Σάββατο 16 Νοεμβρίου 2013

Ονειρεύτηκα τη Δικαιοσύνη[1]


Χριστόφορος Κοσμίδης
Αρεοπαγίτης, Επιθεωρητής στη Θ' Περιφέρεια



[1]Αντιφώνηση στο δείπνο του Εφετείου Θεσσαλονίκης, που έγινε την 25η Ιουνίου 2013  προς τιμή των αφυπηρετούντων και των προαχθέντων συναδέλφων. Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Ενώπιον», που εκδίδεται από το Δικηγορικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης, τεύχος 70, Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2013.


Όταν προβληματιζόμουν για το αν θα γίνω δικαστής, κάποιος παλιός συνάδελφος, που είχα την τιμή να γνωρίζω και που με συμβούλευε σχετικά, ξέθαψε από το αρχείο του και μού 'δωσε ένα ανυπόγραφο κείμενο. Ήταν λίγες σκέψεις για τη Δικαιοσύνη και τους Λειτουργούς της, γραμμένες κάπως λογοτεχνικά. Τότε, τις φύλαξα. Τώρα, τις «πείραξα» λιγάκι, για να τις «επικαιροποιήσω». Θα σας τις διαβάσω και. θα χαρώ αν τις προσέξετε.
«Με πήρε ο ύπνος κι ονειρεύτηκα τη μεγάλη αγαπημένη, τη Δικαιοσύνη. Εκείνη τη θεά, με το μαντήλι στα μάτια και τη ζυγαριά στο χέρι. Για τον τρόπο που την περιθάλπει η Πατρίδα μας. Για τη λαχτάρα που τής έχει ο Λαός μας.
Ονειρεύτηκα μια Δικαιοσύνη σε μέγαρα, με αρχαιοελληνικούς κίονες.
Σε φωτεινές και ψηλοτάβανες αίθουσες, ζεστές το χειμώνα και δροσερές το καλοκαίρι.
Σε έδρες κομψές και καθαρές, από δικαστές με λειτουργική αμφίεση, που καλύπτει την ενδυματολογική πολυμορφία ή τις εξεζητημένες εμφανίσεις.
Χωρίς ατέλειωτες ή μάταιες αναμονές, μέσα στην κάπνα των τσιγάρων.
Με γραμματείς πρόθυμους και αποτελεσματικούς, που δεν εκβιάζουν τις συνθέσεις στις τρεις το μεσημέρι.
Με δικηγόρους που θέλουν να δικάσουν και δεν πασχίζουν για την επόμενη αναβολή.
Με προσωπικούς χώρους εργασίας, όπου μπορείς να δεχθείς κάποιον χωρίς να ντρέπεσαι, να δουλέψεις χωρίς να σε διακόπτουν, να αφήσεις τα πράγματά σου χωρίς να κινδυνεύουν.
Με οργανωμένο σύστημα τεκμηρίωσης.
Με δυνατότητα ηλεκτρονικής έρευνας και επικοινωνίας. 
Ονειρεύτηκα μια Δικαιοσύνη, από Δικαστές μετριόφρονες, υπομονετικούς και πράους.
Που αγαπούν τη δουλειά και τους «πελάτες» τους.
Που μπορούν να χαμογελούν, χωρίς να φοβούνται.
Που ξέρουν να ακούν πολύ και να μιλάνε λίγο.
Που όταν μιλάνε, το κάνουν σα να βρίσκονται στη θέση εκείνου που τους ακούει.
Που απεκδύονται τα προσωπικά τους προβλήματα, όταν ενδύονται την τήβεννο της διαδικασίας.
Που έχουν ανεξάρτητο φρόνημα και είναι απαλλαγμένοι από σκοπιμότητες ή δεσμεύσεις.
Που μοχθούν με αυταπάρνηση, με ανιδιοτέλεια, με διάθεση προσφοράς στο συνάνθρωπο.
Που ισορροπούν ανάμεσα στη νομιμότητα και την επιείκεια.
Που η παρουσία τους στην έδρα εμπνέει ασφάλεια και εμπιστοσύνη.
Που γνωρίζουν να οικοδομούν το προσωπικό τους κύρος, σιωπηλά, για το γενικό συμφέρον.
Που σέβονται την ελευθερία και τη διαφορετικότητα των συναδέλφων τους.
Που ξέρουν να συζητούν και δεν φοβούνται την αντίθετη άποψη.
Που τολμούν, κάποτε, να μένουν μόνοι, αλλά να μη συσχηματίζονται.
Που έχουν την αυτογνωσία να διεκδικούν για τον εαυτό τους μόνο εκείνα, που είναι ανάλογα προς τις ικανότητες και τα προσόντα τους.
Που ανησυχούν θετικά, για τη διαρκή βελτίωσή τους.
Που αποδέχονται την κριτική.
Που προτιμούν τον αυτοέλεγχο, για την αποκάλυψη των εσωτερικών κινήσεων των παθών τους.
Που δεν κουράζονται να προχωρούν προς το καλύτερο.

Ονειρεύτηκα μια Δικαιοσύνη, με δικαιοσύνη για τους Δικαστές.
Με αντικειμενικότητα στην αξιολόγηση και την εξέλιξη.
Με απεγκλωβισμό από τη συμπτωματική αρχαιότητα, που ματαιώνει την αξιοποίηση των ικανότερων και, κάποτε, ευνοεί κάποιες μετριότητες.
Με αποφυγή της ισοπέδωσης μεταξύ των αποτελεσματικών και των μη αποτελεσματικών δικαστών.
Με ορθολογισμό στην οργάνωση του συστήματος διοίκησης και στην αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού.
Με ευθυκρισία στην εκτίμηση των ειδικών προσόντων, που είναι απαραίτητα όταν ανατίθενται καθήκοντα διεύθυνσης.
Ίσως και με πολλά άλλα, αλλά τότε ξύπνησα!
Η πραγματικότητα ήταν πολύ διαφορετική. Με πίκραινε και με πονούσε. Πήγε να με πιάσει το παράπονο. Η απελπισία.
Μετά σκέφθηκα: Τι μπορώ να κάνω εγώ, για όλα αυτά; Τους θεσμούς δεν μπορώ να τους αλλάξω. Τις υποδομές δεν μπορώ να τις βελτιώσω. Τον εαυτό μου, όμως, μπορώ! Σαν μικρός δικαστής που είμαι, δεν θα χρειαστεί ποτέ να λογοδοτήσω για τα μεγάλα ζητήματα της Δικαιοσύνης. Καθημερινά, όμως, θα πρέπει να λογοδοτώ στη συνείδησή μου για την ολιγωρία, με την οποία κάνω τη δουλειά μου, για το έλλειμμα της αγάπης, με την οποία αντιμετωπίζω τους «πελάτες» ή τους συνεργάτες μου. Και καθημερινά θα πρέπει να πείθω τους πάντες για το ότι προσπαθώ να κάνω το καθήκον μου. Δεν είναι εύκολο αυτό. Αλλά βρίσκεται μέσα στις δυνατότητές μου. Μπορώ να το κάνω και να βρω ανάπαυση. Για τα μεγάλα, ας λογοδοτήσουν οι μεγάλοι!
Έτσι, η απελπισία υποχώρησε. Έτσι, μπόρεσα να συνεχίσω το δρόμο μου.»
Αυτό ήταν το κείμενο. Ή περίπου αυτό, γιατί, όπως προείπα, το τροποποίησα λίγο, για να το κάνω επίκαιρο. Δεν έμαθα ποτέ ποιος το 'γραψε. Αλλά και να το μάθαινα, δεν θα 'χε σημασία. Σημασία έχει το μήνυμά του.
Από τότε πέρασαν 40 χρόνια. Έγινα δικαστής και δεν μετάνιωσα! Αν και η ζοφερή πραγματικότητα, πολλές φορές, μου θύμιζε το όνειρο.
Από τότε, άλλαξαν αρκετά πράγματα. Αλλά και πολλά στραβά παραμένουν αναλλοίωτα. Τι φταίει;
Δεν πιστεύω ότι οι αλλαγές γίνονται από πάνω προς τα κάτω. Πολλοί το επαγγέλθηκαν, κάποιοι το επιχείρησαν, αλλά αποτέλεσμα δεν είδαμε. Όσο οι άνθρωποι παραμένουν εμπαθείς, θα βρίσκουν τρόπο να ματαιώνουν ακόμη και τις καλύτερες προσπάθειες. Το ζήσαμε κι' αυτό!
Πιστεύω ότι ο καθένας μας πρέπει να σηκώσει το προσωπικό του βάρος. Με ευσυνειδησία, με κόπο και θυσίες. Έτσι, θα αλλάξει το μικρόκοσμό του. Στο τέλος, η αγαθή μαρτυρία της συνείδησης θα είναι γι' αυτόν η μεγαλύτερη ανταμοιβή!
Όσο περισσότεροι το κάνουμε αυτό, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η ελπίδα ότι ακόμη περισσότεροι θα ακολουθήσουν. Αν συμβεί κι' αυτό, κάποια θεσμική αλλαγή, ίσως, θα μπορέσει να δρομολογηθεί. Τότε, εκείνοι, που θα θέλουν να τη ματαιώσουν, ενδέχεται, να είναι λιγότεροι.
Τελείωσα. Εύχομαι, να 'ναι ήρεμη η συνέχεια, για όσους ολοκληρώνουν σε λίγο την υπηρεσία τους στη Δικαιοσύνη. Εύχομαι, να 'ναι περίσσιο το κουράγιο, για όσους τη συνεχίζουν από ανώτερη θέση. Συγχαρητήρια σε όλους!
Σας ευχαριστώ για την προσοχή. Σας ευχαριστώ για την αποψινή τιμή. Σας ευχαριστώ για τη συνεργασία στο πλαίσιο της Επιθεώρησης.
Σας παρακαλώ, κρατείτε την αισιοδοξία και την ελπίδα!

12 σχόλια:

  1. Κάθε φορά, που διαβάζω κείμενο αυτού του ανθρώπου, του ΚΥΡΙΟΥ Κοσμίδη, είναι σα να τον βλέπω ξανά στη Σχολή να μας διδάσκει. Για μενα είναι πάντοτε πηγή έμπνευσης!!! Από τότε, που ήμουν ακόμη δικηγόρος στη Θεσσαλονίκη και τον έβλεπα να δικάζει!!! Πολλοί μπορούν να αντιλέξουν, όμως, νομίζω, ότι όλοι θα συμφωνήσουν ότι πρόκειται για έναν άνθρωπο, με αγάπη για τη Δικαιοσύνη και τους Δικαστές και με αγάπη για το συνάνθρωπο!!! Προσωπικά τον ευχαριστώ, που συνεχίζει με το ίδιο πάθος και τον ίδιο ρομαντισμό... Να τον έχει ο Θεός καλά, να είναι γερός και να μας εμπνέει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πιστεύω ότι το περιεχόμενο της αντιφώνησης είναι ό,τι χρειάζεται να φυλάττει ο δικαστής στην ψυχή και στη συνείδησή του, ώστε να είναι καθημερινός λειτουργός της, παρ΄ότι ενίοτε δεν αντιμετωπίζεται ανάλογα από την πολιτεία και την κοινωνία. Αισθάνομαι ευτυχής που υπάρχουν τέτοιες φωνές στο σώμα και με βοηθούν να κρατώ το φρόνημά μου άκαμπτο.
    Ένας πρωτοδίκης κρατούν έχω γνωρίσει και έχω επιθεωρηθεί από το

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Η προσπάθεια μεταρρύθμισης της Δικαιοσύνης σε θεσμικό, λειτουργικό και υπηρεσιακό επίπεδο πρέπει να αποτελέσει πρώτιστο μέλημα όλων των εν ενεργεία δικαστικών λειτουργών και πρέπει να προηγηθεί των προσπαθειών βελτίωσης της δικονομίας ή του ουσιαστικού δικαίου. Η βιωματική εμπειρία του Προέδρου κ. Κοσμίδη και οι προτάσεις που παραθέτει στο κείμενό του πρέπει να αποτελέσουν τη βάση για άμεσο και γόνιμο διάλογο μεταξύ των δικαστικών λειτουργών και της Πολιτείας, χωρίς αναβολές και προσπάθεια προώθησης ιδίων συμφερόντων, αλλά με το βλέμμα στραμμένο στη Δικαιοσύνη που όλοι υπηρετούμε.
    Π.Α.
    Πρωτοδίκης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Μαγικό κείμενο. Πεπεισμένος και εγώ πλέον ότι η αλλαγή θα έλθει από κάτω προς τα πάνω!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Συγκινητικό το κείμενο και αληθινό και αφορά όλους τους λειτουργούς της δικαιοσύνης από όποια θέση και αν την υπηρετούν. Θερμά συγχαρητήρια!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Μεγαλοπρεπές και συνάμα συγκινητικό πολύ αυτό το κείμενο! μεσα σε μια σελίδα λέει τα πάντα όπως πρέπει!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Αντί να ονειρευόμαστε με λυρισμούς, ας είμαστε σε εγρήγορση...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΓΑΛΙΑΣΕ Η ΨΥΧΗ ΜΟΥ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Πολύ καλό το κείμενο .
    Αλλά να ρωτήσω κάτι :
    Πως εξασφαλίζεται ότι ο νέος Δικαστής έχει ΗΘΟΣ ;
    Επειδή πέτυχε στις εξετάσεις των μαθημάτων ;
    Θα μου πειτε ότι είναι πολύ δύσκολο αυτό .
    Οι Αγγλοσάξωνες το έχουν μερικά επιλύσει .
    Διορίζουν Δικαστές ,νομικους που έχουν εργαστεί πολλά χρόνια και
    που προτείνονται από τους Δικηγορικούς Συλλογους για το ΗΘΟΣ τους .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Λύσσα κακιά με τον γνωστό σχολιαστή με τους Αγγλοσάξωνες. 0 45χρονος δικηγόρος (είχατε και ένα κολληματάκι με την ηλικία κύριε σχολιαστά, ε, καλά θυμάμαι ;) θα αφήσει το γραφείο του για να πάει στην Κω, στη Σάμο, στην Ορεστιάδα, με οικογένεια πίσω του, για λιγότερα χρήματα, ε ; Γιατί ο σχολιαστής δεν δέχεται να τον δικάζουν παιδάκια !
      Και το είπατε μόνο σας "που προτείνονται από τους Δικηγορικούς Συλλογους" No more questons Your Honour ! (Δηλαδή θα προτείνει ο Δικηγορικός Σύλλογος Κάτω Παρταλίου τον Χ Δικηγόρο γιατί θα πιάσει τον Πρόεδρο του Συλλόγου "βεβαιώνω ότι ο τάδε έχει ήθος, την ημέρα μάλιστα που τον εξέτασα είχε και πλεόνασμα" και μετά θα δικάσει με τους δικηγόρους ; Στην Ελλάδα όλα αυτά ;" Και δεν έχει αξία πχ η αντίστοιχη επιτροπή του Πρωτοδικείου που βεβαιώνει το ήθος του υποψηφίου ; (αν με ρωτάτε, όχι, δεν είναι το ΗΘΟΣ (επίσης μην κρατάτε πατημένο το CAPS LOCK ΚΑΛΕ ΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΕ) μετρήσιμο μέγεθος.
      Και να σας ρωτήσω ...πως εξασφαλίζεται ότι ΕΣΕΙΣ έχετε ΗΘΟΣ ; (δηλαδή νισάφι πια ..όχι όχι ΝΙΣΑΦΙ)

      Διαγραφή
  10. Προσωπικά ως δικηγόρος και ως άνθρωπος και με κάθε ειλικρίνεια οφείλω να πω πως σεβομαι την ελληνική δικαιοσύνη, τον έλληνα δικαστή, τα δίκαια και εύλογα αιτήματά του, το δύσκολο υπό κάθε έννοια εργο του.

    Ονειρεύτηκα μια Δικαιοσύνη για τους Δικαστές, μια Δικαοσύνη από τους Δικαστές...αλλά τότε ξύπνησα...η αγαθή μαρτυρία της συνείδησης ομοιάζει πλέον με όνειρο παραχωρόντας τη θέση της στη συνείδηση της πραγματικότητας και των συμφερόντων...

    Λυπάμαι πραγματικά καθώς η ελληνική δικαιοσύνη σε μεγάλο βαθμό (Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης τμήμα αυτοκινήτων) τείνει να καταλήξει όπως το ελληνικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου!
    Με τους δικαστές στο ρόλο του 'διαιτητή' και τις ασφαλιστικές εταιρίες στη θέση του Ολυμπιακού...!!!

    Με σεβασμό στους Δικαστές που με ακεραιότητα τιμούν τη Δικαιοσύνη, που λογοδοτούν ακόμα στη συνείδησή τους,δίνοντας μας μέσα στην πίκρα,στο παράπονο και την απελπισία μας, ένα φως ελπίδας και αισιοδοξίας...Θέλω ακόμα να πιστεύω ότι δεν είστε η μειοψηφία...




    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Θέλετε να πείτε κάτι κύριε ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε, αναφορικά με τα σχόλια που δημοσιεύονται ότι:
1) Δε θα δημοσιεύονται δυσφημιστικά και εξυβριστικά σχόλια
2) Δε θα δημοσιεύονται ΑΣΧΕΤΑ σχόλια σε ΑΣΧΕΤΕΣ αναρτήσεις
3) Δε θα δημοσιεύονται επαναλαμβανόμενα σχόλια στην ίδια ανάρτηση
4) Δε θα δημοσιεύονται σχόλια σε Greeklish


5) Σχόλια σε ενυπόγραφα άρθρα θα δημοσιεύονται μόνον εφόσον και αυτά είναι ενυπόγραφα.
6) Σχόλια σε ενυπόγραφο σχόλιο θα δημοσιεύονται μόνον εφόσον και αυτά είναι ενυπόγραφα.

7) ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΟΝΤΑΙ ΜΟΝΟ ΣΤΙΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΧΕΤΙΚΗ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ "ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΣΧΟΛΙΑ"


Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΩΝ ΔΕ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ΥΙΟΘΕΤΟΥΝΤΑΙ ΑΠΌ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ