Δευτέρα 2 Απριλίου 2018

ΣτΕ 704/2018 Ολομ. Επέκταση δια τυπικού νόμου της εφαρμογής και στο ηλεκτρονικό τσιγάρο κανονιστικών ρυθμίσεων Υπουργικών Αποφάσεων

ΣτΕ 704/2018 Ολομ. 
Ένδικη προστασία – Αίτηση ακυρώσεως – Έννομο συμφέρον – Απαράδεκτο προσβολής διατάξεων τυπικού νόμου – Διάταξη τυπικού νόμου που παραπέμπει σε ΥΑ – Επέκταση δια τυπικού νόμου της εφαρμογής και στο ηλεκτρονικό τσιγάρο κανονιστικών ρυθμίσεων Υπουργικών Αποφάσεων με τις

οποίες θεσπίζονται περιορισμοί και απαγορεύσεις στην διαφήμιση, πώληση και χρήση του συμβατικού τσιγάρου στην εγχώρια αγορά, καθώς και σχετικές κυρώσεις – Διασφάλιση του δικαιώματος αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας μέσω της προσβολής διοικητικών πράξεων περί επιβολής κυρώσεων ή μέσω έγερσης αγωγών αποζημίωσης, βάσει του άρθρου 105 ΕισΝΑΚ
(Α) Αίτηση του έτους 2016 για την ακύρωση (α) της ΚΥΑ του 2011 “Καθορισμός όρων και προϋποθέσεων για τη λειτουργία χώρων καπνιζόντων εντός των καζίνο και των κέντρων διασκέδασης, με μουσική, άνω των 300 τ.μ.” (Β΄ 2026/2011), στην οποία παραπέμπει το άρθρο 24 παρ. 2 του ν. 4419/2016 για την επέκταση της εφαρμογής της και στο ηλεκτρονικό τσιγάρο, (β) της ΚΥΑ του 2010 “Καθορισμός των οργάνων, της διαδικασίας ελέγχου πιστοποίησης των παραβάσεων και επιβολής των προβλεπόμενων κυρώσεων, καθώς και των κριτηρίων προσδιορισμού του ύψους του προστίμου, της διαδικασίας είσπραξης των προστίμων καθώς και κάθε άλλης αναγκαίας λεπτομέρειας για την εφαρμογή του Νόμου 3868/2010” (Β΄ 1315/2010), στο οποίο παραπέμπει το άρθρο 24 παρ. 1 και 2 του ν. 4419/2016 για την επέκταση της εφαρμογής της και στο ηλεκτρονικό τσιγάρο, (γ) διατάξεων της ΚΥΑ του 2005 “Διαφήμιση και χορηγία προϊόντων καπνού σε συμμόρφωση προς την Οδηγία 2003/33/ΕΚ” (Β΄ 1075/29.07.2005), στην οποία παραπέμπει το άρθρο 24 παρ. 1 του ν. 4419/2016 για την επέκταση της εφαρμογής της και στο ηλεκτρονικό τσιγάρο και (δ) διατάξεων της Υγειονομικής Διατάξεως έτους 2002 του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας “Απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους [...]” (Β΄ 1001/2002), στην οποία παραπέμπει το άρθρο 24 παρ. 2 του ν. 4419/2016 για την επέκταση της εφαρμογής της και στο ηλεκτρονικό τσιγάρο
(Β) Με το ν. 4419/2016 επιχειρήθηκε η προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς την Οδηγία 2014/40/ΕΕ “για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την κατασκευή, την παρουσίαση και την πώληση προϊόντων καπνού και συναφών προϊόντων και την κατάργηση της Οδηγίας 2001/37/ΕΚ” – Το άρθρο 24 του εν λόγω νόμου παραπέμπει στις προαναφερόμενες υπουργικές αποφάσεις, επεκτείνοντας την εφαρμογή τους και στο ηλεκτρονικό τσιγάρο – Με τις επίμαχες ΥΑ, των οποίων η ακύρωση ζητείται με την κρινόμενη αίτηση, εισάγονται περιορισμοί και απαγορεύσεις στην διαφήμιση, πώληση και χρήση του συμβατικού τσιγάρου στην εγχώρια αγορά και προβλέπεται η επιβολή κυρώσεων εις βάρος των παραβατών των σχετικών ρυθμίσεων – Επομένως, δια της παραπομπής αυτής με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 24 του ν. 4419/2016, εξομοιώνεται πλήρως το καθεστώς διαφημίσεως, πωλήσεως και χρήσεως του ηλεκτρονικού τσιγάρου, μεταξύ άλλων, στην εγχώρια αγορά με εκείνο του συμβατικού τσιγάρου, με τους αυτούς περιορισμούς και απαγορεύσεις και τις αυτές κυρώσεις – Τα ζητήματα αυτά, δηλαδή οι εγχώριες διευθετήσεις σχετικά με την πώληση και διαφήμιση των προϊόντων καπνού, του ηλεκτρονικού τσιγάρου και των φυτικών προϊόντων για κάπνισμα και την χρήση αυτών σε διάφορους χώρους δεν αποτελούν κατά την Οδηγία 2014/40 αντικείμενο εναρμονίσεως της νομοθεσίας των κρατών μελών της ΕΕ
(Γ) Ο αιτών «ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΤΣΙΓΑΡΟΥ» (ΣΕΕΗΤ) ζητεί την ακύρωση των ως άνω ΥΑ, λόγω των δυσμενών οικονομικών συνεπειών που προκαλεί στα μέλη του, ήτοι στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην αγορά του ηλεκτρονικού τσιγάρου, η επιβολή περιορισμών και απαγορεύσεων στη διαφήμιση, πώληση και χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου κατόπιν της πλήρους εξομοιώσεώς του στα θέματα αυτά με το συμβατικό τσιγάρο – Ο Σύνδεσμος επικαλείται παραβίαση του άρθρου 5 παρ. 1 Σ. και της αρχής της αναλογικότητας, καθώς και του άρθρου 4 παρ. 1 Σ. – Ωστόσο, η προβαλλόμενη βλάβη των μελών του αιτούντος Συνδέσμου δεν προκαλείται από τις προσβαλλόμενες κανονιστικές ΥΑ, οι οποίες αφορούν το καθεστώς διαφημίσεως, πωλήσεως και χρήσεως του συμβατικού τσιγάρου, αλλά από τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του ν. 4419/2016, οι οποίες επιβάλλουν την ισχύ του καθεστώτος αυτού και στο ηλεκτρονικό τσιγάρο, διότι με την παραπομπή στις διατάξεις αυτές οι εν λόγω κανονιστικές αποφάσεις καθίστανται περιεχόμενο του τυπικού νόμου – Η δε, δια της παραπομπής σε αυτές, ρύθμιση με τον νόμο του καθεστώτος διαφημίσεως, πωλήσεως και χρήσεως του ηλεκτρονικού τσιγάρου δεν μεταβάλλει την φύση της ως ρυθμίσεως τυπικού νόμου – Πράγματι, τυχόν αποδοχή της κρινομένης αιτήσεως για τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως ή για ορισμένους εξ αυτών δεν θα είχε ως αποτέλεσμα την ακύρωση του συνόλου ή μέρους των διατάξεων των προσβαλλόμενων κανονιστικών πράξεων, οι οποίες ουδόλως αφορούν τα μέλη του αιτούντος συνδέσμου, αλλά την ακύρωση, ολική ή μερική, της επεκτάσεως της ισχύος των διατάξεων αυτών στο ηλεκτρονικό τσιγάρο, δηλαδή του συνόλου ή μέρους των ίδιων των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 24 του ν. 4419/2016 – Συνεπώς, η κρινόμενη αίτηση απαραδέκτως στρέφεται κατά των πράξεων αυτών [με μειοψηφία τεσσάρων Συμβούλων και ενός Παρέδρου]
(Δ) Το Σύνταγμα, προβλέποντας, με την διάταξη του άρθρου 95 παρ. 1 στοιχ. α, τον ακυρωτικό έλεγχο των πράξεων των διοικητικών αρχών μέσω του ενδίκου βοηθήματος της αιτήσεως ακυρώσεως, αποκλείει την άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως κατά των πράξεων της νομοθετικής λειτουργίας (ΣτΕ 3976 - 3982/2009 Ολομ.) και, δη, κατά διατάξεων τυπικού νόμου κανονιστικού περιεχομένου (ΣτΕ 1618/ 2012 Ολομ., 215/2016 Ολομ.) – Συνεπώς, και αν θεωρηθεί ως στρεφόμενη, κατ’ ουσίαν, ευθέως κατά των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 24 του ν. 4419/2016, η κρινόμενη αίτηση ασκείται απαραδέκτως – Με το από 16.5.2017 δικόγραφο προσθέτων λόγων προβάλλεται ότι η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή ως παραδεκτώς ασκηθείσα, διότι, άλλως, το απαράδεκτο της ασκήσεως αυτής για τους εκτεθέντες λόγους καθιστά τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 24 του ν. 4419/2016 αντίθετες στα άρθρα 20 παρ. 1 του Συντάγματος και 6 παρ. 1 ΕΣΔΑ, καθώς και στο δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας κατά το ενωσιακό δίκαιο, καθ’ όσον με τον τρόπο που επέλεξε ο νομοθέτης να ρυθμίσει το καθεστώς διαφημίσεως, πωλήσεως και χρήσεως του ηλεκτρονικού τσιγάρου ο αιτών σύνδεσμος και τα μέλη του στερούνται δικαστικής προστασίας – Ο ισχυρισμός αυτός πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, διότι ο κατά το άρθρο 95 παρ. 1 στοιχ. α Σ. ακυρωτικός έλεγχος από το ΣτΕ συνιστά μία μόνο από τις μορφές της δικαστικής προστασίας, την οποία κατοχυρώνει ως δικαίωμα το άρθρο 20 παρ. 1 Σ, και τα μέλη του αιτούντος Συνδέσμου μπορούν να επιτύχουν την αξιούμενη από αυτά έννομη προστασία από άλλα δικαστήρια της αυτής ή άλλης δικαιοδοσίας, τα οποία, αν συντρέχει νόμιμη περίπτωση και εφ’ όσον πληρούνται οι αντίστοιχες δικονομικές προϋποθέσεις, θα μπορούν να εξετάσουν και την συνταγματικότητα των επίμαχων ρυθμίσεων του τυπικού νόμου, όπως επιδιώκεται με την κρινόμενη αίτηση – Ειδικότερα, τα σχετικά ζητήματα μπορούν να εξετασθούν από τα δικαστήρια που είναι αρμόδια για τον έλεγχο της νομιμότητας πράξεων επιβολής διοικητικών κυρώσεων για παράβαση των εν λόγω διατάξεων ή από τα ποινικά δικαστήρια κατά το στάδιο εξετάσεως του ζητήματος τυχόν επιβολής κυρώσεων ποινικού χαρακτήρα κατά των παραβατών των διατάξεων αυτών – Επίσης, θα έχουν τα μέλη του αιτούντος Συνδέσμου, αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 105 ΕισΝΑΚ, την αξίωση να ζητήσουν, κατά το άρθρο αυτό, την ανόρθωση της χρηματικής ζημίας (και χρηματική ικανοποίηση ενδεχομένως λόγω ηθικής βλάβης), η οποία τυχόν προκαλείται σ’ αυτά από την θέσπιση των διατάξεων του άρθρου 24 παρ. 1 και 2 του ν. 4419/2016, με την έγερση αγωγής αποζημιώσεως λόγω θεσπίσεως νομοθετικών ρυθμίσεων αντιθέτων σε υπερκείμενους κανόνες δικαίου (ΣτΕ 1038/2006 επτ. κ.ά. πρβλ. ΣτΕ 1501/2014 Ολομ.), η οποία συνεπάγεται τον υποχρεωτικό, κατά το άρθρο 93 παρ. 4 του Συντάγματος, παρεμπίπτοντα δικαστικό έλεγχο της συνταγματικότητας του νόμου – Η ανόρθωση δε της τυχόν χρηματικής ζημίας μέσω της αγωγής αποζημιώσεως συνιστά αποτελεσματική κατά το άρθρο 20 παρ. 1 Σ. δικαστική προστασία των μελών του αιτούντος Συνδέσμου, διότι είναι ισοδύναμη της δικαστικής προστασίας (αποτροπή της οικονομικής βλάβης) την οποία θα παρείχε σ’ αυτά ο ευθύς ακυρωτικός έλεγχος για το πληττόμενο από τις διατάξεις του άρθρου 24 παρ. 1 και 2 του ν. 4419/2016 έννομο συμφέρον τους, το οποίο εν προκειμένω έχει οικονομικό μόνο χαρακτήρα – Εξ άλλου, και αν ακόμη τα στοιχεία της προκειμένης υποθέσεως καλούσαν σε εφαρμογή το ενωσιακό δίκαιο, ο κατά το Σύνταγμα αποκλεισμός του ακυρωτικού ελέγχου των διατάξεων του άρθρου 24 παρ. 1 και 2 του ν. 4419/2016 δεν θα έθετε υπό αμφισβήτηση το δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας κατά το δίκαιο αυτό, λόγω της δυνατότητας του παρεμπίπτοντος δικαστικού ελέγχου της συμφωνίας του νόμου με το ενωσιακό δίκαιο μέσω της αγωγής αποζημιώσεως του άρθρου 105 ΕισΝΑΚ (ΔΕΚ 13.3.2007, C-432/05, Unibet, σκ. 36 - 59) – Τα ανωτέρω δε συμπορεύονται και με το άρθρο 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ, το οποίο κατοχυρώνει το δικαίωμα προσβάσεως σε δικαστήριο όχι ως απόλυτο αλλά ως υποκείμενο σε περιορισμούς που δεν αναιρούν την ουσία του (ΕΔΔΑ 16.4.2009, 28803/07, Βλαστός κατά Ελλάδος, ΕΔΔΑ 12.12.2002, 59021/00 Καλογερόπουλος και λοιποί κατά Ελλάδος, ΕΔΔΑ 11.2. 2010, 24895/07, Συγγελίδης κατά Ελλάδος)



http://www.humanrightscaselaw.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε, αναφορικά με τα σχόλια που δημοσιεύονται ότι:
1) Δε θα δημοσιεύονται δυσφημιστικά και εξυβριστικά σχόλια
2) Δε θα δημοσιεύονται ΑΣΧΕΤΑ σχόλια σε ΑΣΧΕΤΕΣ αναρτήσεις
3) Δε θα δημοσιεύονται επαναλαμβανόμενα σχόλια στην ίδια ανάρτηση
4) Δε θα δημοσιεύονται σχόλια σε Greeklish


5) Σχόλια σε ενυπόγραφα άρθρα θα δημοσιεύονται μόνον εφόσον και αυτά είναι ενυπόγραφα.
6) Σχόλια σε ενυπόγραφο σχόλιο θα δημοσιεύονται μόνον εφόσον και αυτά είναι ενυπόγραφα.

7) ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΟΝΤΑΙ ΜΟΝΟ ΣΤΙΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΧΕΤΙΚΗ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ "ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΣΧΟΛΙΑ"


Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΩΝ ΔΕ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ΥΙΟΘΕΤΟΥΝΤΑΙ ΑΠΌ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ