Χαιρετισμός του Προέδρου του Σ.τ.Ε. στην ετήσια τακτική Γενική Συνέλευση της Ενώσεως Εισαγγελέων Ελλάδος (8-12-2024)

 

09/12/2024

---

Κύριε Υπουργέ, κύριοι εκπρόσωποι των πολιτικών κομμάτων, κύριε εκπρόσωπε του Αρχιεπισκόπου, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι

 

Με χαρά δέχτηκα την πρόσκληση του Δ.Σ. της Ένωσης Εισαγγελέων Ελλάδος να παρευρεθώ στην ετήσια τακτική συνέλευση και να απευθύνω χαιρετισμό. Με τους εισαγγελείς είχα θαυμάσια συνεργασία κατά την περίοδο που διετέλεσα γενικός διευθυντής της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών (2013-2016) και αντιμετωπίσαμε επιτυχώς διάφορα ζητήματα που ανέκυψαν στη λειτουργία της, μεταξύ των οποίων η φοίτηση της μεγαλύτερης, έως τώρα, εκπαιδευτικής σειράς, το έτος 2014, η οποία αριθμούσε 206 σπουδαστές. Ο αριθμός αυτός σπουδαστών ήταν πολύ μεγάλος για τις κτιριακές εγκαταστάσεις και τις υλικοτεχνικές υποδομές της Σχολής αλλά τα καταφέραμε. Κατά την τριετία αυτή είχα την ευκαιρία να γνωρίσω εξαιρετικούς εισαγγελικούς λειτουργούς όλων των βαθμίδων που κοσμούν τη δικαιοσύνη.

Η μεγάλη πρόκληση για τον σύγχρονο δικαστικό λειτουργό είναι ο επιτυχής συνδυασμός ποιότητας και ανταπόκρισης σε εύλογο χρόνο κατά την άσκηση του δικαιοδοτικού έργου. Για την επίτευξη του συνδυασμού αυτού είναι αναγκαία αλλά όχι επαρκής η πολύ καλή ακαδημαϊκή γνώση και εν γένει η νομική συγκρότηση. Η δικαστική σταδιοδρομία είναι μακροχρόνια και απαιτεί, επιπλέον, επαγγελματικές ικανότητες και ιδίως πειθαρχία, αφοσίωση, καθημερινή ενασχόληση με τα καθήκοντα και αδιάλειπτο γράψιμο και δημοσίευση κειμένων με τα οποία περαιώνονται οι υποθέσεις και επιλύονται οι διαφορές. Έχει παρατηρηθεί ότι νομικοί με ακαδημαϊκά προσόντα κατά την είσοδο στο δικαστικό σώμα δεν μπόρεσαν να αντέξουν στον μαραθώνιο της διαρκούς και πολυεπίπεδης απασχόλησης, ενώ άλλοι που διέθεταν επαγγελματισμό έδειξαν  αξιοθαύμαστη απόδοση και αντοχή. Επομένως, ένας από τους λόγους καθυστερήσεων της δικαιοσύνης είναι η αδυναμία αριθμού δικαστικών λειτουργών να ανταποκριθεί με επάρκεια στα καθηκόντα.

Δεύτερος αναγκαίος συνδυασμός είναι η εναρμόνιση της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή. Υπάρχουν δικαστικοί λειτουργοί οι οποίοι υπό το βάρος προσωπικών και οικογενειακών προβλημάτων περιπίπτουν σε μακροχρόνια επαγγελματική αδράνεια. Είναι αυτονόητο ότι τα προβλήματα της προσωπικής ζωής μπορεί να δημιουργούν πρόσκαιρη μείωση της απόδοσης στην εργασία, αλλά δεν επιτρέπεται να γίνεται διαρκώς επίκληση αυτών προς κάλυψη καθυστερήσεων ή προχειρότητας. Είναι άλλωστε κοινός τόπος ότι τα προσωπικά και οικογενειακά προβλήματα αφορούν όλους μας και καλούμαστε να τα διαχειριστούμε παράλληλα με την εργασία και τις άλλες υποχρεώσεις μας. Αν ένας δικαστικός λειτουργός αισθάνεται ότι δεν μπορεί να σηκώσει τα βάρη της προσωπικής του ζωής και ως εκ τούτου δεν δύναται πλέον να εργαστεί, είναι προτιμότερο για τον ίδιο, την κοινωνία και το κράτος να αλλάξει επαγγελματικό προσανατολισμό.

Όμως οι καθυστερήσεις στη δικαιοσύνη σχετίζονται και με άλλους λόγους όπως το ότι οι δικαστικοί λειτουργοί δεν ασκούν μόνο δικαστικά καθήκοντα. Κατά το Σύνταγμα συμβάλλουν στο έργο τόσο της νομοθετικής όσο και της εκτελεστικής εξουσίας καθώς μετέχουν σε νομοπαρασκευαστικές επιτροπές και αντίστοιχα σε συλλογικά όργανα της διοίκησης προσφέροντας πολύτιμες υπηρεσίες στις λειτουργίες του κράτους. Η απασχόληση σε μη δικαστικά καθήκοντα σημαίνει ότι αφιερώνουν μέρος του χρόνου τους σε μεγάλο αριθμό συμβουλίων και επιτροπών, με περαιτέρω συνέπεια να μειώνεται ο χρόνος που διαθέτουν για την περαίωση των υποθέσεων τις οποίες χρεώνονται.

Ταυτόχρονα οι δικαστικοί λειτουργοί επωμίζονται σε μεγάλο βαθμό και τα έργα εσωτερικής λειτουργίας των δικαστηρίων που υπηρετούν, μετέχοντας σε επιτροπές όπως για το πληροφοριακό σύστημα, την καθαριότητα του κτιρίου, την ασφάλεια των εγκαταστάσεων, τις διεθνείς σχέσεις, την επικοινωνία με τα ΜΜΕ κλπ. Έργα τα οποία σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες ασκούν δικαστικοί υπάλληλοι και όχι δικαστικοί λειτουργοί. Είναι για αυτό επιτακτική η ανάγκη να πληρωθούν οι κενές θέσεις των δικαστικών υπαλλήλων και να δοθούν μισθολογικές αυξήσεις οι οποίες θα προσελκύσουν περισσότερους και εξειδικευμένους υπαλλήλους σε τομείς όπως της πληροφορικής και της επικοινωνίας. Η ενασχόληση και με τα καθήκοντα αυτά μειώνει ακόμα περισσότερο τον διαθέσιμο χρόνο για περαίωση των υποθέσεων που είναι το κύριο έργο των δικαστών.

Υπό τις συνθήκες αυτές οι δικαστικοί λειτουργοί οφείλουν, δείχνοντας κοινωνική αλληλεγγύη, να προτάξουν έναντι των δικών τους μισθολογικών αιτημάτων την μισθολογική αναβάθμιση των δικαστικών υπαλλήλων, δείχνοντας έμπρακτα ότι το διακύβευμα είναι η επίκαιρη και ποιοτική απονομή της δικαιοσύνης που διασφαλίζεται, εκτός των άλλων, με ένα σώμα εξειδικευμένων δικαστικών υπαλλήλων που στελεχώνει επαρκώς τα δικαστήρια.    

Οι δικαστικοί λειτουργοί και οι ενώσεις τους πρέπει να διακρίνονται από λελογισμένη εξωστρέφεια, με σκοπό να αναδεικνύονται οι θετικές πλευρές του πολύπτυχου έργου τους για το κράτος και την κοινωνία και ταυτόχρονα να είναι ανεκτικοί απέναντι στη κριτική από οπουδήποτε και αν προέρχεται. Η κριτική βοηθάει να στοχαζόμαστε για τυχόν λάθη και  ελλείψεις, να βελτιώνουμε το έργο μας, ποιοτικά και ποσοτικά, να προτείνουμε λύσεις στην Πολιτεία, να καλούμε τους συλλειτουργούς της δικαιοσύνης σε παραγωγικό διάλογο. 

Στη δημοκρατία ο μονοδιάστατος, καταγγελτικός, απλουστευτικός λόγος είναι αδιέξοδος και τοξικός. Ο μόνος δρόμος για την αντιμετώπιση των σύνθετων προβλημάτων μιας ταραχώδους εποχής, όπως αυτής που ζούμε, είναι ο ψύχραιμος, τεκμηριωμένος διάλογος και η αυτοδέσμευση όλων των παραγόντων της δικαιοσύνης για έναν οδικό χάρτη που θα διασφαλίζει επίκαιρη και ποιοτική δικαστική προστασία προς χάρη της κοινωνικής προόδου και της οικονομικής ευημερίας. 

                                                                                                      

    Μιχάλης Πικραμένος

 

https://www.adjustice.gr/webcenter/portal/ste/pageste/epikairotita/anakoinwseis-proedrou?contentID=SNEWS-TEMPLATE1733742922911&_afrLoop=16684060714401677#!%40%40%3F_afrLoop%3D16684060714401677%26centerWidth%3D65%2525%26contentID%3DSNEWS-TEMPLATE1733742922911%26leftWidth%3D0%2525%26rigthWidth%3D35%2525%26showFooter%3Dfalse%26showHeader%3Dtrue%26_adf.ctrl-state%3Dj7b0crgv6_107

 

---