Εισάγουμε σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο για την «Αντιμετώπιση της παραβατικότητας στην Κοινωνική Ασφάλιση και στην αγορά εργασίας και λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας». Με το νομοσχέδιο αυτό:
1. Θεσπίζεται το σύστημα «Αριάδνη»
1. Θεσπίζεται το σύστημα «Αριάδνη»
Με το σύστημα «Αριάδνη» θα επιτευχθεί η οριστική καταπολέμηση της παραβατικότητας στο πεδίο της κοινωνικής ασφάλισης και ιδιαίτερα αυτής που αφορά στην καταχρηστική λήψη συνταξιοδοτικών παροχών και άλλων κοινωνικών μεταβιβάσεων από άτομα που δεν τις δικαιούνται (και συνεπώς θα καταστεί άνευ αντικειμένου οιαδήποτε ανάγκη μελλοντικής απογραφικής διαδικασίας συνταξιούχων). Συνήθη συμπτώματα παραβατικότητας αυτής της μορφής, αποτελούν η παράνομη είσπραξη συντάξεων από συγγενείς ή οικείους του θανόντος, συντάξεις χηρείας που συνέχισαν να εισπράττονται από πρώην δικαιούχους που συνήψαν εν τω μεταξύ νέο γάμο ή κατήρτισαν σύμφωνο συμβίωσης, οικογενειακά επιδόματα που καταβάλλονται σε διαζευγμένους μολονότι δεν έχουν την επιμέλεια των τέκνων, κ.λπ. Πρόκειται για διάσπαρτες νησίδες παραβατικότητας που, διαχρονικά, αποτελούσαν «πληγή» στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, κατασπαταλώντας πολύτιμους πόρους (περίπου 500 εκ ετησίως, όπως έμμεσα εκτιμήθηκε από τα αποτελέσματα των πρόσφατων απογραφών) και πλήττοντας – πέρα από την ηθική διάσταση – καίρια την οικονομική και κοινωνική αποτελεσματικότητα του συστήματος κοινωνικής προστασίας στη χώρα μας.
Για πρώτη φορά με το σύστημα «Αριάδνη» η πληροφορία της ληξιαρχικής μεταβολής θα φτάνει σε πραγματικό χρόνο στην ΗΔΙΚΑ ΑΕ στη ΓΓΠΣ και σε άλλους ενδιαφερόμενους φορείς.
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα το Δημόσιο θα μπορέσει άμεσα να αναστείλει τις πληρωμές σε μη δικαιούμενα πρόσωπα. Ούτε ένα ευρώ δεν θα μπορεί να χαθεί πια σε μαϊμου συντάξεις κλπ
Το σύστημα «Αριάδνη» αναπτύσσεται με τη μορφή «δικτύου συνεργασίας» των εμπλεκόμενων υπουργείων, δημόσιων υπηρεσιών και θεσμικών φορέων (ληξιαρχεία, Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, φορείς κοινωνικής ασφάλισης, ΗΔΙΚΑ και συμβολαιογράφοι) και δεν συνεπάγεται απολύτως κανένα κόστος (χρηματικό ή/και γραφειοκρατικό) για τον ασφαλισμένο και, γενικότερα, τον πολίτη.
Ειδικότερα:
Για να είναι δυνατή η ενημέρωση όλων των συναρμόδιων φορέων δημιουργείται στο Υπουργείο Εσωτερικών Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Ληξιαρχικών Πράξεων και τηρείται κεντρική βάση δεδομένων αυτού. Από αυτήν την κεντρική βάση δεδομένων θα μπορούν να αντλήσουν τα ανωτέρω ληξιαρχικά στοιχεία η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων (ΓΓΠΣ), η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης (ΗΔΙΚΑ ΑΕ), ο Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) και κάθε άλλος διαπιστευμένος φορέας.
Με την πληροφορία αυτή η ΗΔΙΚΑ ΑΕ προβαίνει σε διασταυρωτικούς έλεγχους, μεταξύ των τηρουμένων σε αυτήν αρχείων και των στοιχείων, που αντλεί από το Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Ληξιαρχικών Πράξεων. Στις περιπτώσεις που από τις ανωτέρω διασταυρώσεις προκύπτει μεταβολή (θάνατος, γάμος, σύμφωνο συμβίωσης, διαζύγιο ή λύση συμφώνου συμβίωσης) που δε συνάδει με τις καταβαλλόμενες παροχές, η ΗΔΙΚΑ Α.Ε. προβαίνει στην άμεση αναστολή της καταβολής τους και ταυτόχρονα ενημερώνει τον ΕΟΠΥΥ. Δημιουργείται με αυτό τον τρόπο, ένα πλέγμα συνεργασίας των αρμοδίων φορέων, αρραγές και οργανωμένο, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει κανένα περιθώριο για την ευδοκίμηση παραβατικών συμπεριφορών.
2. Θεσπίζεται η προσυμπλήρωση από τη ΓΓΠΣ της ηλεκτρονικής φορολογικής δήλωσης συνταξιούχων φορολογουμένων στη βάση των στοιχείων, που της διαβιβάστηκαν από την ΗΔΙΚΑ ΑΕ. Στο σημείο αυτό αξίζει να γίνει αναφορά στο ότι στις 21-12-2012 η Ελλάδα απέκτησε για πρώτη φορά ηλεκτρονική ψηφιακή βάση συντάξεων και συνταξιούχων με έδρα την ΗΔΙΚΑ ΑΕ. Με αυτή τη ψηφιακή βάση, η οποία δημιουργήθηκε με ίδιες δυνάμεις της ΗΔΙΚΑ ΑΕ, είναι πλέον γνωστός με ακρίβεια ο αριθμός του συνόλου των συνταξιούχων και συντάξεων που αποδίδει το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Επιπλέον, από 1-7-2013 η ΗΔΙΚΑ ΑΕ μετατρέπεται σε ενιαία αρχή πληρωμής συντάξεων γεγονός, που συμβάλλει στη διαφάνεια και στην ταχύτερη απονομή των συντάξεων καθώς συνδέεται με το σύστημα ΔΙΑΣ.
3. Αυστηροποιείται η αντιμετώπιση των παραβατικών συμπεριφορών υπαλλήλων του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα που στρέφονται κατά του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας και τη θέσπιση τους ως ιδιώνυμου εγκλήματος. Με τις νέες αυτές ρυθμίσεις ενδυναμώνεται ο κρατικός μηχανισμός με μια διαδικασία πειθαρχικής αντιμετώπισης παραβατικών συμπεριφορών δημοσίων υπαλλήλων, η οποία με το πλεονέκτημα της ταχύτητας και αυστηρότητας, θα προστατεύει άμεσα και σθεναρά το δημόσιο συμφέρον και θα διασφαλίζει τη δημόσια περιουσία.
Ειδικότερα
θεσπίζεται ως ιδιώνυμο έγκλημα η μη συμμόρφωση υπαλλήλου με τις διατάξεις του νόμου αυτού και τιμωρείται τόσο ο δόλος όσο (ηπιότερα) και η αμέλεια.
Προβλέπεται η δυνατότητα του θιγόμενου φορέα να στραφεί με αγωγή τόσο κατά του ιδιώτη που ωφελήθηκε παράνομα π.χ. έλαβε παράνομα επίδομα αναπηρίας αλλά και κατά του υπαλλήλου που με την παράνομη συμπεριφορά του συνέβαλε στην ωφέλεια αυτή
θεσπίζεται αυτοτελής διοικητική κύρωση για τους υπαλλήλους που με μη σύννομη συμπεριφορά, κατά παράβαση των νομίμων καθηκόντων τους συντέλεσαν στην παράνομη χορήγηση επιδόματος, σύνταξης ή οποιασδήποτε άλλης οικονομικής παροχής με αποτέλεσμα την πρόκληση ζημίας σε βάρος του ασφαλιστικού συστήματος. Η κύρωση αυτή κυμαίνεται από την προσωρινή παύση ή τον προσωρινό αποκλεισμό του υπαλλήλου ή συμβασιούχου με το δημόσιο, μέχρι την οριστική παύση ή τον αποκλεισμό από την παροχή υπηρεσιών ή την καταγγελία της σύμβασης με τον φορέα στον οποίο ανήκει, όταν πρόκειται για κατ’ εξακολούθηση ή υποτροπιάζουσες συμπεριφορές.
Ο υπάλληλος βαρύνεται και με την καταβολή προστίμου ίσου με το ύψος της οικονομικής ζημίας την οποία προκάλεσε στον εκάστοτε φορέα.
Για την επιβολή των ανωτέρω κυρώσεων αρκεί καταδικαστική απόφαση πρώτου βαθμού ή επαρκείς ενδείξεις ενοχής ύστερα από ένορκη διοικητική εξέταση με ειδική σύντομη διαδικασία.
Η παράλειψη ενέργειας ΕΔΕ ή η μη επιβολή ποινών στις ανωτέρω περιπτώσεις συνιστά παράβαση καθήκοντος και διώκεται ποινικά
Όταν η ποινή αφορά ιατρό, ενημερώνεται ο οικείος ιατρικός σύλλογος, ο οποίος καταχωρεί την ποινή στο μητρώο του ιατρού. Εφεξής για την οποιαδήποτε πρόσληψη ή υπογραφή σύμβασης ιατρού με Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης και λοιπά νομικά πρόσωπα εποπτείας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας απαιτείται προηγούμενη βεβαίωση περί μη καταδίκης ή επιβολής σε αυτόν των ανωτέρω ποινών, εκδιδόμενη από τον οικείο ιατρικό σύλλογο.
Σημειώνεται ότι η προβλεπόμενη διαδικασία είναι ανεξάρτητη και αυτόνομη από άλλη ποινική ή πειθαρχική διαδικασία και ως εκ τούτου δε χωρεί αναβολή της, λόγω έτερης ποινικής ή πειθαρχικής εκκρεμότητας. Εφόσον δε, εκδοθεί αμετάκλητη αθωωτική απόφαση επί της εν λόγω πράξης ή παράλειψης του υπαλλήλου, αυτός αποκαθίσταται πλήρως από τον αρμόδιο φορέα.
Στο πλαίσιο μάλιστα της ταχείας εκκαθάρισης των υποθέσεων αυτών, όταν οι πράξεις συνιστούν πλημμελήματα, προβλέπεται μια σύντομη και κατά προτεραιότητα παραπομπή τους στο ακροατήριο, ενώ όταν συνιστούν κακουργήματα, εφαρμόζονται αναλογικά οι διατάξεις του νόμου 4022/2011.
Ενόψει των ανωτέρω, δημιουργείται ένα ισχυρό πλέγμα νομικού πλαισίου, και ένα στεγανό σύστημα παράλληλα με την υφιστάμενη νομοθεσία που οδηγεί στην αποτελεσματική προστασία του ασφαλιστικού συστήματος, τη δραστική καταπολέμηση φαινομένων παραβατικότητας και την αποτροπή τέλεσης παρόμοιων πράξεων. Πλέον αποκλείεται κάθε δυνατότητα να αξιοποιηθούν από επιτήδειους οι παρελκυστικές μέθοδοι, που οδηγούσαν ουσιαστικά στην ατιμωρησία και στερούσαν στον ΦΚΑ τη δυνατότητα να «απαλλαγεί» από εκείνον που το ζημιώνει.
Τέλος προβλέπεται στις ποινικές δίκες η δυνατότητα του Ελληνικού Δημοσίου και του αρμόδιου φορέα να παρίστανται ως πολιτικώς ενάγοντες.
4. Ενισχύεται η ελεγκτική αποτελεσματικότητα του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας και των άλλων ελεγκτικών οργάνων του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας, ιδίως ως προς την καταπολέμηση της αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας με τη συνδρομή της Οικονομικής Αστυνομίας. Θωρακίζονται επιπλέον οι επιθεωρητές εργασίας με: (α) την αποζημίωσή τους από το ελληνικό δημόσιο, όταν η κινητή περιουσίας τους καταστρέφεται η ζημιώνεται κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, (β) με την προστασία τους από ενδεχόμενη διαφορετική κρίση ανωτέρου οργάνου
5. Για την καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής και της καταχρηστικής λήψης κοινωνικών μεταβιβάσεων, οργάνωση στοχευμένου εντοπισμού περιπτώσεων αδήλωτης απασχόλησης ατόμων που λαμβάνουν ταυτόχρονα επίδομα ανεργίας (π.χ. ύστερα από εικονική καταγγελία της σύμβασης εργασίας τους).
6. Αναδιαμορφώνεται και ενισχύεται η συμφιλιωτική διαδικασία που μπορεί να προωθεί το ΣΕΠΕ και οι αρμόδιοι επιθεωρητές εργασίας. Παράλληλα, διαχωρίζεται και οριοθετείται η διαδικασία της συμφιλίωσης από τη διαδικασία επίλυσης εργατικών διαφορών . Στην πρώτη περίπτωση η προσέλευση των ενδιαφερομένων μερών είναι οικειοθελής, ενώ στη δεύτερη υποχρεωτική, όπως υποχρεωτική είναι και η προσκόμιση των σχετικών στοιχείων.
7. Για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, καθιερώνεται το ασφαλιστικό πιστοποιητικό για τις μεγάλες επιχειρήσεις. 7. Θεσπίζεται η δυνατότητα – για πρώτη φορά στη χώρα μας – σε κατόχους άδειας ασκήσεως επαγγέλματος (ιατροί, οδοντίατροι, δικηγόροι, μηχανικοί, κ.λπ.), οι οποίοι όμως δεν ασκούν ελεύθερο ή άλλο επάγγελμα, να μπορούν να εγγράφονται ως άνεργοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ, αξιοποιώντας έτσι τα μέτρα της πολιτείας για την ένταξη/επανένταξή τους στην αγορά εργασίας (κατάρτιση, υποστήριξη στην εύρεση εργασίας, κ.λπ.).
8. Καταργείται ο λόγος διαγραφής των εγγεγραμμένων ανέργων από τα μητρώα του ΟΑΕΔ, όταν αυτοί συμμετέχουν σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης. Το μέτρο αυτό αιτιολογείται από το γεγονός ότι η διαγραφή των ανέργων από τα μητρώα λειτουργούσε αποτρεπτικά για εκείνους από τους εγγεγραμμένους ανέργους, που απέφευγαν να συμμετάσχουν σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης, μολονότι επιθυμούσαν να αναβαθμίσουν τις δεξιότητες και τα προσόντα τους. Προφανώς σε περίπτωση που οι συμμετέχοντες στα προγράμματα κατάρτισης άνεργοι λαμβάνουν και επίδομα ανεργίας, αυτό συμψηφίζεται με την αμοιβή που λαμβάνουν ως καταρτιζόμενοι.
9. Καταργούνται δώδεκα (12) θέσεις ειδικών συνεργατών του Υπουργού Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας από τη Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Η πρωτοβουλία αυτή είναι αναγκαία και εντάσσεται στο πλαίσιο της συλλογικής κυβερνητικής προσπάθειας για την μείωση του κόστους λειτουργίας του δημοσίου τομέα και εξοικονόμησης δημόσιων πόρων, ιδιαίτερα σε μια χρονική περίοδο που οι εργαζόμενοι και οι ασφαλισμένοι έχουν συμμετάσχει ενεργά σε σειρά παρεμβάσεων που σκοπό έχουν τον εξορθολογισμό και τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος. Από την απόφαση αυτή θα προκύψει δημοσιονομικό όφελος άνω των 400.000 ευρώ ετησίως.
10. Αναγνωρίζεται θεσμικά ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) ως ισότιμος κοινωνικός εταίρος με τις λοιπές αντιπροσωπευτικές εργοδοτικές οργανώσεις, δηλαδή το Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), τη Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ) και την Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ). Επιπλέον, στο ίδιο πλαίσιο θεσπίζεται η συμμετοχή του ΣΕΤΕ ως ισότιμου θεσμικού κοινωνικού εταίρου σε όλα τα συλλογικά όργανα και εκπροσωπήσεις της χώρας, όπου προβλέπεται συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων.
Ο ΣΕΤΕ, μέσω των 14 πανελληνίων κλαδικών ενώσεων του, εκπροσωπεί περισσότερες από 50.000 επιχειρήσεις που ανήκουν σε ένα μεγάλο φάσμα δυναμικών οικονομικών δραστηριοτήτων. Τα μικρά και μεγάλα ξενοδοχεία και τα συγκροτήματα ενοικιαζόμενων καταλυμάτων και τουριστικών συγκροτημάτων, τα ταξιδιωτικά και τουριστικά γραφεία, τις επιχειρήσεις ενοικίασης σκαφών και αυτοκινήτων, τα τουριστικά λεωφορεία, τις εκμεταλλεύσεις μαρίνων, τις ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις τις οργανωμένες αλυσίδες εστίασης, τις επιχειρήσεις οργάνωσης συνεδρίων, κ.λπ. Πρόκειται για οικονομικές δραστηριότητες που απασχολούν άμεσα περισσότερους από 400.000 εργαζόμενους και συνεισφέρουν, άμεσα και έμμεσα, στο 16% του ΑΕΠ της χώρας.
Η θεσμική αναγνώριση του ΣΕΤΕ ως ισότιμου θεσμικού κοινωνικού εταίρου συντελείται στο πλαίσιο της διεύρυνσης της αντιπροσωπευτικής βάσης των εργοδοτικών οργανώσεων που συμμετέχουν στην κοινωνική διαβούλευση.
11. Διευρύνονται οι σκοποί του ΟΑΕΔ ώστε να συμπεριληφθεί μέρος των σημαντικών κοινωνικών δραστηριοτήτων των καταργηθέντων Οργανισμών Εργατικής Εστίας και Κατοικίας (ΟΕΕ & ΟΕΚ). Λειτουργικά, η ενσωμάτωση αυτών των δραστηριοτήτων στον ΟΑΕΔ συντελείται με τη δημιουργία ενός λογαριασμού με την επωνυμία «Ενιαίος Λογαριασμός για την Εφαρμογή Κοινωνικών Πολιτικών» (Ε.Λ.Ε.Κ.Π.)», ο οποίος ενσωματώνει και τον παλαιότερο Λογαριασμό για την Απασχόληση & την Επαγγελματική Κατάρτιση (ΛΑΕΚ). Κατ’ αυτόν τον τρόπο, αναβαθμίζεται το σύστημα κοινωνικής προστασίας που παρέχει ο ΟΑΕΔ και εμπλουτίζεται με δραστηριότητες των καταργηθέντων οργανισμών όπως η αποπεράτωση προγραμμάτων στεγαστικής προστασίας, η υλοποίηση προγραμμάτων κοινωνικού τουρισμού, κατασκηνώσεων, η επιδότηση ενοικίου, η λειτουργία βρεφονηπιακών σταθμών, κ.λπ.
12. Απλουστεύεται το καθεστώς ασφάλισης των ιδιοκτητών τουριστικών καταλυμάτων με μόνο κριτήριο τη δυναμικότητα ως προς τον αριθμό των δωματίων. Συγκεκριμένα: α) μέχρι 5 δωμάτια, υπαγωγή στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΟΓΑ β) από 6-10 δωμάτια, υπαγωγή στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΟΓΑ εφόσον ασκείται παράλληλα και αγροτική δραστηριότητα. Εάν δεν ασκείται παράλληλα αγροτική δραστηριότητα, τα πρόσωπα αυτά ασφαλίζονται στην ΟΑΕΕ γ) από 11 δωμάτια και άνω, υπαγωγή στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ.
13. Αναβαθμίζεται το πλαίσιο λειτουργίας των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ), κυρίως μέσα από την ενισχυμένη στελέχωσή τους με ιατρικό δυναμικό. Συνέχιση της απονομής σύνταξης, ακόμη και αν ο ελεγχόμενος συνταξιούχος δεν έχει ακόμη ελεγχθεί από τα ΚΕΠΑ (μέχρι 31.10.2013).
14. Παρατείνεται για ένα (1) χρόνο η ασφαλιστική κάλυψη (ιατροφαρμακευτική περίθαλψη) ανέργων και ανασφάλιστων ατόμων.
15. Τροποποιείται η ρύθμιση για την παροχή βοηθήματος ανεργίας σε αυτοαπασχολουμένους και ελεύθερους επαγγελματίες, ώστε το βοήθημα να αποδίδεται και σε επιστήμονες ελεύθερους επαγγελματίες (π.χ. δικηγόροι, μηχανικοί, κ.λπ.) χωρίς αυτοί να χρειαστεί να διακόψουν την ασφάλισή τους.
16. Διευρύνεται σταδιακά το πεδίο εφαρμογής και προχωράμε στον εξορθολογισμό χρήσης του εργοσήμου, ώστε να καλυφθούν ασφαλιστικά κατηγορίες περιστασιακά εργαζομένων που απασχολούνταν με μορφές αδήλωτης/ ανασφάλιστης εργασίας (καθαρισμός σε κοινόχρηστους χώρους). Χρήση του εργοσήμου και σε αγροτικές εργασίες.
17. Θεσπίζεται ειδική διάταξη για συμψηφισμό ή παρακράτηση από τη δικαιούμενη σύνταξη οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών και στον ΟΓΑ. Ειδικότερα, προβλέπεται η δυνατότητα χορήγησης σύνταξης από τον ΟΓΑ, ακόμη και αν ο ασφαλισμένος οφείλει εισφορές που δεν ξεπερνούν τις 4.000 ευρώ.
18. Θεσπίζεται η δυνατότητα μίσθωσης ακινήτων ιδιοκτησίας ασφαλιστικών φορέων σε άλλους φορείς εποπτείας υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας με μικρό ετήσιο μίσθωμα που δεν είναι, πάντως, μικρότερο του 4,8 % της ετήσιας αντικειμενικής αξίας (ή αγοραίας όπου δεν υφίσταται αντικειμενική).
19. Προβλέπεται η δυνατότητα επανεγγραφής στην κύρια και επικουρική ασφάλιση του ΟΑΕΕ, ατόμων (πρώην ασφαλισμένων) τα οποία διέκοψαν παλαιότερα το επάγγελμά τους και σήμερα έχουν νέα επαγγελματική δραστηριότητα ως επαγγελματίες.
20. Θεσπίζεται το ακατάσχετο των εισφορών που καταβάλλονται υπέρ των κλάδων και λογαριασμών του ΟΑΕΔ, οι οποίοι αποτελούν κοινωνικούς πόρους.
21. Εισάγεται με πιο συστηματικό τρόπο – η πλέον δοκιμασμένη σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέθοδος ενεργοποίησης των ανέργων για την επιτυχή ένταξη/επανένταξη των εγγεγραμμένων ανέργων στην αγορά εργασίας, δηλαδή η αρχή των «αμοιβαίων υποχρεώσεων» (mutual obligation principle). Σύμφωνα με αυτή την αρχή – η οποία στηρίζεται στην αντίληψη ότι η αναζήτηση εργασίας μπορεί να είναι επιτυχής μόνο εάν ο ίδιος ο άνεργος συμμετέχει αποφασιστικά – οι άνεργοι υποχρεώνονται σε ενεργή αναζήτηση με αντάλλαγμα στοχοθετημένες ενέργειες που θα τους βοηθήσουν είτε να βρουν εργασία είτε να αυξήσουν τις πιθανότητές εξεύρεσης εργασίας (μέσω ενίσχυσης των ικανοτήτων και δεξιοτήτων τους).
Σας καλώ να συμμετέχετε στη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης, υποβάλλοντας παρατηρήσεις, σχόλια, ιδέες και προτάσεις. Η συμμετοχή σας αποτελεί κρίσιμο παράγοντα επιτυχίας της νομοθετικής μας πρωτοβουλίας.
Σας ευχαριστώ πολύ εκ των προτέρων για τη συμβολή σας.
3. Αυστηροποιείται η αντιμετώπιση των παραβατικών συμπεριφορών υπαλλήλων του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα που στρέφονται κατά του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας και τη θέσπιση τους ως ιδιώνυμου εγκλήματος. Με τις νέες αυτές ρυθμίσεις ενδυναμώνεται ο κρατικός μηχανισμός με μια διαδικασία πειθαρχικής αντιμετώπισης παραβατικών συμπεριφορών δημοσίων υπαλλήλων, η οποία με το πλεονέκτημα της ταχύτητας και αυστηρότητας, θα προστατεύει άμεσα και σθεναρά το δημόσιο συμφέρον και θα διασφαλίζει τη δημόσια περιουσία.
Ειδικότερα
θεσπίζεται ως ιδιώνυμο έγκλημα η μη συμμόρφωση υπαλλήλου με τις διατάξεις του νόμου αυτού και τιμωρείται τόσο ο δόλος όσο (ηπιότερα) και η αμέλεια.
Προβλέπεται η δυνατότητα του θιγόμενου φορέα να στραφεί με αγωγή τόσο κατά του ιδιώτη που ωφελήθηκε παράνομα π.χ. έλαβε παράνομα επίδομα αναπηρίας αλλά και κατά του υπαλλήλου που με την παράνομη συμπεριφορά του συνέβαλε στην ωφέλεια αυτή
θεσπίζεται αυτοτελής διοικητική κύρωση για τους υπαλλήλους που με μη σύννομη συμπεριφορά, κατά παράβαση των νομίμων καθηκόντων τους συντέλεσαν στην παράνομη χορήγηση επιδόματος, σύνταξης ή οποιασδήποτε άλλης οικονομικής παροχής με αποτέλεσμα την πρόκληση ζημίας σε βάρος του ασφαλιστικού συστήματος. Η κύρωση αυτή κυμαίνεται από την προσωρινή παύση ή τον προσωρινό αποκλεισμό του υπαλλήλου ή συμβασιούχου με το δημόσιο, μέχρι την οριστική παύση ή τον αποκλεισμό από την παροχή υπηρεσιών ή την καταγγελία της σύμβασης με τον φορέα στον οποίο ανήκει, όταν πρόκειται για κατ’ εξακολούθηση ή υποτροπιάζουσες συμπεριφορές.
Ο υπάλληλος βαρύνεται και με την καταβολή προστίμου ίσου με το ύψος της οικονομικής ζημίας την οποία προκάλεσε στον εκάστοτε φορέα.
Για την επιβολή των ανωτέρω κυρώσεων αρκεί καταδικαστική απόφαση πρώτου βαθμού ή επαρκείς ενδείξεις ενοχής ύστερα από ένορκη διοικητική εξέταση με ειδική σύντομη διαδικασία.
Η παράλειψη ενέργειας ΕΔΕ ή η μη επιβολή ποινών στις ανωτέρω περιπτώσεις συνιστά παράβαση καθήκοντος και διώκεται ποινικά
Όταν η ποινή αφορά ιατρό, ενημερώνεται ο οικείος ιατρικός σύλλογος, ο οποίος καταχωρεί την ποινή στο μητρώο του ιατρού. Εφεξής για την οποιαδήποτε πρόσληψη ή υπογραφή σύμβασης ιατρού με Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης και λοιπά νομικά πρόσωπα εποπτείας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας απαιτείται προηγούμενη βεβαίωση περί μη καταδίκης ή επιβολής σε αυτόν των ανωτέρω ποινών, εκδιδόμενη από τον οικείο ιατρικό σύλλογο.
Σημειώνεται ότι η προβλεπόμενη διαδικασία είναι ανεξάρτητη και αυτόνομη από άλλη ποινική ή πειθαρχική διαδικασία και ως εκ τούτου δε χωρεί αναβολή της, λόγω έτερης ποινικής ή πειθαρχικής εκκρεμότητας. Εφόσον δε, εκδοθεί αμετάκλητη αθωωτική απόφαση επί της εν λόγω πράξης ή παράλειψης του υπαλλήλου, αυτός αποκαθίσταται πλήρως από τον αρμόδιο φορέα.
Στο πλαίσιο μάλιστα της ταχείας εκκαθάρισης των υποθέσεων αυτών, όταν οι πράξεις συνιστούν πλημμελήματα, προβλέπεται μια σύντομη και κατά προτεραιότητα παραπομπή τους στο ακροατήριο, ενώ όταν συνιστούν κακουργήματα, εφαρμόζονται αναλογικά οι διατάξεις του νόμου 4022/2011.
Ενόψει των ανωτέρω, δημιουργείται ένα ισχυρό πλέγμα νομικού πλαισίου, και ένα στεγανό σύστημα παράλληλα με την υφιστάμενη νομοθεσία που οδηγεί στην αποτελεσματική προστασία του ασφαλιστικού συστήματος, τη δραστική καταπολέμηση φαινομένων παραβατικότητας και την αποτροπή τέλεσης παρόμοιων πράξεων. Πλέον αποκλείεται κάθε δυνατότητα να αξιοποιηθούν από επιτήδειους οι παρελκυστικές μέθοδοι, που οδηγούσαν ουσιαστικά στην ατιμωρησία και στερούσαν στον ΦΚΑ τη δυνατότητα να «απαλλαγεί» από εκείνον που το ζημιώνει.
Τέλος προβλέπεται στις ποινικές δίκες η δυνατότητα του Ελληνικού Δημοσίου και του αρμόδιου φορέα να παρίστανται ως πολιτικώς ενάγοντες.
4. Ενισχύεται η ελεγκτική αποτελεσματικότητα του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας και των άλλων ελεγκτικών οργάνων του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας, ιδίως ως προς την καταπολέμηση της αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας με τη συνδρομή της Οικονομικής Αστυνομίας. Θωρακίζονται επιπλέον οι επιθεωρητές εργασίας με: (α) την αποζημίωσή τους από το ελληνικό δημόσιο, όταν η κινητή περιουσίας τους καταστρέφεται η ζημιώνεται κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, (β) με την προστασία τους από ενδεχόμενη διαφορετική κρίση ανωτέρου οργάνου
5. Για την καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής και της καταχρηστικής λήψης κοινωνικών μεταβιβάσεων, οργάνωση στοχευμένου εντοπισμού περιπτώσεων αδήλωτης απασχόλησης ατόμων που λαμβάνουν ταυτόχρονα επίδομα ανεργίας (π.χ. ύστερα από εικονική καταγγελία της σύμβασης εργασίας τους).
6. Αναδιαμορφώνεται και ενισχύεται η συμφιλιωτική διαδικασία που μπορεί να προωθεί το ΣΕΠΕ και οι αρμόδιοι επιθεωρητές εργασίας. Παράλληλα, διαχωρίζεται και οριοθετείται η διαδικασία της συμφιλίωσης από τη διαδικασία επίλυσης εργατικών διαφορών . Στην πρώτη περίπτωση η προσέλευση των ενδιαφερομένων μερών είναι οικειοθελής, ενώ στη δεύτερη υποχρεωτική, όπως υποχρεωτική είναι και η προσκόμιση των σχετικών στοιχείων.
7. Για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, καθιερώνεται το ασφαλιστικό πιστοποιητικό για τις μεγάλες επιχειρήσεις. 7. Θεσπίζεται η δυνατότητα – για πρώτη φορά στη χώρα μας – σε κατόχους άδειας ασκήσεως επαγγέλματος (ιατροί, οδοντίατροι, δικηγόροι, μηχανικοί, κ.λπ.), οι οποίοι όμως δεν ασκούν ελεύθερο ή άλλο επάγγελμα, να μπορούν να εγγράφονται ως άνεργοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ, αξιοποιώντας έτσι τα μέτρα της πολιτείας για την ένταξη/επανένταξή τους στην αγορά εργασίας (κατάρτιση, υποστήριξη στην εύρεση εργασίας, κ.λπ.).
8. Καταργείται ο λόγος διαγραφής των εγγεγραμμένων ανέργων από τα μητρώα του ΟΑΕΔ, όταν αυτοί συμμετέχουν σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης. Το μέτρο αυτό αιτιολογείται από το γεγονός ότι η διαγραφή των ανέργων από τα μητρώα λειτουργούσε αποτρεπτικά για εκείνους από τους εγγεγραμμένους ανέργους, που απέφευγαν να συμμετάσχουν σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης, μολονότι επιθυμούσαν να αναβαθμίσουν τις δεξιότητες και τα προσόντα τους. Προφανώς σε περίπτωση που οι συμμετέχοντες στα προγράμματα κατάρτισης άνεργοι λαμβάνουν και επίδομα ανεργίας, αυτό συμψηφίζεται με την αμοιβή που λαμβάνουν ως καταρτιζόμενοι.
9. Καταργούνται δώδεκα (12) θέσεις ειδικών συνεργατών του Υπουργού Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας από τη Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Η πρωτοβουλία αυτή είναι αναγκαία και εντάσσεται στο πλαίσιο της συλλογικής κυβερνητικής προσπάθειας για την μείωση του κόστους λειτουργίας του δημοσίου τομέα και εξοικονόμησης δημόσιων πόρων, ιδιαίτερα σε μια χρονική περίοδο που οι εργαζόμενοι και οι ασφαλισμένοι έχουν συμμετάσχει ενεργά σε σειρά παρεμβάσεων που σκοπό έχουν τον εξορθολογισμό και τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος. Από την απόφαση αυτή θα προκύψει δημοσιονομικό όφελος άνω των 400.000 ευρώ ετησίως.
10. Αναγνωρίζεται θεσμικά ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) ως ισότιμος κοινωνικός εταίρος με τις λοιπές αντιπροσωπευτικές εργοδοτικές οργανώσεις, δηλαδή το Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), τη Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ) και την Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ). Επιπλέον, στο ίδιο πλαίσιο θεσπίζεται η συμμετοχή του ΣΕΤΕ ως ισότιμου θεσμικού κοινωνικού εταίρου σε όλα τα συλλογικά όργανα και εκπροσωπήσεις της χώρας, όπου προβλέπεται συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων.
Ο ΣΕΤΕ, μέσω των 14 πανελληνίων κλαδικών ενώσεων του, εκπροσωπεί περισσότερες από 50.000 επιχειρήσεις που ανήκουν σε ένα μεγάλο φάσμα δυναμικών οικονομικών δραστηριοτήτων. Τα μικρά και μεγάλα ξενοδοχεία και τα συγκροτήματα ενοικιαζόμενων καταλυμάτων και τουριστικών συγκροτημάτων, τα ταξιδιωτικά και τουριστικά γραφεία, τις επιχειρήσεις ενοικίασης σκαφών και αυτοκινήτων, τα τουριστικά λεωφορεία, τις εκμεταλλεύσεις μαρίνων, τις ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις τις οργανωμένες αλυσίδες εστίασης, τις επιχειρήσεις οργάνωσης συνεδρίων, κ.λπ. Πρόκειται για οικονομικές δραστηριότητες που απασχολούν άμεσα περισσότερους από 400.000 εργαζόμενους και συνεισφέρουν, άμεσα και έμμεσα, στο 16% του ΑΕΠ της χώρας.
Η θεσμική αναγνώριση του ΣΕΤΕ ως ισότιμου θεσμικού κοινωνικού εταίρου συντελείται στο πλαίσιο της διεύρυνσης της αντιπροσωπευτικής βάσης των εργοδοτικών οργανώσεων που συμμετέχουν στην κοινωνική διαβούλευση.
11. Διευρύνονται οι σκοποί του ΟΑΕΔ ώστε να συμπεριληφθεί μέρος των σημαντικών κοινωνικών δραστηριοτήτων των καταργηθέντων Οργανισμών Εργατικής Εστίας και Κατοικίας (ΟΕΕ & ΟΕΚ). Λειτουργικά, η ενσωμάτωση αυτών των δραστηριοτήτων στον ΟΑΕΔ συντελείται με τη δημιουργία ενός λογαριασμού με την επωνυμία «Ενιαίος Λογαριασμός για την Εφαρμογή Κοινωνικών Πολιτικών» (Ε.Λ.Ε.Κ.Π.)», ο οποίος ενσωματώνει και τον παλαιότερο Λογαριασμό για την Απασχόληση & την Επαγγελματική Κατάρτιση (ΛΑΕΚ). Κατ’ αυτόν τον τρόπο, αναβαθμίζεται το σύστημα κοινωνικής προστασίας που παρέχει ο ΟΑΕΔ και εμπλουτίζεται με δραστηριότητες των καταργηθέντων οργανισμών όπως η αποπεράτωση προγραμμάτων στεγαστικής προστασίας, η υλοποίηση προγραμμάτων κοινωνικού τουρισμού, κατασκηνώσεων, η επιδότηση ενοικίου, η λειτουργία βρεφονηπιακών σταθμών, κ.λπ.
12. Απλουστεύεται το καθεστώς ασφάλισης των ιδιοκτητών τουριστικών καταλυμάτων με μόνο κριτήριο τη δυναμικότητα ως προς τον αριθμό των δωματίων. Συγκεκριμένα: α) μέχρι 5 δωμάτια, υπαγωγή στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΟΓΑ β) από 6-10 δωμάτια, υπαγωγή στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΟΓΑ εφόσον ασκείται παράλληλα και αγροτική δραστηριότητα. Εάν δεν ασκείται παράλληλα αγροτική δραστηριότητα, τα πρόσωπα αυτά ασφαλίζονται στην ΟΑΕΕ γ) από 11 δωμάτια και άνω, υπαγωγή στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ.
13. Αναβαθμίζεται το πλαίσιο λειτουργίας των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ), κυρίως μέσα από την ενισχυμένη στελέχωσή τους με ιατρικό δυναμικό. Συνέχιση της απονομής σύνταξης, ακόμη και αν ο ελεγχόμενος συνταξιούχος δεν έχει ακόμη ελεγχθεί από τα ΚΕΠΑ (μέχρι 31.10.2013).
14. Παρατείνεται για ένα (1) χρόνο η ασφαλιστική κάλυψη (ιατροφαρμακευτική περίθαλψη) ανέργων και ανασφάλιστων ατόμων.
15. Τροποποιείται η ρύθμιση για την παροχή βοηθήματος ανεργίας σε αυτοαπασχολουμένους και ελεύθερους επαγγελματίες, ώστε το βοήθημα να αποδίδεται και σε επιστήμονες ελεύθερους επαγγελματίες (π.χ. δικηγόροι, μηχανικοί, κ.λπ.) χωρίς αυτοί να χρειαστεί να διακόψουν την ασφάλισή τους.
16. Διευρύνεται σταδιακά το πεδίο εφαρμογής και προχωράμε στον εξορθολογισμό χρήσης του εργοσήμου, ώστε να καλυφθούν ασφαλιστικά κατηγορίες περιστασιακά εργαζομένων που απασχολούνταν με μορφές αδήλωτης/ ανασφάλιστης εργασίας (καθαρισμός σε κοινόχρηστους χώρους). Χρήση του εργοσήμου και σε αγροτικές εργασίες.
17. Θεσπίζεται ειδική διάταξη για συμψηφισμό ή παρακράτηση από τη δικαιούμενη σύνταξη οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών και στον ΟΓΑ. Ειδικότερα, προβλέπεται η δυνατότητα χορήγησης σύνταξης από τον ΟΓΑ, ακόμη και αν ο ασφαλισμένος οφείλει εισφορές που δεν ξεπερνούν τις 4.000 ευρώ.
18. Θεσπίζεται η δυνατότητα μίσθωσης ακινήτων ιδιοκτησίας ασφαλιστικών φορέων σε άλλους φορείς εποπτείας υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας με μικρό ετήσιο μίσθωμα που δεν είναι, πάντως, μικρότερο του 4,8 % της ετήσιας αντικειμενικής αξίας (ή αγοραίας όπου δεν υφίσταται αντικειμενική).
19. Προβλέπεται η δυνατότητα επανεγγραφής στην κύρια και επικουρική ασφάλιση του ΟΑΕΕ, ατόμων (πρώην ασφαλισμένων) τα οποία διέκοψαν παλαιότερα το επάγγελμά τους και σήμερα έχουν νέα επαγγελματική δραστηριότητα ως επαγγελματίες.
20. Θεσπίζεται το ακατάσχετο των εισφορών που καταβάλλονται υπέρ των κλάδων και λογαριασμών του ΟΑΕΔ, οι οποίοι αποτελούν κοινωνικούς πόρους.
21. Εισάγεται με πιο συστηματικό τρόπο – η πλέον δοκιμασμένη σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέθοδος ενεργοποίησης των ανέργων για την επιτυχή ένταξη/επανένταξη των εγγεγραμμένων ανέργων στην αγορά εργασίας, δηλαδή η αρχή των «αμοιβαίων υποχρεώσεων» (mutual obligation principle). Σύμφωνα με αυτή την αρχή – η οποία στηρίζεται στην αντίληψη ότι η αναζήτηση εργασίας μπορεί να είναι επιτυχής μόνο εάν ο ίδιος ο άνεργος συμμετέχει αποφασιστικά – οι άνεργοι υποχρεώνονται σε ενεργή αναζήτηση με αντάλλαγμα στοχοθετημένες ενέργειες που θα τους βοηθήσουν είτε να βρουν εργασία είτε να αυξήσουν τις πιθανότητές εξεύρεσης εργασίας (μέσω ενίσχυσης των ικανοτήτων και δεξιοτήτων τους).
Σας καλώ να συμμετέχετε στη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης, υποβάλλοντας παρατηρήσεις, σχόλια, ιδέες και προτάσεις. Η συμμετοχή σας αποτελεί κρίσιμο παράγοντα επιτυχίας της νομοθετικής μας πρωτοβουλίας.
Σας ευχαριστώ πολύ εκ των προτέρων για τη συμβολή σας.
Ιωάννης Βρούτσης
Υπουργός Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας
Υπουργός Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας
Βλ. άρθρο 11:
ΑπάντησηΔιαγραφή1. Αν οι αναφερόμενες στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 10 πράξεις συνιστούν πλημμελήματα, για τα οποία έχει παρέλθει η προθεσμία του αυτοφώρου, εφαρμόζεται ανάλογα η συνοπτική διαδικασία των άρθρων 418 και 424 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
2. Η διάταξη της παραγράφου 1 ισχύει και για τα πλημμελήματα της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του νόμου αυτού.
3. Στις περιπτώσεις που οι περιγραφόμενες στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 10 πράξεις συνιστούν κακουργήματα, ακολουθείται η διαδικασία που ορίζεται από τις διατάξεις του νόμου 4022/2011 περί εκδίκασης πράξεων διαφθοράς πολιτικών και κρατικών αξιωματούχων και υποθέσεων μεγάλου κοινωνικού ενδιαφέροντος.