Πίνακας αποτελεσμάτων της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης για το 2025

 

Ο πίνακας αποτελεσμάτων της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης για το 2025 τονίζει ενίσχυση των συστημάτων απονομής δικαιοσύνης στην ΕΕ

 

Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε τον πίνακα αποτελεσμάτων της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης, τη δέκατη τρίτη έκδοση μιας ετήσιας έκθεσης που παρέχει συγκριτικά στοιχεία σχετικά με την αποδοτικότητα, την ποιότητα και την ανεξαρτησία των συστημάτων απονομής δικαιοσύνης στα κράτη μέλη. Ο πίνακας αποτελεσμάτων δείχνει ότι οι πολίτες στα περισσότερα κράτη μέλη θεωρούν ότι, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης έχει βελτιωθεί ή έχει παραμείνει σταθερή.

Ο φετινός πίνακας αποτελεσμάτων παρουσιάζει επίσης νέους δείκτες σχετικούς με την ενιαία αγορά, τονίζοντας έτσι τον ουσιαστικό ρόλο των αποτελεσματικών και ανεξάρτητων συστημάτων απονομής δικαιοσύνης στην προώθηση ενός δίκαιου και ανταγωνιστικού περιβάλλοντος αγοράς. Για παράδειγμα, δείχνει ότι σε 16 κράτη μέλη οι εταιρείες επικροτούν την αυτονομία των εθνικών αρχών ανταγωνισμού.

Τα πορίσματα του φετινού πίνακα αποτελεσμάτων θα τροφοδοτήσουν την έκθεση της Επιτροπής του 2025 για το κράτος δικαίου.

Βασικά πορίσματα του πίνακα αποτελεσμάτων της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης για το 2025

Ψηφιοποίηση των συστημάτων απονομής δικαιοσύνης

Η ψηφιοποίηση εξακολουθεί να σημειώνει σημαντική πρόοδο: εννέα κράτη μέλη έναντι έξι το 2024 επιτρέπουν την ψηφιακή υποβολή αποδεικτικών στοιχείων σε αστικές, εμπορικές, διοικητικές και ποινικές υποθέσεις, γεγονός που αποτελεί αξιοσημείωτη αύξηση. 26 κράτη μέλη επιτρέπουν την κίνηση διαδικασίας ή την κατάθεση αγωγής σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις ηλεκτρονικά.

Αποδοτικότητα του συστήματος απονομής δικαιοσύνης

Σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, οκτώ κράτη μέλη κατέγραψαν συντομότερες διαδικασίες σε όλες τις κατηγορίες (αστικές, εμπορικές, διοικητικές και άλλες υποθέσεις). Όσον αφορά τις αστικές και εμπορικές υποθέσεις αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας, η διάρκεια των πρωτοβάθμιων δικαστικών διαδικασιών συνέχισε να μειώνεται ή παρέμεινε σταθερή σε 13 κράτη μέλη.

Πρόσβαση στη δικαιοσύνη

Σε 26 κράτη μέλη υπάρχουν ειδικές ρυθμίσεις για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη των προσώπων που διατρέχουν κίνδυνο να υποστούν διακρίσεις. Η φυσική προσβασιμότητα στις δικαστικές εγκαταστάσεις έχει βελτιωθεί σε 24 κράτη μέλη, ενώ 19 έχουν αναλάβει πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης για όσους διατρέχουν κίνδυνο να υποστούν διακρίσεις σχετικά με το πού μπορούν να λάβουν νομικές πληροφορίες και συνδρομή.

Ανεξάρτητες αρχές της ενιαίας αγοράς

Η έκθεση δείχνει ότι υπάρχουν διαφορετικές διαδικασίες για τον διορισμό προσωπικού στους φορείς ελέγχου δημόσιων συμβάσεων και στις εθνικές αρχές ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών μελών. Περισσότερες από τις μισές εταιρείες σε 15 κράτη μέλη αξιολογούν θετικά την ανεξαρτησία των φορέων ελέγχου δημόσιων συμβάσεων, ενώ σε 16 κράτη μέλη οι εταιρείες επικροτούν την αυτονομία των εθνικών αρχών ανταγωνισμού.

Επόμενα βήματα

Τα πορίσματα του πίνακα αποτελεσμάτων της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης συμβάλλουν στην παρακολούθηση που διενεργείται στο πλαίσιο του ετήσιου κύκλου για το κράτος δικαίου και του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Θα τροφοδοτήσουν την έκθεση της Επιτροπής του 2025 για το κράτος δικαίου, καθώς και τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.

Παράλληλα με την έκθεση, η Επιτροπή δημοσιεύει επίσης τα αποτελέσματα της έρευνας του Ευρωβαρόμετρου σχετικά με την αντίληψη του κοινού και των επιχειρήσεων για την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης σε κάθε κράτος μέλος. Οι έρευνες αποκαλύπτουν ότι περισσότεροι από τους μισούς πολίτες και περισσότερες από τις μισές επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται θετικά την ανεξαρτησία των δικαστικών συστημάτων τους.

Ιστορικό

Ο πίνακας αποτελεσμάτων της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης, ο οποίος ξεκίνησε να δημοσιεύεται το 2013, χρησιμεύει ως αναλυτικό εργαλείο για την παρακολούθηση των μεταρρυθμίσεων που σχετίζονται με την αποδοτικότητα, την ποιότητα και την ανεξαρτησία των συστημάτων απονομής δικαιοσύνης σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Αποτελεί μέρος της εργαλειοθήκης της ΕΕ για το κράτος δικαίου.

Η έκδοση του 2025 απαντά στην πρόσκληση υποβολής λεπτομερέστερων συγκριτικών δεδομένων, μεταξύ των οποίων πληροφορίες σχετικά με τους φορείς ελέγχου των δημόσιων συμβάσεων και τις εθνικές αρχές ανταγωνισμού σε συνέχεια των πολιτικών κατευθυντήριων γραμμών της προέδρου φον ντερ Λάιεν του 2024. Οι νέοι δείκτες περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, την αντίληψη των εταιρειών σχετικά με την ανεξαρτησία των φορέων ελέγχου των δημόσιων συμβάσεων και των εθνικών αρχών ανταγωνισμού, και σχετικά με τους κανόνες διορισμού και παύσης προσωπικού για τους φορείς ελέγχου των δημόσιων συμβάσεων, τις εθνικές αρχές ανταγωνισμού και τα ανώτατα όργανα ελέγχου.

Με προϋπολογισμό περίπου 305 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027, το πρόγραμμα «Δικαιοσύνη» στηρίζει την ανάπτυξη μιας δίκαιης Ευρώπης, βασιζόμενης στην ανεξαρτησία και την ποιότητα της δικαιοσύνης, καθώς και τη δικαστική συνεργασία. Το 2024 διατέθηκαν περίπου 41,2 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση έργων και άλλων δραστηριοτήτων στο πλαίσιο των τριών ειδικών στόχων του προγράμματος:

 

https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_25_1693 

 

https://commission.europa.eu/document/51b21eff-a4b0-4e73-b461-06bd23b43d4e_en?prefLang=el