Συμπεράσματα 14ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δικηγορικών Συλλόγων

14ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δικηγορικών Συλλόγων: «Δικηγορία και Δικαιοσύνη στη Νέα Εποχή»

Με επιτυχία ολοκληρώθηκαν στις Σέρρες οι εργασίες του 14ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Δικηγορικών Συλλόγων με θέμα: «Δικηγορία και Δικαιοσύνη στη Νέα Εποχή».

Μετά τις εισηγήσεις, τις παρεμβάσεις και την διαλογική συζήτηση που ακολούθησε επί των επιμέρους θεματικών του συνεδρίου, η πλειοψηφία των συνέδρων τάχθηκε, μεταξύ άλλων, υπέρ των κάτωθι θέσεων, τις οποίες θα εξειδικεύσει περαιτέρω, όπου απαιτείται, η Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων:

1. Η ανεξαρτησία και η αυτοτέλεια των δικηγορικών συλλόγων αποτελεί θεσμική εγγύηση της ανεξαρτησίας των δικηγόρων και κατ’ επέκταση της ορθής απονομής της Δικαιοσύνης. Η πρόσφατη αντικατάσταση της παρ. 1 του άρθρου 89ΚωδΔικ, με τη διάταξη του άρθρου 29 παρ. 2 ν. 4596/2019 κινείται σε αυτή την κατεύθυνση και τυποποιεί νομοθετικά την πάγια νομολογία των δικαστηρίων. Περαιτέρω, στο πλαίσιο της αναγκαίας ανεξαρτησίας των δικηγόρων, εκφράζεται η αντίθεση και σε κάθε προσπάθεια ένταξης των εμμίσθων δικηγόρων στην (δημοσιο)υπαλληλική ιεραρχία. Η ανεξαρτησία του δικηγόρου, τόσο του άμισθου όσο και του έμμισθου, ως δημόσιου λειτουργού, πρέπει να περιφρουρείται σε κάθε περίπτωση και με κάθε νόμιμο μέσο. 

2. Το δικηγορικό σώμα τάσσεται υπέρ των εναλλακτικών μορφών επίλυσης διαφορών, η υπαγωγή στις οποίες πρέπει να είναι εκούσια. Κατά συνέπεια, η υποχρεωτικότητα δεν συνάδει ούτε με την διαμεσολάβηση ούτε με την δικαστική μεσολάβηση.

3. Ο θεσμός της άσκησης είναι αναγκαίος για την απόκτηση των απαραίτητων επαγγελματικών εφοδίων προς άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος. Εξίσου αναγκαία είναι και η αναβάθμιση του θεσμού που αποτελεί υποχρέωση και των δικηγορικών συλλόγων. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται: α) η διοργάνωση υποχρεωτικών επαγγελματικών σεμιναρίων για τους ασκούμενους δικηγόρους, β) η νομοθετική κατοχύρωση της ελάχιστης αποζημίωσης των ασκουμένων δικηγόρων και γ) η άμεση ένταξή τους στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Απασχόλησης Νέων (ΠΑΝ). Συγκροτήθηκε Επιτροπή με συντονιστή τον Γενικό Γραμματέα του ΔΣΑ, Μιχάλη Καλαντζόπουλο, προκειμένου να υποβάλει προς την Ολομέλεια σχετικές προτάσεις για την αναμόρφωση του θεσμού της άσκησης, την διάρκεια και το περιεχόμενό της.

4. Η διαρκής επαγγελματική κατάρτιση των δικηγόρων αποτελεί κεντρική αποστολή των δικηγορικών συλλόγων και απαραίτητη προϋπόθεση για την αναβάθμιση του δικηγορικού λειτουργήματος. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η δυνητική δημιουργία Κέντρων δια βίου μάθησης από όσους δικηγορικούς συλλόγους το επιθυμούν, που θα αναλάβουν και την εκούσια (προαιρετική) και χωρίς κόστος πιστοποίηση των δικηγόρων ανά τομέα εξειδίκευσης, καθώς και την εν γένει επιμόρφωσή τους σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα και στις σύγχρονες νομοθετικές και νομολογιακές εξελίξεις σε κάθε τομέα δικαίου.

5. Η ηλεκτρονική δικαιοσύνη (e-justice) αποτελεί θεμελιώδες πρόταγμα για την αναβάθμιση της δικηγορίας, την ταχεία απονομή της δικαιοσύνης και την εξυπηρέτηση των συναδέλφων. Στο πλαίσιο αυτό συγκροτήθηκε Επιτροπή με συντονιστή τον Σύμβουλο του ΔΣΑ, Παναγιώτη Περάκη, προκειμένου να υποβάλει προς την Ολομέλεια σχετικές προτάσεις για την επέκταση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών και την επίλυση των προβλημάτων που έχουν ανακύψει. 

6. Η νομική βοήθεια (legal aid) εξασφαλίζει το δικαίωμα ισότιμης πρόσβασης όλων και ιδίως των οικονομικά ασθενέστερων κοινωνών στην Δικαιοσύνη. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η επέκταση του θεσμού της νομικής βοήθειας και σε άλλους τομείς, σε σχέση με όσους προβλέπονται ήδη, όπως η παροχή νομικών συμβουλών, το στάδιο της ποινικής προδικασίας, συμπεριλαμβανομένης της προκαταρκτικής εξέτασης, ειδικά υπό το πρίσμα των επερχόμενων αλλαγών στον ΚΠΔ, καθώς  και οι υποθέσεις αλλοδαπών.

7. Στο πλαίσιο της αναβάθμισης του κοινωνικού ρόλου των δικηγορικών συλλόγων προτείνεται η συνεργασία των δικηγορικών συλλόγων με κοινωνικούς φορείς για θέματα ευρύτερου κοινωνικού ενδιαφέροντος. Ενδεικτικά, προτείνεται η δημιουργία συμβουλευτικών κέντρων για την ενδοοικογενειακή βία και τον σχολικό εκφοβισμό, σε συνεργασία με την αυτοδιοίκηση και σχετικούς κοινωνικούς φορείς.

8. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις ιδιαιτερότητες που ανακύπτουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και λοχείας των γυναικών δικηγόρων προτείνεται: α) Στο πλαίσιο του Ενιαίου Κανονισμού Παροχών ΕΦΚΑ να προβλεφθεί επιδότηση για απώλεια εισοδήματος λόγω τοκετού όλων των γυναικών δικηγόρων, αμίσθων και εμμίσθων, για χρονικό διάστημα έξι μηνών μετά τον τοκετό με ποσό αντίστοιχο της επιδότησης μισθωτής εργαζόμενης (τουλάχιστον 650 € μηναίως), πλέον του ήδη προβλεπόμενου επιδόματος τοκετού. β) Η θεσμοθέτηση της εγκυμοσύνης και της λοχείας ως σπουδαίου λόγου αναβολής της δίκης. γ) Η επέκταση της ήδη προβλεπόμενης μείωσης κατά 50% των ασφαλιστικών εισφορών, κατ’ άρθρο 141 ν. 3655/2008, για ένα χρόνο μετά τον τοκετό, σε όλους τους κλάδους ασφάλισης.

9. Αποτελεί καθήκον των δικηγορικών συλλόγων η ενεργός περιφρούρηση της άσκησης του δικηγορικού λειτουργήματος με την άσκηση κάθε προβλεπόμενου ενδίκου και εξωδίκου μέσου σε περιπτώσεις αντιποίησης του δικηγορικού λειτουργήματος. Το δικηγορικό σώμα είναι αντίθετο στην σύσταση και λειτουργία πολυεπαγγελματικών εταιριών.

10. Προκειμένου να αναβαθμιστούν στην πράξη οι σχέσεις των συλλειτουργών της Δικαιοσύνης προτείνεται: α) να αναληφθεί πρωτοβουλία για τη θέσπιση Κοινού Κώδικα Δεοντολογίας Συλλειτουργών της Δικαιοσύνης, δικαστών και δικηγόρων. β) Να προβλεφθεί η συμμετοχή των δικηγορικών συλλόγων, με δικαίωμα λόγου (διατύπωσης γνώμης), στην επιθεώρηση και τις υπηρεσιακές μεταβολές των δικαστικών λειτουργών,  στην επιλογή της ηγεσίας των ανωτάτων δικαστηρίων, καθώς και  στην Ολομέλεια των Δικαστηρίων για θέματα που αφορούν ιδίως τον Κανονισμό και την οργάνωση του Δικαστηρίου και θέματα ευρύτερου νομικού ενδιαφέροντος και δικηγορικού λειτουργήματος.

11. Το συνέδριο εκφράζει την αντίθεσή του στην αποδυνάμωση της προστασίας της πρώτης κατοικίας με την τροποποίηση του ν. 3869/2010 (νόμος «Κατσέλη») με τον ν. 4605/2019. Για το πλήρες κείμενο του Ψηφίσματος βλέπε συνημμένο αρχείο.

12. Διεκδικεί: α) την άμεση υλοποίηση της κυβερνητικής δέσμευσης για την επέκταση του ορίου δυνητικής απαλλαγής από την υποχρεωτική επιβολή ΦΠΑ από το εισόδημα των 10.000€ στα 25.000€ και β) την κατάργηση, άλλως την μείωση του ΦΠΑ στην δικηγορική αμοιβή για τις δικαστηριακές υποθέσεις.

Ψήφισμα του 14ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Δικηγορικών Συλλόγων για την αποδυνάμωση της προστασίας της πρώτης κατοικίας

Το συνέδριο εκφράζει την αντίθεσή του στην επί τα χείρω αντικατάσταση της προστασίας της πρώτης κατοικίας βάσει του ν. 3869/2010 (νόμος «Κατσέλη») από την υποχρεωτική προσφυγή σε πλατφόρμα εξωδικαστικού συμβιβασμού (ν. 4605/2019). Με αυτό τον τρόπο ο οφειλέτης στερείται κατ’ αποτέλεσμα τον φυσικό του δικαστή και εξαρτάται αποκλειστικά από την προαίρεση των δανειστών του να αποδεχθούν τη ρύθμιση του δανείου του. Μάλιστα, οι προϋποθέσεις υπαγωγής στο νόμο ορίστηκαν τόσο αυστηρές που καθιστούν στην πράξη εξαιρετικά δυσχερή την προστασία της συντριπτικής πλειοψηφίας των λαϊκών νοικοκυριών. Ιδίως με το νεοεισαγόμενο κριτήριο του ύψους του υπολοίπου που ορίστηκε στις 130.000€ για στεγαστικά δάνεια και 100.000€ για επιχειρηματικά δάνεια αποκλείονται πολλές περιπτώσεις δανειοληπτών οι οποίοι ως γνωστόν έχουν περιέλθει σε δεινή οικονομική κατάσταση λόγω της οικονομικής κρίσης, των μέτρων που ελήφθησαν για την αντιμετώπισή της και την πολιτική της υπερχρέωσης που αφειδώς προώθησαν τα ίδια τα πιστωτικά ιδρύματα. Έτσι, καλούνται αυτοί που έχουν την μικρότερη ευθύνη για την δημιουργία του προβλήματος να επιβαρύνονται με το μεγαλύτερο τίμημα για την επίλυσή του. Μπροστά στο επερχόμενο κύμα πλειστηριασμών και εξώσεων που κινδυνεύει να οδηγήσει σε απόγνωση χιλιάδες νοικοκυριά, οι δικηγορικοί σύλλογοι της χώρας θα πρωτοστατήσουν στην προσπάθεια να καθιερωθεί ένα αποτελεσματικό σύστημα προστασίας της πρώτης κατοικίας.