Ομιλία Προέδρου της Ε.Δ.Ε. στην Πανδικαστική Συγκέντρωση της 16ης Ιουνίου 2016

Εναρκτήρια ομιλία του Προέδρου της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων,
Χριστόφορου Σεβαστίδη, Προέδρου Πρωτοδικών,
στην Πανδικαστική Συγκέντρωση της 16^ης Ιουνίου 2016

            Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αγαπητοί συνταξιούχοι δικαστικοί και εισαγγελικοί λειτουργοί, κύριοι εκπρόσωποι των πολιτικών κομμάτων της Χώρας. Σας χαιρετίζουμε στην σημερινή πανδικαστική συγκέντρωση με κύριο αντικείμενο συζήτησης την συνεχιζόμενη υποβάθμιση της κοινωνικής μας ασφάλισης, την δραματική συρρίκνωση των απονεμόμενων συντάξεων και τους κινδύνους που ελλοχεύουν για ένα «πάγωμα» των μισθολογικών ωριμάνσεων.

            Η ψήφιση του ν. 4387/2016 αποτελεί έναν ακόμα κρίκο στην μακρά αλυσίδα αντιασφαλιστικών νομοθετημάτων που θεσμοθετούνται τα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Προηγήθηκαν οι ν. 3865/2010 και 4336/2015 που υπολογίζουν πλέον τις συντάξιμες αποδοχές όχι με βάση το χρόνο εξόδου από την υπηρεσία ή τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας (όπως ίσχυε με το ν. 2084/92), αλλά το μέσο όρο των αποδοχών όλου του εργασιακού βίου. Το ποσοστό αναπλήρωσης για την 35ετία είχε σταδιακά μειωθεί στο 45,85%   . Το εφάπαξ βοήθημα, που προέρχεται από εισφορές που παρακρατούνται υποχρεωτικά από τον μισθό μας, έχει υποεξαπλασιαστεί σε σχέση με το 2004. Το ανώτατο συνταγματικό όριο αποχώρησης των δικαστικών λειτουργών από την υπηρεσία έχει γίνει το κατώτατο όριο πλήρους ασφάλισης. Οι ιδέες ενός νέου δήθεν καινοτόμου Συντάγματος, που κυκλοφορούν στον τύπο, και προτείνουν ως όριο αποχώρησης των δικαστικών λειτουργών το 75^ο έτος της ηλικίας τους, προετοιμάζουν για τη νέα κατάσταση. Για την σημερινή κατάσταση των συνταξιούχων δικαστών θα μιλήσει ο Πρόεδρος της Ένωσης Συνταξιούχων Δικαστών, κ. Γιακουμέλος. Θα αναφερθώ όμως στους εν ενεργεία συναδέλφους και στις προβλέψεις των άρθρων 17 και 18 του ν. 4387/2016.  Πολλοί δικαστές και εισαγγελείς του πρώτου βαθμού και το σύνολο των δευτεροβάθμιων και των ανώτατων δικαστών που είναι ασφαλισμένοι πριν την 1^η Ιανουαρίου 1993 θα αναγκαστούν να αποχωρήσουν από το Ταμείο Νομικών, αφού οι εισφορές που πλέον προβλέπονται είναι απαγορευτικές για την παραμονή στο Ταμείο. Στους συναδέλφους αυτούς που επί δεκαετίες κατέβαλαν ασφαλιστικές εισφορές τόσο στο Δημόσιο όσο και στο Ταμείο Νομικών δίνεται η δυνατότητα αποχώρησης, χωρίς ωστόσο να προβλέπεται η δυνατότητα επιστροφής των εισφορών που μέχρι σήμερα έχουν καταβάλει. Κι’ αυτό δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό.  Παραβιάζει την αρχή της εμπιστοσύνης στους όρους ένταξης στο Ταμείο και αποτελεί δήμευση ουσιαστικά αρκετών χιλιάδων ευρώ για καθέναν από μας. Είχε δοθεί και στο παρελθόν η δυνατότητα αποχώρησης από το Ταμείο για τους νέους ασφαλισμένους (μετά την 1-1-1993) με την πρόβλεψη τότε επιστροφής των εισφορών τους. Το ίδιο ζητούμε να γίνει κατ’ ελάχιστον και τώρα.

            Με την από 20-5-2016 τροπολογία του Υπουργείου Οικονομικών αποφασίσθηκε η αναστολή κάθε μισθολογικής ωρίμανσης και μισθολογικής προαγωγής των αμειβόμενων με ειδικά μισθολόγια, άρα και των δικαστικών λειτουργών, για τα έτη 2017 και 2018. Την επομένη ακολούθησε νομοτεχνική διόρθωση που προβλέπει ότι η παραπάνω αναστολή δεν θα εφαρμοστεί σε περίπτωση που επιτευχθεί ισοδύναμη δημοσιονομική εξοικονόμηση. Μέχρι σήμερα τέτοιο ισοδύναμο μέτρο δεν γνωρίζω να ανακοινώθηκε. Ποιους θα πλήξει όμως αυτή η αναστολή των μισθολογικών ωριμάνσεων; Πρώτα και κύρια τους νέους δικαστές που παραμένουν στο βαθμό του Πρωτοδίκη για 13 περίπου έτη μέχρι την προαγωγή τους στον βαθμό του Προέδρου Πρωτοδικών. Αυτή η κατηγορία των συναδέλφων θα παραμείνει στάσιμη μισθολογικά για το 1/3 του εργασιακού τους βίου, εφόσον δεν αρθεί η πιο πάνω τροπολογία. Πρόκειται για μια καινοφανή διάταξη που καθηλώνει μισθολογικά το πιο παραγωγικό και ευαίσθητο τμήμα του δικαστικού σώματος, όταν είναι γνωστό ότι στην πρώτη περίοδο της σταδιοδρομίας τους οι δικαστές και εισαγγελείς έχουν να αντιμετωπίσουν αυξημένες δαπάνες λόγω των συχνών μετακινήσεών τους μακριά από τον τόπο διαμονής τους και της ανάγκης για οργάνωση του γραφείου τους με βιβλία, νομικά περιοδικά, συνδρομές σε τράπεζες νομικών πληροφοριών, απαραίτητα εργαλεία δηλαδή για να μπορούν να ανταποκριθούν με επάρκεια στα καθήκοντά τους.

            Η μισθολογική και ασφαλιστική υποβάθμιση των δικαστικών λειτουργών δεν θα πρέπει ωστόσο να αντιμετωπιστεί ξέχωρα και διακριτά από την γενικότερη οπισθοχώρηση των επί δεκαετίες κατακτήσεων των εργαζομένων, παρά το γεγονός ότι η μισθολογική και κοινωνικοασφαλιστική προστασία των δικαστικών λειτουργών έχει επιπρόσθετα και ισχυρότερη συνταγματική βάση. Η επίθεση σε εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα δεν γίνεται μόνο στην Ελλάδα, ούτε καν μόνο σε χώρες υπό οικονομική κηδεμονία. Παρακολουθείτε για παράδειγμα τις προσπάθειες που γίνονται αυτές τις μέρες για αλλαγή του πλαισίου των εργασιακών σχέσεων στη Γαλλία και τις αντιδράσεις που γεννιούνται. Τα ίδια ζητήματα αντιμετωπίσαμε και εδώ και θα κληθούμε να τα αντιμετωπίσουμε και στο μέλλον. Και στα ζητήματα αυτά οι Δικαστικές Ενώσεις οφείλουν να έχουν υπεύθυνο λόγο. Το Κοινωνικό Κράτος έχει ήδη εγκαταλειφθεί, οι δομές του σε υγεία, παιδεία και κοινωνική ασφάλιση αποσαρθρώνονται σε όλη την Ευρώπη και οι ιδιωτικές εταιρίες ανταγωνίζονται για το ποια θα έχει τη μερίδα του λέοντος την επόμενη ημέρα. Απ’ αυτήν τη νέα κατάσταση ωφελημένες θα βγουν οι εταιρίες, που θα δουν τα κέρδη τους να εκτοξεύονται και σίγουρα χαμένες οι πλειοψηφίες των λαών, που δεν θα έχουν την οικονομική δυνατότητα να έχουν πρόσβαση στις ιδιωτικές εταιρίες, οι οποίες αναλαμβάνουν να υποκαθιστούν τα Κράτη. Οι δικαστές και εισαγγελείς είναι μεν φορείς της τρίτης συνταγματικής εξουσίας, ταυτόχρονα όμως είναι εργαζόμενοι που συντηρούνται αποκλειστικά με τον μισθό που τους χορηγεί η Πολιτεία. Είδαν τα τελευταία χρόνια συνεχιζόμενες και δραματικές μειώσεις στα εισοδήματά τους, όπως άλλωστε και όλοι οι εργαζόμενοι και συνταξιούχοι. Οι δικαστές είναι κομμάτι του ελληνικού λαού, από τον οποίο αντλούν την εξουσία τους και στο όνομα του οποίου εκδίδουν τις αποφάσεις τους. Αγωνίζονται για την προάσπιση των δίκαιων αιτημάτων τους και εκφράζουν την αλληλεγγύη τους στους νόμιμους αγώνες όλων των εργαζομένων και όλων των συνταξιούχων της χώρας.