Συμπεριλαμβάνεται η αποζημίωση για ηθική βλάβη στο ποσό της υποχρεωτικής αποζημιώσεως για τις σωματικές βλάβες που προβλέπεται από το άρθρο 3 της οδηγίας 72/166/ΕΟΚ

Επικουρικό Κεφάλαιο

ευθύνεται για Ψυχική Οδύνη

χωρίς ανώτατο όριο

αποφάσεις Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων

ΑΠΟΦΑΣΗ  ΔΕΕ C 22/2012

Εφόσον η Ψυχική Οδύνη προβλέπεται από τον εθνικό νομοθέτη τότε αυτή περιλαμβάνεται στην υποχρεωτική 

ασφάλιση αστικής ευθύνης εκ τροχαίων ατυχημάτων και ισχύουν και για αυτή τα ισχύοντα ελάχιστα όρια 

υποχρεωτικής ασφάλισης.

Σχόλια – Παρατηρήσεις Υπό Ηλία Ι. Κλάππα, Δικηγόρου Πειραιά

 

Το Δικαστήριο Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ, πρώην ΔΕΚ) με δύο πρόσφατες αποφάσεις του που δημοσίευσε

 την ίδια ημέρα (24-10-2013) έκρινε οριστικά ότι η θέσπιση από τον εθνικό νομοθέτη ανώτατου ποσού 

για το ύψος της χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης κατώτερου από τα 

θεσπιζόμενα από κοινοτική οδηγία ελάχιστα όρια υποχρεωτικής κάλυψης, παραβιάζει ευθέως το κοινοτικό δίκαιο.

Το θέμα αυτό έχει τεράστια σημασία για πολλές χώρες- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αντίθετες

 νομοθετικές ρυθμίσεις, αλλά και για την Ελλάδα.

Ειδικότερα, το ΔΕΕ επιλήφθηκε του κρίσιμου αυτού θέματος μετά τα προδικαστικά ερωτήματα που 

του υπέβαλαν, αφενός, δικαστήριο της Λετονίας στην υπόθεση  Drozdovs κατά της ασφαλιστικής

 εταιρείας Baltikums (υπόθεση C-277/12) και αφετέρου, δικαστήριο της Σλοβακίας στην υπόθεση 

Haasova κατά Petrik κα (υπόθεση C-22/12).Η σημασία των υποθέσεων αποδεικνύεται και από 

τις παρεμβάσεις που έκαναν στις ανοιγείσες δίκες, κυβερνήσεις τρίτων κρατών μεταξύ των οποίων και 

η γερμανική κυβέρνηση αλλά και η Ευρωπαική Επιτροπή.

  Το ΔΕΕ θέλοντας να επιδείξει την αποφασιστικότητά του να επιλύσει οριστικά το θέμα αυτό

 με ενιαίο τρόπο που να μην αφήνει περιθώριο αμφισβήτησης στον εθνικό νομοθέτη αλλά και στα 

εθνικά δικαστήρια να επανέλθουν επί του θέματος, παρότι επιλήφθηκε σε διαφορετικό χρόνο των

 προδικαστικών ερωτημάτων, εξέδωσε τις δύο αποφάσεις του ταυτόχρονα την ίδια ημέρα και 

τις συνόδευσε, μάλιστα, με κοινό ανακοινωθέν τύπου που αναφέρει ότι « εφόσον τα μέλη της

 οικογένειας του θύματος τροχαίου ατυχήματος έχουν, κατά την εθνική νομοθεσία, το δικαίωμα να

 ζητήσουν χρηματική ικανοποίηση  για τη ψυχική οδύνη που έχουν υποστεί, η εν λόγω χρηματική

 ικανοποίηση πρέπει να καλύπτεται από την ασφάλιση του οχήματος. Σε μια τέτοια περίπτωση, 

τα κατώτατα όρια που προβλέπει η νομοθεσία της Ένωσης για τις σωματικές βλάβες ισχύουν και για την
ψυχική οδύνη»

  Με τις αποφάσεις του αυτές, το ΔΕΕ ακολουθεί την πάγια νομολογία του σύμφωνα με την οποία,

 ο μεν εθνικός νομοθέτης έχει τη δικαιοδοσία να καθορίσει τις περιπτώσεις αποζημίωσης (έκταση αποζημίωσης) 

στο πλαίσιο της αστικής ευθύνης του ασφαλισμένου, πλην όμως τα θέματα που αφορούν την υποχρεωτική 

ασφάλιση της αστικής ευθύνης συμπεριλαμβανομένου του ύψους της ασφαλιστικής κάλυψης, ρυθμίζονται

 αποκλειστικά από τον κοινοτικό νομοθέτη.

    Κατά συνέπεια, εφόσον το εθνικό δίκαιο αναγνωρίζει δικαίωμα χρηματικής ικανοποίησης 

λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης, για τις βλάβες αυτές, οι οποίες συγκαταλέγονται 

στις σωματικές βλάβες κατά την έννοια της δεύτερης κοινοτικής οδηγίας (84/05/ΕΟΚ),δεν

 επιτρέπεται ο εθνικός νομοθέτης να θεσπίσει  ανώτατα ποσά αποζημίωσης χαμηλότερα από

 τα όρια που έχουν θεσπιστεί από την κοινοτική οδηγία.

Σημειώνεται ότι στην ίδια κρίση έχει καταλήξει ο Άρειος Πάγος ήδη από το 1993, όταν με την απόφαση 

9/1993 της Ολομελείας του έκρινε ότι «το Επικουρικό Κεφάλαιο είναι υποχρεωμένο, εντός των κατωτάτων 

ορίων των ασφαλιστικών ποσών, να αποκαταστήσει και τη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ή 

ψυχικής οδύνης»

Υπό το φως των αποφάσεων αυτών, η πρόσφατη και ιδιαιτέρως επικριθείσα διάταξη του άρθρου 

4 νομος 4092/2012 που τροποποίησε το άρθρο 19 πδ 237/1986, με την οποία θεσπίστηκε, μεταξύ άλλων,

 ανώτατο όριο 6.000 Ευρώ ανά δικαιούχο στην υποχρέωση αποζημίωσης του Επικουρικού Κεφαλαίου

 για χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης, παραβιάζει προδήλως το κοινοτικό δίκαιο.

  Συνεπώς, απαιτείται, αφενός, να υπάρξει νομοθετική παρέμβαση για την τροποποίησή της ώστε 

να εναρμονιστεί με το κοινοτικό δίκαιο και, αφετέρου, μέχρι την τροποποίησή της, πρέπει

 να κρίνεται ανεφάρμοστη από τα επιλαμβανόμενα κάθε φορά δικαστήρια, τα οποία

δεσμευόμενα από τις αποφάσεις του ΔΕΚ υποχρεούνται να την κρίνουν αντίθετη με το κοινοτικό δίκαιο.

  

 Απόφαση του Δικαστηρίου (δεύτερο τμήμα) της 24ης Οκτω­ 
βρίου 2013 [αίτηση του Krajský súd v Prešove (Σλοβακία) 
για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] — Katarína 
Haasová κατά Rastislav Petrík, Blanka Holingová 
(Υπόθεση C-22/12) ( 
1 
) 
(Υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευθύνης που προκύπτει από 
την κυκλοφορία αυτοκινήτων — Οδηγία αριθ. 72/166/ΕΟΚ 
— Άρθρο 3, παράγραφος 1 — Οδηγία αριθ. 90/232/ΕΟΚ — 
Άρθρο 1 — Τροχαίο ατύχημα — Θάνατος επιβάτη — 
Δικαίωμα αποζημιώσεως του συζύγου και του ανηλίκου 
τέκνου — Μη υλική βλάβη — Χρηματική ικανοποίηση — 
Κάλυψη από την υποχρεωτική ασφάλιση) 
(2013/C 367/07) 
Γλώσσα διαδικασίας: η σλοβακική 
Αιτούν δικαστήριο 
Krajský súd v Prešove 
Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης 
Katarína Haasová 
κατά 
Rastislav Petrík, Blanka Holingová 
Αντικείμενο 
Αίτηση προδικαστικής αποφάσεως — Krajský súd v Prešove — 
Ερμηνεία του άρθρου 1 της τρίτης οδηγίας 90/232/ΕΟΚ του Συμ­ 
βουλίου, της 14ης Μαΐου 1990, για την προσέγγιση των νομοθε­ 
σιών των κρατών μελών σχετικά με την ασφάλιση αστικής ευθύνης 
που προκύπτει από την κυκλοφορία αυτοκινήτων οχημάτων 
(ΕΕ L 129, σ. 33) και του άρθρου 3, παράγραφος 1, της οδηγίας 
72/166/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 24ης Απριλίου 1972, περί 
εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών των σχετικών με 
την ασφάλιση της αστικής ευθύνης που προκύπτει από την κυκλο­ 
φορία αυτοκινήτων οχημάτων και με τον έλεγχο της υποχρεώσεως 
προς ασφάλιση της ευθύνης αυτής (ΕΕ ειδ. έκδ. 06/001, σ. 136) 
— Έκταση της εγγυήσεως υπέρ τρίτων που παρέχεται από την 
υποχρεωτική ασφάλιση — Εθνική διάταξη μη προβλέπουσα ικανο­ 
ποίηση ηθικής βλάβης 
Διατακτικό 
Το άρθρο 3, παράγραφος 1, της οδηγίας 72/166/ΕΟΚ του Συμ­ 
βουλίου, της 24ης Απριλίου 1972, περί εναρμονίσεως των νομο­ 
θεσιών των κρατών μελών των σχετικών με την ασφάλιση της 
αστικής ευθύνης που προκύπτει από την κυκλοφορία αυτοκινήτων 
οχημάτων και με τον έλεγχο της υποχρεώσεως προς ασφάλιση της 
ευθύνης αυτής, το άρθρο 1, παράγραφοι 1 και 2, της δεύτερης 
οδηγίας 84/5/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 30ής Δεκεμβρίου 1983, 
για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών των σχε­ 
τικών με την ασφάλιση της αστικής ευθύνης που προκύπτει από 
την κυκλοφορία αυτοκινήτων οχημάτων, όπως έχει τροποποιηθεί 
από την οδηγία 2005/14/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και 
του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2005, και το άρθρο 1, πρώτο 
εδάφιο, της τρίτης οδηγίας 90/232/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 
14ης Μαΐου 1990, για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρα­ 
τών μελών σχετικά με την ασφάλιση αστικής ευθύνης που προκύ­ 
πτει από την κυκλοφορία αυτοκινήτων οχημάτων, έχουν την έννοια 
ότι η υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευθύνης που απορρέει από 
την κυκλοφορία οχημάτων πρέπει να καλύπτει τη χρηματική ικα­ 
νοποίηση για μη υλικές βλάβες που έχουν υποστεί οι συγγενείς 
προσώπων που σκοτώθηκαν σε τροχαίο ατύχημα, στον βαθμό που 
η καταβολή της εν λόγω ικανοποιήσεως προβλέπεται, κατά το 
εφαρμοστέο στην υπόθεση της κύριας δίκης εθνικό δίκαιο, στο 
πλαίσιο της αστικής ευθύνης του ασφαλισμένου. 
( 
1 
) ΕΕ C 98 της 31.3.2012.


http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2013:367:0005:0005:EL:PDF

ΠΗΓΗ

==========
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ