Ομιλία του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση της Ενώσεως Διοικητικών Δικαστών

Κύριε Υπουργέ, Κύριε Γενικέ Γραμματέα, Κυρία Γενική Επίτροπε
των Δ.Δ., Κυρία Πρόεδρε του Δ.Σ. της Ενώσεως Διοικητικών
Δικαστών, Κυρίες και Κύριοι,

Η εποχή στην οποία ζούμε σήμερα είναι η εποχή της μεγάλης
οικονομικής κρίσεως και των μνημονίων, η οποία χαρακτηρίζεται
από τη συστηματική υποχώρηση του Κράτους Δικαίου και ιδίως
του Κοινωνικού Κράτους.
Με την επίκληση του λεγόμενου δημοσιονομικού συμφέροντος και
υπό τη διαρκή απειλή της κοινωνικοοικονομικής καταρρεύσεως η
Χώρα μας, δέσμια των αναληφθεισών, διεθνώς, υποχρεώσεών της
σύρεται, κατά κυριολεξίαν σύρεται, στη λήψη συνεχών επώδυνων
οικονομικών μέτρων, ο περιοριστικός χαρακτήρας των οποίων
επηρεάζει καίρια την κρατική δράση σε όλες σχεδόν τις μορφές
εκδηλώσεώς της.
Τα οικονομικά αυτά μέτρα, που επιβάλλονται είτε ευθέως είτε με
τον μανδύα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων άμεσης απόδοσης
συνεπάγονται υπέρογκες επιβαρύνσεις για τους πολίτες, λόγω του
σωρευτικού τους χαρακτήρος, δοκιμάζουν τις αντοχές τους και
απειλούν σοβαρά την ίδια τη συνοχή της κοινωνίας μας.
Για την κατάληξη αυτή των πραγμάτων υπάρχουν
αναμφισβητήτως ευθύνες, στις οποίες οφείλουμε να
αναγνωρίσουμε και το ιδικό μας ποσοστό ευθύνης.
Πρό της καταστάσεως αυτής, Κυρίες και Κύριοι, το κεντρικό
ερώτημα, το οποίο τίθεται, δεν είναι άλλο από το κατά πόσον η
επικυριαρχία αυτή του οικονομικού παράγοντος, η οποία διαρκώς

κλιμακώνεται, μπορεί και σε ποιο μέτρο να είναι συμβατή με το
Σύνταγμα.
Την απάντηση στο δύσκολο αυτό ερώτημα καλούνται να δώσουν,
σε τελική ανάλυση, οι δικαστές και ιδίως οι Διοικητικοί Δικαστές, οι
οποίοι είναι επιφορτισμένοι με τον έλεγχο της νομιμότητος της
δράσεως της Διοικήσεως και την προάσπιση των ατομικών και
κοινωνικών δικαιωμάτων των πολιτών.
Επομένως, σήμερα περισσότερο από ποτέ, έχουμε ανάγκη από
δικαστάς, πραγματικούς δικαστάς, που έχουν συνείδηση του
βάρους της συνταγματικής τους αποστολής, που δεν κάμπτονται
από πιέσεις, απ’ όπου και αν αυτές προέρχονται.
Έχουμε ανάγκη από δικαστάς που διαθέτουν ανεξαρτησία, που
επιτελούν το υπηρεσιακό τους καθήκον με τη δέουσα
ουδετερότητα, με υψηλό αίσθημα ευθύνης, χωρίς ακρότητες, με
νηφαλιότητα, σύνεση, αποφασιστικότητα αλλά και τόλμη όταν
απαιτείται.
Σ’ αυτόν τον δικαστή προσβλέπει σήμερα με ελπίδα η ελληνική
κοινωνία. Κυρίες και Κύριοι ο ρόλος μας – όπως καλώς γνωρίζετε
– δεν είναι μηχανικός. Ο δικαστής όταν εκφέρει τη δικαιοδοτική του
κρίση δεν αποβλέπει μόνο στο παρελθόν αλλά προβάλλει την
κρίση του στο μέλλον, επιχειρώντας πρόγνωση των συνεπειών
που θα επιφέρει η δικαστική λύση. Ο δικαστής θα πρέπει να
συλλάβει τις τάσεις της κοινωνίας και να προβεί στις αναγκαίες
σταθμίσεις, ώστε η λύση που θα δώσει να προσαρμόζεται στις
μεταβαλλόμενες κοινωνικές τάσεις.

Τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε δεν επιτρέπουν
πλέον να ομιλούμε για ενίσχυση του Κράτους Δικαίου ή του
Κοινωνικού Κράτους αλλά μόνο για τη διάσωσή του.
Δεν έχουμε καιρό για χάσιμο.
Πρέπει να προσπαθήσουμε να βρούμε το ταχύτερο δυνατό τις
καλύτερες και ρεαλιστικότερες λύσεις στα προβλήματα που
αντιμετωπίζουμε, να κρατήσουμε τις λεπτές ισορροπίες – όπου
απαιτείται – ώστε η Χώρα μας να εξέλθει όσο πιο γρήγορα γίνεται
από τη βαθιά κρίση, που καθημερινά βιώνουμε όλοι μας.
Σ’ αυτό πρέπει να επικεντρωθεί η προσπάθεια όλων μας.
Είμαι πεπεισμένος ότι οι Διοικητικοί Δικαστές θα ανταποκριθούν με
επιτυχία στο δύσκολο αυτό καθήκον.
Την επιτυχή έκβαση του δύσκολου αυτού εγχειρήματος προδικάζει
η ενότης, η οποία χαρακτηρίζει τη σχέση του Θεσμού του
Συμβουλίου της Επικρατείας με αυτόν των Τακτικών Διοικητικών
Δικαστηρίων, η οποία σφυρηλατήθηκε και θα συνεχίσει να
σφυρηλατείται με τη συμμετοχή στη σύνθεση του Συμβουλίου της
Επικρατείας δικαστών των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, η
συμβολή των οποίων στο έργο του Δικαστηρίου κρίνεται ιδιαίτερα
σημαντική.
Πρέπει, επιτέλους, να αντιληφθούν ορισμένοι ότι Συμβούλιο της
Επικρατείας και Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια, Τακτικά Διοικητικά
Δικαστήρια και Συμβούλιο της Επικρατείας αποτελούν τις δύο
όψεις ενός και του αυτού Θεσμού, αυτού της Διοικητικής
Δικαιοσύνης.

Στο κλίμα αυτό ενότητος συμβάλλει η άριστη συνεργασία μου με
την κ. Γενική Επίτροπο, γεγονός που συντελεί στην ταχεία και
αποτελεσματική επίλυση των προβλημάτων που ανακύπτουν και
στην άρση τυχόν δυσλειτουργιών. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να
επισημάνω την ιδιαίτερη επιτυχία της διοικήσεως και των δικαστών
του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών για τη μεγάλη μείωση του
αριθμού των εκκρεμών υποθέσεων, την οποία επέτυχαν. Τους
συγχαίρω και ελπίζω το παράδειγμά τους να βρει και άλλους
μιμητές.
Στην προσπάθειά μας αυτή για την άρτια επιτέλεση του
υπηρεσιακού μας καθήκοντος οφείλω να εξάρω τη συμβολή των
αμέσων συνεργατών μας, των δικαστικών υπαλλήλων, οι οποίοι
έχουν και θα συνεχίσουν να έχουν την υποστήριξή μας.
Θα ήθελα πάντως να επισημάνω ότι οποιαδήποτε οικονομική
κρίσις όσο βαθιά και αν είναι, δεν είναι νοητό να επηρεάζει
αρνητικά τον σκληρό πυρήνα του Κράτους με την θεσμική
αποδόμηση των προσώπων, τα οποία είναι επιφορτισμένα με την
εκτέλεση βασικών αποστολών του, όπως είναι η εθνική άμυνα και
η ασφάλεια, η υγεία, η παιδεία και η δικαιοσύνη.
Και τούτο διότι κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με την ανυπαρξία
Κράτους, χωρίς το οποίο οποιαδήποτε οικονομική θυσία θα
απέβαινε ματαία.
Σήμερα, χρειαζόμαστε Κράτος εν λειτουργία, Κράτος αξιόπιστο,
σεβαστό από τον πολίτη, με λειτουργούς, οι οποίοι πρέπει να
έχουν εξασφαλισμένη τη θεσμική τους θωράκιση, ώστε να μην
αισθάνονται από τη μια στιγμή στην άλλη ότι κινδυνεύουν.

Γνωρίζω τον μεγάλο φόρτο εργασίας, τις μεγάλες επιβαρύνσεις, οι
οποίες πλέον θα εξετάζονται και από την πλευρά του αριθμού των
δικαστών που υπηρετούν σε ορισμένο δικαστήριο, θα
προχωρούμε δε όπου απαιτείται στις αναγκαίες διαρθρωτικές
μεταβολές.
Γνωρίζω τις καθυστερήσεις και θα προσπαθήσω από κοινού με τη
Γενική Επίτροπο να βρούμε τον καλύτερο τρόπο δράσεως, ώστε
να υπάρξει ένα καλύτερο αποτέλεσμα.
Πάντως οφείλω να προειδοποιήσω ότι ακραίες τυχόν περιπτώσεις
καθυστερήσεων – στις οποίες έχουν εξαντληθεί τα περιθώρια
προειδοποιήσεων – θα αντιμετωπισθούν με αυστηρότητα.
Αντιθέτως, θα επιβραβευθεί με κάθε δυνατό τρόπο, η εργατικότης
και η επιμέλεια.
Σε ό,τι αφορά τη δικαστηριακή υποδομή πολλά πρέπει να γίνουν
ακόμα και δεν είναι σήμερα ο κατάλληλος χρόνος για να τα
επισημάνω.
Θα μείνω μόνο στα θετικά σημεία, όπως είναι το Ολοκληρωμένο
Σύστημα Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων των Διοικητικών
Δικαστηρίων (Ο.Σ.Δ.Δ.Υ. Δ.Δ.), το οποίο κρίνουμε ότι θα
συμβάλλει όταν γίνει πλήρως λειτουργικό στην καλύτερη και
ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης.
Κάθε νέα προσπάθεια δεν είναι απαλλαγμένη από δυσκολίες. Ήδη
προχωρήσαμε με επιτυχία στο πρώτο στάδιο λειτουργίας του
συστήματος.

Θα επιβλέψω προσωπικά μαζί με την κ. Γενική Επίτροπο τη
λειτουργία του σε όλα τα Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια της
Χώρας, για να επιτύχω ταχύτερα την πλήρη λειτουργικότητά του.
Όμως κ. Υπουργέ, τα συστήματα όσο τέλεια και αν είναι δε
λειτουργούν με το πάτημα ενός κουμπιού. Χρειάζονται και τα
κατάλληλα πρόσωπα με ειδίκευση Πληροφορικής, τα οποία θα
συνδράμουν δικαστές και υπαλλήλους στην πλήρη αξιοποίηση και
καλή λειτουργία του συστήματος, η οποία δεν μπορεί να αφεθεί
στον πατριωτισμό των δικαστικών λειτουργών και υπαλλήλων,
αφού όλα έχουν ένα όριο.
Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι θα
βρίσκομαι στο πλευρό σας στο δύσκολο έργο που μας περιμένει
και ότι θα είμαι ανυποχώρητος σε ό,τι αφορά τη θεσμική θωράκιση
της Διοικητικής Δικαιοσύνης και των λειτουργών της.
Με τις σκέψεις αυτές θα ήθελα να ευχαριστήσω τους Διοικητικούς
Δικαστές για τις φιλότιμες προσπάθειες που καταβάλλουν για να
ανταποκριθούν στα καθήκοντά τους και να ευχηθώ δύναμη και
κουράγιο σε όλους μας.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.
Νικόλαος Καρόλου Σακελλαρίου
Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας

http://www.ste.gr/councilofstate/periexomeno.jsp