Η ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ – του Ν.4055/2012 άρθρο 214Β’ ΚΠολΔ

                                                 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ,4 Απριλίου  2014

* Ιωάννα Στρατσιάνη, Εφέτης Αθηνών

εισήγηση στο σεμινάριο της ΕΣΔι για τη διαμεσολάβηση 

   

  ΘΕΜΑ :        Η ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ –

                      του Ν.4055/2012   άρθρο 214Β’ ΚΠολΔ

        

   Οι ρυθμίσεις του ν 4055/2011 εισήγαγαν με μια λιτή και συνοπτική διάταξη (ένα άρθρο με  έξι παραγράφους), που έλαβε την αρίθμηση 214 Β στο Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας,  το  νέο θεσμό εξώδικης επίλυσης των ιδιωτικών διαφορών, τη δικαστική μεσολάβηση. Ο έλληνας νομοθέτης  προέκρινε ότι πρέπει να ακολουθήσει μάλλον,   το παράδειγμα του Ηνωμένου  Βασιλείου και των Κάτω Χωρών, που για τον εν λόγω θεσμό εισήγαγαν  τις λιγότερο λεπτομερείς ρυθμιστικές προσεγγίσεις (σε αντίθεση με την εξαντλητική ρύθμιση της Αυστρίας), προκειμένου να μην καταπνιγεί η δημιουργικότητα και ευελιξία που είναι απαραίτητες σε ένα θεσμό που βρίσκεται εν τη γενέσει του και σε εξέλιξη.  Με τη παράλληλη αυτή θεσμοθέτηση δικαστικής μεσολάβησης,  παρέχεται η δυνατότητα στους πολίτες να επιτύχουν αποτελεσματικότερη επίλυση των διαφορών τους, χωρίς προσφυγή στη δικαστηριακή διαδικασία.

         Η ανάθεση καθηκόντων μεσολαβητή στο  Δικαστή,  καλύπτει κατά την άποψή μας, τις εγγυήσεις αμεροληψίας, ουδετερότητας και ανεξαρτησίας που πρέπει να εξασφαλίζει ένα σύστημα μεσολάβησης, αφού ρόλο μεσολαβητή δεν μπορεί να αναλάβει,  ο δικαστής για την υπόθεση που εκκρεμεί ενώπιόν του.  Eμπεδώνεται έτσι , καλύτερα η εμπιστοσύνη των πολιτών στους εξώδικους τρόπους επίλυσης διαφορών και καθίσταται ευχερέστερη η προσφυγή τους σε αυτούς. Η πρακτική αυτή έχει ή τουλάχιστον ευχόμαστε να έχει, ως τελικό αποτέλεσμα , την ευρεία απήχηση και  επιτυχία  και των λοιπών τρόπων εναλλακτικής επίλυσης διαφορών, με την αντίστοιχη ελάφρυνση των δικαστηρίων, ώστε τα αυτά να ασχολούνται με τις υποθέσεις που πράγματι χρήζουν  δικαστικής  διερεύνησης  και δικαστικής απόφασης.

Α. ΛΙΓΗ  ΙΣΤΟΡΙΑ

     Ο θεσμός της εξωδικαστικής  λύσης της διαφοράς,  παρόλο που θεωρούμε ότι είναι ξενόφερτος στην Ελλάδα, στη πραγματικότητα είναι πολύ παλιός και συναντάται, αφότου οργανώθηκαν πολιτειακά οι πρώτες κοινωνίες.

   Κατά την πρώιμη περίοδο του Βυζαντίου λειτουργούσαν  επισκοπικά  δικαστήρια, για τις ιδιωτικές διαφορές τα οποία, κατά τη κρατούσα άποψη,  δεν ασκούσαν δικαστική εξουσία,  αλλά είχαν μάλλον χαρακτήρα οργάνων εξωδικαστικής επίλυσης των διαφορών.

      Στο Αττικό Δίκαιο, προβλεπόταν ο θεσμός της διαιτησίας, ο οποίος είχε πολλά κοινά σημεία με τη σημερινή διαμεσολάβηση, ενώ   υπήρχε δημόσια διαιτησία  και ιδιωτική.

- Την Δημόσια,  κατά τον Αριστοτέλη (‘’Αθηναίων Πολιτεία’’) ,   διενεργούσαν κληρωτοί  πολίτες , ηλικία άνω των 60 ετών και ήταν υποχρεωτική για κάποιο είδος υποθέσεων. Βρέθηκε μάλιστα μια επιγραφή στην Αμοργό(σύγχρονη του Αριστοτέλη),  όπου αναφέρεται ότι οι ΄΄διαλλάκται ‘’αποτελούσαν πολιτειακό δικαιοδοτικό όργανο, με ευρείες  αρμοδιότητες.           

 -Ιδιωτική διαιτησία, κατόπιν συμφωνίας των μερών. Στους περισσότερους δικανικούς λόγους που εκφωνήθηκαν,  ενώπιον των αθηναικών  δικαστηρίων, οι αγορητές έκαναν  αναφορά  στις άκαρπες προσπάθειες εξωδικαστικής λύσης της διαφοράς.

           Στην εξωδικαστική επίλυση της διαφοράς εφαρμοζόταν ο εθιμικός κανόνας που αναφέρεται στο σχετικό χωρίο της ‘’Ρητορικής ‘’  του Αριστοτέλη   ‘’ο διαιτητής (βλ.  διαμεσολαβητής) το επιεικές ορά, ο δε δικαστής τον νόμον’’.

Αλλά και ο Πλάτωνας αναφέρεται στην αρχή του ‘’μέσου΄΄ των συμφερόντων των διαδίκων, στην εξωδικαστική επίλυση της διαφοράς.

Β.  Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΣΥΓΚΥΡΙΑ-   ΕΝΑΥΣΜΑ  

 α/  Εντονο ρυθμιστικό έναυσμα για εκτενή και λεπτομερή ρύθμιση της διαμεσολάβησης γενικώς, έδωσε βεβαίως η Οδηγία 2008/52/ΕΚ του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21^ης Μαίου 2008, για θέματα διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις. Η Οδηγία  παρέχει κατ΄ αρχάς το πλαίσιο για τη Διασυνοριακή Διαμεσολάβηση και απαιτούσε από τα Κράτη Μέλη (εκτός από τη Δανία),  να υλοποιήσουν τη απαραίτητη νομοθεσία, με ρυθμίσεις και διοικητικά μέτρα, μέχρι της 20-5-2011. Πολλά Κράτη Μέλη όμως,  ανταποκρίθηκαν ρυθμίζοντας όχι μόνο τη διασυνοριακή διαμεσολάβηση, αλλά επεκτείνοντας τις νομικές ρυθμίσεις σε αμιγώς εσωτερικές διαφορές. Μεταξύ αυτών και η , Ελλάδα με το νόμο 3898/2010.  Οσον αφορά τη Δικαστική Μεσολάβηση  η Οδηγία προβλέπει στη  παράγραφος β του άρθρου 3 : Η έννοια περιλαμβάνει τη διαμεσολάβηση εκ μέρους δικαστή,  που δεν  έχει επιληφθεί τυχόν δικαστικών διαδικασιών,  σχετικών με την εν λόγω διαφορά.  Δεν περιλαμβάνει τις απόπειρες που γίνονται από το δικαστήριο ή το δικαστή που έχει επιληφθεί της  υπόθεσης,  για την επίλυση της διαφοράς κατά τη διάρκεια της σχετικής δίκης.

 β/ Διακηρύξεις του ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

To Σ.Ε έχει αναγνωρίσει τα πλεονεκτήματα της μεσολάβησης σε πολλές περιπτώσεις. Σύμφωνα δε με τις Διακηρύξεις του-εν είδει προτροπής-, τα Κράτη  έχουν τη διακριτική ευχέρεια να οργανώσουν και να ρυθμίσουν τη διαμεσολάβηση με τον πιο πρόσφορο τρόπο, είτε μέσω του δημοσίου είτε μέσω του ιδιωτικού τομέα. Οφείλουν εν τούτοις να ακολουθησουν συγκεκριμένες βασικές αρχές, όπως παρουσιάσθηκαν στις Συστάσεις της Επιτροπής Υπουργών.  (Σύσταση αρ. R (98)1 για τις οικογενειακές υποθέσεις, Σύσταση  REC (2002)10 για τη Διαμεσολάβηση σε Αστικές Υποθέσεις).

    Η ‘’Συμβουλευτική Επιτροπή των Ευρωπαίων Δικαστών’’,  η οποία εργάζεται στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης, όρισε  στην με αριθμό 6(2004) Γνωμοδότησή της:  ‘΄Οι Δικαστές έχουν τη δυνατότητα να ασκούν οι ίδιοι καθήκοντα μεσολαβητή. Με τον τρόπο αυτό η Δικαστική Τεχνογνωσία τίθεται στη διάθεση του κοινού. Εν τούτοις έχει ουσιώδη σημασία να διαφυλαχθεί η αμεροληψία τους, ιδίως εξασφαλίζοντας ότι δεν ασκούν τέτοια καθήκοντα σε υποθέσεις που εκδικάζουν οι ίδιοι’’.

Γ.   Οι ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ  του άρθρου 214 Β ΚΠοΔ           

            Η δικαστική μεσολάβηση διεξάγεται από ένα ή περισσότερους προέδρους πρωτοδικών ή τους αρχαιότερους πρωτοδίκες, ως μεσολαβητές μερικής ή πλήρους απασχόλησης. Ήδη Δικαστική Μεσολάβηση μπορεί να διενεργηθεί και στο Εφετείο, για υποθέσεις που εκκρεμούν  στο Εφετείο.  Η προσφυγή στη μεσολάβηση είναι προαιρετική, ώστε κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να προσφεύγει στον κατά τόπο,  αρμόδιο δικαστή -μεσολαβητή υποβάλλοντας γραπτώς το αίτημά του. Η διαδικασία περιλαμβάνει ξεχωριστές και κοινές ακροάσεις και συζητήσεις των μερών και των πληρεξούσιων δικηγόρων τους,  με το μεσολαβητή δικαστή, ο οποίος και μπορεί να απευθύνει στα μέρη μη δεσμευτικές προτάσεις επίλυσης της διαφοράς.  Παρέχεται η ευχέρεια στα δικαστήρια πρώτου ή δεύτερου βαθμού,  να καλούν τα μέρη να προσφύγουν στη δικαστική μεσολάβηση για την επίλυση της διαφοράς τους και ταυτόχρονα να αναβάλλουν την εκδίκαση της υπόθεσης , σε σύντομη δικάσιμο.

Ελλειψει,  κατά τα ανωτέρω, λεπτομερών ρυθμίσεων ΑΝΑΛΟΓΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ διατάξεων (των άρθρων 9, 10 και 11) του ν. 3898/2010, για τη Διαμεσολάβηση έτσι:

α) η προσφυγή στη δικαστική μεσολάβηση να διακόπτει την παραγραφή και την αποσβεστική προθεσμία ασκήσεως των αξιώσεων.  

β)  τηρούνται οι διαδικαστικοί κανόνες που παρέχουν τα εχέγγυα τήρησης της εμπιστευτικότητας των πληροφοριών.

γ) η συμφωνία στην οποία κατέληξαν τα μέρη να αποτελεί εκτελεστό τίτλο, κατ’ ανάλογη εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 904 παρ. 2 περ. γ’ ΚΠολΔ.

  Δ’     Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΤΗ ΠΡΑΞΗ 

        Χωρίς να υπάρχει λοιπόν παρόμοιο προηγούμενο, το Πρωτοδικείο Αθηνών κλήθηκε να οργανώσει άμεσα τη λειτουργία του Γραφείου Δικαστικής Μεσολάβησης, αφού ο νόμος όριζε την άμεση εφαρμογή του. Ετσι, στο Πρωτοδικείο της Αθήνας,  το γραφείο της δικαστικής μεσολάβησης λειτουργεί από το  Μάιο 2012,  καθημερινά. Δυο Πρόεδροι Πρωτοδικών  εκτελούν καθήκοντα δικαστικού μεσολαβητή, παράλληλα με τα λοιπά καθήκοντά τους.         Η διαδικασία που  καθιερώθηκε είναι απλή. Κατ΄αρχάς το ενδιαφερόμενο μέρος ενημερώνει το Δικαστή προφορικά, για την υπόθεσή του. Αυτό κρίθηκε αναγκαίο προκειμένου να ελεχθεί εάν το αντικείμενο είναι  δεκτικό Μεσολάβησης, η εξουσία διαθέσεως των μερών κλπ. Κατόπιν  υποβάλλεται  αίτηση, όπου ο ενδιαφερόμενος περιγράφει συνοπτικά την υπόθεσή του. Στο φάκελο που καταθέτει, υποχρεωτικά  περιέχει τα στοιχεία του ‘’αντιδίκου’’ του, καθώς και τον αριθμό του  τηλεφώνου του.  Ο Δικαστής επικοινωνεί με το άλλο μέρος  τηλεφωνικώς και του ορίζει ημέρα και ώρα συνάντησης,  εντός μιας εβδομάδας . Την καθορισμένη ημέρα, όταν προσέρθει ο ‘’καθού ΄΄αντίδικος με τον πληρεξούσιο δικηγόρο του, ενημερώνεται  για το είδος της διαδικασίας και τις δυνατότητες που του παρέχει, ενώ και ο ίδιος εκθέτει τις απόψεις του.  Ακολουθεί συνήθως μια  κοινή συνάντηση των μερών, κατά την οποία γίνεται προσπάθεια  να ανευρεθεί  λύση,  που να ικανοποιεί και τα δυο μέρη. Μπορεί να ακολουθήσουν και περισσότερες συναντήσεις. Εφόσον βρεθεί κοινά αποδεκτή λύση, οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των μερών συντάσσουν ένα Πρακτικό Συμβιβασμού. Τα Πρακτικό, υπογράφεται από τα μέρη, τους πληρεξουσίους δικηγόρους τους και το Δικαστή Μεσολαβητή. Το  πρωτότυπό του Πρακτικού κατατίθεται στη Γραμματεία, μαζί με ένα παράβολο του Δημοσίου 20 ευρώ.  

Πριν την έναρξη της διαδικασίας προκειμένου να τηρηθεί η μυστικότητα της διαδικασίας υπογράφεται από τα μέρη σχετική  ΕΚΘΕΣΗ.

Μέχρι πρόσφατα είχαν  εισαχθεί   στο Πρωτοδικείο Αθηνών περί τις 140 ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ.Εχουν  κλείσει  επιτυχώς         με πρακτικό συμβιβασμού 58 , ενώ κάποιες επιλύθηκαν,  μετά τη Μεσολάβηση , χωρίς την υπογραφή Πρακτικού. Εκκρεμούν δε περί τις 20 . Επίσης κάποιες απορρίφθηκαν από το Δικαστή,  ελλείψει εξουσίας διαθέσεως του αντικειμένου της διαφοράς από τον  καθού, ελλείψει παθητικής νομιμοποίησης του ενός μέρους, αλλά και  ελλείψει τοπικής αρμοδιότητος, καθόσον αντέλεξε ο καθού  .  Αυτά τα  δεδομένα, αλλά και το γεγονός ότι δικηγόροι που έλαβαν ήδη μέρος σε  Μεσολάβηση, επανέρχονται με νέες αιτήσεις , μας κάνει αισιόδοξους για την πορεία του θεσμού, τον οποίο οι Δικαστές έχουν περιπτύξει με ιδιαίτερο ενδιαφέρον .

 

Ε. ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ

Μεγάλη είναι η  ποικιλία υποθέσεων που εισήχθησαν προς Δικαστική Μεσολάβηση : εργατικές, οικογενειακές , μισθωτικές, συνιδιοκτητών πολυκατοικίας, εμπορικές  , νομής, αποκτήματα , οικογενειακές.

Κάποια παραδείγματα :

_Υποθεση LEASING  για Επαγγελματικά οχήματα

_Απαίτηση Φαρμακαποθήκης κατά κεντρικού φαρμακείου με δυο συνεταίρους.  Αν και υπήρχε ένα μεγάλο ποσόν, το οποίο το φαρμακείο δικαιούτο να εισπράξει  από τον ΕΟΠΠΥ, λόγω της μεταξύ των συνεταίρων διαφωνίας, παρέμενε ανείσπρακτο , οπότε η Φαρμακαποθήκη έβγαλε σε βάρος των δυο Διαταγές Πληρωμής .Μετά από συνεννοήσεις τακτοποιήθηκε η διαφορά εισπράχθηκε από τον ΕΟΠΠΥ το ποσόν αυτό και ακολούθησαν  διαπραγματεύσεις για την εξόφληση του υπολοίπου.

 _ Αποζημίωση από αδικοπραξια (προσβολή προσωπικότητας Αγωγή  μεταξύ εταιρείας –υπαλλήλου για αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης (εγκληση εταιρεία κατά υπαλλήλου διότι διέρρευσε εταιρικά μυστικά –τελεσίδικη αθώωση από ποινικό δικαστήριο) β)πελάτη από ινστιτούτο αισθητικής

_ ασφαλιστική αποζημίωση (επήλθε ο ασφαλιστικός κίνδυνος-πυρκαγιά σε γενικές αποθήκες )

_αεροπορική εταιρεία κατά πρακτορείου εκδόσεως εισιτηρίων

_ αμοιβή δικηγόρου κατά ΟΤΑ

_πνευματικά δικαιώματα  συγγραφέα κατά εκδοτικού οίκου

_αποκλειστικός αντιπρόσωπος προιόντων κατά εταιρείας παραγωγής

_συμβάσεις έργου (ιδιώτης κατά εταιρείας κατασκευής  φωτοβολταικών για πραγματικά ελαττώματα)

  _εμπορική εταιρεία κατά νοσηλευτικού ιδρύματος από πώληση ιατρικών μηχανημάτων .

ΣΤ. ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ

. ΕΣΤΙΑΖΟΥΜΕ στη πραγματική  Διαφορά

Παράδειγμα :΅Λύση ΕΠΕ

Αγωγή με δικάσιμο το έτος 2016, εταιρείας που ήταν σε αδράνεια πάνω από μια δεκαετία. Ηρθε  με αίτηση στη Μεσολάβηση, ο αιτών μέλος της ΕΠΕκαι διαχειριστής, επειγόταν τη λύση. Τρεις οι εταίροι , μεγάλη ένταση για το περιεχόμενο της αγωγής , το οποίο θεώρησαν προσβλητικό( δεν συμμετείχαν στη διαχείριση , αρνούνταν να βοηθήσουν ), με αποτέλεσμα να αναπτυχθεί μεταξύ τους μεγάλη ένταση.

Εστιάστε στο  κοινό στόχο όλων :Η ΛΥΣΗ Της ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

Οπότε συντάχθηκε ένα Πρακτικό Συμβιβασμού για τη Λύση της εταιρείας  και

Ιδιωτικό Συμφωνητικό όπου ο καθένας αναγνώριζε και διατύπωνε τις απόψεις τους και διαφωνίες του

λύσης. .

ΙΙ. Αντίθετες αγωγές

Στελεχος εταιρείας κατά Εταιρείας και

Εταιρεία κατά στελέχους

Αμέσως μετά την υπογραφή του Πρακτικού παραίτηση  από τις αγωγές.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η κατά το πρότυπο του Ηνωμένου Βασιλείου και των Κάτω Χωρών,  μη λεπτομερής νομοθετική προσέγγιση του θεσμού,  που επέλεξε ο έλληνας νομοθέτης, σε έχει χαρίσει στη Δικαστική Μεσολάβηση ιδιαίτερη ευελιξία, η οποία επιτρέπει  την προσέγγιση κάθε διαφοράς με την ‘’ Πρακτική’’ που προσιδιάζει σε αυτή .

ΕΠΟΜΕΝΩΣ ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΕΞΩΔΙΚΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΕΝ TO ΟΡΙΟΘΕΤΕΙ Η ΑΙΤΗΣΗ ΑΛΛΑ ΤΟ ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΥ, που αποτελεί και το προιόν της διαπραγμάτευσης.

Ζ. ΚΑΠΟΙΕΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

   *Σημαντική η συμβολή των πληρεξουσίων δικηγόρων των μερών.

 Απαραίτητη για την προάσπιση των συμφερόντων των μερών πχ δεν θα μπορούσε να γίνει διαπραγμάτευση σε εργατική υπόθεση χωρίς τον πληρεξούσιο δικηγόρο του εργαζόμενου

α) στην προσέλευση ενώπιόντου Δικαστή-Μεσολαβητή. Τέσσερις περιπτώσεις απέτυχαν, δεν άρχισε καν η διαδικασία αφού στη μια, ο δικηγόρος και στις άλλες ο εναγόμενος αρνήθηκε να προσέλθει. 

β)Στην εξέλιξη της διαδικασίας. Ευελιξία, πάντα προς όφελος του πελάτη, με το βλέμμα όμως στραμμένο προς  συνολική ρύθμιση της σχέσης  θέματος.

  *Γιατί να έρθει ένας οφειλέτης ; Γιατί επιθυμεί τη συνέχιση της συνεργασίας Πχ. Σε περίπτωση  μιας εμπορικής συνεργασίας, όπου  δεν θέλουν τα μέρη να διακοπεί και προτιμούν να βρουν μια λύση που συμφέρει και τους δυο και να συνεχίσουν τη συνεργασία τους. 

 * Επίσης υπάρχουν περιπτώσεις  που προσφεύγει ο οφειλέτης, προκειμένου να διακανονίσει την εξόφληση πχ από διαταγή πληρωμής.

   * Επί αποτυχίας συμβιβασμού, έγινε όμως μια επoικοδομητική ανταλλαγή απόψεων και η υπόθεση μπορεί να λυθεί αργότερα, όταν ωριμάσουν οι συνθήκες.

 *Επίσης δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε κάτι:  οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν ξαναέρθει στα Δικαστήρια και όταν τους καλεί ο Δικαστής, προστρέχουν να τακτοποιήσουν το ζήτημα και από ΄΄φόβο’’   -  ‘’σεβασμό’’

Η . ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ  και  ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ

    ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ  και ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ

 Η Δικαστική Μεσολάβηση  δεν αναπτύσσεται «ανταγωνιστικά», προς τις λοιπές εναλλακτικές μορφές,  αλλά παράλληλα,  και με στόχο την όσο το δυνατόν ευρύτερη προώθηση των συγκεκριμένων  μορφών επίλυσης των διαφορών,   στο ευρύ κοινό.

 * Σημαντικές διαφορές 

      1) Ο Δικαστής ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ ΛΥΣΕΙΣ, όπως  ρητά  αναφέρεται στην παράγραφο 3 του νέου άρθρου 241 Β ΚΠολΔ, : ‘’ο Δικαστής μπορεί να απευθύνει στα μέρη μη δεσμευτικές προτάσεις επίλυσης της διαφοράς’’. Η διαδικασία αυτή προσεγγίζει στην λεγόμενη εκτιμητική διαμεσολάβηση (evaluative mediation ) ή μάλλον τον συμβιβασμός  με τον αλλοδαπό όρο ‘’ conciliation ‘’. Ο Δικαστής  δεν αποφασίζει τι είναι δίκαιο, μπορεί όμως να παρουσιάσει τις πιθανές εξελίξεις που θα έχει αυτή η υπόθεση στο Δικαστήριο. Ειναι το πρόσωπο που παρεμβαίνει , μεσολαβεί μεταξύ των μερών για την επίλυση μιας διαφοράς ή την επίτευξη συμφωνίας. Είναι Μεσολαβητής , κατά την έννοια που δίνουν τα λεξικά μας  ‘’αυτός που παρεμβαίνει για  συμφιλίωση .    

   Ο Διαμεσολαβητής εξ ετέρου , ενεργεί  ΩΣ ΚΑΤΑΛΥΤΗΣ Σκοπός του είναι να διευκολύνει τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των μερών.  Η Διαμεσολάβηση αφήνει την εξουσία της απόφασης σχεδόν πλήρως , στα μέρη, από τα οποία προσπαθεί να ‘’εκμαιεύσει’’ ο Διαμεσολαβητής,  μια κοινά αποδεκτή λύση. 

            Ισως και για να τονιστεί η εν λόγω διαφορά χρησιμοποιήθηκε ο όρος  Δικαστική ‘’ Μεσολάβηση ‘’ και  όχι ‘’Διαμεσολάβηση’’, δυνατότητα που παρέχει μόνο η πλούσια ελληνική μας γλώσσα, σε αντίθεση με την αγγλική απόδοση του όρου,  όπου υπάρχει ένας μόνο όρος MEDIATION και για τη διευκρίνιση τίθεται το επίθετο Judicial Mediation.  Η Δικαστική Μεσολάβηση, όπως λειτουργεί στην Ελλάδα, θα ήταν πιο κοντινή εννοιολογικά στην η απόδοση του αλλοδαπού όρου ‘’Conciliation’’ .

   2) Η προσφυγή στη Διαμεσολάβηση, απαιτεί  προηγουμένως σχετική συμφωνία των αμφοτέρων των μερών, καθώς  και κοινή απόφαση,  για την επιλογή  του προσώπου των Διαμεσολαβητή .

     Αντιθέτως για τη  Δικαστική Μεσολάβηση,  αρκεί το ένα μέρος να το επιθυμεί, οπότε κατά τα ανωτέρω,  απευθυνόμενο στο Δικαστή , υποβάλει τη σχετική αίτηση  ο Δικαστής δε καλεί το άλλο μέρος να λάβει μέρος στη διαδικασία.  

   3)Τέλος, η  Διαμεσολάβηση  είναι μια τυπική διαδικασία που ακολουθεί συγκεκριμένα στάδια, σχεδόν αυστηρά προδιαγεγραμμένα, τα οποία ο διαμεσολαβητής  πρέπει να κατέχει και να έχει ειδικά εκπαιδευτεί .

    Στη Δικαστική  Μεσολάβηση , ο δικαστής , αν και είναι πολύ  σημαντικό να γνωρίζει τη μεθοδολογία, κινείται με μεγαλύτερη ελευθερία και προσπαθεί να εξατομικεύσει το πρόβλημα και να ερευνήσει και ο ίδιος, μαζί με τους ενδιαφερόμενους,   τον τρόπο που θα προσεγγίσει την κάθε υπόθεση.

 Θ ’  ΓΙΑΤΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ

Διότι :

 * διαφορά επιλύεται γρήγορα, συχνά άμεσα, πολλές φορές σε δυο συναντήσεις ,

 *oι ενδιαφερόμενοι συμμετέχουν οικειοθελώς.

 *το κόστος είναι  προσιτό και ελέγξιμο. 20 ευρώ 

 *η διαδικασία είναι αυστηρά εμπιστευτική και υπάρχει υποχρέωση τήρησης του απορρήτου των συνομιλιών

  *το αποτέλεσμα – η συμφωνία,   ικανοποιεί όλους τους ενδιαφερόμενους, γιατί οι ίδιοι συζητούν και συμμετέχουν στη διαμόρφωσή της, προτείνοντας λύσεις, υποχωρώντας στα σημεία που γι΄ αυτούς δεν είναι σημαντικά και διαμορφώνοντας τις θέσεις αναλόγως.

  *Δεν ακολουθούνται αυστηροί νομικοί κανόνες,  αλλά υπάρχει μεγάλη ευελιξία στη διαμόρφωση της συμφωνίας.

*To Πρακτικό  Συμβιβασμού, που υπογράφεται από τα δυο μέρη και  υποβάλλεται στη Γραμματεία αποτελεί εκτελεστό τίτλο.  

Ι . ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

       Ι.   Το άμεσο ενδιαφέρον της COMMISSION  για την εφαρμογή της Οδηγίας 52/2008 , συνήθως στο 10 έτη τροποποιούνται οι Κανονισμοί εδώ στην πενταετία γίνεται ήδη έρευνα. Η  ΓΕΝΙΚΗ  Διεύθυνση  δικαιοσύνης – Τομέας αστικής δικαιοσύνης , Τμήμα Πολιτικές Αστικής Δικαιοσύνης

     a.  Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει συνάψει σύμβαση για την «Μελέτη για την αξιολόγηση και την εφαρμογή της οδηγίας 2008/52/EC- η «οδηγία για τη διαμεσολάβηση» Ο σκοπός της μελέτης είναι να αναλύσει την προστιθέμενη αξία της οδηγίας 2008/52/ΕΚ της 21ης ​​Μαΐου 2008
για ορισμένα θέματα διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις (συνάφεια, συνοχή, συμπληρωματικότητα,  αποτελεσματικότητα,  αποδοτικότητα και  χρησιμότητα αυτής ),να  ελέγξει δε  τη μεταφορά της στα κράτη, τα προβλήματα που ανέκυψαν κατά αποκορύφωμα της εφαρμογή της, να εντοπίσει τις βέλτιστες πρακτικές αλλά  και να προτείνει
λύσεις, συμπεριλαμβανομένων πιθανών συστάσεων. Η μελέτη θα παράσχει πλήρη πληροφορίες σχετικά με την τήρηση των μέτρων που τα κράτη μέλη έχουν λάβει για τη μεταφορά της
Οδηγίας στο εθνικό δίκαιο, ανάλυση των εθνικών μέτρων που τυχόν  υπερβαίνουν τις ρυθμίσεις της
Οδηγίας και την αξιολόγηση της εφαρμογής της οδηγίας.

    b.  Κατήρτισε ήδη από το καλοκαίρι τους 2012 πρόγραμμα σεμιναρίων ενημέρωσης των ασχολούμενων με τα νομικά επαγγέλματα,  σε συνεργασία με την ERA (Ευρωπαική Ακαδημία Δικαίου, που εδρεύει στο Trier  της Γερμανίας) στην Ελλάδα, στην Αθηνα, στη Θεσσαλονίκη , στη Πάτρα και στο Ηράκλειο Κρήτης.

ΙΙ.  La Commission Europeenne pour l’ Efficacite de la Justice (CEPEJ)

(The European Commission for the Efficiency of Justice )

  The European Commission for the Efficiency of Justice (CEPEJ)

    Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Αποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης (CEPEJ) ιδρύθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2002 με ψήφισμα (2002) 12 της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η δημιουργία της CEPEJ καταδεικνύει τη βούληση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προώθηση του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ευρώπη, με βάση την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, και ιδίως τα άρθρα του 5 (δικαίωμα στην ελευθερία και ασφάλεια), 6 (Δικαίωμα σε δίκαιη δίκη), 13 (δικαίωμα πραγματικής προσφυγής), 14 (Απαγόρευση διακρίσεων).

    

ΓΙΑΤΙ ΤΟΣΟ ΞΑΦΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ;

Ι. )Ο  τομέας του Οικογενειακού Δικαίου

ΙΙ) Ο τομέας του Εμπορικού Δικαίου

Δεκέμβριος 2012  ΗΜΕΡΙΔΑ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Γαλλικό Ινστιτούτο

ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΑ  (Ελληνο-Γαλλικό, Ελληνο-Αμερικανικό, Ελληνο-Κινεζικό, μεταξύ άλλων ομίλησε και η Προέδρος του Ινστιτούτου Διαμεσολάβησης της Σανγκάης. Τόνισε τη συμβολή της διαμεσολάβησης στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης,  στο τόσο νευραλγικό αυτό  σταυροδρόμι πολιτισμών. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της ημερίδας, ΤΟΝΙΣΘΗΚΕ ΑΠΌ ΌΛΟΥΣ τους έμπειρους ομιλητές, Η ΑΝΑΓΚΗ για ΄΄ΤΑΧΥΤΗΤΑ‘’ και ‘’ΕΧΕΜΥΘΕΙΑ’’ στην επίλυση των εμπορικών διαφορών, προκειμένου  να αναπτυχθούν οι  οικονομικές συναλλαγές και  οι επενδύσεις , αλλά και να αυξηθεί  η εμπορική κινητικότητα.

   ΙΙΙ) Το κόστος της απονομής της Δικαιοσύνης σε περίοδο οικονομικής κρίσης .

  Η Δικαιοσύνη λοιπόν έχω την πεποίθηση ότι οφείλει αλλά και μπορεί  και θέλει πραγματικά να συμβάλλει προς αυτή τη κατεύθυνση  

ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ

Δεν θα ήθελα να επεκταθώ περαιτέρω .Αυτό που ελπίζω να μπόρεσα να καταδείξω είναι οι δυνατότητες που προσφέρει αυτή η ΄΄νέα διαδικασία’’, , η οποία κατά τη ταπεινή μου άποψη  ΄΄παρακολουθεί ‘’ την εξέλιξη της κοινωνίας και των νέων συνθηκών  αυτής,  όπως έχουν διαμορφωθεί , υπό την πίεση και της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας, η οποία απαιτεί τη λύση των αναφυομένων προβλημάτων ΄΄τώρα’’.

 Η  συμβολή του Δικαστή Μεσολαβητή λοιπόν στην εξέλιξη και εναλλακτική επίλυση των διαφορών θεωρούμε ότι είναι  σημαντική, αφού μπορεί κατά νόμον,  να εκφράζει την άποψή του, σχετικά με ουσία αλλά και νόμω βάσιμο των απαιτήσεων των μερών, αλλά και  προτείνει λύσεις, με τη βοήθεια και της δικαστηριακής του εμπειρίας.