Ψήφισμα της Ολομέλειας του Ειρηνοδικείου Πειραιά για την αντισυνταγματικότητα της ανάθεσης καθηκόντων Υποθηκοφύλακα σε Ειρηνοδίκη

ΠΡΟΣ: 1) Τον Υπουργό Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

 2) Την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων 

ΚΟΙΝ. Στον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης

του Πρωτοδικείου Πειραιά

ΨΗΦΙΣΜΑ

Της Ολομέλειας του Ειρηνοδικείου Πειραιά

Η Ολομέλεια του Ειρηνοδικείου Πειραιά, που συγκλήθηκε σήμερα, Παρασκευή 24- 02-2017 και ώρα 12.00 μ., δυνάμει της με αριθμ. 52/02-02-2017 Πράξης της κας Διευθύνουσας το Ειρηνοδικείο Πειραιά, με αντικείμενο ημερήσιας διάταξης την ανταλλαγή απόψεων επί νομικών ζητημάτων κατ' αρθρ. 14 παρ. 4 Ν.1756/1988,

Έχοντας υπόψη της ότι:

Με την διάταξη του άρθρου 32 του σχεδίου νόμου για «Συμπληρωματικά μέτρα εφαρμογής του Κανονισμού (EE, ΕΥΡΑΤΟΜ) 1141/2014 περί ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων και ιδρυμάτων, μέτρα επιτάχυνσης του κυβερνητικού έργου αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών και άλλες διατάξεις» προβλέπεται, υπό τις εκεί αναφερόμενες προϋποθέσεις, ότι η καταχώρηση πράξης ή απόφασης που έχει σχέση με την σύσταση, μεταβίβαση ή κατάργηση εμπραγμάτων δικαιωμάτων στα βιβλία μεταγραφών διενεργείται από Ειρηνοδίκη, που υπηρετεί εντός της ειρηνοδικειακής περιφέρειας στην οποία ανήκει το υποθηκοφυλακείο και ο οποίος ορίζεται με πράξη του διευθύνοντος το Ειρηνοδικείο,

επειδή η διάταξη του άρθρ. 89 παρ. 3 του Συντάγματος του 1975/1986 που όριζε ότι «Επιτρέπεται επίσης η ανάθεση διοικητικών καθηκόντων σε δικαστικούς λειτουργούς, είτε παράλληλα με την άσκηση των κύριων καθηκόντων τους είτε αποκλειστικά, για ορισμένο χρονικό διάστημα, ως νόμος ορίζει» αντικαταστάθηκε μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος το 2001 και έλαβε τη ιιορφίί απόλυτης απαγόρευσης ορίζοντας πλέον ρητά ότι «Η ανάθεση διοικητικών καθηκόντων σε δικαστικούς λειτουργούς απαγορεύεται», προς ενίσχυση της προσωπικής ανεξαρτησίας των Δικαστών και προς προστασία της λειτουργικής τους

ανεξαρτησίας. Πράγματι, στόχος της διάταξης αυτής είναι να προστατεύονται απολύτως οι Δικαστές με την απαγόρευση ανάθεσης σε αυτούς διοικητικών καθηκόντων* πρακτική η οποία ήταν πολύ συνηθισμένη στη Νομοθεσία προ της Αναθεωρήσεως του Συντάγματος κατά το 2001. Πρόδηλο, συνεπώς, είναι ότι ο Συνταγματικός Νομοθέτης προέβη στην ανωτέρω αναθεώρηση, ακριβώς επειδή είχε υπόψη του διατάξεις όπως αυτήν του άρθρου 5 του Κανονιστικού Διατάγματος της 19/23 Ιουλίου 1941, κατά την οποία στην εκεί οριζόμενη περίπτωση χρέη υποθηκοφύλακα εκτελούσε ο Ειρηνοδίκης και διατάξεις όπως την αμέσως προηγούμενη ήθελε να εξαλείψει.

Εξάλλου, ο ανωτέρω αυστηρός συνταγματικός περιορισμός αποσκοπεί αφενός στην προσήλωση των Δικαστών στο υπηρεσιακό τους έργο, αφετέρου στην ενίσχυση της λειτουργικής ανεξαρτησίας τους, η οποία ενδέχεται να συρρικνωθεί με την καθ' οιονδήποτε τρόπο ένταξη των Δικαστών στην ενεργό διοίκηση. Περαιτέρω, τα διοικητικά όργανα δεν παύουν να υπόκεινται σε διοικητική ιεραρχία, η οποία επιτρέπει τον έλεγχο επί των πράξεών τους• καθεστώς ανοίκειο για Δικαστές, ενώ με την ανάθεση διοικητικών καθηκόντων σε Δικαστές ατομικά, η ευθύνη τους προσωποποιείται σε μέγιστο βαθμό, με αποτέλεσμα να υφίσταται κίνδυνος αμφισβήτησης του Δικαστικού Λειτουργού επί προσβολής ενώπιον Δικαστηρίου των αποφάσεων του ως ασκούντος καθήκοντα μονομελούς διοικητικού οργάνου (για όλα τα ανωτέρω, βλ. Τσιρώνα στο Συλλογικό Έργο <<Σύνταγμα Κατ' άρθρο ερμηνεία)>, εκδ. Σάκκουλα, 2017, σελ. 1371-1372).

Επίσης, σε μια έννομη τάξη όπου το ζήτημα της καθυστέρησης στην απονομή της Δικαιοσύνης αποτελεί χρόνιο και επίμονο πρόβλημα κύριο μέλημα του Αναθεωρητικού Νομοθέτη ήταν να διασφαλίζει την απρόσκοπτη αφοσίωση του Δικαστή στα δικαιοδοτικά του καθήκοντα και με την έννοια αυτή απαγόρευσε την ενασχόληση του με έργα άσχετα προς το Δικαστικό Λειτούργημα, τα οποία περιορίζουν την διαθεσιμότητά του και πλήττουν συνολικά την ομαλή λειτουργία της Δικαιοσύνης. Αυτός, άλλωστε, ήταν και ο λόγος που, σύμφωνα με την Αιτιολογική Έκθεση του Ν.4446/2016 (βλ. σελ. 30 αυτής) καταργήθηκε, δυνάμει του άρθρ. 52 του ανωτέρω Νόμου, η συμμετοχή Δικαστικού Λειτουργού ως Προεδρεύοντος στις εκλογές για την ανάδειξη μελών της διοίκησης συνδικαλιστικών οργανώσεων, καθώς σύμφωνα με την Αιτιολογική αυτή Έκθεση «κρίνεται απολύτως σκότπμη και συνεπής προς τις τρέχουσες συνθήκες στον χώρο της δικαιοσύνης η επιδίωξη απεμπλοκής των δικαστικών λειτουργών από τις προαναφερθείσες υποχρεώσεις. Συγκεκριμένα, η

κοινώς διαπιστωθείσα βραδύτητα σε όλα τα στάδια απονομής της δικαιοσύνης σε συνδυασμό με τον χαμηλό ρυθμό εκκαθάρισης υποθέσεων και έκδοσης αποφάσεων  επιτάσσει την προσήλωση των δικαστικών λειτουργών στο κυρίως έργο τους και την αποφόρτιση τους από τα ανωτέρω σημαντικά πλην δευτερεύοντα καθήκοντα».

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ ΟΜΟΦΩΝΑ

-           Να δηλώσει ρητά και κατηγορηματικά την αντίθεση της στην ψήφιση της διάταξης του άρθρου 32 του σχεδίου νόμου για «Συμπληρωματικά μέτρα εφαρμογής του Κανονισμού (EE, ΕΥΡΑΤΟΜ) 1141/2014 περί ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων και ιδρυμάτων, μέτρα επιτάχυνσης του κυβερνητικού έργου αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών και άλλες διατάξεις», λόγω της πρόδηλης αντισυνταγματικότητάς της, ζητώντας την άμεση απόσυρση της.

-           Να καλέσει την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων στην περίπτωση που η συγκεκριμένη διάταξη αποτελέσει Νόμο του Κράτους να προβεί μέσω πληρεξουσίων δικηγόρων που αυτή θα ορίσει σε όλες τις νόμιμες ενέργειες για την ακύρωση της και, μέχρι την ακύρωση, σε όλες τις νόμιμες ενέργειες για την αναστολή ισχύος της, ώστε να μην αναλάβουν οι προς τούτο κληθέντες συνάδελφοι Ειρηνοδίκες καθήκοντα Υποθηκοφύλακα.