Τετάρτη 30 Μαρτίου 2022

ΔΕΕ: δικαστής που διορίσθηκε όταν κράτος μέλος δεν αποτελούσε δημοκρατικό καθεστώς - ανεξαρτησία και αμεροληψία

 


Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ ΤΥΠΟΥ αριθ. 52/20

Λουξεμβούργο, 29 Μαρτίου 2022

Απόφαση στην υπόθεση C-132/20 Getin Noble Bank

Το γεγονός και μόνον ότι ένας δικαστής διορίσθηκε σε χρονική περίοδο που το κράτος μέλος στο οποίο υπάγεται δεν αποτελούσε ακόμη δημοκρατικό καθεστώς δεν θέτει υπό αμφισβήτηση την ανεξαρτησία και την αμεροληψία του

Το πολωνικό Ανώτατο Δικαστήριο καλείται να αποφανθεί σε τελευταίο βαθμό επί διαφοράς σχετικής με τον προβαλλόμενο καταχρηστικό χαρακτήρα ρήτρας υπολογισμού δανείου σε αξία αλλοδαπού νομίσματος, η οποία περιλαμβάνεται σε σύμβαση πιστώσεως συναφθείσα μεταξύ καταναλωτών και της πολωνικής τράπεζας Getin Noble Bank.

Στο πλαίσιο αυτό, το ως άνω δικαστήριο διερωτάται εάν οι τρεις εφέτες που είχαν επιληφθεί προηγουμένως της διαφοράς πληρούν τις κατά το δίκαιο της Ένωσης απαιτήσεις περί ανεξαρτησίας

και αμεροληψίας.

Συγκεκριμένα, ένας από τους δικαστές αυτούς είχε αρχίσει τη δικαστική σταδιοδρομία του επί κομμουνιστικού καθεστώτος και δεν έδωσε εκ νέου όρκο δικαστή μετά την πτώση του εν λόγω καθεστώτος. Οι δύο άλλοι δικαστές διορίσθηκαν ως εφέτες σε χρονική περίοδο (συγκεκριμένα δε μεταξύ των ετών 2000 και 2018) κατά την οποία, όπως έχει κρίνει το πολωνικό Συνταγματικό Δικαστήριο, το Εθνικό Δικαστικό Συμβούλιο (KRS), το οποίο μετείχε στη διαδικασία διορισμού τους, δεν λειτουργούσε κατά τρόπο διαφανή, η δε σύνθεσή του ήταν αντίθετη προς το Σύνταγμα.

Το πολωνικό Ανώτατο Δικαστήριο, σε μονομελή σχηματισμό, αποφάσισε επομένως να υποβάλει ερωτήματα στο Δικαστήριο σχετικά με τις απαιτήσεις περί ανεξαρτησίας και αμεροληψίας των δικαστηρίων.

Με τη σημερινή απόφασή του, το Δικαστήριο απορρίπτει καταρχάς το επιχείρημα του μετέχοντος στη διαδικασία Πολωνού Συνηγόρου του Πολίτη, κατά το οποίο ο δικαστής του πολωνικού Ανωτάτου Δικαστηρίου που υπέβαλε αίτηση προδικαστικής αποφάσεως στο Δικαστήριο δεν είχε το δικαίωμα να υποβάλει προδικαστικά ερωτήματα λόγω πλημμελειών τις οποίες ενείχε ο δικός του διορισμός και οι οποίες θέτουν υπό αμφισβήτηση την ανεξαρτησία και την αμεροληψία του.

Πράγματι, το Δικαστήριο δεν έχει στη διάθεσή του πληροφορίες σχετικά με τον συγκεκριμένο δικαστή ή άλλα στοιχεία που θα μπορούσαν να ανατρέψουν το τεκμήριο ότι το πολωνικό Ανώτατο Δικαστήριο, ανεξαρτήτως της συγκεκριμένης συνθέσεώς του, πληροί τις απαιτήσεις, ιδίως δε εκείνες περί ανεξαρτησίας και αμεροληψίας, προκειμένου να θεωρηθεί «δικαστήριο» κράτους μέλους δυνάμενο να υποβάλει προδικαστικά ερωτήματα στο Δικαστήριο. Κατά συνέπεια, τα υποβληθέντα ερωτήματα είναι παραδεκτά.

Εν συνεχεία, το Δικαστήριο εξετάζει τις δύο επιμέρους ομάδες στις οποίες χώρισε τα υποβληθέντα ερωτήματα.

Όσον αφορά τον δικαστή ο οποίος άρχισε τη σταδιοδρομία του επί κομμουνιστικού καθεστώτος, το Δικαστήριο, εφαρμόζοντας τη μέθοδο αναλύσεως που διαμόρφωσε η νομολογία του των τελευταίων ετών σχετικά με τα εχέγγυα ανεξαρτησίας και αμεροληψίας των δικαστηρίων κατά το δίκαιο της Ένωσης, εκτιμά ότι το γεγονός αυτό και μόνον δεν θέτει υπό αμφισβήτηση την ανεξαρτησία και την αμεροληψία του συγκεκριμένου δικαστή
κατά την άσκηση των μεταγενέστερων δικαιοδοτικών καθηκόντων του. Επισημαίνει στο πλαίσιο αυτό, μεταξύ άλλων, ότι η Δημοκρατία της Πολωνίας προσχώρησε στην Ένωση και στις αξίες της, στις οποίες καταλέγεται και εκείνη του κράτους δικαίου, χωρίς να προκαλεί σχετικώς δυσχέρειες το γεγονός ότι ορισμένοι Πολωνοί δικαστές είχαν διορισθεί σε χρονική περίοδο κατά την οποία το εν λόγω κράτος δεν αποτελούσε ακόμη δημοκρατικό καθεστώς.
Το αιτούν δικαστήριο, άλλωστε, δεν προέβαλε καμία ένδειξη που θα μπορούσε να προκαλέσει αμφιβολίες συναφώς.

Όσον αφορά τους δύο άλλους εφέτες, το Δικαστήριο, εφαρμόζοντας την ίδια μέθοδο αναλύσεως, επισημαίνει ότι το πολωνικό Συνταγματικό Δικαστήριο δεν αποφάνθηκε επί της ανεξαρτησίας του KRS όταν έκρινε, το 2017, ότι η σύνθεση του οργάνου αυτού, ως είχε κατά το χρονικό διάστημα διορισμού των δύο οικείων δικαστών, αντέβαινε στο Σύνταγμα. Επομένως, η κήρυξη αυτή αντισυνταγματικότητας δεν δύναται, αφ’ εαυτής, να θέσει υπό αμφισβήτηση την ανεξαρτησία και την αμεροληψία του KRS υπό την τότε σύνθεσή του και, ως εκ τούτου, την ανεξαρτησία και την αμεροληψία των δικαστών στη διαδικασία διορισμού των οποίων είχε μετάσχει το συγκεκριμένο όργανο. Εξάλλου, το αυτό συμπέρασμα ισχύει και σε περίπτωση κατά την οποία δικαστής επελέγη από το KRS ως υποψήφιος για την κατάληψη θέσεως κατόπιν διαδικασίας η οποία δεν ήταν, τότε, ούτε διαφανής ή δημόσια ούτε δεκτική ένδικης προσφυγής, εφόσον δεν υπάρχουν στοιχεία καταδεικνύοντα έλλειψη ανεξαρτησίας του KRS. Το αιτούν δικαστήριο δεν προέβαλε συγκεκριμένα στοιχεία τα οποία θα μπορούσαν να προκαλέσουν αμφιβολίες συναφώς.

ΥΠΟΜΝΗΣΗ: Η προδικαστική παραπομπή παρέχει στα δικαστήρια των κρατών μελών τη δυνατότητα, στο πλαίσιο της ένδικης διαφοράς της οποίας έχουν επιληφθεί, να υποβάλουν στο Δικαστήριο ερώτημα σχετικό με την ερμηνεία του δικαίου της Ένωσης ή με το κύρος πράξεως οργάνου της Ένωσης. Το Δικαστήριο δεν αποφαίνεται επί της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου. Στο εθνικό δικαστήριο εναπόκειται να επιλύσει τη διαφορά σύμφωνα με την απόφαση του Δικαστηρίου. Η απόφαση αυτή δεσμεύει, κατά τον ίδιο τρόπο, τα άλλα εθνικά δικαστήρια που επιλαμβάνονται παρόμοιου προβλήματος.

Ανεπίσημο έγγραφο προοριζόμενο για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, το οποίο δεν δεσμεύει το Δικαστήριο.

Το πλήρες κείμενο και η σύνοψη της αποφάσεως είναι διαθέσιμα στον ιστότοπο CURIA από την ημερομηνία

δημοσιεύσεώς τους

Επικοινωνία: Estella Cigna-Αγγελίδη @ (+352) 4303 2582

Στιγμιότυπα από τη δημοσίευση της αποφάσεως διατίθενται από το "Europe by Satellite Μ (+32) 2 2964106

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε, αναφορικά με τα σχόλια που δημοσιεύονται ότι:
1) Δε θα δημοσιεύονται δυσφημιστικά και εξυβριστικά σχόλια
2) Δε θα δημοσιεύονται ΑΣΧΕΤΑ σχόλια σε ΑΣΧΕΤΕΣ αναρτήσεις
3) Δε θα δημοσιεύονται επαναλαμβανόμενα σχόλια στην ίδια ανάρτηση
4) Δε θα δημοσιεύονται σχόλια σε Greeklish


5) Σχόλια σε ενυπόγραφα άρθρα θα δημοσιεύονται μόνον εφόσον και αυτά είναι ενυπόγραφα.
6) Σχόλια σε ενυπόγραφο σχόλιο θα δημοσιεύονται μόνον εφόσον και αυτά είναι ενυπόγραφα.

7) ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΟΝΤΑΙ ΜΟΝΟ ΣΤΙΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΧΕΤΙΚΗ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ "ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΣΧΟΛΙΑ"


Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΩΝ ΔΕ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ΥΙΟΘΕΤΟΥΝΤΑΙ ΑΠΌ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ