μια εφαρμογή για λειτουργικά συστήματα Android με την οποία μπορεί κάποιος σχετικά εύκολα να υπολογίσει τα δικαστικά έξοδα στην πολιτική δίκη και διατίθεται δωρεάν, χωρίς διαφημίσεις, συλλογή προσωπικών πληροφοριών κλπ.

 

Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη στην πλατφόρμα Play Store:

https://play.google.com/store/apps/details?id=appinventor.ai_dikastikaexoda.DikastikaExoda

 

Δημιουργήθηκε με το MIT App Inventor, χωρίς ιδιαίτερες γνώσεις προγραμματισμού και προς το παρόν διαθέσιμη είναι η πρώτη έκδοσή της, οπότε είναι δεδομένο ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης.

 

Παρακαλώ διαβάστε τις σημειώσεις, όπου διευκρινίζονται κρίσιμα ζητήματα που μπορεί να απασχολήσουν τον χρήστη.

 

Η εφαρμογή «Δικαστικά έξοδα» αποτελεί βοηθό για τον νομικό που θέλει να υπολογίσει το δικαστικό ένσημο, την αμοιβή του δικηγόρου ή τα δικαστικά έξοδα (δικαστική δαπάνη) στην πολιτική δίκη. Στον υπολογισμό των δικαστικών εξόδων έχουν συμπεριληφθεί κάποια από τα συνηθέστερα, προκειμένου να παραμείνει η εφαρμογή απλή και εύχρηστη.

Οι ανωτέρω υπολογισμοί δεν είναι αποκλειστικά μαθηματικές πράξεις αλλά και αποτέλεσμα ερμηνείας των σχετικών διατάξεων, πολλές από τις οποίες είναι ελλιπώς διατυπωμένες, καθιστώντας αναγκαία την ερμηνεία τους και την πλήρωση κενών. Η εφαρμογή «Δικαστικά έξοδα» δημιουργήθηκε βάσει ορισμένων τέτοιων ερμηνευτικών επιλογών, οι οποίες δεν είναι δεδομένο ότι συμφωνούν με τις αντίστοιχες του εκάστοτε χρήστη, με συνέπεια να υπάρχει πιθανότητα τα αποτελέσματα να μην ταυτίζονται με εκείνα που θα εξαχθούν αν προκριθεί άλλη ερμηνεία.

 

Σημειώσεις

 

1) Όταν η δικηγορική αμοιβή που υπολογίζεται σε ποσοστό της αξίας του επίδικου αντικειμένου είναι μικρότερη από την αντίστοιχη του Παραρτήματος Ι του ΚωδΔικ, προσδιορίζεται η τελευταία ως αμοιβή του δικηγόρου.

Π.χ. όταν η αξία του αντικειμένου της διαφοράς ανέρχεται σε 21.000 ευρώ, η αμοιβή του δικηγόρου του ενάγοντος για τη σύνταξη αφενός της αγωγής και αφετέρου των προτάσεων, σε υπόθεση αρμοδιότητας Μονομελούς Πρωτοδικείου που εκδικάζεται κατά την τακτική διαδικασία, σύμφωνα με τα άρθρα 63 και 68 ΚωδΔικ ανέρχεται σε 420 και 210 ευρώ, ενώ σύμφωνα με το Παράρτημα Ι, σε 69 και 268 ευρώ, αντίστοιχα. Συνεπώς, με βάση τα ανωτέρω θα ληφθεί υπόψη και στις δύο περιπτώσεις το μεγαλύτερο ποσό, δηλαδή για μεν τη σύνταξη της αγωγής τα 420 ευρώ, για δε τις προτάσεις το ποσό των 268 ευρώ, διότι από τις διατάξεις του ΚωδΔικ συνάγεται ότι οι αμοιβές του Παραρτήματος Ι θεσπίζονται ως οι ελάχιστες δυνατές, βάσει των οποίων υπολογίζονται, άλλωστε και άλλα ποσά κατά την έκδοση των σχετικών γραμματίων προκαταβολής εισφορών και ενσήμων (φόρος, ΕΦΚΑ).

 

2) Ελλείψει ειδικότερων αναφορών στο Παράρτημα Ι του ΚώδΔικ, όσες αμοιβές δεν υπολογίζονται με βάση το αποτιμητό αντικείμενο της δίκης, υπολογίζονται με τα ποσά που ορίζονται για παρόμοια δικόγραφα, της ίδιας φύσης/διαδικασίας.

 

3) Η αμοιβή του δικηγόρου περιλαμβάνει, όπου νοούνται, 1) τη σύνταξη του δικογράφου, 2) την παράσταση (εκτός από τις περιπτώσεις του άρθρου 26 παρ. 1 Ν. 4745/2020), σύμφωνα με τα ποσά του Παρατήματος Ι, και 3) τη σύνταξη προτάσεων.

 

4) Στις εισφορές ΤΑΧΔΙΚ (μεγαρόσημα) προστίθενται 2 € για αντίγραφο του κύριου δικογράφου, υπέρ του ασκήσαντα αυτό.

 

5) Οι αμοιβές του δικηγόρου στη διαμεσολάβηση και την όρκιση πραγματογνώμονα υπολογίζονται σαν να έγιναν στον α’ βαθμό.

 

6) Ως «Λοιπές ανακοπές» νοούνται δικόγραφα ανακοπών εκτός των ανακοπών κατά επιταγής, τριτανακοπών, ανακοπών κατά δήλωσης σε κατάσχεση, ανακοπών κατά συντηρητικού μέτρου και ανακοπών κατά πίνακα κατάταξης, για τις οποίες οι αμοιβές, εφόσον το αντικείμενο τους είναι αποτιμητό, υπολογίζονται κατ’ άρθρο 66 ΚωδΔικ, έτσι ώστε να προσεγγίζεται η διάταξη του άρθρου 65: «Με την αγωγή εξομοιώνεται … και οι ανακοπές πλην αυτών του άρθρου 66 του Κώδικα». Ομοίως στις λοιπές ανακοπές δεν εντάσσεται η ανακοπή ερημοδικίας (ως ένδικο μέσο), η ανακοπή του άρθρου 936 ΚΠολΔ, η οποία ενόψει του αντικειμένου της, πρέπει να ενταχθεί στο πεδίο του άρθρου 65 ΚωδΔικ καθώς και η ανακοπή διόρθωσης (άρθρο 954 ΚΠολΔ) διότι λόγω της ιδιαιτερότητάς της, οι επ’ αυτής αμοιβές υπολογίζονται βάσει του Παραρτήματος Ι (για τα ανωτέρω βλ. Γιαννόπουλος Π., ό. π., σελ. 250 και 256 αντίστοιχα).

 

7) Στην εφαρμογή δεν περιλαμβάνονται οι πτωχευτικές διαδικασίες και οι διαδικασίες προσδιορισμού της αποζημίωσης στην αναγκαστική απαλλοτρίωση ακινήτων.

 

8) Στις εργατικές διαφορές το δικαστικό ένσημο υπολογίζεται για το, επιπλέον του ποσού της καθ’ ύλην αρμοδιότητας του Ειρηνοδικείου, αντικείμενο της διαφοράς και όχι για το σύνολο του αιτούμενου ποσού (ΑΠ 291/2015). Ο χρήστης εισάγει ολόκληρο το ποσό που αντιστοιχεί στο αντικείμενο της διαφοράς και εφόσον έχει δηλώσει ότι πρόκειται για εργατική διαφορά, η εφαρμογή υπολογίζει το αντίστοιχο δικαστικό ένσημο για το επιπλέον της υλικής αρμοδιότητας του Ειρηνοδικείου ποσό.

 

9) Το χαρτόσημο του δικαστικού ενσήμου υπολογίζεται ως ποσοστό 2,4% επί του ποσού του δικαστικού ενσήμου (άρθρο 2 παρ. 1 εδ. β’ Ν. ΓΠΟΗ/1912, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με την περ. 6 της υποπαρ. ΙΓ.1. άρθρου πρώτου Ν. 4093/2012). Ορισμένες υπολογιστικές εφαρμογές υπολογίζουν το χαρτόσημο σε ποσοστό 2% επί του δικαστικού ενσήμου και επί του ποσού αυτού υπολογίζουν επιπλέον εισφορά υπέρ ΟΓΑ 20% (άρθρο 11 παρ. 1 περ. Γ’ Ν. 4169/1961 και 6 παρ. 1 ΝΔ 4435/1964). Αν και οι δύο μέθοδοι καταλήγουν στο ίδιο ακριβώς αποτέλεσμα, ορθότερο είναι το χαρτόσημο να υπολογίζεται εξαρχής ως 2,4% επί του δικαστικού ενσήμου ενόψει του άρθρου 2 παρ. 1 εδ. γ’ Ν. ΓΠΟΗ/1912.

 

10) Στις δίκες με το Δημόσιο, κατά την άποψη που προκρίνεται ως ορθότερη, ο περιορισμός του άρθρου 22 παρ. 1 του Ν. 3693/1957 αφορά μόνο τις δικηγορικές αμοιβές και δεν καταλαμβάνει τα λοιπά δικαστικά έξοδα (ΑΠ 179/2005), καθώς στη διάταξη γίνεται ρητή αναφορά σε περιορισμό της αμοιβής του πληρεξουσίου δικηγόρου που περιλαμβάνεται στην αποδοτέα προς τον νικώντα διάδικο δικαστική δαπάνη. Περαιτέρω, στο άρθρο 5 παρ. 12 του Ν. 1738/1987 γίνεται λόγος για αναπροσαρμογή των χρηματικών ποσών που αναφέρονται, μεταξύ άλλων, και στην ως άνω διάταξη, ενώ στην εκδοθείσα δυνάμει του ανωτέρω νόμου (Ν. 1738/1987) υπ’ αρ. 134423/1993 Κ.Υ.Α. και στο άρθρο μόνο παρ. 2 αυτής γίνεται και πάλι ρητή αναφορά στην αποδοτέα στο νικώντα διάδικο αμοιβή του πληρεξουσίου του δικηγόρου και ορίζεται αυτή συνολικά σε 100.000 δρχ. (ήδη δε 293,47 ευρώ, τα οποία στρογγυλοποιούνται στο ορθό 290 ευρώ, κατ’ άρθρο 5 παρ. 4 Ν 2943/2001). Τα ανωτέρω δεν αναιρούνται από το γεγονός ότι στο άρθρο 28 παρ. 5 του Ν. 2579/1998 γίνεται λόγος για ανώτατο όριο δικαστικής δαπάνης σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου «όπως αυτό καθορίζεται κάθε φορά με την κοινή απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης και Οικονομικών, που προβλέπεται από το άρθρο 5 παρ. 12 του ν. 1738/1987» καθώς η αναφορά σε «δικαστική δαπάνη» οφείλεται σε προφανή παραδρομή, ενόψει του ότι, όπως προαναφέρθηκε, το ποσό που προβλέπεται στη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 12 του Ν. 1738/1987 είναι εκείνο της αμοιβής του πληρεξουσίου δικηγόρου που περιλαμβάνεται, απλώς, στη δικαστική δαπάνη. Άλλωστε, η εν λόγω διάταξη δεν είχε σκοπό να ρυθμίσει διαφορετικά την αποδοτέα δικαστική δαπάνη, αλλά να καθορίσει τον τρόπο που αυτή επιδικάζεται σε περίπτωση που οι αντίδικοι του Δημοσίου παρίστανται στη δίκη με κοινό δικόγραφο. Πέραν των ανωτέρω, ο περιορισμός αυτός εφαρμόζεται αμφιμερώς, δηλαδή όταν επιδικάζεται δικαστική δαπάνη είτε υπέρ είτε κατά του Δημοσίου (ΕφΔωδ 40/2017, ΕφΠειρ 69/2015, ΕφΠειρ 3/2015).

Περαιτέρω, ο περιορισμός του άρθρου 281 παρ. 2 Ν. 3463/2006, το οποίο εφαρμόζεται αμφιμερώς («σε βάρος ή υπέρ») στις δίκες των Δήμων ή Κοινοτήτων, εάν η νομική τους υπηρεσία δεν διεξήχθη από το ΝΣΚ, αφορά, ομοίως, μόνο τη δικηγορική αμοιβή, παρά το γεγονός ότι αρχικώς γίνεται αναφορά σε ποσό δικαστικής δαπάνης. Τούτο προκύπτει από το ίδιο το γράμμα της διάταξης, το οποίο στη συνέχεια κάνει λόγο για μείωση έως το 50% των κατωτάτων ορίων «που ορίζονται από τον Κώδικα περί Δικηγόρων» και επιβεβαιώνεται από το περιεχόμενο της συναφούς διάταξης της παρ. 1 του αυτού άρθρου, τον τίτλο του τελευταίου και τη σχετική αιτιολογική έκθεση, όπου γίνεται λόγος για αμοιβή πληρεξουσίων δικηγόρων.

Σημειώνεται ότι οι ανωτέρω περιορισμοί δεν εφαρμόζονται, λόγω της ιδιαιτερότητάς της, στην αμοιβή του δικηγόρου για την ενώπιον του λήψη ένορκης βεβαίωσης.

 

11) Τα ποσά στρογγυλοποιούνται στο πρώτο δεκαδικό, με εξαίρεση τον υπολογισμό αποκλειστικά του δικαστικού ενσήμου, όπου τα σχετικά ποσά στρογγυλοποιούνται στο δεύτερο δεκαδικό ψηφίο.

 

 

Περιγραφή

 

Στην πρώτη οθόνη, ο χρήστης επιλέγει αν θέλει να υπολογίσει: «Δικαστικό ένσημο», «Αμοιβή Δικηγόρου» ή «Δικαστικά έξοδα».

 

Στη συνέχεια (δεύτερη οθόνη) επιλέγει το Δικαστήριο για το οποίο ενδιαφέρεται και, όπου χρειάζεται, τον βαθμό δικαιοδοσίας.

 

Ακολούθως (τρίτη οθόνη), ο χρήστης επιλέγει το δικόγραφο για το οποίο ενδιαφέρεται. Τα δικόγραφα αναφέρονται ή/και ομαδοποιούνται με βάσει τους όρους του Κώδικα Δικηγόρων (Ν. 4194/2013) και του ΚΠολΔ, προς αποφυγή συγχύσεων. Σε περίπτωση που ο χρήστης επιλέξει κάποιο ένδικο μέσο (εκτός της Αναίρεσης), ερωτάται αν επιθυμεί να υπολογίσει την αμοιβή ή τα έξοδα αποκλειστικά για το ένδικο μέσο (προεπιλογή) ή συνολικά για την υπόθεση, οπότε και επιλέγει και το δικόγραφο με βάση το οποίο ξεκίνησε η επίδικη διαφορά. Εάν επιλέξει διαταγή απόδοσης μισθίου ερωτάται επιπλέον, εάν σωρεύεται και αίτημα καταβολής κάποιου ποσού ή όχι (προεπιλογή).

 

Στην τέταρτη οθόνη ο χρήστης προσδιορίζει, όπου τούτο νοείται, αν το αντικείμενο της δίκης είναι χρηματικό ή όχι, και αν ναι, και το ποσό επί του οποίου θα υπολογιστεί η δικηγορική αμοιβή. Εάν το ποσό αυτό υπερβαίνει τις 200.000 € καλείται να επιλέξει και τη μέθοδο υπολογισμού της δικηγορικής αμοιβής (βλ. ΑΠ 454/2020).

 

Ακολούθως (πέμπτη οθόνη), προσδιορίζεται, εφόσον είναι αναγκαίο, η φύση της υπόθεσης και, στη συνέχεια (έκτη οθόνη), ο διάδικος για τον οποίον ενδιαφέρεται ο χρήστης (εφεξής αναφέρεται ως ο ΔΙΑΔΙΚΟΣ). Όταν υπολογίζονται συνολικά για την υπόθεση τα δικαστικά έξοδα ή η αμοιβή, ο χρήστης  επιλέγει επιπλέον τον προηγούμενο δικονομικό ρόλο του ΔΙΑΔΙΚΟΥ. Περαιτέρω ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να αυξήσει τον αριθμό των εντολέων του πληρεξουσίου δικηγόρου (άρθρο 75 ΚωδΔικ), να επιλέξει εάν ο τελευταίος απαλλάσσεται από την υποχρέωση έκδοσης γραμματίου προείσπραξης ή όχι (προεπιλογή) καθώς και τον λόγο της τυχόν απαλλαγής (βλ. σχετικά – σε αντιπαραβολή – άρθρα 81 και 82 ΚωδΔικ).

 

Στη συνέχεια (έβδομη οθόνη) ο χρήστης, εφόσον δεν αποκλείεται η υποχρέωση προσκόμισης δικαστικού ενσήμου, μπορεί να προσδιορίσει το ποσό επί του οποίου αυτό θα υπολογιστεί ·εάν δεν επιθυμεί να συνυπολογιστεί δικαστικό ένσημο, προσδιορίζει το ποσό σε 0.

 

Περαιτέρω (όγδοη οθόνη), ο χρήστης μπορεί να προσδιορίσει τον αριθμό των επιδόσεων των εισαγωγικών δικογράφων με τα οποία επιβαρύνθηκε ο ΔΙΑΔΙΚΟΣ και των κλήσεων για τη λήψη τυχόν ενόρκων βεβαιώσεων, έχοντας τη δυνατότητα να εξειδικεύσει την αξία των επιδόσεων (διαφορετικά κοστολογούνται με την ελάχιστη διατίμηση – Ζώνη Α, ΥΑ 21798/2016). Επίσης μπορεί να προσδιορίσει τον αριθμό των ενόρκων βεβαιώσεων που λήφθηκαν από τον ΔΙΑΔΙΚΟ ενώπιον Ειρηνοδίκη, Συμβολαιογράφου (για πρωτότυπο και αντίγραφο, με βάση τη διατίμηση που ισχύει για τρία φύλλα, ΥΑ 100692/2009) ή Δικηγόρου (με την αξία των τελευταίων να προσδιορίζεται σε 80 ευρώ – χρονοχρέωση) και τον αριθμό των ενόρκων βεβαιώσεων στη λήψη των οποίων παραστάθηκε ο πληρεξούσιος δικηγόρος του ΔΙΑΔΙΚΟΥ.

 

Στην ένατη οθόνη ο χρήστης μπορεί να προσδιορίσει το ποσό που έδωσε ο ΔΙΑΔΙΚΟΣ στον τυχόν διορισθέντα πραγματογνώμονα για αμοιβή και έξοδα και τον αριθμό των επιδόσεων των κλήσεων για όρκιση αυτού, έχοντας και πάλι τη δυνατότητα να εξειδικεύσει την αξία των επιδόσεων (διαφορετικά οι επιδόσεις υπολογίζονται με την ελάχιστη διατίμηση). Επίσης μπορεί να προσδιορίσει εάν ο πληρεξούσιος δικηγόρος του ΔΙΑΔΙΚΟΥ παραστάθηκε κατά την όρκιση διορισθέντος πραγματογνώμονα και, τέλος να ορίσει το ποσό που έδωσε ο ΔΙΑΔΙΚΟΣ ως αμοιβή και έξοδα σε διορισθέντα τεχνικό σύμβουλο.

 

Στη συνέχεια (δέκατη οθόνη), ο χρήστης μπορεί να προσδιορίσει αν έλαβε χώρα διαμεσολάβηση καθώς και τα τυχόν έξοδα γνωστοποίησης των στοιχείων της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης. Μπορεί επίσης να προσδιορίσει τον αριθμό των αναγκαίων επιδόσεων που προηγούνται κατά νόμο της άσκησης ορισμένου ενδίκου βοηθήματος (π.χ. άρθρα 637 ΚΠολΔ και μόνο παρ. 5 Ν. 1178/1981), έχοντας και πάλι τη δυνατότητα να εξειδικεύσει την αξία των επιδόσεων. Μπορεί επίσης να προσδιορίσει τυχόν περαιτέρω έξοδα στα οποία υποβλήθηκε, διευκρινίζοντας, εάν επιθυμεί, και σε τι συνίστανται αυτά.

 

Στην ενδέκατη οθόνη, ο χρήστης επιλέγει εάν συντρέχει περίπτωση μερικής νίκης και ήττας του ΔΙΑΔΙΚΟΥ, έτσι ώστε να υπολογιστεί το μέρος των δικαστικών εξόδων που αντιστοιχεί στη νίκη του, και σε καταφατική περίπτωση τον τρόπο που θα προσδιορίσει την έκταση αυτής: όπου είναι πιθανόν, επιλέγει είτε με βάση ποσοστό είτε με βάση το αιτηθέν και το τελικώς επιδικασθέν ποσό, ενώ στην περίπτωση που δεν νοείται η ύπαρξη ποσών, υπάρχει μόνο η επιλογή ποσοστού. Επίσης ο χρήστης επιλέγει εάν θα συνυπολογίσει στις αμοιβές των δικηγόρων, συμβολαιογράφων και επιμελητών και τον αναλογούντα Φ.Π.Α., έχοντας περαιτέρω τη δυνατότητα να προσδιορίσει το ποσοστό αυτού (προεπιλογή 24%). Περαιτέρω, ο χρήστης επιλέγει εάν κάποιος από τους διαδίκους είναι είτε το Δημόσιο, πρόσωπο που εξομοιώνεται με αυτό ή πρόσωπο του οποίου η νομική υπηρεσία διεξήχθη δια του ΝΣΚ είτε Δήμος ή Κοινότητα, οπότε οι δικηγορικές αμοιβές όλων των διαδίκων μειώνονται στο μισό και, στην πρώτη περίπτωση, μέχρι, συνολικά, το ποσό των 290 ευρώ (άρθρα 22 παρ. 1, 2 Ν. 3693/1957 και 281 παρ. 2 Ν. 3463/2006, αντίστοιχα).

 

Στην τελική οθόνη εμφανίζονται τα αποτελέσματα. Στην περίπτωση που ο χρήστης υπολογίζει τα δικαστικά έξοδα, πατώντας το κουμπί «Ανάλυση», εμφανίζονται αναλυτικά τα ποσά που υπολογίστηκαν σε κάθε κατηγορία δικαστικών εξόδων. Πατώντας το κουμπί «Αντιγραφή», ο χρήστης αντιγράφει ως κείμενο τα δικαστικά έξοδα και τα ποσά που υπολογίστηκαν και μπορεί να τα μεταφέρει είτε στο πρόχειρο είτε, απευθείας, σε οποιαδήποτε συμβατή εφαρμογή της συσκευής του. 

 

Η εφαρμογή «Δικαστικά έξοδα» είναι προϊόν επιστημονικής εργασίας και προστατεύεται από τον Ν. 2121/1993 για την Πνευματική Ιδιοκτησία. Δεν παρέχονται νομικές συμβουλές ή άλλες παρεμφερείς υπηρεσίες και ο δημιουργός της δεν φέρει καμία ευθύνη για τυχόν ζημία λόγω συμπεριφοράς που βασίστηκε εν όλω ή εν μέρει σε αυτήν.

 

Με εκτίμηση,

 

Δαρέλλης Παναγιώτης – Χρήστος

Δικαστικός Πάρεδρος