ΕνΔΕ, Συμβούλιο της Ευρώπης και Albert Camus

 

Στην Γαλλία, την 28 Ιουνίου 2020 θα λάβει χώρα ο δεύτερος γύρος των δημοτικών εκλογών. Η Γαλλία είναι μία από τις πλέον πληγείσες από την πανδημία ευρωπαϊκές χώρες, εν αντιθέσει με την Ελλάδα και στις δημοτικές εκλογές θα ψηφίσουν εκατομμύρια Γάλλοι, εν αντιθέσει με τους 2.000 δικαστές που θα ψηφίσουν στην Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων. Το μοναδικό λοιπόν ζήτημα που είχε απασχολήσει τις παρατάξεις, τους συνταγματολόγους και μάλιστα τέθηκε σχετικό ερώτημα συνταγματικότητας (QPC) στο γαλλικό Συμβούλιο Επικρατείας (Conseil d’ Etat) ήταν ο τρόπος διενέργειας των εκλογών δηλαδή με ηλεκτρονική ψήφο, με ψήφο αλληλογραφίας ή με τον παραδοσιακό τρόπο τηρουμένων πάντα των υγειονομικών μέτρων και επουδενί αν οι εκλογές τους πρέπει να αναβληθούν (repousser). Μάλιστα, η πίεση των πολιτικών και νομικών επιστημόνων που στην πλειοψηφία τους τάσσονται υπέρ των παραπάνω εναλλακτικών τρόπων ψηφοφορίας, δεν είχε αποτέλεσμα, αφού υφίσταται ένας νόμος δημοσιευμένος τον Δεκέμβριο 2019, δηλαδή κατά τραγική ειρωνεία πριν την πανδημία τιτλοφορούμενος «Σταθερότητα του δικαίου την χρονιά που προηγείται της ψηφοφορίας» περιλαμβάνοντας ένα μόνο άρθρο το L. 567-1 A, δυνάμει του οποίου «δεν μπορεί να προχωρήσει μία τροποποίηση του εκλογικού καθεστώτος ή των εκλογικών περιφερειών μέσα στην χρονιά που προηγείται του πρώτου γύρου της ψηφοφορίας” (για τα παραπάνω βλ.αρθογραφία του γάλλου καθηγητή εκλογικού δικαίου, Romain Rambaux). Την λύση την έδωσε ο από 22.5.2020 νόμος του γαλλικού Εθνικού Κοινοβουλίου και της Συγκλήτου κατά τον οποίο οι δημοτικές εκλογές θα λάβουν χώρα αφού προηγηθεί αναφορά της επιτροπής των επιστημόνων (comite des scientifiques) σχετικά με την κατάσταση της επιδημίας του covid 19 και τους υγειονομικούς κινδύνους που σχετίζονται με την εκλογική διαδικασία και την προεκλογική εκστρατεία. Δηλαδή το Εθνικό γαλλικό κοινοβούλιο νομοθέτησε αυτό που αντίστοιχα έπραξαν εξαρχής κάποιοι Ελληνες Δικαστές μέλη του ΔΣ της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, οι οποίοι αποτάνθηκαν για την διενέργεια και τον τρόπο των εκλογών της ΕνΔΕ στον ΕΟΔΥ, ο οποίος αμέσως αποκρίθηκε αρμοδίως και συνέταξε σχετική γνωμοδότησή του για τον τρόπο διενέργειας των εκλογών του ελληνικού αυτού συνδικαλιστικού και επιστημονικού σωματείου από υγειονομικής άποψης. Προηγουμένως, στο αποκορύφωμα της πανδημίας και δη τον Μάρτιο του 2020, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ θορυβήθηκαν από την αυταρχική στροφή της Ουγγαρίας, το Κοινοβούλιο της οποίας έδωσε στον Βίκτορ ‘Ορμπαν εξουσίες αντίστοιχες ενός δικτάτορα, χωρίς ρητό χρονικό όριο, με την πρόφαση της καταπολέμησης του κορωνοϊού. Συγκεκριμένα, το νομοσχέδιο που εγκρίθηκε επιτρέπει στο υπουργικό συμβούλιο να αναστέλλει την υφιστάμενη νομοθεσία και να διοικεί μέσω διαταγμάτων, ενώ για το διάστημα της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης δεν θα διενεργηθούν εκλογές ούτε σε τοπικό ούτε σε εθνικό επίπεδο. Οι επιλογές της κυβέρνησης θα ελέγχονται, θεωρητικά, από το Συνταγματικό Δικαστήριο – το οποίο όμως ο Ορμπαν είχε προ πολλού φέρει στα μέτρα του, διορίζοντας ως δικαστές έμπιστά του πρόσωπα. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εξέδωσε δήλωση για τα «μέτρα έκτακτης ανάγκης στα κράτη-μέλη» για τον κορωνοϊό, στην οποία σημειώνει: «Είναι εξαιρετικά σημαντικό, τα μέτρα έκτακτης ανάγκης να μη λαμβάνονται εις βάρος των θεμελιωδών αρχών και αξιών μας, που ορίζονται στις συνθήκες». «Τα μέτρα έκτακτης ανάγκης πρέπει να μην ξεπερνούν το αναγκαίο μέτρο και να είναι αυστηρώς αναλογικά. Δεν μπορούν να διαρκούν επ’ αόριστον», προσέθεσε η πρόεδρος της Επιτροπής (Καθημερινή 1.4.2020). Κατόπιν τούτων των Συμβούλιο της Ευρώπης αφού ήλεγξε όλες τις εκλογές σε τοπικό και εθνικό επίπεδο των κρατών – μελών οι οποίες είτε αναβλήθηκαν (repoussees) σε συγκεκριμένη πάντα ημερομηνία είτε διατηρήθηκαν (maintenues) και αφού έλαβε υπόψιν εισηγήσεις των ευρωπαϊκών και διεθνών think tanks (Institute for Democracy and Electoral Assstance, Organization pour la Cooperation and la Securite en Europe, Civil network OPORΑ) αλλά και πλείστων συνταγματολόγων και πολιτικών επιστημόνων, ακόμα και μελέτες σχετικά με τις εκλογές στην Δυτική Αφρική κατά την πανδημία του Ebola, δημοσίευσε την από 29.3.2020 ανακοίνωση στην οποία, 1)προτείνει την εφαρμογή της Σύστασης CM / Rec (2017) 5 σχετικά με τα πρότυπα για την ηλεκτρονική ψηφοφορία, η οποία κατά το Συμβούλιο παρέχει μια εξαιρετική βάση για την εισαγωγή ρυθμίσεων ψηφοφορίας ad hoc με ισχυρές εγγυήσεις ασφάλειας, τηρώντας πλήρως τα ευρωπαϊκά εκλογικά πρότυπα, 2) τονίζει ότι «οι ελεύθερες και δίκαιες εκλογές είναι η κύρια πηγή της δημοκρατίας μας, όχι κάποια τελετουργία η οποία μπορεί να αναβληθεί όταν βολεύει. Οι περιορισμοί πρέπει να παραμένουν προσωρινοί και κυρίως να εξασφαλίζουν ότι οι διεθνείς συνθήκες και οι συνταγματικές διατάξεις τηρούνται απολύτως από αυτή την σκοπιά», και 3)προσφέρει την βοήθειά του διαμέσου των οργάνων του και των ηλεκτρονικών πλατφορμών, προκειμένου οι κάθε είδους οργανώσεις (institutions) να ταυτοποιήσουν και να ελέγξουν τα δημοκρατικά τους διαπιστευτήρια, βασισμένα στις αρχές και τα πρότυπά τους». Σημειωτέον ότι τα ανωτέρω διαμήνυσε με επιστολή του ο Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου στον Πρωθυπουργό Ορμπαν στις 24.3.2020 καθώς και με Tweet ο Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου στις 23 March 2020. (βλ.ιστιοσελίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης). Ισως οι Ελληνες Δικαστές οι οποίοι αγωνιούν για να διενεργηθούν οι αρχαιρεσίες τους εντός των καταστατικών προθεσμιών contra στην απόφαση της πλειοψηφίας του ΔΣ που επιθυμεί τον διορισμό προσωρινής διοίκησης, στο τέλος να εξαναγκαστούν θέλοντας και μη να προσφύγουν στο Συμβούλιο της Ευρώπης θέτοντας τα ερωτήματά τους και αναμένοντας μία γνωμοδότηση. Και ίσως κατηγορηθούν ότι προσβάλλουν την τιμή της ελληνικής δικαιοσύνης και της ελληνικής δημοκρατίας στο εξωτερικό, όπως άλλωστε κατηγορήθηκαν από το στρατιωτικό καθεστώς ο Μίκης Θεοδωράκης, η Μελίνα Μερκούρη, ο Μιχάλης Κακογιάννης και πλήθος άλλων Ελλήνων διανοουμένων που ζητούσαν συμπαράσταση από τις ξένες χώρες για την πληγείσα στην χώρα τους δημοκρατία, γι αυτό άλλωστε και τους αφαιρέθηκε η ιθαγένεια. Ποιος πληγώνει την Δημοκρατία, την Δικαιοσύνη, το γνωρίζει καθένας από εμάς όπως το βιώνει μέσα του. Αλλά και οι συνδικαλιστές μας από την άλλη πρέπει να αποφασίσουν να κάνουν εκπτώσεις στην προεκλογικές τους συνήθειες, τόσο λόγω της υπάρχουσας υγειονομικής κατάστασης αλλά και για λόγους αισθητικής. Δεν χρειάζεται πια οι περιοδεύουσες ανά την ελληνική επικράτεια ομάδες να συναντούν τις ολομέλειες για να «πουλήσουν την πραμάτεια τους». Υπάρχουν τα τηλέφωνα, τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης, τα mail. Ούτε χρειάζεται στην Ευελπίδων να βρίσκονται παρατεταγμένοι 30 υποψήφιοι επιδεινώνοντας τον συνωστισμό. Εξάλλου αυτές οι παλαιοκομματικού τύπου συμπεριφορές έχουν ήδη καταργηθεί ακόμα και από τα ελληνικά κόμματα. Θα κλείσω δανειζόμενη μία φράση του Αlbert Camus από το λογοτεχνικό του έργο «Η πανούκλα» με την οποία ανοίγει την από 29.3.2020 ανακοίνωσή του το Συμβούλιο της Ευρώπης: «…όταν αυτό που χρειάζεται είναι φαντασία».

ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ

ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΗΣ