Σύμβαση της Χάγης για διεθνή απαγωγή παιδιών. Υπέρμετρη διάρκεια διαδικασιών επιστροφής. Διαδικαστική παραβίαση άρθρου 8 της ΕΣΔΑ
ΑΠΟΦΑΣΗ
Makris κατά Ελλάδας της 25.11.2025 (προσφ. αριθ. 103/22)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ο προσφεύγων, Έλληνας υπήκοος, που γεννήθηκε το 1971 και διαμένει στο Τέξας των ΗΠΑ, προσέφυγε στο ΕΔΔΑ καταγγέλλοντας ότι τα ελληνικά δικαστήρια παραβίασαν το δικαίωμά του στην οικογενειακή ζωή, καθώς απέρριψαν το αίτημά του για επιστροφή της κόρης του στις ΗΠΑ βάσει της Σύμβασης της Χάγης για τη Διεθνή Απαγωγή Παιδιών, και ότι οι σχετικές δικαστικές διαδικασίες διήρκεσαν υπερβολικά.
Ο προσφεύγων παντρεύτηκε την Β.K. στην Ελλάδα το 2007 και το 2010 γεννήθηκε η κόρη τους στην Αθήνα. Το 2017 ο προσφεύγων μετεγκαταστάθηκε στο Τέξας για επαγγελματικούς λόγους, και τον Ιούλιο του ίδιου έτους η σύζυγος και η κόρη του τον ακολούθησαν, με το παιδί να εγγράφεται σε τοπικό δημοτικό σχολείο. Τον Μάιο του 2019 η οικογένεια ταξίδεψε στην Ελλάδα για καλοκαιρινές διακοπές. Ο προσφεύγων επέστρεψε στο Τέξας τον Ιούλιο, αλλά η σύζυγος και η κόρη του δεν επέστρεψαν την προγραμματισμένη ημερομηνία της 11ης Αυγούστου 2019, με τη μητέρα να τον ενημερώνει ότι αποφάσισε να παραμείνει στην Ελλάδα με την κόρη τους.
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2019 ο προσφεύγων κατέθεσε αίτηση ασφαλιστικών μέτρων ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, ζητώντας την επιστροφή της κόρης του στο Τέξας βάσει της Σύμβασης της Χάγης. Το δικαστήριο, με την απόφαση 5705/2019 της 1ης Νοεμβρίου 2019, αναγνώρισε μεν ότι η κατακράτηση ήταν παράνομη κατά την έννοια του άρθρου 3 της Σύμβασης και ότι η συνήθης διαμονή του παιδιού ήταν στις ΗΠΑ, απέρριψε ωστόσο το αίτημα επιστροφής βασιζόμενο στην εξαίρεση του άρθρου 13 § 1 (β). Το δικαστήριο έλαβε υπόψη την κατ’ ιδίαν ακρόαση του παιδιού, η οποία εξέφρασε σαφή αντίρρηση στην επιστροφή, καθώς και τη διαπίστωση ότι το παιδί είχε περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην Ελλάδα αναπτύσσοντας ισχυρούς συναισθηματικούς, οικογενειακούς και εκπαιδευτικούς δεσμούς, ενώ αντιμετώπισε δυσκολίες προσαρμογής στο Τέξας.
Το Εφετείο Αθηνών επικύρωσε την πρωτόδικη απόφαση με την υπ’ αριθ. 3081/2020 απόφαση της 6ης Μαΐου 2020, και ο Άρειος Πάγος απέρριψε την αναίρεση με την υπ’ αριθ. 672/2021 απόφαση της 28ης Μαΐου 2021. Παράλληλα, τα δικαστήρια του Τέξας διέταξαν την επιστροφή του παιδιού, αλλά οι αποφάσεις αυτές δεν εκτελέστηκαν στην Ελλάδα.
Το ΕΔΔΑ, εξετάζοντας την ουσία της απόρριψης του αιτήματος επιστροφής, διαπίστωσε ότι τα εθνικά δικαστήρια διενήργησαν επαρκώς διεξοδική και εξατομικευμένη αξιολόγηση, σύμφωνη με τις αρχές της Σύμβασης της Χάγης και τη νομολογία του Δικαστηρίου. Η απόρριψη της επιστροφής αντανακλούσε μια ευαίσθητη στο πλαίσιο και αναλογική εκτίμηση του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού. Το σκέλος αυτό της προσφυγής κρίθηκε ως απαράδεκτο (manifestly ill-founded) κατά το άρθρο 35 §§3(a) και 4 ΕΣΔΑ,.
Αντίθετα, το Δικαστήριο διαπίστωσε παραβίαση του άρθρου 8 λόγω της διάρκειας των διαδικασιών, που διήρκεσαν περίπου 20 μήνες (από 30 Σεπτεμβρίου 2019 έως 28 Μαΐου 2021). Αν και η πρωτόδικη απόφαση εκδόθηκε εντός πέντε εβδομάδων, δεν δόθηκε πειστική εξήγηση για τις καθυστερήσεις στα δευτεροβάθμια στάδια. Το χρονικό αυτό διάστημα υπερέβη κατά πολύ τα χρονοδιαγράμματα που προβλέπει η Σύμβαση της Χάγης και δεν μπορεί να θεωρηθεί συμβατό με την απαίτηση ταχύτητας.
Το Δικαστήριο επιδίκασε 2.000 ευρώ για ηθική βλάβη και 800 ευρώ για δικαστικά έξοδα.
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΓΕΝΙΚΗ ΑΔΕΙΑ ΤΗΣ https://www.echrcaselaw.com ΟΠΟΥ ΚΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΑΠΟΦΑΣΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δεν επιτρέπονται νέα σχόλια.