Ν. 4387/2016 και παράλληλη ασφάλιση(Ταμείο Νομικών)

   

Της Βαρβάρας Πάπαρη,

 Εφέτη Λάρισας,υποψήφιας για το ΔΣ της ΕΔΕ

Είναι γνωστό πως οι δικαστικοί λειτουργοί δεν έχουν επικουρικές συντάξεις, ώστε να συμπληρώνουν το ποσό της σύνταξης τους. Η σύνταξη του Ταμείου Νομικών είναι  κύρια σύνταξη και για τους άνδρες απαιτείται η συμπλήρωση του 67ου έτους ηλικίας, ενώ για τις γυναίκες υπάρχουν μεταβατικές διατάξεις που επιτρέπουν τη θεμελίωση και με λιγότερα έτη υπηρεσίας.

Στο Ταμείο Νομικών και  Τομέα Ασφάλισης Νομικών του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων, υπάρχουν δύο κατηγορίες ασφαλισμένων, οι άμισθοι και οι έμμισθοι . Οι έμμισθοι κατατάσσονται περαιτέρω, κατά τα ειδικότερα στον νόμο οριζόμενα , σε δύο τάξεις την πρώτη και τη δεύτερη.

Οι εισφορές των εμμίσθων , μετά και την τελευταία τροποποίηση του άρθρου 10 παρ. 1 εδ. α'του Ν.Δ. 4114/1960 και προτού τεθεί σε ισχύ ο Ν. 2084/1992, καθορίζονται σε ποσοστό 8% για την πρώτη και σε ποσοστό 5% για την δεύτερη τάξη στα μισθολογικά κλιμάκια του μισθολογίου των δημοσίων πολιτικών υπαλλήλων, στα οποία ανήκουν, ή, αν δεν υπάρχουν μισθολογικά κλιμάκια , στον αντίστοιχο βασικό τους μισθό.

Το έτος 1992 τέθηκε σε εφαρμογή ο Ν. 2084/1992, με τις διατάξεις του οποίου ρυθμίσθηκαν πολλά θέματα της κοινωνικής ασφάλισης με διαφορετικό - σε σχέση με το παρελθόν - τρόπο.

Μια τέτοια μεταβολή επήλθε με την διάταξη του άρθρου 39 του ως άνω Νόμου. Με την συγκεκριμένη διάταξη που κατατάσσεται στο Κεφάλαιο Ε' του Ν. 2084/1992 , που έχει (το Κεφάλαιο) τον τίτλο «Λοιπές διατάξεις» και υπότιτλο «Ασφάλιση σε ένα φορέα» ο νομοθέτης όρισε η υποχρεωτική ασφάλιση να γίνεται πλέον μόνο σε έναν φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο, σε έναν φορέα επικουρικής ασφάλισης, σε έναν φορέα ασφάλισης ασθένειας και σε έναν φορέα ασφάλισης πρόνοιας. Σ’ αυτόν τον βασικό κανόνα έκανε μια εξαίρεση και δέχθηκε ότι τα πρόσωπα, εφόσον το επιθυμούν, έχουν τη δυνατότητα να ασφαλισθούν προαιρετικά και σε περισσοτέρους του ενός φορείς, αν αυτό προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία ύστερα από την υποβολή σχετικής αίτησης στο οικείο φορέα, εντός προθεσμίας έξι μηνών κατά τα ειδικότερα στον νόμο οριζόμενα, οπότε, όμως έχουν την υποχρέωση να καταβάλλουν το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών ασφαλισμένου , εργοδότη και Κράτους, που προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις για τον οικείο φορέα.

Η αρχή της ασφάλισης σ’ έναν φορέα , που θεσπίζεται με την προαναφερθείσα διάταξη του άρθρου 39 του Ν. 2084/1992, επαναλαμβάνεται και στο άρθρο 17 του αυτού Νόμου ειδικά για τους πολιτικούς και στρατιωτικούς υπαλλήλους, οπότε υποχρεούνται να καταβάλλουν οι ίδιοι - σύμφωνα, άλλωστε, και με την βασική διάταξη του άρθρου 39 του συγκεκριμένου Νόμου, - το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών, ασφαλισμένου, Κράτους και εργοδότη, που προβλέπεται από τις ισχύουσες διατάξεις του οικείου φορέα περιλαμβανομένου και του Δημοσίου (άρθρο 17 παρ. 4 στ).

Είναι , επομένως, πρόδηλο, ότι με τις ρυθμίσεις του Ν. 2084/1992, αν κάποιο πρόσωπο ασφαλισθεί προαιρετικά σε δεύτερο φορέα ασφάλισης, έχει τότε την υποχρέωση να καταβάλλει το ίδιο το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών , ασφαλισμένου , εργοδότη και Κράτους, το οποίο, κατά τα προαναφερθέντα ανέρχεται σε ποσοστό 30% επί των αποδοχών του, που είναι κατά πολύ ανώτερο της εισφοράς που οριζόταν στην διάταξη του άρθρου 10 παρ. 1 εδ. α' του Ν. 4114/1960 (βλ.σχετ.Γνμδ ΝΣΚ 89/2010).

Με βάση τα παραπάνω δημιουργήθηκαν δικαστές τριών ταχυτήτων. Οι ασφαλισμένοι πριν την 1-1-1993 ασφαλίζονται υποχρεωτικά για την κύρια σύνταξη στο Δημόσιο αλλά και στο Ταμείο Νομικών. Οι ασφαλισμένοι μετά την 1-1-1993 που διορίστηκαν πριν την 1-1-2011 άσκησαν το δικαίωμα επιλογής μεταξύ ασφάλισης Δημοσίου και Ταμείου Νομικών, ενώ η τρίτη κατηγορία των νέων συναδέλφων που διορίστηκαν μετά την 1-1-2011 ασφαλίζονται μόνο στον Τομέα Ασφάλισης Νομικών του ΕΤΑΑ.

Παρόμοιες διατάξεις, μ’αυτές του Ν.2084/1992, υπάρχουν και στο νέο Ν. 4387/2016 «Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας - Μεταρρύθμιση ασφαλιστικού-συνταξιοδοτικού συστήματος - Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος και τυχερών παιγνίων και άλλες διατάξεις».Οι διατάξεις αυτές καταλαμβάνουν,κατά την άποψή μου,τους συναδέλφους ασφαλισμένους πριν την 1-1-1993,οι οποίοι ασφαλίζονται υποχρεωτικά για την κύρια σύνταξη στο Δημόσιο, αλλά και στο Ταμείο Νομικών.Ειδικότερα στο άρθρο 17 παρ.2 του Ν.4387/2016 αναφέρεται ότι «Ασφαλισµένοι, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην κοινωνική ασφάλιση, για τους οποίους προέκυπτε,βάσει των γενικών, ειδικών ή καταστατικών διατάξεων κάθε εντασσόµενου στον Ε.Φ.Κ.Α. φορέα, όπως ίσχυαν έως την έναρξη ισχύος του παρόντος, υποχρεωτική υπαγωγή λόγω ιδιότητας σε δύο ή περισσότερους φορείς για την ίδια απασχόληση, καταβάλλουν τις προβλεπόµενες στο άρθρο 5 παράγραφο 1 του παρόντος ασφαλιστικές εισφορές».Παράλληλα,δίνεται το δικαίωμα στους εν λόγω ασφαλισμένους να δηλώσουν εάν επιθυμούν την συνέχιση της ασφάλισης αυτής.Ειδικότερα στο άρθρο 17 παρ.3 του Ν.4387/2016 αναφέρεται ότι «Όσα από τα πρόσωπα της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου, παλαιοί ασφαλισµένοι, για τους οποίους υπολογίζονταν και καταβάλλονταν εισφορές σε δύο ή περισσότερους φορείς, τοµείς, κλάδους ή λογαριασµούς έως την έναρξη ισχύος του παρόντος, εξακολουθούν να καταβάλλουν προαιρετικά, κατόπιν υποβολής σχετικής αίτησης, διπλές εισφορές επί των αποδοχών τους και µετά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόµου, ώστε να συµπληρώσουν το χρόνο που απαιτείται για τη θεµελίωση δικαιώµατος και δεύτερης σύνταξης ή τη συνέχιση της ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή καταβάλλουν το συνολικό ποσοστό εισφοράς εργοδότη και εργαζοµένου ή την εισφορά των άρθρων 39 ή 40».

Περαιτέρω,σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 5 παρ.1 του Ν.4387/2016 «Από 1.1.2017 το συνολικό ποσοστό εισφοράς κλάδου σύνταξης στον Ε.Φ.Κ.Α. ασφαλισµένου και εργοδότη ορίζεται σε 20% επί των συντάξιµων µηνιαίων αποδοχών των προσώπων της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 4, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά και κατανέµεται κατά 6,67% σε βάρος του ασφαλισµένου και κατά 13,33% σε βάρος του Δηµοσίου και των νοµικών προσώπων δηµοσίου δικαίου».Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι αυξάνεται υπερβολικά το ποσό των μηνιαίων εισφορών υπέρ του Ταμείου Νομικών, με συνέπεια να καθίσταται δυσβάστακτη, για την ανωτέρω κατηγορία των πριν την 1-1-1993 ασφαλισμένων, η συνέχιση της παράλληλης αυτής ασφάλισης.Η αύξηση αυτή,ενόψει και της δυσαναλογίας παροχής και αντιπαροχής, είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε μαζική διακοπή της παράλληλης ασφάλισης και συνακόλουθα σε μείωση των εσόδων του Ταμείου,με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Επειδή το παραπάνω ζήτημα απασχολεί πολλούς συναδέλφους,θα ήταν σκόπιμο, η Ένωσή μας,σε συνεννόηση με τις άλλες Ενώσεις,να ζητήσει από τους αρμόδιους τις απαραίτητες διευκρινήσεις.

                                       Με συναδελφικούς χαιρετισμούς

                                                                    Βαρβάρα Πάπαρη

                                                                      Εφέτης Λάρισας