Θεσμική ενδυνάμωση του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ζητεί ο πρόεδρός του Ιω. Καραβοκύρης
ζητεί ο πρόεδρός του Ιω. Καραβοκύρης
Της Ιωαννας Mανδρου
Με παρρησία, ο πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου κ. Ιω. Καραβοκύρης, μιλάει για πρώτη φορά σήμερα, στην «Κ», αποκαλύπτοντας μια απίστευτη εικόνα σπατάλης στο Δημόσιο και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ο κ. Καραβοκύρης επικρίνει ανοιχτά το σύστημα για τον έλεγχο του πόθεν έσχες των πολιτικών και προτείνει άμεσα ο έλεγχος των οικονομικών των κομμάτων και του πόθεν έσχες των πολιτικών να περάσει στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Ο ίδιος παραδέχεται ότι τα «οικονομικά του κράτους δεν ελέγχονται ουσιαστικά» και θέτει τον δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων για την εκτεταμένη διαφθορά στο Δημόσιο και τα φαινόμενα αρνησιδικίας στη Δικαιοσύνη.
– Το Δικαστήριό σας πρόσφατα ανέλαβε ελέγχους στα οικονομικά των ΟΤΑ. Tι γίνεται με τη διαχείριση του δημοσίου χρήματος εκεί;
– Δυστυχώς επικρατεί η ίδια κατάσταση με τον στενό δημόσιο τομέα. Ενδεικτικά να αναφέρω από την πρόσφατη έκθεση του δικαστηρίου, πως από τους ΟΤΑ εκδόθηκαν 620 χιλιάδες χρηματικά εντάλματα, ύψους 4 δισ. ευρώ, από τα οποία επεστράφησαν, ως μη νόμιμα, 78 εκατ. ευρώ. Μετά τη μεταρρύθμιση του «Καλλικράτη», το Ελεγκτικό Συνέδριο απέκτησε αυξημένο ρόλο εποπτείας της οικονομικής διαχείρισης των ΟΤΑ και πέρα από τα έξοδα πλέον ελέγχονται και τα έσοδα. Γίνεται μεγάλη προσπάθεια για τη δημοσιονομική εξυγίανση των δήμων, προσπάθεια που είναι σε εξέλιξη.
– Πιστεύετε ότι γίνεται ουσιαστικός έλεγχος στις δημόσιες δαπάνες;
– Με το ισχύον σύστημα ελέγχεται μόνον η νομιμότητα των δημοσίων δαπανών, (αν μια δαπάνη προβλέπεται από τον νόμο) και η κανονικότητά της, αν δηλαδή υπάρχουν τα απαραίτητα έγγραφα που να τη δικαιολογούν. Πολύ πρόσφατα, με νόμο που αρχίζει να εφαρμόζεται από σήμερα, 1η Απριλίου, δίδεται η δυνατότητα να ελέγχεται και η χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, που σημαίνει να ελέγχεται η αποδοτικότητα, η αποτελεσματικότητα και η οικονομικότητα μιας δημόσιας δαπάνης. Από σήμερα, θα ισχύσει και στη χώρα μας ό,τι χρόνια ισχύει στην Ευρώπη.
Οι επίορκοι υπάλληλοι
– Πού κατά τη γνώμη σας οφείλεται αυτό το «τσουνάμι» της διαφθοράς;
– Οι αιτίες είναι πολλές. Κυρίως όμως η διαφθορά στη Δημόσια Διοίκηση οφείλεται στην κακή, κάκιστη μερικές φορές, λειτουργία των Πειθαρχικών Συμβουλίων, τα οποία σπάνια τιμωρούν κι αν αυτό συμβαίνει, συμβαίνει μετά την πάροδο πολλών ετών. Επίσης, οι καθυστερήσεις στην απονομή της ποινικής δικαιοσύνης είναι ένας ακόμα λόγος, αφού τα σχετικά αδικήματα διαφθοράς δεν εκδικάζονται άμεσα και με αυστηρότητα. Τέλος, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η έλλειψη ορθής αξιολόγησης και εποπτείας στους υπαλλήλους από τους προϊσταμένους τους, η έλλειψη αξιοκρατίας γενικά στη Δημόσια Διοίκηση, η μη παροχή κινήτρων ή και διάκρισης στους ικανούς και τους ευσυνείδητους υπαλλήλους.
– Η Διοίκηση, το κράτος με άλλα λόγια, δεν τιμωρεί τον επίορκο και τον ασυνείδητο, αυτό μας λέτε.
– Να σας προσθέσω και κάτι ακόμα; Το Δημόσιο και οι ΟΤΑ υποχρεώνονται από τα δικαστήρια σε τεράστιες αποζημιώσεις πολιτών για την ικανοποίησή τους από πράξεις ή παραλείψεις κρατικών οργάνων, που τους ζημίωσαν, για παράδειγμα, ιατρικά λάθη, αυθαιρεσίες αστυνομικών, παράνομες πράξεις και λοιπά. Η νομοθεσία μας προβλέπει, τα ποσά αυτά να μπορεί το Δημόσιο να τα αναζητήσει από τους υπαλλήλους του που ευθύνονται για τη ζημιά του πολίτη. Τη δυνατότητα όμως αυτή το Δημόσιο ελάχιστες φορές έχει ασκήσει, με αποτέλεσμα, πέρα από την ατιμωρησία των υπαλλήλων με όλα τα συνακόλουθά της, την απώλεια τεράστιων ποσών, δεδομένου ότι τα τελευταία χρόνια οι κάθε μορφής αποζημιώσεις των θιγομένων πολιτών είναι σημαντικές.
– Πώς θα μπορούσε να αξιοποιηθεί το Ελεγκτικό Συνέδριο για τον περιορισμό της σπατάλης στα οικονομικά του Δημοσίου;
– Πιστεύω ότι πρέπει να υπαχθούν στον υποχρεωτικό έλεγχο του δικαστηρίου, όλες οι δημόσιες συμβάσεις μεγάλης οικονομικής αξίας χωρίς καμία εξαίρεση. Πρέπει να υπάρξει θεσμική ενδυνάμωση του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
– Εχετε υπηρετήσει την τακτική Δικαιοσύνη για χρόνια. Τα φαινόμενα αρνησιδικίας που παρατηρούνται πια κατά κόρον, πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν;
– Θα μπορούσαν να γίνουν πολλά. Να αποποινικοποιηθούν πολλές υποθέσεις, που είναι στην ουσία τους αστικές ή διοικητικές παραβάσεις. Να ενισχυθούν ουσιαστικά εναλλακτικές ποινές, διοικητικές κυρώσεις για παράδειγμα. Προς την κατεύθυνση αυτή θα βοηθήσει αποτελεσματικά η απλούστευση των διαδικασιών με ηλεκτρονική κατάθεση και επίδοση των δικογράφων και η δυνατότητα εναλλακτικών μορφών επίλυσης των διαφορών, ιδίως η διαμεσολάβηση, αλλά και η εισαγωγή φιλτραρίσματος των υποθέσεων με την υιοθέτηση φραγμών, ώστε να περιοριστεί η καταχρηστική άσκηση δικονομικών δικαιωμάτων που υπερφορτώνουν τα δικαστήρια.
«Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει» για το πόθεν έσχες
– Εχετε εμπειρία στον έλεγχο του πόθεν έσχες των πολιτικών και έχετε λάβει μέρος στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής. Τι λέτε για το σύστημα που ισχύει;
– Το σημερινό σύστημα ελέγχου από την ίδια τη Βουλή προκαλεί ερωτήματα, λόγω της σύμπτωσης της ιδιότητας του ελέγχοντος και του ελεγχόμενου. «Γιάννης κερνάει και Γιάννης πίνει» κατά τη λαϊκή ρήση. Για να ενισχυθεί η διαφάνεια όμως στον δημόσιο βίο και να αποκατασταθούν σχέσεις αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης ανάμεσα στους πολίτες και τους πολιτικούς, πρέπει η αρμοδιότητα ελέγχου των οικονομικών κομμάτων και πολιτικών, να περιέλθει στο Ελεγκτικό Συνέδριο, που είναι το αρμόδιο δικαστήριο, αλλιώς η Επιτροπή Ελέγχου για το πόθεν έσχες να πάψει να αποτελείται, όπως γίνεται μέχρι σήμερα, κατά πλειοψηφία από βουλευτές, αλλά από δικαστές.
Τα αναδρομικά
– Εχει γίνει θόρυβος για τα αναδρομικά των βουλευτών. Πού βρισκόμαστε; Εχουν παραιτηθεί κάποιοι αυτών των αξιώσεων που τόσο προκαλούν σε περίοδο κρίσης;
– Οι υποθέσεις αυτές, που είναι πολλές, εκκρεμούν προς εκδίκαση μετά την αναίρεση από την Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου όσων αποφάσεων είχαν εκδοθεί. Μετά τον θόρυβο που δημιουργήθηκε, αρκετοί παραιτήθηκαν, αλλά όχι όλοι. Είναι πολλοί εκείνοι που δεν έχουν ακόμα παραιτηθεί...
– Η παροχή συλλήβδην επιδομάτων σε κοινωνικές κατηγορίες που δεν τα εδικαιούντο, σήμερα πια επικρίνεται ως σπατάλη του δημοσίου χρήματος. Το δικαστήριό σας έχει επιληφθεί τέτοιων υποθέσεων, έχει αλλάξει η αντιμετώπιση αυτών των αιτημάτων;
– Σήμερα το δικαστήριο, κρίνοντας παρεμφερείς υποθέσεις, χωρίς να αφίσταται των αρχών του ευρωπαϊκού κεκτημένου ή των αρχών του Συντάγματος για ίση μεταχείριση, κρίνει με ιδιαίτερη προσοχή και φειδώ την παροχή επιδομάτων σε διάφορες κοινωνικές κατηγορίες. Ξέρετε, οι έννοιες του Συντάγματος περί ισότητας, κοινωνικού κράτους και άλλες, πρέπει να ερμηνεύονται και με βάση την επικρατούσα οικονομική συγκυρία, την κοινωνική κατάσταση και όχι γενικά και αφηρημένα.
=================
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ
Σύμφωνα με την τελευταία πρόταση του κ. Προέδρου δημιουργούνται τα εξής εύλογα ερωτήματα:
ΑπάντησηΔιαγραφή1) Πριν την κρίση το Ελεγκτικό Συνέδριο έδινε αφειδώς και άκριτα χρήματα;
2) Υπάρχουν διάδικοι δύο ταχυτήτων, οι προ κρίσης και οι μετά κρίσης; Οι μετά κρίσης απολαμβάνουν κολοβή προστασία;
3) Αν η οικονομική κρίση χειροτερεύσει, πως θα εννοείται το κοινωνικό κράτος και οι υπόλοιπες συνταγματικές αρχές; Θα καταλήξουμε σε a la carte δικαιοσύνη; Η ερμηνεία του θεσμού της δικαιοσύνης, της λειτουργικής και προσωπικής ανεξαρτησίας των δικαστών, αυτής ταύτης της δημοκρατίας, όπως περιγράφεται στο Σύνταγμα, θα φιλτράρεται μέσα από την ρήτρα των "περιστάσεων";