ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ –(Judicial Police).

 

 

ΑΝΤΩΝΗΣ Π.ΑΡΓΥΡΟΣ

Η πρώτη προσπάθεια το 1836!Ο νόμος ψηφίστηκε από το 1993 και δεν εφαρμόσθηκε ποτέ !

Πολλάκις εξαγγέλθηκε, ουδέποτε ιδρύθηκε παρά το γεγονός ότι η λειτουργία της προβλέπεται από του… Οθωνα τα χρόνια με το Β.Δ. 85/31-12-1836 το οποίο ποτέ δεν εφαρμόστηκε, ενώ λειτουργεί με μεγάλη αποτελεσματικότητα στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών. Η ίδρυση της δικαστικής αστυνομίας αποτελεί πάγιο αίτημα δικαστών, εισαγγελέων αλλά και δικηγόρων, οι οποίοι κάνουν λόγο για «πολύτιμο εργαλείο» που θα συμβάλει στην επιτάχυνση απονομής της δικαιοσύνης και θα αποσυμφορήσει τα υπερφορτωμένα πινάκια. Η δικαστική αστυνομία αποτελεί παγκόσμια πρακτική, και είναι ενεργή και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ισπανία, η Ολλανδία και το Βέλγιο, με εξαιρετικά αποτελέσματα.

Ως Δικαστική Αστυνομία, (Judicial Police), χαρακτηρίζεται ιδιαίτερη διοικητική υπηρεσία που φέρει αστυνομικό χαρακτήρα.

Αντικείμενο της Δικαστικής Αστυνομίας είναι η εξιχνίαση και η δίωξη εγκληματικών πράξεων, παραπέμποντας στη Δικαιοσύνη τους υπαίτιους προς δίκη, καθώς και η μελέτη των παρατηρουμένων εγκλήματων (στατιστική), ως και της ψυχολογίας του εγκληματία, βάσει των οποίων υποβάλλει προτάσεις εφαρμογής μέτρων καταστολής.

Η Δικαστική Αστυνομία αποτελεί τον σημαντικότερο αρωγό στο έργο των δικαστικών και κυρίως των Εισαγγελικών Αρχών υπό την διοίκηση των οποίων και τελεί.

Η Καθηγήτρια του Ποινικού δικαίου Άννα Μπενάκη ως Υπουργός Δικαιοσύνης  με τον Ν 2145/1993 στο άρθρο 36 έκαμε το νέο πρώτο βήμα για την δημιουργία Δικαστικής Αστυνομίας:"1. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης, Οικονομικών, Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, μπορεί να ιδρυθεί υπηρεσία Δικαστικής Αστυνομίας στις εισαγγελίες πρωτοδικών της χώρας με τον τίτλο "Δικαστική Αστυνομία", που τελεί υπό την άμεση διεύθυνση του οικείου εισαγγελέα πρωτοδικών. 2. Σκοπός της Δικαστικής Αστυνομίας είναι η υποβοήθηση του εισαγγελέα πρωτοδικών στα καθήκοντα του με την διενέργεια :α. Προανακριτικών πράξεων. β. Προανακριτικών εξετάσεων. γ. Συλλογής αναγκαίων αποδεικτικών στοιχείων για να βεβαιωθεί η τέλεση εγκλήματος και να ανακαλυφθεί ο δράστης. δ. Εκτελέσεως ποινικών δικαστικών αποφάσεων, ενταλμάτων συλλήψεως, προσωρινής κρατήσεως και βίαιης προσαγωγής, καθώς και κάθε άλλης διαδικαστικής πράξεως της ποινικής διαδικασίας κατά την κρίση του αρμόδιου εισαγγελέα." Η διάταξη αυτή δεν εφαρμόσθηκε ποτέ.

Από το 1996 και κάθε χρόνο η Οργάνωση Transparency International (Διεθνής Διαφάνεια) δημοσιεύει ένα πίνακα στον οποίο γίνεται κατάταξη ενός αριθμού κρατών –ανάμεσα στα οποία και η Ελλάδα– κατά το ύψος της διαφθοράς σ’ αυτές με βάση τον δείκτη αντίληψης της σύγχρονης αυτής παγκόσμιας μάστιγας. O δείκτης αντίληψης της διαφθοράς βασίζεται σε έρευνες αναγνωρισμένων ιδιωτικών και διεθνών οργανισμών, που διερευνούν την εκτίμηση που έχουν ακαδημαϊκοί και αναλυτές οικονομικών κινδύνων και επιχειρηματίες για κράτη όπου εδρεύουν ή σκοπεύουν να εγκαταστήσουν τις επιχειρήσεις τους.: H μεγάλης έκτασης διαφθορά, αποτελεί μέγιστο θέμα ηθικής τάξης και ένα από τα σοβαρότερο άλυτα (και επιδεινούμενα) οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα της χώρας μας. Είναι, κατά συνέπεια, επείγουσα ανάγκη να καταβληθεί συντονισμένη προσπάθεια, τόσο από την Κυβέρνηση με την αυστηρή τήρηση των νόμων που υπάρχουν (και την ψήφιση όσων νέων χρειάζονται) και την από την δικαιοσύνη χωρίς επιείκεια επιβολή των ποινών που προβλέπονται στους παρανομούντες όσο και από όλα τα κόμματα και όλους τους πολίτες, ώστε να παταχθεί το καρκίνωμα αυτό της κοινωνίας και της οικονομίας της χώρας μας.

Την άμεση λήψη σειράς νομοθετικών μέτρων για την αντιμετώπιση της διαφθοράς στο δημόσιο τομέα ζήτησε τον Δεκέμβριο του 2002 η Ολομέλεια της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου με εισήγηση του τότε Εισαγγελέα του ΑΠ, αείμνηστου  Ευαγγέλου Κρουσταλάκη .. Η  Ολομέλεια έκρινε ότι: «Επιβάλλεται η δημιουργία δικαστικής αστυνομίας. Σε αυτήν θα μετέχουν και άλλοι φορείς από κλάδους βασικών ειδικοτήτων (γραφολόγοι, μηχανικοί κ.λπ.), επιλεγόμενοι με κριτήρια δικαστικά και αδιάβλητα.»  Η έκκληση της Ολομελείας των Εισαγγελέων του ΑΠ έμεινε στο κενό ,όπως και ανάλογες εκκλήσεις των δικηγορικών συλλόγων, των δικαστικών Ενώσεων, της επιστημονικής κοινότητας ,των κομμάτων.

Στην βραδύτητα και αναποτελεσματικότητα της Ποινικής Δικαιοσύνης συμβάλλει  σημαντικά η κάκιστη λειτουργία  και ανεπιτηδειότητα των προανακριτικών Αρχών, που στερούνται εμπειρίας ,νομικής κατάρτισης και σεβασμού στα δικαιώματα των διαδίκων και ιδίως των κατηγορουμένων, αλλά και ότι κάποιες φορές  αδιαφορούν για την αυστηρή τήρηση των κειμένων νόμων ή ακόμη βραδυπορούν αφού αισθάνονται ότι δεν συντρέχει λόγος να ολοκληρώσουν σύντομα μια ποινική δικογραφία.

Η αστυνομική προανάκριση καρκινοβατεί και οι Εισαγγελικές Αρχές ελάχιστα μπορούν να πράξουν, αυτό  όμως αποβαίνει σε βάρος της λειτουργίας και της ταχύτητος απονομής της Δικαιοσύνης.

Εργαλείο αναγκαίο για την επιτάχυνση απονομής της δικαιοσύνης θα ήταν επιτελούς η δημιουργία Δικαστικής Αστυνομίας  διοικουμένης από Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου που να ορίζεται με απόφαση του Ανώτατου Δικαστικού συμβουλίου, εντελώς ανεξάρτητης από την ΕΛΑΣ και στελεχωμένης αποκλειστικά από πτυχιούχους νομικής, με γνώσεις ξένων γλωσσών ,που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην εξάρθρωση της  σύγχρονης βαρειάς εγκληματικότητας, με σύγχρονα μέσα μακριά από τις πολιτικές παρεμβάσεις και πάσης φύσεως επιρροές. Η δικαστική Αστυνομία να είναι όργανο αποκλειστικά της δικαιοσύνης, πολύτιμο εργαλείο στα χέρια των δικαστικών Αρχών, οι οποίες θα ασκούν αποκλειστικά την διοίκηση της.