ΕΔΔΑ: Έλλειψη αιτιολογίας για μη παραπομπή προδικαστικού ερωτήματος στο ΔΕΕ.

 

Έλλειψη αιτιολογίας για μη παραπομπή προδικαστικού ερωτήματος στο ΔΕΕ. Παραβίαση άρθρου 6 § 1 της ΕΣΔΑ 

ΑΠΟΦΑΣΗ

Gondert κατά Γερμανίας της 16.12.2025 (προσφ. αριθ. 34701/21) 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Ο προσφεύγων, Γερμανός δικηγόρος γεννηθείς το 1949, ήταν εταίρος στο γερμανικό γραφείο διεθνούς δικηγορικής εταιρείας με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο. Το 2005 η εταιρεία αναθεώρησε το συνταξιοδοτικό σύστημα των εταίρων και το 2008, κατόπιν ερωτημάτων σχετικά με τη συμβατότητα του συστήματος με την απαγόρευση διακρίσεων λόγω ηλικίας, υιοθέτησε νέο σύστημα. Το αναθεωρημένο σύστημα δεν προέβλεπε δικαιώματα για εταίρους γεννηθέντες πριν από τον Μάιο 1946, ενώ για εταίρους γεννηθέντες μεταξύ Μαΐου 1946 και Απριλίου 1950 τα δικαιώματα αξιολογούνταν κατά περίπτωση. Εταίροι γεννηθέντες μετά τον Απρίλιο 1950 δικαιούνταν πενταετείς συνταξιοδοτικές παροχές. Ο προσφεύγων, βάσει αυτών των αρχών, δικαιούταν τριετείς παροχές.

Τον Φεβρουάριο 2014 ο προσφεύγων άσκησε αγωγή κατά της εταιρείας, ζητώντας δύο επιπλέον έτη παροχών, συνολικού ύψους τουλάχιστον 552.000 λιρών στερλινών. Υποστήριξε ότι το συνταξιοδοτικό σύστημα του 2008 συνιστούσε δυσμενή διάκριση λόγω ηλικίας, καθώς νεότεροι εταίροι δικαιούνταν δύο επιπλέον έτη παροχών. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο της Φρανκφούρτης έκανε δεκτή την αγωγή του. Ωστόσο, το Εφετείο αναίρεσε την απόφαση, κρίνοντας ότι η διαφορετική μεταχείριση δικαιολογούνταν υπό το πρίσμα της Οδηγίας 2000/78/ΕΚ, και αρνήθηκε να χορηγήσει άδεια αναίρεσης.

Ο προσφεύγων άσκησε αίτηση αναίρεσης ενώπιον του Ομοσπονδιακού Ακυρωτικού Δικαστηρίου, υποστηρίζοντας ότι η ερμηνεία της Οδηγίας από το Εφετείο ήταν εσφαλμένη και απέκλινε από τη νομολογία του ΔΕΕ. Για πρώτη φορά ζήτησε επίσης την υποβολή προδικαστικού ερωτήματος στο ΔΕΕ, διατυπώνοντας τέσσερα συγκεκριμένα ερωτήματα σχετικά με την ερμηνεία της Οδηγίας 2000/78/ΕΚ.

Στις 9 Οκτωβρίου 2018 το Ομοσπονδιακό Ακυρωτικό Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση αναίρεσης, αναφέροντας μόνο ότι «εξέτασε επίσης το ζήτημα της υποχρέωσης υποβολής προδικαστικού ερωτήματος κατ’ άρθρο 267 § 3 ΣΛΕΕ», χωρίς περαιτέρω αιτιολογία. Το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο αρνήθηκε να εξετάσει συνταγματική προσφυγή του προσφεύγοντος χωρίς να παράσχει αιτιολογία.

Το ΕΔΔΑ υπενθύμισε ότι η Σύμβαση δεν εγγυάται αυτοτελές δικαίωμα υποβολής προδικαστικού ερωτήματος σε άλλο εθνικό ή διεθνές δικαιοδοτικό όργανο. Ωστόσο, η άρνηση υποβολής προδικαστικού ερωτήματος μπορεί να θίξει τη δικαιότητα της διαδικασίας όταν αποδεικνύεται αυθαίρετη, ιδίως όταν δεν διαθέτει επαρκή αιτιολογία. Όταν διάδικος έχει ζητήσει την υποβολή προδικαστικού ερωτήματος και η αίτηση απορρίπτεται από δικαστήριο του οποίου οι αποφάσεις δεν υπόκεινται σε ένδικα μέσα, το δικαστήριο οφείλει να αιτιολογήσει την απόρριψη υπό το πρίσμα των κριτηρίων CILFIT: είτε το ερώτημα είναι άσχετο, είτε η διάταξη του ενωσιακού δικαίου έχει ήδη ερμηνευθεί από το ΔΕΕ, είτε η ορθή εφαρμογή είναι τόσο προφανής ώστε να μην αφήνει περιθώριο εύλογης αμφιβολίας.

Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι το Ομοσπονδιακό Ακυρωτικό Δικαστήριο, παρά τη ρητή και αιτιολογημένη αίτηση του προσφεύγοντος για υποβολή προδικαστικού ερωτήματος, δεν ανέφερε κανένα από τα κριτήρια CILFIT στα οποία βασίστηκε για να απορρίψει την αίτηση. Η απλή δήλωση ότι «εξετάστηκε» το ζήτημα της υποβολής προδικαστικού ερωτήματος δεν επαρκεί. Οι λόγοι της απόρριψης δεν προέκυπταν ούτε από τις περιστάσεις της υπόθεσης ούτε από την απόφαση του Εφετείου, το οποίο δεν είχε εξετάσει ούτε τα κριτήρια CILFIT ούτε το ενδεχόμενο υποβολής προδικαστικού ερωτήματος.

Το ΕΔΔΑ διαπίστωσε παραβίαση του άρθρου 6 § 1 της ΕΣΔΑ. Επιδίκασε στον προσφεύγοντα 3.000 ευρώ για ηθική βλάβη και 2.000 ευρώ για δικαστικά έξοδα.

 

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΓΕΝΙΚΗ ΑΔΕΙΑ ΤΗΣ https://www.echrcaselaw.com ΟΠΟΥ ΚΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΑΠΟΦΑΣΗ